Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Disleksi, özel öğrenme güçlüğü olarak da bilinen bir çeşit öğrenme bozukluğudur.
Disleksiden etkilenen her bir bireyi farklı derecelerde etkileyen bu öğrenme güçlüğü; kelimeleri hecelemede, hızlı okumada ve kelimeleri yazmada zorlanma ya da yanlış telaffuz etme şeklinde kendini gösterebilmektedir. Disleksili bireylerde dikkat bozukluğu, gelişimsel dil bozuklukları görülme oranı, disleksi olmayan bireylere kıyasla daha fazladır.
Disleksinin genetik ve çevresel faktörler yanında, beynin dili işleme kısmındaki problemlerden kaynaklandığı düşünülmektedir.Beyin hasarı, inme geçirme, bunama gibi nedenlerle sonradan da oluşabilir. Disleksinin varlığı, bir grup testler sonucunda tespit edilir. Bunlar hafıza, görme, heceleme ve okuma testleridir. Disleksi, görme ve işitme zorluklarından ya da yeterli eğitim alamama durumundan kaynaklanan sorunlardan farklıdır.
Tedavisi, kişinin ihtiyaçlarını karşılayacak öğrenme metotlarını uygulayabilmesini kapsar.
Uygulanan tedaviler altta yatan problemi çözmekten çok semptomların derecesini ve etkisini azaltmaya yöneliktir.
Dünya çapında en sık gözlenen öğrenme engelidir.
Nüfusun %3 ila %7'sini etkilediği tahmin edilmektedir, fakat toplumun yaklaşık %20'sinde değişen derecelerde disleksi semptomları gözlenebilmektedir. Daha çok erkeklerde teşhis konmasına rağmen kadınlarda ve erkeklerde eşit oranlarda gözlemlenmektedir. Bazı insanlar disleksinin sadece öğrenmenin farklı bir yolu olarak görülmesi gerektiğine inanmaktadır.
Disleksi ile ilgili ilk bulgular, 1896 yılında bir İngiliz doktor olan W. Pringle Morgan tarafından elde edildi ve British Medical Journal'da yayımlandı. Morgan makalesinde 14 yaşında olan "Percy" adındaki erkek çocuğunun her zaman akıllı ve zeki bir tutum içinde olduğunu, yaşıtlarıyla kıyaslandığında oyunlarda hızlı olduğunu ve arkadaşlarından geride kalan hiçbir yönünün olmadığını, ancak düzgün okuyamadığını belirtiyordu. Bu dönemlerde disleksinin görme sistemiyle ilgili olduğu düşünülüyordu. Çünkü disleksinin en belirgin özelliklerinden biri harflerin ve kelimelerin karıştırılması ve tersten algılanmasıydı. Bu bakış açısından yola çıkan bir düşünceyle disleksiyle baş etmek için göz eğitimleri yapılıyordu. Daha sonra yapılan çalışmalar ise disleksinin görmeyle ilgili bir bozukluk olmayıp dil sistemiyle ilgili bir bozukluk olduğunu ortaya koydu. Bugün göz eğitiminin disleksiyle yaşamayı kolaylaştırmadığı da artık kabul gören bir gerçektir. Bugünkü bilgilerin ışığında disleksi, fonem adı verilen dil birimlerinin birbirinden farklılıklarının ayırt edilmesi sırasında ortaya konmasıdır.
Ayrıca 8 Ekim Dünya Disleksi Farkındalık Günü'dür.
Sınıflandırma
Disleksinin iki çeşidi vardır: ve . Bu makale öncelikli olarak gelişimsel disleksi ile ilgilidir, çocukluk döneminde başlayan disleksi buna örnektir. Edinsel disleksi ise veya inme gibi nörolojik hasardan ileri gelir. Edinsel disleksiye sahip insanlar, gelişimsel disleksiye sahip olanların gösterdiği bazı belirtileri sergileyebilir ancak daha farklı değerlendirme stratejileri ve tedavi yaklaşımları gerekmektedir.
Disleksi ile ilgili filmler
- Taare Zameen Par (Her Çocuk Özeldir veya Yerdeki Yıldızlar)
- The Big Picture: Rethinking Dyslexia
Kaynakça
- ^ a b c d Anderson, Stephen R. (2012). Languages : a very short introduction (1. bas.). Oxford, B.K.: Oxford University Press. ISBN .
- ^ "Dyslexia". nhs.uk (İngilizce). 14 Ağustos 2018. 15 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2023.
- ^ "Dyslexia - Symptoms and causes". Mayo Clinic (İngilizce). 14 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2023.
- ^ (İngilizce). 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki uslubun ansiklopedik bir yazidan beklenen resmi ve ciddi usluba uygun olmadigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ya da konuyla ilgili tartismaya katilarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Disleksi ozel ogrenme guclugu olarak da bilinen bir cesit ogrenme bozuklugudur Disleksi bir kisinin yazdigi harflerin bir canlandirmasi Disleksiden etkilenen her bir bireyi farkli derecelerde etkileyen bu ogrenme guclugu kelimeleri hecelemede hizli okumada ve kelimeleri yazmada zorlanma ya da yanlis telaffuz etme seklinde kendini gosterebilmektedir Disleksili bireylerde dikkat bozuklugu gelisimsel dil bozukluklari gorulme orani disleksi olmayan bireylere kiyasla daha fazladir Disleksinin genetik ve cevresel faktorler yaninda beynin dili isleme kismindaki problemlerden kaynaklandigi dusunulmektedir Beyin hasari inme gecirme bunama gibi nedenlerle sonradan da olusabilir Disleksinin varligi bir grup testler sonucunda tespit edilir Bunlar hafiza gorme heceleme ve okuma testleridir Disleksi gorme ve isitme zorluklarindan ya da yeterli egitim alamama durumundan kaynaklanan sorunlardan farklidir Tedavisi kisinin ihtiyaclarini karsilayacak ogrenme metotlarini uygulayabilmesini kapsar Uygulanan tedaviler altta yatan problemi cozmekten cok semptomlarin derecesini ve etkisini azaltmaya yoneliktir Dunya capinda en sik gozlenen ogrenme engelidir Nufusun 3 ila 7 sini etkiledigi tahmin edilmektedir fakat toplumun yaklasik 20 sinde degisen derecelerde disleksi semptomlari gozlenebilmektedir Daha cok erkeklerde teshis konmasina ragmen kadinlarda ve erkeklerde esit oranlarda gozlemlenmektedir Bazi insanlar disleksinin sadece ogrenmenin farkli bir yolu olarak gorulmesi gerektigine inanmaktadir Disleksi ile ilgili ilk bulgular 1896 yilinda bir Ingiliz doktor olan W Pringle Morgan tarafindan elde edildi ve British Medical Journal da yayimlandi Morgan makalesinde 14 yasinda olan Percy adindaki erkek cocugunun her zaman akilli ve zeki bir tutum icinde oldugunu yasitlariyla kiyaslandiginda oyunlarda hizli oldugunu ve arkadaslarindan geride kalan hicbir yonunun olmadigini ancak duzgun okuyamadigini belirtiyordu Bu donemlerde disleksinin gorme sistemiyle ilgili oldugu dusunuluyordu Cunku disleksinin en belirgin ozelliklerinden biri harflerin ve kelimelerin karistirilmasi ve tersten algilanmasiydi Bu bakis acisindan yola cikan bir dusunceyle disleksiyle bas etmek icin goz egitimleri yapiliyordu Daha sonra yapilan calismalar ise disleksinin gormeyle ilgili bir bozukluk olmayip dil sistemiyle ilgili bir bozukluk oldugunu ortaya koydu Bugun goz egitiminin disleksiyle yasamayi kolaylastirmadigi da artik kabul goren bir gercektir Bugunku bilgilerin isiginda disleksi fonem adi verilen dil birimlerinin birbirinden farkliliklarinin ayirt edilmesi sirasinda ortaya konmasidir Ayrica 8 Ekim Dunya Disleksi Farkindalik Gunu dur SiniflandirmaDisleksinin iki cesidi vardir ve Bu makale oncelikli olarak gelisimsel disleksi ile ilgilidir cocukluk doneminde baslayan disleksi buna ornektir Edinsel disleksi ise veya inme gibi norolojik hasardan ileri gelir Edinsel disleksiye sahip insanlar gelisimsel disleksiye sahip olanlarin gosterdigi bazi belirtileri sergileyebilir ancak daha farkli degerlendirme stratejileri ve tedavi yaklasimlari gerekmektedir Disleksi ile ilgili filmlerTaare Zameen Par Her Cocuk Ozeldir veya Yerdeki Yildizlar The Big Picture Rethinking DyslexiaKaynakca a b c d Anderson Stephen R 2012 Languages a very short introduction 1 bas Oxford B K Oxford University Press ISBN 978 0199590599 Dyslexia nhs uk Ingilizce 14 Agustos 2018 15 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2023 Dyslexia Symptoms and causes Mayo Clinic Ingilizce 14 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2023 Ingilizce 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi