Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dez (Farsça: دز), antik Kopratis veya Coprates ( ;Grekçe: Κοπράτης veya Κοπράτας), İran'da bir nehirdir. 400 km uzunluğundaki bu akarsu aynı zamanda Karun Nehri'nin bir koludur. Nehrin üzerinde bulunur.
| Dez Nehri | |
|---|---|
 Dez Nehri (Antik Kopratis veya Coprates) | |
| Genel bilgiler | |
| Aktığı yer | Karun Nehri |
| Uzunluk | 400 km |
Nehir, Çahar Burra köyünde doğar ve Borucer şehrinin batısından geçerek güneydoğu yönünde akar. 60 kilometre sonra, Do Rud yakınlarında Marbora Nehri ile birleşir. Buradan Dez, 70 kilometre daha güneybatı yönünde akar. Basra Körfezi'nden başkent Tahran'a uzanan Transiran Demiryolu boyunda nehir yatağını takip eder. Keşvar kasabasından itibaren nehir tekrar güneydoğu yönüne döner ve Keşvar'dan 30 kilometre uzaklıktaki Tang-e Pani'de Ab-e Bahtiyari ile birleşir. Dezful şehrinin 25 kilometre kuzeydoğusunda, nehir Zagros Dağları'ndan çıkar ve Huzistan ovasına akar. Burada nehir, 1963 yılında inşa edilen Dez Barajı ile kesilir. Dezful'un yaklaşık 100 kilometre güneyinde, Dez, Band-e Qir'de yakınlarında Karun Nehri'ne dökülür.
Tarihi
Dez Nehri, bölge için çok önemli bir nehirdir. Eski sulama kanalları bunun kanıtıdır. Buluntular, nehrin tarih öncesi çağlardan beri sulama amacıyla kullanıldığını göstermektedir.
Antik çağda, Diadohoi Savaşları sırasında komutan Eumenes, Coprates Savaşı'nda (MÖ 317) Antigonos Monoftalmos'a karşı zafer kazanmıştır.
Orta Çağ'da nehir, Jondişapur adıyla biliniyordu. Kaynağının İsfahan bölgesinde olduğu düşünülüyordu. Nehrin günümüzdeki adı, nehir üzerindeki taş bir köprüde bulunan bir kaleden adını alan Dezful şehrinden gelmektedir. Ancak kanalların Elamlılar mı yoksa Ahamenişler mi tarafından inşa edildiği kesin değildir. Elam'ın başkenti Çoga Zanbil, nehir kıyısında yer alıyordu. Sasani İmparatorluğu döneminde, nehrin her iki tarafında yoğun bir kanal ağı inşa edildi. İran'ın Arap fethinden sonra kanallar bakımsız kaldı ve daha sonra Moğol istilaları sırasında tahrip edildi.
1960'larda İran hükümeti devasa bir sulama programı başlattı. Amaç, yaklaşık 1 milyon hektar araziyi sulamaktı. Dez Barajı'nın inşası ilk adımdı. Şu anda 100.000 hektar arazi sulanmaktadır. Ancak proje, nüfusun geleneksel yaşam tarzıyla ilgili sosyal ve ekonomik sorunlara ve çatışmalara neden olmaktadır.
Kaynakça
32°54′05″N 48°43′52″E / 32.9014°K 48.7311°D
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dez Farsca دز antik Kopratis veya Coprates ˈ k ɒ p r e t iː z Grekce Kopraths veya Kopratas Iran da bir nehirdir 400 km uzunlugundaki bu akarsu ayni zamanda Karun Nehri nin bir koludur Nehrin uzerinde bulunur Dez NehriDez Nehri Antik Kopratis veya Coprates Genel bilgilerAktigi yer Karun NehriUzunluk 400 kmKarun Nehri nin bir kolu olan Dez Nehri havzasi Nehir Cahar Burra koyunde dogar ve Borucer sehrinin batisindan gecerek guneydogu yonunde akar 60 kilometre sonra Do Rud yakinlarinda Marbora Nehri ile birlesir Buradan Dez 70 kilometre daha guneybati yonunde akar Basra Korfezi nden baskent Tahran a uzanan Transiran Demiryolu boyunda nehir yatagini takip eder Kesvar kasabasindan itibaren nehir tekrar guneydogu yonune doner ve Kesvar dan 30 kilometre uzakliktaki Tang e Pani de Ab e Bahtiyari ile birlesir Dezful sehrinin 25 kilometre kuzeydogusunda nehir Zagros Daglari ndan cikar ve Huzistan ovasina akar Burada nehir 1963 yilinda insa edilen Dez Baraji ile kesilir Dezful un yaklasik 100 kilometre guneyinde Dez Band e Qir de yakinlarinda Karun Nehri ne dokulur TarihiAndimesk Huzistan bolgesindeki Dez Rezervuari nin havadan gorunumu Dez Nehri bolge icin cok onemli bir nehirdir Eski sulama kanallari bunun kanitidir Buluntular nehrin tarih oncesi caglardan beri sulama amaciyla kullanildigini gostermektedir Antik cagda Diadohoi Savaslari sirasinda komutan Eumenes Coprates Savasi nda MO 317 Antigonos Monoftalmos a karsi zafer kazanmistir Orta Cag da nehir Jondisapur adiyla biliniyordu Kaynaginin Isfahan bolgesinde oldugu dusunuluyordu Nehrin gunumuzdeki adi nehir uzerindeki tas bir koprude bulunan bir kaleden adini alan Dezful sehrinden gelmektedir Ancak kanallarin Elamlilar mi yoksa Ahamenisler mi tarafindan insa edildigi kesin degildir Elam in baskenti Coga Zanbil nehir kiyisinda yer aliyordu Sasani Imparatorlugu doneminde nehrin her iki tarafinda yogun bir kanal agi insa edildi Iran in Arap fethinden sonra kanallar bakimsiz kaldi ve daha sonra Mogol istilalari sirasinda tahrip edildi 1960 larda Iran hukumeti devasa bir sulama programi baslatti Amac yaklasik 1 milyon hektar araziyi sulamakti Dez Baraji nin insasi ilk adimdi Su anda 100 000 hektar arazi sulanmaktadir Ancak proje nufusun geleneksel yasam tarziyla ilgili sosyal ve ekonomik sorunlara ve catismalara neden olmaktadir Kaynakca Edward Anson Eumenes of Cardia A Greek among Macedonians Brill Academic Publishers 2004 s 166 James Knowles 1835 A Pronouncing and Explanatory Dictionary of the English Language 32 54 05 N 48 43 52 E 32 9014 K 48 7311 D 32 9014 48 7311