İnsanoğlu varoluşundan bu yana varlığının kaynağını bulmaya çalışmıştır ve bu başlangıcı bulma arayışı bir yaratıcıya inanma ve tapınma ihtiyacını da beraberinde getirmiştir. Yaratıcısına bağlılığını yerine göstermek için ibadet eden insan ibadetini yerine getirmek için ibadethaneler inşa etmeye başlamıştır. İnşa edilen bu ibadethaneler mimari yapıların da ilk örneklerinden olmuştur.
İnşa etme süreci içinde ister beşeri ister ilahi tüm dinlerin ibadethanelerinde gelenekselleşmiş bir takım yapı teknikleri ve elemanları ortaya çıkmıştır.
Tarihte
MÖ 3000’lerde Mezopotamya’da inşa edilen "Ziggurat"lar dini mimari eserlerinin bilinen ilk örneklerindendir. Tanrı’nın evini inşa edip Tanrı’yı hoşnut bırakmak ve böylelikle hayat kaynağı olan suya kavuşmak isteyen Sümerler, Babiller ve Asurlular tabandan başlayarak tepeye doğru kat kat yükselen, giderek küçülen teraslardan oluşmuş, zirvesinde bir tapınak bulunan ve yanlarında bir merdiven sistemi yer alan kademeli kuleler olarak üstü açık ve dört köşeli tapınaklar olan zigguratları kullanmışlardır.
Yine MÖ 3000’lerde Eski Mısır’da ölümden sonraki yaşama olan inanç sebebiyle inşa edilen ve Tanrı’yla eşdeğer tutulan kralların mezarları olarak kullanılan piramitler de günümüze kalan ve en çok bilinen ilk dini mimari örneklerindendir. Yapılan ilk piramitlerdeki basamaklar halindeki kenarlar ölü kralların ruhunun, babası Ra’ya (Güneş’e) kavuştuğu merdiveni belirtir. Başta sekiz basamaklı olarak yapılan mezarlar, daha sonraları basamakları doldurularak tabandan tepeye kesiksiz eğim halinde yükselen dümdüz dört kenar ile düşen güneş ışınları demetinin taşlaşmış bir görüntüsünü simgelemektedir.
Farklı zamanlarda farklı toplumlarda da olsa Tanrılar için yapılar yapma hep süregelmiştir. MÖ 8. yüzyılda tapınaklar yapmaya Hera ve Poseidon Tapınaklarıyla başlayan ve en bilindik Eski Yunan tapınağı olan Parthenon’u inşa eden Eski Yunan Uygarlığı sütunlu girişler ve çatılarda kereste kirişlerin üstünü kaplayan kızıl balçık ya da mermer kullanmıştır.
Parthenon’dan oldukça etkilenen Eski Roma Tapınakları dört taraftan basamaklarla ulaşılabilen tapınaklar olarak inşa edilmişlerdir. M.S. 128’de inşa edilen ve tüm Tanrılara ithaf edilen Pantheon en çok bilinen Eski Roma tapınağıdır.
Yeryüzüne inen 2. ilahi din olan Hristiyanlık’ın ibadethanelerinden olan Katedraller gösterişli, büyük ve tamamlanması uzun yıllar sürmüş yapılardır. Ana elementi psikoposun tahtı olan Katedrallerin ilahilerin hep beraber okunduğu bir bölümü de bulunmaktadır ve resimlenmiş camları sadece süsleme için değil, İncil’den parçaları anlatan resimleri içerir (Orta Çağ’da okuma yazma bilmeyen Hristiyanlar için yapılmaya başlanmıştır.)
Son ilahi din olan Müslümanlıkta ibadethaneler büyük kubbeleri, minareleri, geniş avluları, geometrik şekillerle ve tekrarlanan desenlerle çizilmiş parlak renkli işlemeleri ve hep Mekke’ye bakan mihraplarıyla camilerdir. Camilerde iç güzelliğe estetiğe dış görünümden daha fazla önem verilir. Ve tevhid (Allah’ın birliği) inancı nedeniyle iç mekanlardaki işlemelerde insan, hayvan, ateş, gibi Allah’a ortak koşulabilecek tüm objelerden kaçınılmıştır.
Diğer dinlerin aksine belirgin bir yapı tarzına sahip olmayan Musevilerin ibadet mekanları olan sinagogların mimarisi yapıldıkları yere ve döneme göre farklılık gösterir. Sinagogların genelde üç boyutlu süslemeler, heykeller ve resimler bulunmaz. İslamiyet’te camilerdeki Mekke’ye yönelimin bir benzeri de sinagoglarda bulunmaktadır. Tüm sinagoglar (kompleks bir yapının parçaları da olsalar) Kudüs'e değil doğu yönüne bakar buna İbranicede mizrah adı verilir.
Galeri
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Dinî mimari ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Vikicommons'dan resim galerisi13 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Insanoglu varolusundan bu yana varliginin kaynagini bulmaya calismistir ve bu baslangici bulma arayisi bir yaraticiya inanma ve tapinma ihtiyacini da beraberinde getirmistir Yaraticisina bagliligini yerine gostermek icin ibadet eden insan ibadetini yerine getirmek icin ibadethaneler insa etmeye baslamistir Insa edilen bu ibadethaneler mimari yapilarin da ilk orneklerinden olmustur Bir kilise ic suslemesi Insa etme sureci icinde ister beseri ister ilahi tum dinlerin ibadethanelerinde geleneksellesmis bir takim yapi teknikleri ve elemanlari ortaya cikmistir Bir camide ic mimariTarihteMO 3000 lerde Mezopotamya da insa edilen Ziggurat lar dini mimari eserlerinin bilinen ilk orneklerindendir Tanri nin evini insa edip Tanri yi hosnut birakmak ve boylelikle hayat kaynagi olan suya kavusmak isteyen Sumerler Babiller ve Asurlular tabandan baslayarak tepeye dogru kat kat yukselen giderek kuculen teraslardan olusmus zirvesinde bir tapinak bulunan ve yanlarinda bir merdiven sistemi yer alan kademeli kuleler olarak ustu acik ve dort koseli tapinaklar olan zigguratlari kullanmislardir Dini mimari orneklerinden bir katedral Sicilya Yine MO 3000 lerde Eski Misir da olumden sonraki yasama olan inanc sebebiyle insa edilen ve Tanri yla esdeger tutulan krallarin mezarlari olarak kullanilan piramitler de gunumuze kalan ve en cok bilinen ilk dini mimari orneklerindendir Yapilan ilk piramitlerdeki basamaklar halindeki kenarlar olu krallarin ruhunun babasi Ra ya Gunes e kavustugu merdiveni belirtir Basta sekiz basamakli olarak yapilan mezarlar daha sonralari basamaklari doldurularak tabandan tepeye kesiksiz egim halinde yukselen dumduz dort kenar ile dusen gunes isinlari demetinin taslasmis bir goruntusunu simgelemektedir Farkli zamanlarda farkli toplumlarda da olsa Tanrilar icin yapilar yapma hep suregelmistir MO 8 yuzyilda tapinaklar yapmaya Hera ve Poseidon Tapinaklariyla baslayan ve en bilindik Eski Yunan tapinagi olan Parthenon u insa eden Eski Yunan Uygarligi sutunlu girisler ve catilarda kereste kirislerin ustunu kaplayan kizil balcik ya da mermer kullanmistir Parthenon dan oldukca etkilenen Eski Roma Tapinaklari dort taraftan basamaklarla ulasilabilen tapinaklar olarak insa edilmislerdir M S 128 de insa edilen ve tum Tanrilara ithaf edilen Pantheon en cok bilinen Eski Roma tapinagidir Yeryuzune inen 2 ilahi din olan Hristiyanlik in ibadethanelerinden olan Katedraller gosterisli buyuk ve tamamlanmasi uzun yillar surmus yapilardir Ana elementi psikoposun tahti olan Katedrallerin ilahilerin hep beraber okundugu bir bolumu de bulunmaktadir ve resimlenmis camlari sadece susleme icin degil Incil den parcalari anlatan resimleri icerir Orta Cag da okuma yazma bilmeyen Hristiyanlar icin yapilmaya baslanmistir Son ilahi din olan Muslumanlikta ibadethaneler buyuk kubbeleri minareleri genis avlulari geometrik sekillerle ve tekrarlanan desenlerle cizilmis parlak renkli islemeleri ve hep Mekke ye bakan mihraplariyla camilerdir Camilerde ic guzellige estetige dis gorunumden daha fazla onem verilir Ve tevhid Allah in birligi inanci nedeniyle ic mekanlardaki islemelerde insan hayvan ates gibi Allah a ortak kosulabilecek tum objelerden kacinilmistir Diger dinlerin aksine belirgin bir yapi tarzina sahip olmayan Musevilerin ibadet mekanlari olan sinagoglarin mimarisi yapildiklari yere ve doneme gore farklilik gosterir Sinagoglarin genelde uc boyutlu suslemeler heykeller ve resimler bulunmaz Islamiyet te camilerdeki Mekke ye yonelimin bir benzeri de sinagoglarda bulunmaktadir Tum sinagoglar kompleks bir yapinin parcalari da olsalar Kudus e degil dogu yonune bakar buna Ibranicede mizrah adi verilir GaleriDis baglantilarWikimedia Commons ta Dini mimari ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikicommons dan resim galerisi13 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi