Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Değirmenli, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
| Değirmenli | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Değirmenli Değirmenli'nin Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 2044 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 199 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75110 |
Tarihçe
Köyün bilinen en eski adı Tsiskvilishevi'dir. Gürcüce bir yer adı olan Tsiskvilishevi (წისქვილისხევი), "değirmen dere" anlamına gelir. Bu yer adı 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine Zisğvilisğav (زسغولسغاو) olarak girmiştir. Köyün bu adı zaman içinde değişime uğramış ve Değirmenköy'e dönüşmüştür. Nitekim Rus idaresi köyün adını Değirmenköy (Дагирманкёй) olarak kaydetmiştir. Değirmenli köyü 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de "Değirmen köy" (دكرمن كوی) olarak geçer. Değirmenköy adının 1950 genel seçimlerinden kısa bir süre Değirmenli olarak değiştirildiği kayıtlardan anlaşılmaktadır.
Tsiskvilishevi'nin eski bir yerleşme olduğu köydeki megalit kale kalıntısı da göstermektedir. Öte yandan köyün eski adının Gürcüce olması ve erken dönem Osmanlı tahrir defterinde yer alması, Tsiskvilishevi'nin Osmanlı dönemi öncesi tarihine işaret etmektedir. Osmanlılar köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe Atabeyliği'nden ele geçirdi. Köy daha önce Gürcü Krallığı sınırları içinde kalıyordu.
Tsiskvilishevi, 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Ardahan-i Büzürg (Büyük Ardahan) livasının Güney nahiyesine bağlı bir köydü. Köyde ispenç vergisi vermekle yükümlü 36 hane yaşıyordu. Hane reisleri Murad, Zandar, Gogiça, Mihran, Elizbar, İordane, Badura, Maharebel, Teodore, Elisa, Grigol, Papuna, Manvel, Nanika, Yaraziz, Babela gibi adlar taşıyordu. Bu adlara ve bu kişilerin baba adlarına bakınca, köyün etnik olarak homojen bir yapıya sahip olmadığı görülmektedir. Köyde buğday, arpa, yonca tarımı ve arıcılık yapıldığı, domuz beslendiği ve çok sayıda değirmen bulunduğu bu kayıtlardan anlaşılmaktadır.
Üç yüz yılı aşkın bir süre Osmanlı egemenliğinde kalan Tsiskvilishevi, 93 Harbi sonucunda Rusların eline geçti. Rus idaresinde köy Ardahan sancağının (okrug) Ardahan kazasına (uçastok) bağlıydı. 1886 yılında köyün nüfusu 334 kişiden oluşuyordu ve nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmişti. Rusların Değirmenköy olarak kaydettiği yerleşme, aynı zamanda 10 köyü kapsayan Değirmenköy nahiyesinin (маркяз: merkez) idari merkeziydi. Değirmenköy nahiyesinde ise, toplam 1.354 kişi yaşıyordu. Köyün nüfusu 1896'da 382 kişi, 1906'da 416 kişi olarak kaydedilmiştir.
Birinci Dünya Savaşı'nın ardından Rus idaresinin son bulmasından sonra Tsiskvilishevi ya da Değirmenköy, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sürerken, Ankara Hükümeti'nin ültimatomu doğrultusunda Gürcü kuvvetleri Ardahan'dan çekildi ve Değirmenköy de fiilen Türkiye'ye katıldı. Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla da köy Türkiye'ye bırakıldı. Değirmenköy, 1928 tarihli köy listesinde Kars vilayetinin Ardahan kazasının merkez nahiyesine bağlıydı. Köyün adı 1940'larda Değirmenli olarak değiştirildi. Buna rağmen köyün eski adı uzun süre yeni adıyla birlikte resmî kayıtlarda "Değirmenli (Değirmenköy)" biçiminde yazılmıştır. Değirmenli, 1992 yılında il yapılan Ardahan'ın merkez ilçesine bağlandı.
Değirmenli köyünde günümüze kalan tek tarihsel yapı, megalit bir yapı olan Tsiskvilishevi Kalesi’dir. Kale köyün 1 km güneydoğusunda yer alır. Oval bir yapı olan kalenin çapı 9.5 metredir. Kalenin günümüze kalan bölümlerinin büyük kısmı yığma taştandır. Güneydoğu tarafında kaleye bitişik oval bir yapı kalıntısı vardır. 1917 yılında Ardahan bölgesini gezen Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli köyde bir kilise yıkıntısından söz etmiş, ama günümüze bu kiliseden geriye bir şey kalmamıştır.
Coğrafya
Köy, Ardahan kentine 12 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 199 |
| 2021 | 193 |
| 2020 | 196 |
| 2019 | 211 |
| 2018 | 210 |
| 2017 | 203 |
| 2016 | 212 |
| 2015 | 227 |
| 2014 | 225 |
| 2013 | 224 |
| 2012 | 209 |
| 2011 | 213 |
| 2010 | 212 |
| 2009 | 214 |
| 2008 | 209 |
| 2007 | 211 |
| 2000 | 302 |
| 1990 | 423 |
| 1985 | 575 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 11 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Merkez Değirmenli Köy Nüfusu". Nufusune.com. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 414; III. cilt (1958), s. 506". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2021.
- ^ a b "Ardahan kazası (1886) (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2021.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 759.
- ^ Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü (1954). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ a b 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2015, s. 139 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 414; II. cilt (1941), s. 406". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2021.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 110, .
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1981). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde", Sakartvelo gazetesi (Gürcüce), 9 Ekim 1917, sayı 219" (PDF). 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Şubat 2021.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
- Değirmenli, Ardahan için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Degirmenli Ardahan ilinin Merkez ilcesine bagli bir koydur DegirmenliKoyArdahan in konumuDegirmenliDegirmenli nin Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceMerkezCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim2044 mNufus 2022 Toplam199Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75110TarihceKoyun bilinen en eski adi Tsiskvilishevi dir Gurcuce bir yer adi olan Tsiskvilishevi წისქვილისხევი degirmen dere anlamina gelir Bu yer adi 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine Zisgvilisgav زسغولسغاو olarak girmistir Koyun bu adi zaman icinde degisime ugramis ve Degirmenkoy e donusmustur Nitekim Rus idaresi koyun adini Degirmenkoy Dagirmankyoj olarak kaydetmistir Degirmenli koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde de Degirmen koy دكرمن كوی olarak gecer Degirmenkoy adinin 1950 genel secimlerinden kisa bir sure Degirmenli olarak degistirildigi kayitlardan anlasilmaktadir Tsiskvilishevi nin eski bir yerlesme oldugu koydeki megalit kale kalintisi da gostermektedir Ote yandan koyun eski adinin Gurcuce olmasi ve erken donem Osmanli tahrir defterinde yer almasi Tsiskvilishevi nin Osmanli donemi oncesi tarihine isaret etmektedir Osmanlilar koyu 16 yuzyilin ortasinda Gurcu atabeglerin yonettigi Samtshe Atabeyligi nden ele gecirdi Koy daha once Gurcu Kralligi sinirlari icinde kaliyordu Tsiskvilishevi 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine gore Ardahan i Buzurg Buyuk Ardahan livasinin Guney nahiyesine bagli bir koydu Koyde ispenc vergisi vermekle yukumlu 36 hane yasiyordu Hane reisleri Murad Zandar Gogica Mihran Elizbar Iordane Badura Maharebel Teodore Elisa Grigol Papuna Manvel Nanika Yaraziz Babela gibi adlar tasiyordu Bu adlara ve bu kisilerin baba adlarina bakinca koyun etnik olarak homojen bir yapiya sahip olmadigi gorulmektedir Koyde bugday arpa yonca tarimi ve aricilik yapildigi domuz beslendigi ve cok sayida degirmen bulundugu bu kayitlardan anlasilmaktadir Uc yuz yili askin bir sure Osmanli egemenliginde kalan Tsiskvilishevi 93 Harbi sonucunda Ruslarin eline gecti Rus idaresinde koy Ardahan sancaginin okrug Ardahan kazasina ucastok bagliydi 1886 yilinda koyun nufusu 334 kisiden olusuyordu ve nufusun tamami Turk olarak kaydedilmisti Ruslarin Degirmenkoy olarak kaydettigi yerlesme ayni zamanda 10 koyu kapsayan Degirmenkoy nahiyesinin markyaz merkez idari merkeziydi Degirmenkoy nahiyesinde ise toplam 1 354 kisi yasiyordu Koyun nufusu 1896 da 382 kisi 1906 da 416 kisi olarak kaydedilmistir Birinci Dunya Savasi nin ardindan Rus idaresinin son bulmasindan sonra Tsiskvilishevi ya da Degirmenkoy bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali surerken Ankara Hukumeti nin ultimatomu dogrultusunda Gurcu kuvvetleri Ardahan dan cekildi ve Degirmenkoy de fiilen Turkiye ye katildi Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi yla da koy Turkiye ye birakildi Degirmenkoy 1928 tarihli koy listesinde Kars vilayetinin Ardahan kazasinin merkez nahiyesine bagliydi Koyun adi 1940 larda Degirmenli olarak degistirildi Buna ragmen koyun eski adi uzun sure yeni adiyla birlikte resmi kayitlarda Degirmenli Degirmenkoy biciminde yazilmistir Degirmenli 1992 yilinda il yapilan Ardahan in merkez ilcesine baglandi Degirmenli koyunde gunumuze kalan tek tarihsel yapi megalit bir yapi olan Tsiskvilishevi Kalesi dir Kale koyun 1 km guneydogusunda yer alir Oval bir yapi olan kalenin capi 9 5 metredir Kalenin gunumuze kalan bolumlerinin buyuk kismi yigma tastandir Guneydogu tarafinda kaleye bitisik oval bir yapi kalintisi vardir 1917 yilinda Ardahan bolgesini gezen Gurcu arastirmaci Konstantine Martvileli koyde bir kilise yikintisindan soz etmis ama gunumuze bu kiliseden geriye bir sey kalmamistir CografyaKoy Ardahan kentine 12 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 1992021 1932020 1962019 2112018 2102017 2032016 2122015 2272014 2252013 2242012 2092011 2132010 2122009 2142008 2092007 2112000 3021990 4231985 575Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 11 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Merkez Degirmenli Koy Nufusu Nufusune com 20 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 414 III cilt 1958 s 506 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2021 a b Ardahan kazasi 1886 Rusca 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2021 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 759 Basvekalet Istatistik Umum Mudurlugu 1954 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 a b 2014 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2015 s 139 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt I cilt 1947 s 414 II cilt 1941 s 406 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2021 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 110 ISBN 9786052100271 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 2 cilt s 41 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1981 PDF kutuphane tuik gov tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Sakartvelo gazetesi Gurcuce 9 Ekim 1917 sayi 219 PDF 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Subat 2021 a b c d YerelNet org tr 5 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Dis baglantilarDegirmenli Ardahan icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft