Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Danimarka Karikatür Krizi (Danca: Muhammedkrisen), 30 Eylül 2005 tarihinde Danimarka'da yayın yapan Jyllands-Posten isimli gazetenin Muhammed'i tasvir eden 12 farklı karikatür yayınlamasından sonra başladı. Gazete bu girişimin sebebinin İslam eleştirileri ve otosansür tartışmalarına katkı sağlamak olduğunu açıkladı. Danimarka'da yaşayan Müslümanlar şikayetçi oldular ve bu mesele dünya çapında protestolara, gösterilere ve bazı Müslüman ülkelerde ayaklanmalara önderlik etti.
İslam'da güçlü şekilde anikonizm geleneği bulunmaktadır ve Muhammed'in karikatürünü yapmak dine karşı küfür olarak kabul edilir. Karikatürlerin Muhammed'e ve İslam'a karşı yapılmış olduğu düşüncesiyle birlikte, birçok Müslüman rencide olmuş hissetti. Danimarka'da bulunan Müslüman organizasyonları, İslami ülkelere ve Danimarka hükûmetine dilekçe göndererek tasvirlere itiraz etti ve gazeteye karşı 2006 yılı Ocak ayında düşecek olan davayı açtılar. Danimarka hükûmetinin, Müslüman ülkelerin temsilcileriyle görüşmeyi reddetmesi ve açılmış olan davaya müdahil olmamasından sonra, birkaç Danimarkalı imam 2005'in sonlarına doğru, durum hakkında farkındalık yaratmak için Orta Doğu'yu ziyaret etti. Jyllands-Posten'de yer alan on iki farklı karikatürü içeren dosyayı gösterdiler, yanlış bilgilendirme ve manipüle edilmiş görüntüler nefreti körükledi. Sonuç olarak, bu konu Müslüman ülkelerde öne çıkan medya kuruluşlarının dikkatini çekti ve 2005 Ocak ayından, 2006 Şubat ayına kadar sürecek olan dünya çapındaki protestolara önderlik etti. Şiddetin artmasıyla birlikte, Danimarkalılara ve diğer Avrupalı diplomatik görevlilere, Hristiyanlara, kiliselere saldırılar oldu. Diğer büyük uluslararası boykotlarla birlikte 200 den fazla kişinin öldüğü bildirildi. Bazı gruplar, protestoların Danimarka ilkelerini ihlal etmesine cevap olarak kampanyalar düzenledi. "Danimarka Ürünü Satın Al" kampanyası düzenlendi ve kampanyaya ait görsel ürünler de desteği belirtti. Karikatürler gazetecilerin dayanışmasını göstermek amacıyla dünya genelinde farklı gazetelerde yeniden basıldı.
Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen zıtlaşmayı, İkinci Dünya Savaşı'ndan beri Danimarka'nın en kötü uluslararası ilişki kazası olarak tarif etti. Bu olay Müslüman yoğunluğu yüksek ülkeler ve Batı ülkeleri arasındaki politik ve sosyal tansiyonu yükseltti. Batı'ya karşı yapılan İslami saldırılar arttı-11 Eylül saldırıları dahil-, batılı ülkelerin orduları Irak ve Afganistan'a müdahale etti. Danimarka'da yaşayan Müslümanlar ve geri kalan toplum arasındaki ilişkiler dibe vurdu. Bu zıtlaşma İslami topluluk ve toplum arasındaki anlaşmazlığın sembolü haline geldi.
Destekçilere göre karikatürlerin yayımlanması, anlatımın geçerliliğine aldırmadan ifade özgürlüğünün meşru bir tatbiği olmakla birlikte, İslam'ı korkusuzca tartışmak için önemlidir. Karikatürler tartışmalı konularda, önemli noktalara değinmiştir. Danimarka'nın yerel kültürü bazı dikkate değer konulara odaklanabilmek için ifade özgürlüğüne yüksek tolerans tanır. Bu zıtlaşma, tüm toplumlarda ifade özgürlüğünün sınırları tartışmasını ateşlemiştir; dini tolerans, batıda yaşayan Müslüman azınlıkların toplum ile olan ilişkileri ve İslam Dünya'sının Batı ile arasında olan ilişkiler bu tartışmalardan bazılarıdır. Karikatür eleştirileri İslamofobik, ırkçı, Müslümanları kızdıran ve dinlerine hakaret eden, Danimarkalı azınlıkları kasıtlı olarak aşağılamaya çalışması muhtemel olarak sıralanmıştır.
Zaman çizelgesi
Otosansür tartışmaları
16 Eylül 2005 günü, Danimarkalı haber yayınlama servisi , "Kur'an ve Peygamber Muhammed'in hayatı" (Danca: Koranen og profeten Muhammeds liv) isimli kitabın yazarı olan 'in, kitabı için çizer bulmakta zorlandığı hakkında bir makale yayımladı. Üç farklı çizer, Bluitgen'in teklifini misilleme korkusuyla reddetti.
Bir çizer isminin gizli kalması koşuluyla yardımcı olabileceğini söyleyerek anlaştı, kendisinin ve ailesinin güvenliği konusunda endişeli olduğunu söyledi. Bluitgen'e göre, başka bir çizer, film yönetmeni Theo van Gogh'un Amsterdam'da önceki sene öldürülmesi ve Ekim 2004'te bir eğitmenin Kopenhag Üniversitesi'nde saldırıya uğramasından dolayı reddetti. Eğitmen, ders verdiği sırada Müslüman olmayanların Kur'an'ı yorumlamasına karşı olan beş kişi tarafından saldırıya uğramıştı. Bu hikâye ilgi çekti ve önde gelen Danimarka gazeteleri ertesi gün bu hikâyeyi haber yaptı. Üç farklı çizerin reddi, otosansürün ve İslamcıların şiddetinden korkmanın kanıtı oldu ve Danimarka'da başlayan tartışmalara öncülük etti.
Yayımlama
19 Eylül günü Jyllands-Posten ("Jutland Postası") editör toplantısında muhabir Stig Olesen, gazete çizerleri birliğinin Muhammed'i çizmeye gönüllü olup olmayacakları görüşünü tartışmaya açtı. Profesyonel çizerlerin ne kadar tehdit altında olduklarını gösteren bir deney olacaktı. Gazetenin kültürel yazılarıyla ilgilenen bu fikri ilgi çekici buldu ve birliğin 42 üyesine Muhammed'i çizme konusundaki fikirlerini sordu.
15 çizer mektubu cevapladı, üç çizer dahil olmayı reddetti, bir çizer bunun belirsiz bir proje olduğunu belirterek nasıl katkı yapabileceğini bilmediğini söyledi, bir çizer bu projeyi saçma ve düşük ücretli bulduğunu belirtti, bir çizer ise korktuğunu söyledi. 12 farklı çizim teslim edildi-üç tanesi gazetenin çalışanları tarafından ve iki tanesi tam olarak Muhammed'i göstermiyordu. Cevap vermeyen çizerlerin ise başka gazeteler tarafından işe alındığını, böylece sözleşmelerine bağlı olarak Jyllands-Posten için çalışmayacakları düşünüldü. Nihayet, yazı işleri müdürü kesin olarak karar verdi. Hikâye, görüş olarak değil haber olarak sunulacaktı. Gazetenin kültür sayfasında, editör Flemming Rose'un yönlendirdiği şekilde yayımlanacaktı.
Göçmenlik Çalışmaları profesörü Peter Hervik, bu deneyin sonuçlarının Danimarka'da ciddi bir otosansür olduğunu ispatlamadığını belirten yazı yazdı. Hervik'e göre birçok karikatürist olumlu cevap vermişti, reddedenler ise sözleşmeye bağlı veya felsefi sebeplerle reddetmişti. Carsten Juste araştırmaya ilişkin "geçerlilikten yoksun ve gazetecilik ile ilgisi olmayan" tanımlamaları yaptı. Hervik, en çok zıtlaşmaya yol açan karikatürleri gazetede çalışan karikatüristler tarafından çizildiğini söyledi, gazeteyi "provokasyonu arzulayan, Danimarkalı karikatüristleri test ederken Danimarkalı Müslümanları aşağılayarak sınırı aşan" olarak açıkladı.
Rose, devam etmek olduğuna inandığı otosansüre ve İslami konularla yüzleşmeye karşı ifade özgürlüğünün ağırlığını ölçen bir başmakale yazdı, bunun mantıklı bir haber hikâyesi olacağını düşündü. Alıntı yaptığı olaylar arasında: İslami eleştiri yapan kitabın çevirisini yapan çevirmenler isimlerinin belirtilmesini istemiyordu, Kur'an, İncil ve Talmud'u parçalanmış şekilde tasvir eden sanatçı John Latham'ın eserleri Londra'da bulunan Tate galerisinden geri çekildi, komedyen Jyllands-Posten'e verdiği bir röportajda varsayımsal olarak televizyonda İncil'in üstüne idrarını yapabileceğini ancak Kur'an'a yapamayacağını söyledi. Rose, Başbakan Anders Fogh Rasmussen ile buluşmuş olan Danimarkalı imam'dan da bahsetti "İslam'ı daha olumlu bir kapsamda değerlendirmek için başbakanı basına müdahaleye çağırdı".
30 Eylül 2005 günü, Jyllands-Posten karikatürleri de kapsayan "Muhammeds ansigt" ("Muhammed'in gerçek yüzü") isimli bir makale yayınladı. Makale 12 karikatür ve Rose'un yazdığı açıklayıcı yazıdan oluşmaktaydı:
Modern, laik toplum bazı Müslümanlar tarafından reddediliyor. Kendi dini düşünceleri ile ayrıcalık içeren bir saygınlık için ısrar ediyorlar ve özel bir pozisyon talep ediyorlar. Herhangi birisinin hakaretlere, dalga geçilmeye ve alay edilmeye katlandığı ve hazır olduğu bir yerde bu istekler çağdaş demokrasi ve ifade özgürlüğü ile bağdaşmıyor. İlk bakışta bu, her zaman ilgi çekici ve hoş değildir ve dini duygular herhangi bir bedele karşılık alaya alınabilir demek değildir. Fakat bu bağlamda küçük bir öneme sahiptir... otosansürün nasıl biteceğini kimsenin söyleyemeyeceği kaygan ve eğimli olan bir yoldayız. Bu sebepten dolayı Jyllands-Posten olarak, Danimarka karikatüristler birliği üyelerini, Muhammed'i çizmeleri için çağırdık.
— —Flemming Rose,,
Rose daha sonra maksadını Washington Post'a açıkladı. "Karikatüristler, İslam'a davrandığı gibi Hristiyanlığa, Budizm'e, Hinduizm'e ve diğer inançlara da aynı şekilde davrandı. Danimarka'da yaşayan Müslümanlara böyle davranılmasının sebebi var. Sizi Danimarka'nın hiciv kültürüne kültürüne entegre ediyoruz çünkü siz de bu toplumun bir parçasısınız, yabancı değil. Müslümanları dışlamayacak şekilde karikatürler de buna dahildir. " Karikatürler, İslamcı ruhani liderler kınanarak Truslen fra mørket (Karanlıktan Gelen Tehlike) isimli editöryel bir başlıkla isimlendirildi. Ekimde 2005'te başka bir Danimarka gazetesi olan Politiken, Danimarka karikatür topluluğundaki kırk iki üyenin otuz bir tanesinin katılımıyla gerçekleştirilen anketini yayınladı. Yirmi üç karikatürist Muhammed karikatürü çizebileceğini söyledi. Bir tanesinin şüphesi vardı, bir tanesi olası misilleme korkusundan dolayı gönüllü değildi, altı karikatürist İslam'da bulunan Muhammed'i çizme yasağı sebebiyle Müslümanlara saygı göstermek istedikleri için gönüllü değildi.
Karikatürlerin tanımlaması
12 karikatür, Danimarka'da yaşayan 12 farklı profesyonel karikatürist tarafından çizildi. Dört tanesi Danca yazılar içeriyor, bir tanesi kasti bir şekilde durumdan kaçınmak için doğrudan İslam peygamberi yerine Danimarka'da yaşayan bir çocuğun ismini Muhammed yapıyor. Bir karikatür Danimarka'nın kültürel anlatımını katıyor, bir karikatür ise Danimarkalı politikacı içeriyor.
Tepkiler
Gazetenin yayımlanmasına gelen ilk tepki, bazı satıcıların o gün yayımlanan nüshanın dağıtımını reddetmesi oldu. Takip eden günlerde karikatürler, Danimarka'da yayım yapan basının önemli şekilde dikkatini çekti. Berlingske-Tidende, İslam'ın eleştiriye açık olması gerektiğini belirtti. Politiken, Rose'un artmaya başlayan otosansür beyanlarına çattı, otosansürün Danimarkalı karikatüristler tarafından algılanan genel bir problem olmadığını belirtti. 4 Ekim günü bir genç gazetenin ofisini arayarak karikatüristleri öldürmekle tehdit etti fakat göz altına alındıktan sonra annesine iade edildi.
Karikatürler yayımlandıktan bir süre sonra, bir grup İslami lider protesto grubu kurdu. buluşmanın amacını stratejilerini tartışmak olduğunu söyledi. İslami İman Topluluğu ve ülke çapındaki dört farklı cami buluşmayı temsil etti. Buluşmada on dokuz farklı eylem noktası belirlendi ve karikatüristler hakkında toplumun görüşlerini etkileme çalışmaları yapıldı. Aarhus cami'den grubun sözcüsü olarak belirlendi. Grup çeşitli politik etkinlikler planladı, resmi bir şekilde gazeteyi şikayet etmek, Danimarka içinde ve dışında bulunan medya kuruluşlarına mektup yazmak, politikacılarla ve diplomatik temsilcilerle iletişime geçmek, Kopenhag'da protesto organize etmek, Danimarkalı Müslümanları camilerde ve yazılı mesajlarla hareketlendirmek bu kararlara dahildi. Bir günlük grev ve iş yapmama eylemi de planlandı ama hayata geçirilmedi. 14 Ekim 2005'te Kopenhag'da yapılan barışçıl protestoya 3,500 civarında gösterici katıldı.
Müslümanların çoğunlukta olduğu on bir büyükelçi, Danimarkalı imamlar tarafından gönderilmiş dilekçeler aldı. —Türkiye, Suudi Arabistan, İran, Pakistan, Endonezya, Cezayir, Bosna Hersek, Libya,Fas— ve Filistin Temsilciler Kuruluna Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen ile 12 Ekim 2005'te görüşme konusunda fikirleri soruldu. Durumu algıladıkları şekilde konuyu tartışmaya açmak istiyorlardı. Mektupta büyükelçilere Muhammed karikatürleri, 'in mahkemeye verilmesi, Danimarkalı politikacı değerlendirmeleri ve Kültür Bakanı Brian Mikkelsen hakkında bilgilendirme yapıldı. Gönderdikleri mektupların sonucu şu şekilde oldu:
Biz yayımlardan üzüntü duyuyoruz. Ekselans'ın hükûmetinin sorumluluk alarak, yasanın mevzuatına göre çalışması dinlerarası uyumun yararına olacaktır, Danimarka'nın bütün Müslüman dünyası ile daha iyi entegre olabilmesi sağlanabilir.
—11 büyükelçinin yolladığı mektup
Danimarka hükûmet, buluşma isteğini içine katmadan mektuplara cevap verdi: " İfade özgürlüğünün geniş bir faaliyet alanı vardır ve Danimarka hükûmetinin basını etkilemeye çalışmasının hiçbir anlamı olmayacaktır. Bununla birlikte Danimarka yasaları, küfür ve ayrımcı nitelikteki eylemleri ve ifadeleri yasaklar. İncitilmiş olduğunu düşünenler mahkemeye başvurabilir ve mahkemeler bu gibi özel durumlarda karar veren adli merciidir."
