Dağ tapiri (Tapirus pinchaque), tapirgillerden bir tapir türüdür. Latin Amerika'da yaşayan üç tapir türünden biridir. Tropikal yağmur ormanları dışında yaşayan tek tapir türü olan dağ tapiri aynı zamanda boyut olarak da en küçükleridir.
Dağ tapiri | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | ||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Tapirus pinchaque , 1829 | ||||||||||||||||||
Mavi: Dağ tapirinin yaşam alanı. Sarı: Venezuela'da varlığı kesinleşmemiştir. |
Dağ tapirine bulunduğu ülkelerde değişik adlar verilir. Quechua dilinde sacha huagra, Kolombiya'da İspanyolca danta cordillerana (cordillera tapiri) ve danta lanuda (yünlü tapir), Ekvador'da İspanyolca danta negra (kara tapir) ve tapir de altura (yükseklerin tapiri) ya da Peru'da İspanyolca gran bestia (büyük hayvan) denir.
Türün bilimsel adı dağ tapirinin yaşadığı bölgelerde bulunduğu söylenen kurgusal yaratık "La Pinchaque"dan (Okunuşu: la pinçak) gelir
Fiziksel özellikler
Dağ tapiri yünsü kılları ve beyaz alt dudağı ile çok kolay tanınır. Nerede yaşadıklarına bağlı olarak dağ tapirlerinin kıllarının rengi grimsi siyah ya da kahverengidir. Yanaklarındaki kıllar daha açık renktedir.
Erişkinlerin uzunluğu 1,8 m. boyu 75 cm. ile 100 cm. arasındadır. Ağırlıkları 150 ile 225 kg. arasında değişir. Dişiler erkeklerden daha büyük olur ancak boyutlara bakarak cinsiyetleri ayırtedilemez. Diğer tapir türleri gibi kısa güdük kuyrukları ve uzun esnek hortumları bulunur. Ön ayaklarında dörder, arka ayaklarında üçer toynakları vardır.
Yaşam döngüsü
Dağ tapirinin yaklaşık 400 gün süren hamilelik süresi sonunda tek bir yavru doğar. Bir batında birden fazla yavru doğması çok enderdir. Yenidoğan yavru 7 kg. ağırlığındadır ve diğer tapir türlerinde olduğu gibi kırmızımsı kahverengi kıllarının üzerinde beyaz benekler ve çizgiler bulunur. Yavruların kürkleri de yetişkinler gibi kendilerini sıcak tutması için yünümsüdür. Beyaz benek ve çizgiler bir yıldan sonra kaybolur, aynı dönemde yavru sütten de kesilir. Dağ tapiri cinsel olgunluğa üç yaşında erişir. Yaşam süreleri otuz yıl kadardır.
Davranış
Bir arada olduklarında dağ tapirleri tiz ıslıklarla haberleşir. Erkekler, kızgınlık dönemindeki dişiler için dövüşür ve birbirlerinin arka bacağını ısırmaya çalışır. Genel olarak dağ tapirleri çekingendir ve zamanlarının çoğunu tapir patikalarında dolaşarak yiyecek aramakla geçirirler. Cüsselerine rağmen sık bitki örtüsü içinde çok hızlı hareket ederler, yaşam alanlarındaki dik tepelere kolayca çıkar ve genellikle su içinde dolaşır ve yüzerler. Dağ tapiri günbatımından gündoğumuna kadar yiyecek olarak genç sürgünleri arar, gündüzleri vaktini çoğunlukla uyuyarak geçirir. Yüksekteki bitkilere ulaşmak istediğinde arka ayaklarının üzerine kalkıp hortumuyla bitkileri yakalar. Gerekli mineralleri almak için doğal tuz da arar. Görme duyusu zayıf da olsa koku ve tat duygusu çok gelişmiştir. Hortumu üzerindeki kıllar da dokunma duyusuna sahiptir.
Erkek dağ tapiri bölgelerini ağaçlara sürtünerek, dışkı ve idrar yardımıyla işaretler. Dişilerin de bazen böyle davrandığı gözlemlenmiştir. Her hayvanın yaklaşık 8 km² alanında birbirleriyle çakışan bölgeleri bulunur.
Kaynakça
- Tapir Uzmanlık Grubu (2002). Tapirus pinchaque. Tehlike altında olan türlerin 2006 IUCN Kırmızı Listesisi. IUCN 2006. 25 Şubat 2007 tarihinde alınmıştır.
- ^ Downer, Craig C. "Status and Action Plan of the Mountain Tapir (Tapirus pinchaque)." 9 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Tapirs: Status Survey and Conservation Action Plan IUCN/SSC Tapir Uzmanlık Grubu, 1997.
- ^ Goudot, Justin. "Nouvelles observations sur le Tapir Pinchaque (Recent Observations on the Tapir Pinchaque)," Comptes Rendus, Paris 1843, c. xvi, s 331-334. Çevrimiçi 10 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce).
Dış bağlantılar
- Tapirus pinchaque. ITIS - Integrated Taxonomic Information System.
- ARKive -
- Tapir Uzmanlık Grubu - (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dag tapiri Tapirus pinchaque tapirgillerden bir tapir turudur Latin Amerika da yasayan uc tapir turunden biridir Tropikal yagmur ormanlari disinda yasayan tek tapir turu olan dag tapiri ayni zamanda boyut olarak da en kucukleridir Dag tapiriKorunma durumuTehlikede IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataAlt sube VertebrataInfa sube GnathostomataSinif MammaliaTakim Perissodactyla Tek toynaklilar Familya Tapiridae Tapirgiller Cins TapirusTur T pinchaqueIkili adlandirmaTapirus pinchaque 1829Mavi Dag tapirinin yasam alani Sari Venezuela da varligi kesinlesmemistir Dag tapirine bulundugu ulkelerde degisik adlar verilir Quechua dilinde sacha huagra Kolombiya da Ispanyolca danta cordillerana cordillera tapiri ve danta lanuda yunlu tapir Ekvador da Ispanyolca danta negra kara tapir ve tapir de altura yukseklerin tapiri ya da Peru da Ispanyolca gran bestia buyuk hayvan denir Turun bilimsel adi dag tapirinin yasadigi bolgelerde bulundugu soylenen kurgusal yaratik La Pinchaque dan Okunusu la pincak gelirFiziksel ozelliklerDag tapiri yunsu killari ve beyaz alt dudagi ile cok kolay taninir Nerede yasadiklarina bagli olarak dag tapirlerinin killarinin rengi grimsi siyah ya da kahverengidir Yanaklarindaki killar daha acik renktedir Eriskinlerin uzunlugu 1 8 m boyu 75 cm ile 100 cm arasindadir Agirliklari 150 ile 225 kg arasinda degisir Disiler erkeklerden daha buyuk olur ancak boyutlara bakarak cinsiyetleri ayirtedilemez Diger tapir turleri gibi kisa guduk kuyruklari ve uzun esnek hortumlari bulunur On ayaklarinda dorder arka ayaklarinda ucer toynaklari vardir Yasam dongusuDag tapirinin yaklasik 400 gun suren hamilelik suresi sonunda tek bir yavru dogar Bir batinda birden fazla yavru dogmasi cok enderdir Yenidogan yavru 7 kg agirligindadir ve diger tapir turlerinde oldugu gibi kirmizimsi kahverengi killarinin uzerinde beyaz benekler ve cizgiler bulunur Yavrularin kurkleri de yetiskinler gibi kendilerini sicak tutmasi icin yunumsudur Beyaz benek ve cizgiler bir yildan sonra kaybolur ayni donemde yavru sutten de kesilir Dag tapiri cinsel olgunluga uc yasinda erisir Yasam sureleri otuz yil kadardir DavranisBir arada olduklarinda dag tapirleri tiz isliklarla haberlesir Erkekler kizginlik donemindeki disiler icin dovusur ve birbirlerinin arka bacagini isirmaya calisir Genel olarak dag tapirleri cekingendir ve zamanlarinin cogunu tapir patikalarinda dolasarak yiyecek aramakla gecirirler Cusselerine ragmen sik bitki ortusu icinde cok hizli hareket ederler yasam alanlarindaki dik tepelere kolayca cikar ve genellikle su icinde dolasir ve yuzerler Dag tapiri gunbatimindan gundogumuna kadar yiyecek olarak genc surgunleri arar gunduzleri vaktini cogunlukla uyuyarak gecirir Yuksekteki bitkilere ulasmak istediginde arka ayaklarinin uzerine kalkip hortumuyla bitkileri yakalar Gerekli mineralleri almak icin dogal tuz da arar Gorme duyusu zayif da olsa koku ve tat duygusu cok gelismistir Hortumu uzerindeki killar da dokunma duyusuna sahiptir Erkek dag tapiri bolgelerini agaclara surtunerek diski ve idrar yardimiyla isaretler Disilerin de bazen boyle davrandigi gozlemlenmistir Her hayvanin yaklasik 8 km alaninda birbirleriyle cakisan bolgeleri bulunur KaynakcaTapir Uzmanlik Grubu 2002 Tapirus pinchaque Tehlike altinda olan turlerin 2006 IUCN Kirmizi Listesisi IUCN 2006 25 Subat 2007 tarihinde alinmistir Downer Craig C Status and Action Plan of the Mountain Tapir Tapirus pinchaque 9 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tapirs Status Survey and Conservation Action Plan IUCN SSC Tapir Uzmanlik Grubu 1997 Goudot Justin Nouvelles observations sur le Tapir Pinchaque Recent Observations on the Tapir Pinchaque Comptes Rendus Paris 1843 c xvi s 331 334 Cevrimici 10 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Dis baglantilarTapirus pinchaque ITIS Integrated Taxonomic Information System ARKive Tapir Uzmanlik Grubu Ingilizce