Divanî (Arapça: ديواني, dīvānī), bir bakıma tevkie, bir bakıma ta'like benzeyen son derece hareketli, karmaşık, özel bir yazı türü. (Fatih döneminde belirmiş, Yavuz döneminde gelişmiştir. Yalnız buyrultularda kullanılır.)Tâlik yazı türünün Osmanlı Türkleri ve Mısırlılar tarafından benimsenmesi ve yayılması sonrası, kendi zevklerine uyacak şekilde çeşitli değişiklikler yaptılar. Onların geliştirdiği bu özel yazı türü Dîvân-ı Hümâyun’daki resmi yazışmalarda kullanımı nedeniyle adına Divanî denilmiştir. Divanî, Arap ülkelerinde ise hala, jalī "büyük-boy" ve ḵafī "küçük-boy" iki biçimi kullanılmaktadır.
Osmanlılar döneminde, Türkiye İslami el yazıları ve hat sanatının yayıldığı önemli bir merkez haline geldi ve Türk hattatlar ün kazandılar. Bunlardan ilki, II. Mehmet ve II. Bayezid'ın padişahlığı döneminde yaşamış en büyük Türk hattatı Şeyh Hamdullah Amasi (Šaikh Ḥamd-Allāh Amāsī) (1436-1520)'dir.
Türler
Divanî el yazı biçimi, iki türe ayrılır.
Rika Divanî
Reqāʿ Dīvānī süslemesiz ve çizgileri düz olan bir yazı biçimidir. Rika ise, Arap harflerinin en çok kullanılan el yazısı biçimi, nesihin dendansız, yuvarlak ve kıvrak bir türüne verilen addır ve o dönemde İcâzetler genel olarak rika ile yazılırdı.
Celî Divanî
Jalī Dīvānī el yazısı biçimi, karmaşık, tek parça olarak görünmesini için süslenmiş, okunması veya yazımı çok zor ve sahtesinin yapılması imkânsız olarak tanınır. Celî divanî devletin üst düzeyindeki yazışmalarında kullanılmıştır. Rika ve Celî divanî yazı türleri Türklerin buluşudur.
Ünlü hattatlar
Notlar
- ^ TDK BSTS / Kitaplıkbilim Terimleri Sözlüğü[]
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Calligraphy Qalam 8 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Arabische Zierschriften - ein Vergleich 16 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca) Divanî yazma şablonları
Wikimedia Commons'ta Nestâlik ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
İslam ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Divani Arapca ديواني divani bir bakima tevkie bir bakima ta like benzeyen son derece hareketli karmasik ozel bir yazi turu Fatih doneminde belirmis Yavuz doneminde gelismistir Yalniz buyrultularda kullanilir Talik yazi turunun Osmanli Turkleri ve Misirlilar tarafindan benimsenmesi ve yayilmasi sonrasi kendi zevklerine uyacak sekilde cesitli degisiklikler yaptilar Onlarin gelistirdigi bu ozel yazi turu Divan i Humayun daki resmi yazismalarda kullanimi nedeniyle adina Divani denilmistir Divani Arap ulkelerinde ise hala jali buyuk boy ve ḵafi kucuk boy iki bicimi kullanilmaktadir Osmanlilar doneminde Turkiye Islami el yazilari ve hat sanatinin yayildigi onemli bir merkez haline geldi ve Turk hattatlar un kazandilar Bunlardan ilki II Mehmet ve II Bayezid in padisahligi doneminde yasamis en buyuk Turk hattati Seyh Hamdullah Amasi Saikh Ḥamd Allah Amasi 1436 1520 dir Turler Divani el yazi bicimi iki ture ayrilir Rika Divani Reqaʿ Divani suslemesiz ve cizgileri duz olan bir yazi bicimidir Rika ise Arap harflerinin en cok kullanilan el yazisi bicimi nesihin dendansiz yuvarlak ve kivrak bir turune verilen addir ve o donemde Icazetler genel olarak rika ile yazilirdi Celi Divani Jali Divani el yazisi bicimi karmasik tek parca olarak gorunmesini icin suslenmis okunmasi veya yazimi cok zor ve sahtesinin yapilmasi imkansiz olarak taninir Celi divani devletin ust duzeyindeki yazismalarinda kullanilmistir Rika ve Celi divani yazi turleri Turklerin bulusudur Unlu hattatlarNotlar TDK BSTS Kitaplikbilim Terimleri Sozlugu olu kirik baglanti KaynakcaDis baglantilarCalligraphy Qalam 8 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Arabische Zierschriften ein Vergleich 16 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca Divani yazma sablonlari Wikimedia Commons ta Nestalik ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Islam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz