Deveciler Hanı, Lefkoşa'nın en eski ve büyük hanlarından biriydi. Osmanlı döneminden kalan han, adını develerin hana yüklerini indirmesinden almıştır ve günümüzde Kuzey Lefkoşa'da yer almaktadır. Ayasofya Camii ile Belediye Pazarı'nın toptancılar bölümü arasındaki alanda develer için ahırlar ve sahiplerinin konakladıkları han, iki katlı bir yapıydı. Osmanlı belgelerinde Araplar Hanı olarak geçmekteydi. Ayrıca Selimiye Hanı ile Ayasofya Hanı adlarıyla da bilinmekteydi. 1960'larda yıkılan Deveciler Hanı, günümüzde park etme yeri olarak kullanılmaktadır. Bundan önce de özellikle köylerden kasaba pazarına gelen otobüsler için otobüs terminali olarak kullanılmıştır.
1901 yılında, Camille Enlart'ın kamerasından Deveciler Hanı | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Tür | Han |
Şehir | Kuzey Lefkoşa |
Ülke | KKTC |
Koordinatlar | 35°10′34″K 33°21′53″D / 35.17611°K 33.36472°D |
Teknik ayrıntılar | |
Malzeme | Kerpiç, ahşap |
Kat sayısı | 2 |
Tuncer Bağışkan, hanın Mehmet Bey Vakfı'na ait olduğu üzerinde durur. Ahmet Evrensel ise hanın "Fazıl Plümer'in eşi Pembe Hanım'ın ailesi"ne ait bir olduğunu ifade eder.
Mimari özellikleri
Biri güneyde diğeri kuzeyde olmak üzere iki giriş kapısı bulunan hanın güneydeki giriş kapısı belediye pazarının toptancı haline baktığı belirtilmektedir. Bu kapının tam karşısında tamamen yıkılmış olan ve develerin giriş yaptığı kuzey kapısı bulunmaktadır. Hanın ortasında dörtgen planlı büyük bir su haznesi, etrafında ise büyük su yalaklarının olduğu belirtilmektedir. Haznenin dışında güney girişinin hemen ilerisinde tulumbalı bir su kuyusu, bedestenin bitişiğinde tuvaletler, batısında ise ahırlar ile kümesler bulunmaktadır.Kerpiç ve ahşap malzemeden yapılmış bu yapının cephesi kemerli ve sündürmeli olduğu söylenmektedir. Deveciler Hanı, 1950'li yıllara kadar mimari açıdan iyi durumda iken 1965-1966 yıllarında büyük bir kısmının yıkıldığı daha sonralarda da araç park yeri olarak kullanılmaya başlandığı belirtilmektedir.
Sanattaki yeri
Özellikle develerin varlığı hanı resim çalışmalarının odağı hâline getirmekteydi. 'a ait bir tablonun konusu olan han, Kıbrıslı Türk, Rum ve Kıbrıslı olmayan, handan gelip geçen çizerlerin ve öğrencilerin kara kalem ve yağlı boya çalışmalarında konu alınmaktaydı.
Ahmet Evrensel'in aktardığına göre, halk ozanı 'nın "devamlı" gelip destansı hikâyelerini okuduğu bir mekândı.
Kaynakça
- ^ Bağışkan, Tuncer (2005). Kıbrıs'ta Osmanlı Türk Eserleri. Turkish Cypriot Association of Museum Lovers. s. 326.
- ^ a b . www.cypnet.co.uk. 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018.
- ^ a b . Haber Kıbrıs. 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018.
- ^ Reşat, Rasıh. 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018.
- ^ . Yenidüzen. 6 Haziran 2017. 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018.
- ^ a b Kaşot, Nazım; Tufan, Hüseyin, Kıbrıs'ta Deve (Kitabevi Yayınları), s. 2, erişim tarihi: 8 Şubat 2018
- ^ Gürkan, Haşmet Muzaffer (2006). Dünkü ve Bugünkü Lefkoşa (3. bas.). Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları. s. 163.
- ^ Evrensel, Ahmet (2019), Hüseyin, Kaba (Ed.), Çığlık Çığlığa Lefkoşa 3: Deveciler Hanı, Lefkoşa: Ka Yayınları, s. 19
- ^ a b c d e Kaşot & Tufan, s. 3.
- ^ Kaşot & Tufan, ss. 3-4.
- ^ a b Evrensel 2019, s. 26.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Deveciler Hani Lefkosa nin en eski ve buyuk hanlarindan biriydi Osmanli doneminden kalan han adini develerin hana yuklerini indirmesinden almistir ve gunumuzde Kuzey Lefkosa da yer almaktadir Ayasofya Camii ile Belediye Pazari nin toptancilar bolumu arasindaki alanda develer icin ahirlar ve sahiplerinin konakladiklari han iki katli bir yapiydi Osmanli belgelerinde Araplar Hani olarak gecmekteydi Ayrica Selimiye Hani ile Ayasofya Hani adlariyla da bilinmekteydi 1960 larda yikilan Deveciler Hani gunumuzde park etme yeri olarak kullanilmaktadir Bundan once de ozellikle koylerden kasaba pazarina gelen otobusler icin otobus terminali olarak kullanilmistir Deveciler Hani1901 yilinda Camille Enlart in kamerasindan Deveciler HaniGenel bilgilerTurHanSehirKuzey LefkosaUlkeKKTCKoordinatlar35 10 34 K 33 21 53 D 35 17611 K 33 36472 D 35 17611 33 36472Teknik ayrintilarMalzemeKerpic ahsapKat sayisi2 Tuncer Bagiskan hanin Mehmet Bey Vakfi na ait oldugu uzerinde durur Ahmet Evrensel ise hanin Fazil Plumer in esi Pembe Hanim in ailesi ne ait bir oldugunu ifade eder Mimari ozellikleriDeveciler Hani nin arazisi gunumuzde otopark olarak kullanilmaktadir Biri guneyde digeri kuzeyde olmak uzere iki giris kapisi bulunan hanin guneydeki giris kapisi belediye pazarinin toptanci haline baktigi belirtilmektedir Bu kapinin tam karsisinda tamamen yikilmis olan ve develerin giris yaptigi kuzey kapisi bulunmaktadir Hanin ortasinda dortgen planli buyuk bir su haznesi etrafinda ise buyuk su yalaklarinin oldugu belirtilmektedir Haznenin disinda guney girisinin hemen ilerisinde tulumbali bir su kuyusu bedestenin bitisiginde tuvaletler batisinda ise ahirlar ile kumesler bulunmaktadir Kerpic ve ahsap malzemeden yapilmis bu yapinin cephesi kemerli ve sundurmeli oldugu soylenmektedir Deveciler Hani 1950 li yillara kadar mimari acidan iyi durumda iken 1965 1966 yillarinda buyuk bir kisminin yikildigi daha sonralarda da arac park yeri olarak kullanilmaya baslandigi belirtilmektedir Sanattaki yeriOzellikle develerin varligi hani resim calismalarinin odagi haline getirmekteydi a ait bir tablonun konusu olan han Kibrisli Turk Rum ve Kibrisli olmayan handan gelip gecen cizerlerin ve ogrencilerin kara kalem ve yagli boya calismalarinda konu alinmaktaydi Ahmet Evrensel in aktardigina gore halk ozani nin devamli gelip destansi hikayelerini okudugu bir mekandi Kaynakca Bagiskan Tuncer 2005 Kibris ta Osmanli Turk Eserleri Turkish Cypriot Association of Museum Lovers s 326 a b www cypnet co uk 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2018 a b Haber Kibris 9 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2018 Resat Rasih 9 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2018 Yeniduzen 6 Haziran 2017 9 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2018 a b Kasot Nazim Tufan Huseyin Kibris ta Deve Kitabevi Yayinlari s 2 erisim tarihi 8 Subat 2018 Gurkan Hasmet Muzaffer 2006 Dunku ve Bugunku Lefkosa 3 bas Lefkosa Galeri Kultur Yayinlari s 163 Evrensel Ahmet 2019 Huseyin Kaba Ed Ciglik Cigliga Lefkosa 3 Deveciler Hani Lefkosa Ka Yayinlari s 19 a b c d e Kasot amp Tufan s 3 Kasot amp Tufan ss 3 4 a b Evrensel 2019 s 26