Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dayı, tarihsel bakımdan Osmanlı döneminde 1671 yılından itibaren seçilerek göreve getirilen Cezayir Eyaleti, Trablusgarp Eyaleti ve Tunus Eyaleti yöneticilerinin ünvanıdır.
1671'den son Cezayir Dayısı olan Hüseyin Dayı'nın Fransa tarafından görevden uzaklaştırıldığı 1830 yılına kadar toplam 28 dayı hüküm sürmüştür. Bunlardan 14'ü seleflerinin katledilmesi üzerine, iktidar mevkiine geçmişlerdir.
Dayılığın ortaya çıkışı ve gelişimi
1591'de bu 40 dayı, ağa ile birlikte, ordunun kumandanlığını yapmak üzere içlerinden birini seçmişlerdir. Bu suretle seçilen dayı, çok geçmeden, hükûmetin yegane reisi oldu ve nüfuzu Bab-ı Ali'nin mümessili (vekili) olan paşanın nüfuzunu gölgede bıraktı. Fakat 17. yüzyılın ikinci yarısından itibaren, ordunun ikinci derecedeki kumandanları olan beyler, dayıların yerini almaya başladılar. 18. yüzyılın başlangıcında İbrahim Bey dayı unvanını aldı; sonraları bu unvan 1705'te, Hüseyin bin Ali tarafından kaldırıldı.
Cezayir'de ortaya çıkışı
Dayılık, Cezayir'de bir ihtilal neticesinde ortaya çıkmıştır. 1671 senesinde ağaların keyfi idarelerinden usanan reisler veya korsan gemisi kaptanları içlerinden birini, dayı adı ve kayd-ı hayat şartı ile, ağaların yerine geçirdiler. Başlangıçta reisler tarafından seçilen dayılar, 1689 senesinden itibaren yeniçeri zabitleri seçmeye başladılar.
Dayılık için hiçbir ehliyet ve menşe şartı aranmazdı. En aciz ve cahil yeniçeri bile bu makama göz dikebilirdi. Dayı nazırlarını kendi seçer, eyalet beylerini istediği gibi tayin eder, adaleti yerine getirir ve ecnebi devletler ile müzakerelere girişirdi. Dayılar yeniçerilerin aldıkları aylıktan (ayda 50 sağ akçe ve tayın) başka, para almazlar; fakat beylerden ve diğer memurlardan tevcih (yöneltmek) hakkı ile korsanların aldıkları ganimetlerden hisse alırlar, vazifeye başlayan konsoloslardan ve barış anlaşmalarının imzası veya yenilenmesi halinde, ecnebi devlet reislerinden hediyeler kabul ederlerdi. Sonra Müslüman ve Yahudi tüccarlar ile ortak olarak para kazanabilirlerdi. Dayıların, devlet hazinesinden ayrı, hususi hazineleri vardı. Birçok dayılar muazzam servetler toplamışlardı; fakat bu servetler, dayılar idama mahkûm olurlarsa devlet hazinesi hesabına geçirilirdi.
Yaşamları
Dayılar makamlarından indirilmek ve katledilmek korkusu ile, yeniçerilerin istediklerini yapmak mecburiyetinde idiler. Özel hayatları da gayet sıkı kurallara bağlı idi. Göreve kabul edildikten sonra, ailelerinden ayrılırlardı ve saraylarına resmi kabullerden başka hiçbir kadın giremezdi. Yalnız perşembe öğleden sonra ve cuma günleri evlerine gitme hakları vardı.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dayi tarihsel bakimdan Osmanli doneminde 1671 yilindan itibaren secilerek goreve getirilen Cezayir Eyaleti Trablusgarp Eyaleti ve Tunus Eyaleti yoneticilerinin unvanidir Amerikali komutan bir dayiya hurmet gosterirken 1800 ler civari 1671 den son Cezayir Dayisi olan Huseyin Dayi nin Fransa tarafindan gorevden uzaklastirildigi 1830 yilina kadar toplam 28 dayi hukum surmustur Bunlardan 14 u seleflerinin katledilmesi uzerine iktidar mevkiine gecmislerdir Dayiligin ortaya cikisi ve gelisimi1591 de bu 40 dayi aga ile birlikte ordunun kumandanligini yapmak uzere iclerinden birini secmislerdir Bu suretle secilen dayi cok gecmeden hukumetin yegane reisi oldu ve nufuzu Bab i Ali nin mumessili vekili olan pasanin nufuzunu golgede birakti Fakat 17 yuzyilin ikinci yarisindan itibaren ordunun ikinci derecedeki kumandanlari olan beyler dayilarin yerini almaya basladilar 18 yuzyilin baslangicinda Ibrahim Bey dayi unvanini aldi sonralari bu unvan 1705 te Huseyin bin Ali tarafindan kaldirildi Cezayir de ortaya cikisiDayilik Cezayir de bir ihtilal neticesinde ortaya cikmistir 1671 senesinde agalarin keyfi idarelerinden usanan reisler veya korsan gemisi kaptanlari iclerinden birini dayi adi ve kayd i hayat sarti ile agalarin yerine gecirdiler Baslangicta reisler tarafindan secilen dayilar 1689 senesinden itibaren yeniceri zabitleri secmeye basladilar Dayilik icin hicbir ehliyet ve mense sarti aranmazdi En aciz ve cahil yeniceri bile bu makama goz dikebilirdi Dayi nazirlarini kendi secer eyalet beylerini istedigi gibi tayin eder adaleti yerine getirir ve ecnebi devletler ile muzakerelere girisirdi Dayilar yenicerilerin aldiklari ayliktan ayda 50 sag akce ve tayin baska para almazlar fakat beylerden ve diger memurlardan tevcih yoneltmek hakki ile korsanlarin aldiklari ganimetlerden hisse alirlar vazifeye baslayan konsoloslardan ve baris anlasmalarinin imzasi veya yenilenmesi halinde ecnebi devlet reislerinden hediyeler kabul ederlerdi Sonra Musluman ve Yahudi tuccarlar ile ortak olarak para kazanabilirlerdi Dayilarin devlet hazinesinden ayri hususi hazineleri vardi Bircok dayilar muazzam servetler toplamislardi fakat bu servetler dayilar idama mahkum olurlarsa devlet hazinesi hesabina gecirilirdi YasamlariDayilar makamlarindan indirilmek ve katledilmek korkusu ile yenicerilerin istediklerini yapmak mecburiyetinde idiler Ozel hayatlari da gayet siki kurallara bagli idi Goreve kabul edildikten sonra ailelerinden ayrilirlardi ve saraylarina resmi kabullerden baska hicbir kadin giremezdi Yalniz persembe ogleden sonra ve cuma gunleri evlerine gitme haklari vardi