Büyükelçilerin buluşmayı reddetmesinden sonra bu durum, belirgin bir şekilde Danimarkalı politik muhalifler tarafından, yirmi iki tane Danimarkalı eski büyükelçiler, Başbakan'ın ortak parti üyeleri ve önceki Dışişleri Bakanı Uffe Ellemann-Jensen tarafından eleştirildi. Hervik bu konuda yazı yazdı: " Başbakan'ın yasal bir şekilde gazetenin editörlerine karışma hakkı yoktur ve bu doğrudur ama kendisini yayımlardan, karikatürlerin içeriğinden, Rose'un açıklayıcı mesajından, Jyllands-Postenin yayınlanan başyazısından ve İslam'ın terörizm ile bağdaştırılmasından ayrıştırabilirdi. Fakat Rasmussen bunların hiçbirini yapmadı, bunun yerine Jyllands-Postenin pozisyonunu ve karikatürlerini yayımlamayı destekleyecek 30 Ekim 2005 günü yapılan görüşmeyi kullandı.
İslam İşbirliği Teşkilatı (OIC) ve Arap Birliği de Başbakan'a yazdığı mektup ile karikatürler hakkında ve Danimarkalı politikacılar tarafından işlenen, ilgili durumlar ve hakaretler konusunda uyarıda bulundular. Müslüman ülkeler, Danimarka hükûmeti tarafından cevaplanan konuya yönelik diplomatik olarak durumla ilgili çalışmalarına—ve daha önce gönderilen mektuptaki durumu da içeren— devam ettiler. Türkiye ve Mısır özellikle aktifti. Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk medyası tarafından kriz olarak tarif edilen bu durumla ilgili Kasım ayında Kopengah'ı ziyaret etti. Erdoğan ve Rasmussen, PKK'nın yayın organı olarak bilinen Roj TV'de karikatürler dahil olmakla birlikte uyuşmazlık yaşadı. Danimarka hükûmeti ile diplomatik ilişkiye girdikten sonra, Mısır Dışişleri Bakanı , OIC genel sekreteri ve Arap Birliği, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, OECD, Avrupa dış ilişkiler koordinatörlüğüne Danimarka'nın eylemsizliği hakkında şikayette bulundu.
Jyllands-Posten hakkında hukuki soruşturma (Ekim 2005 - Ocak 2006)
27 Ekim 2005 günü, Müslüman organizasyonlarının Ekim ayının başında, Danimarka polisi'ne yaptıkları Jyllands-Posten şikayeti ile Danimarka Ceza Yasası'nın 140 ve 256b numaralı bölümlerine aykırı olduğu gerekçesiyle savcı soruşturma başlattı.
- Bölüm 140 ceza yasası, hakaret ile ilgili yasa, Danimarka'da yer alan dini topluluklarının dini dogmalarıyla dalga geçerek ve alay ederek kamu düzenini bozmayı yasaklamıştır. 1971 yılında Danimarka Radyo'sunun çaldığı bir şarkıda Hristiyanlığın tanrısı ile dalga geçen şarkıyı yayınlayan programcı bu yasa dahilinde değerlendirilerek suçlanmış fakat suçlu bulunmamıştır.
- Bölüm 256b hakaret suç sayılmaktadır, hakaret ve aşağılama, ırklarına karşı kasıtlı saldırı, deri rengi, milleti ve etnik kökeni, inancı ve seksüel yönelimi ayrımcılığı ile ilgili bölüm.
6 Ocak 2006 günü Viborg'da bulunan Bölgesel Savcı, karikatürlerin hakaret temelinde olduğuna dair bir sonuca varmadığından ve Danimarka içtihadının kamu yararı kapsamında bulunan konularla ilgili gazetecilerin editöryel özgürlüklerini güvence altına aldığından dolayı soruşturmayı sonlandırmıştır. Hakaret olarak kabul edilenin ne olduğunu değerlendirdiğini, ifade özgürlüğünü de bu değerlendirme kapsamına aldığını ve ifade özgürlüğüne karşın, ayrım yapmadan insanları hakaret ve aşağılamalara karşı koruyarak ve insan haklarına saygı göstererek bu özgürlüğün kullanılması gerektiğini belirtti.
Danimarkalı İmamların Orta Doğu turu
Danimarka hükûmeti ve gazete ile herhangi bir gelişme yaşanmayacağını düşündükten sonra Aralık ayında, Danimarka dışından destek almak ve hükûmete baskı yapabilmek için Orta Doğu'da politik liderlerle temasa geçmeye karar verdiler. 43 sayfalık Akkari-Laban dosyası isimli karikatürler ve çeşitli materyaller içeren bir dosya hazırlayarak iki imam önderliğinde hazırlığa başladılar.
Kaynakça
- ^ "Fundamentally Danish? The Muhammad Cartoon Crisis as Transitional Drama" (PDF). okcir. 3 Mart 2015. 1 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Mart 2015.
- ^ Hansen, John; Hundevadt, Kim (2006). Provoen og Profeten: Muhammed Krisen bag kulisserne (Danca). Kopenhag: Jyllands-Postens Forlag. ISBN .
- ^ Bluitgen, Kåre (2006). (Danca). Anonymous illustrator. Høst & Søn/Tøkk. s. 268. ISBN . 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2015.
- ^ a b c "Dyb angst for kritik af islam ("Profound anxiety about criticism of Islam")". Politiken (Danca). 17 Eylül 2005. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2013.
- ^ (Danca). TV 2. 9 Ekim 2004. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2013.
- ^ a b Rose, Flemming (19 Şubat 2006). "Why I Published Those Cartoons". The Washington Post. 23 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Eylül 2013.
- ^ Hansen & Hundevadt, 14.
- ^ Hansen & Hundevadt, 15.
- ^ a b Hansen & Hundevadt, 17.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;muhammeds_ansigtisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
Dış bağlantılar
- Muhammed Resim Galerisi 24 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 10 Usta Çizerin Gözünden Karikatür Krizi 29 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Karikatür krizi Danimarka’yı ikiye böldü! Selim Perçinel[]
- Estonya'da karikatür Krizi VOA News Türkçe 24 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Karikatür Krizi Tırmanıyor" NTVMSNBC 9 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Karikatür Krizi Tırmanıyor" Radikal 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Karikatür Krizi" Hürriyet 20 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Danimarka Karikatur Krizi Danca Muhammedkrisen 30 Eylul 2005 tarihinde Danimarka da yayin yapan Jyllands Posten isimli gazetenin Muhammed i tasvir eden 12 farkli karikatur yayinlamasindan sonra basladi Gazete bu girisimin sebebinin Islam elestirileri ve otosansur tartismalarina katki saglamak oldugunu acikladi Danimarka da yasayan Muslumanlar sikayetci oldular ve bu mesele dunya capinda protestolara gosterilere ve bazi Musluman ulkelerde ayaklanmalara onderlik etti 2006 da Paris te yapilan karikatur protestolarindan biri Islam da guclu sekilde anikonizm gelenegi bulunmaktadir ve Muhammed in karikaturunu yapmak dine karsi kufur olarak kabul edilir Karikaturlerin Muhammed e ve Islam a karsi yapilmis oldugu dusuncesiyle birlikte bircok Musluman rencide olmus hissetti Danimarka da bulunan Musluman organizasyonlari Islami ulkelere ve Danimarka hukumetine dilekce gondererek tasvirlere itiraz etti ve gazeteye karsi 2006 yili Ocak ayinda dusecek olan davayi actilar Danimarka hukumetinin Musluman ulkelerin temsilcileriyle gorusmeyi reddetmesi ve acilmis olan davaya mudahil olmamasindan sonra birkac Danimarkali imam 2005 in sonlarina dogru durum hakkinda farkindalik yaratmak icin Orta Dogu yu ziyaret etti Jyllands Posten de yer alan on iki farkli karikaturu iceren dosyayi gosterdiler yanlis bilgilendirme ve manipule edilmis goruntuler nefreti korukledi Sonuc olarak bu konu Musluman ulkelerde one cikan medya kuruluslarinin dikkatini cekti ve 2005 Ocak ayindan 2006 Subat ayina kadar surecek olan dunya capindaki protestolara onderlik etti Siddetin artmasiyla birlikte Danimarkalilara ve diger Avrupali diplomatik gorevlilere Hristiyanlara kiliselere saldirilar oldu Diger buyuk uluslararasi boykotlarla birlikte 200 den fazla kisinin oldugu bildirildi Bazi gruplar protestolarin Danimarka ilkelerini ihlal etmesine cevap olarak kampanyalar duzenledi Danimarka Urunu Satin Al kampanyasi duzenlendi ve kampanyaya ait gorsel urunler de destegi belirtti Karikaturler gazetecilerin dayanismasini gostermek amaciyla dunya genelinde farkli gazetelerde yeniden basildi Danimarka Basbakani Anders Fogh Rasmussen zitlasmayi Ikinci Dunya Savasi ndan beri Danimarka nin en kotu uluslararasi iliski kazasi olarak tarif etti Bu olay Musluman yogunlugu yuksek ulkeler ve Bati ulkeleri arasindaki politik ve sosyal tansiyonu yukseltti Bati ya karsi yapilan Islami saldirilar artti 11 Eylul saldirilari dahil batili ulkelerin ordulari Irak ve Afganistan a mudahale etti Danimarka da yasayan Muslumanlar ve geri kalan toplum arasindaki iliskiler dibe vurdu Bu zitlasma Islami topluluk ve toplum arasindaki anlasmazligin sembolu haline geldi Destekcilere gore karikaturlerin yayimlanmasi anlatimin gecerliligine aldirmadan ifade ozgurlugunun mesru bir tatbigi olmakla birlikte Islam i korkusuzca tartismak icin onemlidir Karikaturler tartismali konularda onemli noktalara deginmistir Danimarka nin yerel kulturu bazi dikkate deger konulara odaklanabilmek icin ifade ozgurlugune yuksek tolerans tanir Bu zitlasma tum toplumlarda ifade ozgurlugunun sinirlari tartismasini ateslemistir dini tolerans batida yasayan Musluman azinliklarin toplum ile olan iliskileri ve Islam Dunya sinin Bati ile arasinda olan iliskiler bu tartismalardan bazilaridir Karikatur elestirileri Islamofobik irkci Muslumanlari kizdiran ve dinlerine hakaret eden Danimarkali azinliklari kasitli olarak asagilamaya calismasi muhtemel olarak siralanmistir Zaman cizelgesiOtosansur tartismalari 16 Eylul 2005 gunu Danimarkali haber yayinlama servisi Kur an ve Peygamber Muhammed in hayati Danca Koranen og profeten Muhammeds liv isimli kitabin yazari olan in kitabi icin cizer bulmakta zorlandigi hakkinda bir makale yayimladi Uc farkli cizer Bluitgen in teklifini misilleme korkusuyla reddetti Bir cizer isminin gizli kalmasi kosuluyla yardimci olabilecegini soyleyerek anlasti kendisinin ve ailesinin guvenligi konusunda endiseli oldugunu soyledi Bluitgen e gore baska bir cizer film yonetmeni Theo van Gogh un Amsterdam da onceki sene oldurulmesi ve Ekim 2004 te bir egitmenin Kopenhag Universitesi nde saldiriya ugramasindan dolayi reddetti Egitmen ders verdigi sirada Musluman olmayanlarin Kur an i yorumlamasina karsi olan bes kisi tarafindan saldiriya ugramisti Bu hikaye ilgi cekti ve onde gelen Danimarka gazeteleri ertesi gun bu hikayeyi haber yapti Uc farkli cizerin reddi otosansurun ve Islamcilarin siddetinden korkmanin kaniti oldu ve Danimarka da baslayan tartismalara onculuk etti Yayimlama 19 Eylul gunu Jyllands Posten Jutland Postasi editor toplantisinda muhabir Stig Olesen gazete cizerleri birliginin Muhammed i cizmeye gonullu olup olmayacaklari gorusunu tartismaya acti Profesyonel cizerlerin ne kadar tehdit altinda olduklarini gosteren bir deney olacakti Gazetenin kulturel yazilariyla ilgilenen bu fikri ilgi cekici buldu ve birligin 42 uyesine Muhammed i cizme konusundaki fikirlerini sordu 15 cizer mektubu cevapladi uc cizer dahil olmayi reddetti bir cizer bunun belirsiz bir proje oldugunu belirterek nasil katki yapabilecegini bilmedigini soyledi bir cizer bu projeyi sacma ve dusuk ucretli buldugunu belirtti bir cizer ise korktugunu soyledi 12 farkli cizim teslim edildi uc tanesi gazetenin calisanlari tarafindan ve iki tanesi tam olarak Muhammed i gostermiyordu Cevap vermeyen cizerlerin ise baska gazeteler tarafindan ise alindigini boylece sozlesmelerine bagli olarak Jyllands Posten icin calismayacaklari dusunuldu Nihayet yazi isleri muduru kesin olarak karar verdi Hikaye gorus olarak degil haber olarak sunulacakti Gazetenin kultur sayfasinda editor Flemming Rose un yonlendirdigi sekilde yayimlanacakti Gocmenlik Calismalari profesoru Peter Hervik bu deneyin sonuclarinin Danimarka da ciddi bir otosansur oldugunu ispatlamadigini belirten yazi yazdi Hervik e gore bircok karikaturist olumlu cevap vermisti reddedenler ise sozlesmeye bagli veya felsefi sebeplerle reddetmisti Carsten Juste arastirmaya iliskin gecerlilikten yoksun ve gazetecilik ile ilgisi olmayan tanimlamalari yapti Hervik en cok zitlasmaya yol acan karikaturleri gazetede calisan karikaturistler tarafindan cizildigini soyledi gazeteyi provokasyonu arzulayan Danimarkali karikaturistleri test ederken Danimarkali Muslumanlari asagilayarak siniri asan olarak acikladi Rose devam etmek olduguna inandigi otosansure ve Islami konularla yuzlesmeye karsi ifade ozgurlugunun agirligini olcen bir basmakale yazdi bunun mantikli bir haber hikayesi olacagini dusundu Alinti yaptigi olaylar arasinda Islami elestiri yapan kitabin cevirisini yapan cevirmenler isimlerinin belirtilmesini istemiyordu Kur an Incil ve Talmud u parcalanmis sekilde tasvir eden sanatci John Latham in eserleri Londra da bulunan Tate galerisinden geri cekildi komedyen Jyllands Posten e verdigi bir roportajda varsayimsal olarak televizyonda Incil in ustune idrarini yapabilecegini ancak Kur an a yapamayacagini soyledi Rose Basbakan Anders Fogh Rasmussen ile bulusmus olan Danimarkali imam dan da bahsetti Islam i daha olumlu bir kapsamda degerlendirmek icin basbakani basina mudahaleye cagirdi 30 Eylul 2005 gunu Jyllands Posten karikaturleri de kapsayan Muhammeds ansigt Muhammed in gercek yuzu isimli bir makale yayinladi Makale 12 karikatur ve Rose un yazdigi aciklayici yazidan olusmaktaydi Modern laik toplum bazi Muslumanlar tarafindan reddediliyor Kendi dini dusunceleri ile ayricalik iceren bir sayginlik icin israr ediyorlar ve ozel bir pozisyon talep ediyorlar Herhangi birisinin hakaretlere dalga gecilmeye ve alay edilmeye katlandigi ve hazir oldugu bir yerde bu istekler cagdas demokrasi ve ifade ozgurlugu ile bagdasmiyor Ilk bakista bu her zaman ilgi cekici ve hos degildir ve dini duygular herhangi bir bedele karsilik alaya alinabilir demek degildir Fakat bu baglamda kucuk bir oneme sahiptir otosansurun nasil bitecegini kimsenin soyleyemeyecegi kaygan ve egimli olan bir yoldayiz Bu sebepten dolayi Jyllands Posten olarak Danimarka karikaturistler birligi uyelerini Muhammed i cizmeleri icin cagirdik Flemming Rose Rose daha sonra maksadini Washington Post a acikladi Karikaturistler Islam a davrandigi gibi Hristiyanliga Budizm e Hinduizm e ve diger inanclara da ayni sekilde davrandi Danimarka da yasayan Muslumanlara boyle davranilmasinin sebebi var Sizi Danimarka nin hiciv kulturune kulturune entegre ediyoruz cunku siz de bu toplumun bir parcasisiniz yabanci degil Muslumanlari dislamayacak sekilde karikaturler de buna dahildir Karikaturler Islamci ruhani liderler kinanarak Truslen fra morket Karanliktan Gelen Tehlike isimli editoryel bir baslikla isimlendirildi Ekimde 2005 te baska bir Danimarka gazetesi olan Politiken Danimarka karikatur toplulugundaki kirk iki uyenin otuz bir tanesinin katilimiyla gerceklestirilen anketini yayinladi Yirmi uc karikaturist Muhammed karikaturu cizebilecegini soyledi Bir tanesinin suphesi vardi bir tanesi olasi misilleme korkusundan dolayi gonullu degildi alti karikaturist Islam da bulunan Muhammed i cizme yasagi sebebiyle Muslumanlara saygi gostermek istedikleri icin gonullu degildi Karikaturlerin tanimlamasi 12 karikatur Danimarka da yasayan 12 farkli profesyonel karikaturist tarafindan cizildi Dort tanesi Danca yazilar iceriyor bir tanesi kasti bir sekilde durumdan kacinmak icin dogrudan Islam peygamberi yerine Danimarka da yasayan bir cocugun ismini Muhammed yapiyor Bir karikatur Danimarka nin kulturel anlatimini katiyor bir karikatur ise Danimarkali politikaci iceriyor Tepkiler Gazetenin yayimlanmasina gelen ilk tepki bazi saticilarin o gun yayimlanan nushanin dagitimini reddetmesi oldu Takip eden gunlerde karikaturler Danimarka da yayim yapan basinin onemli sekilde dikkatini cekti Berlingske Tidende Islam in elestiriye acik olmasi gerektigini belirtti Politiken Rose un artmaya baslayan otosansur beyanlarina catti otosansurun Danimarkali karikaturistler tarafindan algilanan genel bir problem olmadigini belirtti 4 Ekim gunu bir genc gazetenin ofisini arayarak karikaturistleri oldurmekle tehdit etti fakat goz altina alindiktan sonra annesine iade edildi Karikaturler yayimlandiktan bir sure sonra bir grup Islami lider protesto grubu kurdu bulusmanin amacini stratejilerini tartismak oldugunu soyledi Islami Iman Toplulugu ve ulke capindaki dort farkli cami bulusmayi temsil etti Bulusmada on dokuz farkli eylem noktasi belirlendi ve karikaturistler hakkinda toplumun goruslerini etkileme calismalari yapildi Aarhus cami den grubun sozcusu olarak belirlendi Grup cesitli politik etkinlikler planladi resmi bir sekilde gazeteyi sikayet etmek Danimarka icinde ve disinda bulunan medya kuruluslarina mektup yazmak politikacilarla ve diplomatik temsilcilerle iletisime gecmek Kopenhag da protesto organize etmek Danimarkali Muslumanlari camilerde ve yazili mesajlarla hareketlendirmek bu kararlara dahildi Bir gunluk grev ve is yapmama eylemi de planlandi ama hayata gecirilmedi 14 Ekim 2005 te Kopenhag da yapilan bariscil protestoya 3 500 civarinda gosterici katildi Muslumanlarin cogunlukta oldugu on bir buyukelci Danimarkali imamlar tarafindan gonderilmis dilekceler aldi Turkiye Suudi Arabistan Iran Pakistan Endonezya Cezayir Bosna Hersek Libya Fas ve Filistin Temsilciler Kuruluna Danimarka Basbakani Anders Fogh Rasmussen ile 12 Ekim 2005 te gorusme konusunda fikirleri soruldu Durumu algiladiklari sekilde konuyu tartismaya acmak istiyorlardi Mektupta buyukelcilere Muhammed karikaturleri in mahkemeye verilmesi Danimarkali politikaci degerlendirmeleri ve Kultur Bakani Brian Mikkelsen hakkinda bilgilendirme yapildi Gonderdikleri mektuplarin sonucu su sekilde oldu Biz yayimlardan uzuntu duyuyoruz Ekselans in hukumetinin sorumluluk alarak yasanin mevzuatina gore calismasi dinlerarasi uyumun yararina olacaktir Danimarka nin butun Musluman dunyasi ile daha iyi entegre olabilmesi saglanabilir 11 buyukelcinin yolladigi mektup Danimarka hukumet bulusma istegini icine katmadan mektuplara cevap verdi Ifade ozgurlugunun genis bir faaliyet alani vardir ve Danimarka hukumetinin basini etkilemeye calismasinin hicbir anlami olmayacaktir Bununla birlikte Danimarka yasalari kufur ve ayrimci nitelikteki eylemleri ve ifadeleri yasaklar Incitilmis oldugunu dusunenler mahkemeye basvurabilir ve mahkemeler bu gibi ozel durumlarda karar veren adli merciidir Buyukelcilerin bulusmayi reddetmesinden sonra bu durum belirgin bir sekilde Danimarkali politik muhalifler tarafindan yirmi iki tane Danimarkali eski buyukelciler Basbakan in ortak parti uyeleri ve onceki Disisleri Bakani Uffe Ellemann Jensen tarafindan elestirildi Hervik bu konuda yazi yazdi Basbakan in yasal bir sekilde gazetenin editorlerine karisma hakki yoktur ve bu dogrudur ama kendisini yayimlardan karikaturlerin iceriginden Rose un aciklayici mesajindan Jyllands Postenin yayinlanan basyazisindan ve Islam in terorizm ile bagdastirilmasindan ayristirabilirdi Fakat Rasmussen bunlarin hicbirini yapmadi bunun yerineJyllands Postenin pozisyonunu ve karikaturlerini yayimlamayi destekleyecek 30 Ekim 2005 gunu yapilan gorusmeyi kullandi Islam Isbirligi Teskilati OIC ve Arap Birligi de Basbakan a yazdigi mektup ile karikaturler hakkinda ve Danimarkali politikacilar tarafindan islenen ilgili durumlar ve hakaretler konusunda uyarida bulundular Musluman ulkeler Danimarka hukumeti tarafindan cevaplanan konuya yonelik diplomatik olarak durumla ilgili calismalarina ve daha once gonderilen mektuptaki durumu da iceren devam ettiler Turkiye ve Misir ozellikle aktifti Turkiye Basbakani Recep Tayyip Erdogan Turk medyasi tarafindan kriz olarak tarif edilen bu durumla ilgili Kasim ayinda Kopengah i ziyaret etti Erdogan ve Rasmussen PKK nin yayin organi olarak bilinen Roj TV de karikaturler dahil olmakla birlikte uyusmazlik yasadi Danimarka hukumeti ile diplomatik iliskiye girdikten sonra Misir Disisleri Bakani OIC genel sekreteri ve Arap Birligi Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Teskilati OECD Avrupa dis iliskiler koordinatorlugune Danimarka nin eylemsizligi hakkinda sikayette bulundu Jyllands Posten hakkinda hukuki sorusturma Ekim 2005 Ocak 2006 27 Ekim 2005 gunu Musluman organizasyonlarinin Ekim ayinin basinda Danimarka polisi ne yaptiklari Jyllands Posten sikayeti ile Danimarka Ceza Yasasi nin 140 ve 256b numarali bolumlerine aykiri oldugu gerekcesiyle savci sorusturma baslatti Bolum 140 ceza yasasi hakaret ile ilgili yasa Danimarka da yer alan dini topluluklarinin dini dogmalariyla dalga gecerek ve alay ederek kamu duzenini bozmayi yasaklamistir 1971 yilinda Danimarka Radyo sunun caldigi bir sarkida Hristiyanligin tanrisi ile dalga gecen sarkiyi yayinlayan programci bu yasa dahilinde degerlendirilerek suclanmis fakat suclu bulunmamistir Bolum 256b hakaret suc sayilmaktadir hakaret ve asagilama irklarina karsi kasitli saldiri deri rengi milleti ve etnik kokeni inanci ve seksuel yonelimi ayrimciligi ile ilgili bolum 6 Ocak 2006 gunu Viborg da bulunan Bolgesel Savci karikaturlerin hakaret temelinde olduguna dair bir sonuca varmadigindan ve Danimarka ictihadinin kamu yarari kapsaminda bulunan konularla ilgili gazetecilerin editoryel ozgurluklerini guvence altina aldigindan dolayi sorusturmayi sonlandirmistir Hakaret olarak kabul edilenin ne oldugunu degerlendirdigini ifade ozgurlugunu de bu degerlendirme kapsamina aldigini ve ifade ozgurlugune karsin ayrim yapmadan insanlari hakaret ve asagilamalara karsi koruyarak ve insan haklarina saygi gostererek bu ozgurlugun kullanilmasi gerektigini belirtti Danimarkali Imamlarin Orta Dogu turu Danimarka hukumeti ve gazete ile herhangi bir gelisme yasanmayacagini dusundukten sonra Aralik ayinda Danimarka disindan destek almak ve hukumete baski yapabilmek icin Orta Dogu da politik liderlerle temasa gecmeye karar verdiler 43 sayfalik Akkari Laban dosyasi isimli karikaturler ve cesitli materyaller iceren bir dosya hazirlayarak iki imam onderliginde hazirliga basladilar Kaynakca Fundamentally Danish The Muhammad Cartoon Crisis as Transitional Drama PDF okcir 3 Mart 2015 1 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Mart 2015 Hansen John Hundevadt Kim 2006 Provoen og Profeten Muhammed Krisen bag kulisserne Danca Kopenhag Jyllands Postens Forlag ISBN 87 7692 092 5 Bluitgen Kare 2006 Danca Anonymous illustrator Host amp Son Tokk s 268 ISBN 978 87 638 0049 5 18 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2015 a b c Dyb angst for kritik af islam Profound anxiety about criticism of Islam Politiken Danca 17 Eylul 2005 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2013 Danca TV 2 9 Ekim 2004 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2013 a b Rose Flemming 19 Subat 2006 Why I Published Those Cartoons The Washington Post 23 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Eylul 2013 Hansen amp Hundevadt 14 Hansen amp Hundevadt 15 a b Hansen amp Hundevadt 17 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi muhammeds ansigt isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Dis baglantilarMuhammed Resim Galerisi 24 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 10 Usta Cizerin Gozunden Karikatur Krizi 29 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karikatur krizi Danimarka yi ikiye boldu Selim Percinel olu kirik baglanti Estonya da karikatur Krizi VOA News Turkce 24 Mayis 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karikatur Krizi Tirmaniyor NTVMSNBC 9 Subat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karikatur Krizi Tirmaniyor Radikal 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Karikatur Krizi Hurriyet 20 Subat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde