Dedekuyusu Höyüğü, Aydın il merkezinin 1,5 km. batısında yer alan bir höyüktür. Tarih içinde Antheia, Tralleis, Andropolis, Güzelhisar, Aydın Güzelhisan ve nihayetinde Aydın olarak adlandırılan kentin merkezindeki geçmişinin en eski kanıtı Dedekuyusu (Deştepe) Höyüğüdür. Yapılan araştırmalar sonucu elde edilen buluntular, Aydın merkezindeki en eski yerleşimin Dedekuyusu Höyüğü olduğunu, buradaki yaşamın M.O. 4500 yıllarından M.Ö. 1200 yıllarına kadar devam ettiğini ortaya koymaktadır.
Diğer adı | Deştepe |
---|---|
Konum | Aydın |
Koordinatlar | 37°51′29″K 27°48′33″D / 37.85806°K 27.80917°D |
Rakım | 90 m (295 ft) |
Tür | Höyük |
Tarihçe | |
Kuruluş | M.Ö. 4.500 |
Terk ediliş | M.Ö. 1.200 |
Devir(ler) |
|
'nın en büyük höyüklerinden biri olarak bilinmektedir. Denizden 90 metre yükseklikte olup ova seviyesinden yüksekliği 10 metre olan oval biçimli bir tepedir. Deştepe adıyla da bilinmektedir. Günümüz yapılaşmasıyla giderek tahrip edilmektedir.
Höyüğü’nün çevresinde yapılaşma artınca 1995 yılında İzmir 2. Koruma Kurulu tarafından “1. derece arkeolojik SİT alanı” olarak ilan edilmiştir. Daha sonraki yıllarda Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç’un Aydın’da yeni kurduğu koruma kurulunun bir kararı ile 3. derece sit alanına çevrilmiştir.
Araştırmalar
Höyük ilk olarak Çatalhöyük yerleşimini de bulan İngiliz arkeolog James Mellaart tarafından saptanmıştır. Yüzey araştırmaları R. T. Marchese, Engin Akdeniz ve Sevinç Günel tarafından yapılmıştır.
Tabakalanma
Yüzeyden toplanan malzeme (Geç Kalkolitik Çağ)'a, Erken Tunç Çağı'na ve MÖ 2. binyıla tarihlenmektedir. Kuzey-güney doğrultusunda uzanan höyük, karakteristik bir oval yapıya sahiptir. Bu oval yapı, kuzey-kuzeydoğu yönünde daralırken, güney-güneybatı yönünde genişleyerek daha dik bir eğim oluşturur. Höyük üzerinde yapılan yüzey araştırmaları, bu coğrafi özelliği göz önünde bulundurarak, kuzey-güney doğrultusunda tepe ve yamaç kesimleri ile höyük çevresinin ayrı ayrı taranması şeklinde gerçekleştirilmiştir.
Yüzey araştırmalarının sonuçları, buluntuların höyüğün güney-güneydoğu ve güneybatı kesimlerinde daha yoğun olarak ortaya çıktığını göstermektedir. Bu durum, söz konusu bölgelerin yerleşimin merkezi veya yoğun aktivite gösterilen alanları olabileceğine işaret etmektedir.
Seramik Buluntular ve Kronoloji
Höyükten elde edilen seramik buluntular, hem malzeme ve üretim teknikleri hem de biçimsel özellikleri açısından incelendiğinde, Kalkolitik Çağ'dan Erken ve Orta Tunç Çağlarına uzanan geniş bir kronolojik süreci kapsamaktadır. Bu buluntular, höyüğün uzun süreli ve sürekli bir yerleşim alanı olarak kullanıldığını göstermektedir.
Özetle, höyüğün coğrafi konumu, oval yapısı ve buluntuların dağılımı, yerleşimin zaman içindeki değişimleri ve işlevsel alanları hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Özellikle güney-güneydoğu ve güneybatı kesimlerinin, yerleşimin merkezi veya yoğun aktivite gösterilen alanları olduğu düşünülmektedir. Seramik buluntular ise höyüğün Kalkolitik Çağ'dan itibaren yerleşim gördüğünü ve uzun bir süre boyunca kullanıldığını göstermektedir.
Geç Kalkolitik Çağ'a tarihlenen çanak çömlek grubu, kaba nitelikli, taş ve mika katkılı hamurlu, sarımsı devetüyü renginde ve oldukça kalın cidarlı maldır. Bunlar, bölgenin Geç Kalkolitik Çağ malzemesinin karakteristiğini gösterir. Diğer bir mal grubu, orta nitelikte, taş ve bolca mika katkılı hamurlu, kırmızı ya da grimsi devetüyü renginde astarlı çanak çömlekse Erken ve Orta Tunç Çağı çanak çömleğidir. Benzer hamur yapısında, siyah astarlı ve parlak perdahlı çanak çömlek parçaları, Batı Anadolu Erken Tunç Çağı seramik gelişiminde bilinen karakteristik yüzey işlenişini vermektedir. Biçim olarak yuvarlak gövdeli, hafifçe içe eğik, basit ağız kenarlı mallar görülür. Siyah astar ve parlak perdahlı yüzey işlenişi özellikleri İzmir Çatalkaya yamaç yerleşiminin akropolünde görünen mallarla benzerlik göstermektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Aydın İli, Efeler İlçesi, Kemer Mah. 915 Ada, 14 ve 16 Nolu Parseller 1/5000 Ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı Değişikliği Plan Açıklama Raporu" (PDF). Yıldızgrup Planlama Gayrimenkul Değerleme İnş.Tic.Ltd.Şti. 2018. s. 1. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023.
- ^ a b c "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 12 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2012.
- ^ "Aydın'ın en eski arkeolojik alanı olan Deştepe Höyüğü haraç mezat satılık haberi". Arkeolojik Haber. 22 Eylül 2018. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024.
- ^ a b Dergisi, Magma (11 Mayıs 2016). "Deştepe Höyüğü İmara Açıldı". Magma Dergisi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024.
- ^ a b c Günel, Sevinç (2003). "Aydın Bölgesi Yüzey Araştırmaları Işığında Çatalkaya, Dedekuyusu ve Bahçetepe Yerleşimleri". 20 (1). Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. ss. 53-70. Erişim tarihi: 16 Eylül 2024.
Dış bağlantılar
- Yakın plan kroki12 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dedekuyusu Hoyugu Aydin il merkezinin 1 5 km batisinda yer alan bir hoyuktur Tarih icinde Antheia Tralleis Andropolis Guzelhisar Aydin Guzelhisan ve nihayetinde Aydin olarak adlandirilan kentin merkezindeki gecmisinin en eski kaniti Dedekuyusu Destepe Hoyugudur Yapilan arastirmalar sonucu elde edilen buluntular Aydin merkezindeki en eski yerlesimin Dedekuyusu Hoyugu oldugunu buradaki yasamin M O 4500 yillarindan M O 1200 yillarina kadar devam ettigini ortaya koymaktadir Dedekuyusu HoyuguDiger adiDestepeKonumAydinKoordinatlar37 51 29 K 27 48 33 D 37 85806 K 27 80917 D 37 85806 27 80917Rakim90 m 295 ft TurHoyukTarihceKurulusM O 4 500Terk edilisM O 1 200Devir ler Gec Kalkolitik Cag Erken Tunc Cagi Orta Tunc Cagi nin en buyuk hoyuklerinden biri olarak bilinmektedir Denizden 90 metre yukseklikte olup ova seviyesinden yuksekligi 10 metre olan oval bicimli bir tepedir Destepe adiyla da bilinmektedir Gunumuz yapilasmasiyla giderek tahrip edilmektedir Hoyugu nun cevresinde yapilasma artinca 1995 yilinda Izmir 2 Koruma Kurulu tarafindan 1 derece arkeolojik SIT alani olarak ilan edilmistir Daha sonraki yillarda Kultur ve Turizm Bakani Atilla Koc un Aydin da yeni kurdugu koruma kurulunun bir karari ile 3 derece sit alanina cevrilmistir ArastirmalarHoyuk ilk olarak Catalhoyuk yerlesimini de bulan Ingiliz arkeolog James Mellaart tarafindan saptanmistir Yuzey arastirmalari R T Marchese Engin Akdeniz ve Sevinc Gunel tarafindan yapilmistir TabakalanmaYuzeyden toplanan malzeme Gec Kalkolitik Cag a Erken Tunc Cagi na ve MO 2 binyila tarihlenmektedir Kuzey guney dogrultusunda uzanan hoyuk karakteristik bir oval yapiya sahiptir Bu oval yapi kuzey kuzeydogu yonunde daralirken guney guneybati yonunde genisleyerek daha dik bir egim olusturur Hoyuk uzerinde yapilan yuzey arastirmalari bu cografi ozelligi goz onunde bulundurarak kuzey guney dogrultusunda tepe ve yamac kesimleri ile hoyuk cevresinin ayri ayri taranmasi seklinde gerceklestirilmistir Yuzey arastirmalarinin sonuclari buluntularin hoyugun guney guneydogu ve guneybati kesimlerinde daha yogun olarak ortaya ciktigini gostermektedir Bu durum soz konusu bolgelerin yerlesimin merkezi veya yogun aktivite gosterilen alanlari olabilecegine isaret etmektedir Seramik Buluntular ve KronolojiHoyukten elde edilen seramik buluntular hem malzeme ve uretim teknikleri hem de bicimsel ozellikleri acisindan incelendiginde Kalkolitik Cag dan Erken ve Orta Tunc Caglarina uzanan genis bir kronolojik sureci kapsamaktadir Bu buluntular hoyugun uzun sureli ve surekli bir yerlesim alani olarak kullanildigini gostermektedir Ozetle hoyugun cografi konumu oval yapisi ve buluntularin dagilimi yerlesimin zaman icindeki degisimleri ve islevsel alanlari hakkinda onemli bilgiler sunmaktadir Ozellikle guney guneydogu ve guneybati kesimlerinin yerlesimin merkezi veya yogun aktivite gosterilen alanlari oldugu dusunulmektedir Seramik buluntular ise hoyugun Kalkolitik Cag dan itibaren yerlesim gordugunu ve uzun bir sure boyunca kullanildigini gostermektedir Gec Kalkolitik Cag a tarihlenen canak comlek grubu kaba nitelikli tas ve mika katkili hamurlu sarimsi devetuyu renginde ve oldukca kalin cidarli maldir Bunlar bolgenin Gec Kalkolitik Cag malzemesinin karakteristigini gosterir Diger bir mal grubu orta nitelikte tas ve bolca mika katkili hamurlu kirmizi ya da grimsi devetuyu renginde astarli canak comlekse Erken ve Orta Tunc Cagi canak comlegidir Benzer hamur yapisinda siyah astarli ve parlak perdahli canak comlek parcalari Bati Anadolu Erken Tunc Cagi seramik gelisiminde bilinen karakteristik yuzey islenisini vermektedir Bicim olarak yuvarlak govdeli hafifce ice egik basit agiz kenarli mallar gorulur Siyah astar ve parlak perdahli yuzey islenisi ozellikleri Izmir Catalkaya yamac yerlesiminin akropolunde gorunen mallarla benzerlik gostermektedir Ayrica bakinizBahcetepe HoyuguKaynakca Aydin Ili Efeler Ilcesi Kemer Mah 915 Ada 14 ve 16 Nolu Parseller 1 5000 Olcekli Koruma Amacli Nazim Imar Plani Degisikligi Plan Aciklama Raporu PDF Yildizgrup Planlama Gayrimenkul Degerleme Ins Tic Ltd Sti 2018 s 1 Erisim tarihi 16 Eylul 2023 a b c TAY Yerlesme Donem Ayrintilari 12 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2012 Aydin in en eski arkeolojik alani olan Destepe Hoyugu harac mezat satilik haberi Arkeolojik Haber 22 Eylul 2018 Erisim tarihi 16 Eylul 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b Dergisi Magma 11 Mayis 2016 Destepe Hoyugu Imara Acildi Magma Dergisi Erisim tarihi 16 Eylul 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c Gunel Sevinc 2003 Aydin Bolgesi Yuzey Arastirmalari Isiginda Catalkaya Dedekuyusu ve Bahcetepe Yerlesimleri 20 1 Hacettepe Universitesi Edebiyat Fakultesi Dergisi ss 53 70 Erisim tarihi 16 Eylul 2024 Dis baglantilarYakin plan kroki12 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi