Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dizful Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.
| Dizful Muharebesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1578-1590 Osmanlı-İran Savaşı | |||||||||
 İran'ın Huzistan bölgesi | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı Devleti |  Safevî Devleti | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| | | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| 5-10.000 | 8.000 | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Hafif | Ağır | ||||||||
Bağdat Valisi komutasındaki Osmanlı eyalet ordusu Huzistan Hâkimi komutasındaki Safevî ordusunu 7 Kasım 1583 tarihinde Dizful'da ağır bir yenilgiye uğrattı.
Muharebe öncesi
Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında 1578'den beri devam eden savaş ağırlıklı olarak Gürcistan ve Şirvan bölgesinde sürmekteydi. 1583 yılında İranlılara karşı cepheleri genişletme kararı alan Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğu Seraskeri Ferhad Paşa Bağdat Valisi 'yı Bağdat ve Şehrizor hudut bölgesi serdarlığına tayin etti ve Şehrizor, Diyarbakır ve Halep Beylerbeyileriyle birlikte hareket ederek komşu İran topraklarına taarruz emri verdi.
Elvendzade Ali Paşa hazırlıklarını tamamladıktan sonra Dizful üzerine yürüdü. Dizful'a ulaşmadan ise, buranın bazen Osmanlılara (1578'de itaat arzetmişti) bazen Safevîlere tâbi olan hâkimi 'a mektup göndererek Osmanlı ordusuna katılmasını istedi. Buna mukabil, Emir Seccad talebi reddederek Osmanlı ordusunun üzerine birlik gönderdi. Diğer Beylerbeyilerin bölgeye henüz gelememesi üzerine Elvendzade Ali Paşa Beylerbeyi Ahmet Paşa’yla birlikte ilerledi.
Muharebe
Emir Seccad 500-1000 arasındaki birliğiyle Osmanlı eyalet ordusuna yenildi ve Dizful kalesine çekildi. Osmanlıların kaleyi kuşatması üzerine ise Safevîlerin Huzistan hâkimleri , Bahtiyari Reisi , Devrak Hâkimi Muttalib ve oğlu Emir Mübarek’ten yardım istedi. İskender Han, tüm Huzistan hakimlerinden 8.000 kişilik bir kuvvet toplayarak Dizful’u kuşatan Osmanlı eyalet ordusunun üzerine yürüdü.
Elvendzade Ali Paşa ise iki ateş arasında kalmamak için Pelenkan Beylerbeyi Ahmet Paşa’yı Dizful kalesi önünde bırakarak ilerledi ve 7 Kasım 1583 günü Safevî kolordusuyla (evliyalardan) Şeyh Ebu’l-Kasım bin Ramazan’ın mezarı civarında karşılaştı.
İran askerlerinin taarruzuyla başlayan muharebede Ali Paşa başlangıçta kurşun yarası aldı. Bununla birlikte karşı taarruza geçen Osmanlı ordusu Safevîleri tam bir yenilgiye uğratmayı başardı.
Muharebe sonrası
Osmanlılar bu zaferden sonra bozgun halinde çekilen Safevîleri tâkip ederek Şuşter'e bağlı etrafını zaptetti. Ardından ise 'ın hâkim olduğu Huveyze bölgesine yöneldi. Sırasıyla ve Şuş kaleleri ile kasabasını ele geçirdi.
Osmanlı eyalet ordusu, kış mevsiminin yaklaşması üzerine 29 Kasım 1583'te Bağdat'a döndü.
Kaynakça
- ^ " Osmanlı-İran Siyasi Münasebetleri (1578-1612)", Bekir Kütükoğlu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul (1962), s.173
- ^ Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Nr.32, s.136-137,
- ^ "Two Paths to Power: Sokolluzade Hasan Paşa and Hadım Yusuf Paşa and Their Art Patronage in Early-Seventeenth-Century Baghdad", Melis Taner, Osmanlı Araştırmaları/The Journal of Ottoman Studies, LIV (2019), s.60
- ^ "Osmanlılar ve Huzistan’daki Şii Arap Kabilesi Müşaʻşalar", H. Mustafa Ersavcı, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, s.586
- ^ Zafer-nâme-i Ali Paşa (Transkript ve Değerlendirme)", Hamza Üzümcü, Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar (2008), s.23
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dizful Muharebesi 1578 1590 Osmanli Safevi Savasi nda evre Dizful Muharebesi1578 1590 Osmanli Iran SavasiIran in Huzistan bolgesiTarih7 Kasim 1583BolgeDizful IranSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerOsmanlilar Dizful Sus ve u ele gecirdi TaraflarOsmanli DevletiSafevi DevletiKomutanlar ve liderlerGucler5 10 0008 000KayiplarHafifAgir Bagdat Valisi komutasindaki Osmanli eyalet ordusu Huzistan Hakimi komutasindaki Safevi ordusunu 7 Kasim 1583 tarihinde Dizful da agir bir yenilgiye ugratti Muharebe oncesiOsmanli Imparatorlugu ile Safevi Devleti arasinda 1578 den beri devam eden savas agirlikli olarak Gurcistan ve Sirvan bolgesinde surmekteydi 1583 yilinda Iranlilara karsi cepheleri genisletme karari alan Osmanli Imparatorlugu nun Dogu Seraskeri Ferhad Pasa Bagdat Valisi yi Bagdat ve Sehrizor hudut bolgesi serdarligina tayin etti ve Sehrizor Diyarbakir ve Halep Beylerbeyileriyle birlikte hareket ederek komsu Iran topraklarina taarruz emri verdi Elvendzade Ali Pasa hazirliklarini tamamladiktan sonra Dizful uzerine yurudu Dizful a ulasmadan ise buranin bazen Osmanlilara 1578 de itaat arzetmisti bazen Safevilere tabi olan hakimi a mektup gondererek Osmanli ordusuna katilmasini istedi Buna mukabil Emir Seccad talebi reddederek Osmanli ordusunun uzerine birlik gonderdi Diger Beylerbeyilerin bolgeye henuz gelememesi uzerine Elvendzade Ali Pasa Beylerbeyi Ahmet Pasa yla birlikte ilerledi MuharebeDizful un unlu Mescid Camii Emir Seccad 500 1000 arasindaki birligiyle Osmanli eyalet ordusuna yenildi ve Dizful kalesine cekildi Osmanlilarin kaleyi kusatmasi uzerine ise Safevilerin Huzistan hakimleri Bahtiyari Reisi Devrak Hakimi Muttalib ve oglu Emir Mubarek ten yardim istedi Iskender Han tum Huzistan hakimlerinden 8 000 kisilik bir kuvvet toplayarak Dizful u kusatan Osmanli eyalet ordusunun uzerine yurudu Elvendzade Ali Pasa ise iki ates arasinda kalmamak icin Pelenkan Beylerbeyi Ahmet Pasa yi Dizful kalesi onunde birakarak ilerledi ve 7 Kasim 1583 gunu Safevi kolordusuyla evliyalardan Seyh Ebu l Kasim bin Ramazan in mezari civarinda karsilasti Iran askerlerinin taarruzuyla baslayan muharebede Ali Pasa baslangicta kursun yarasi aldi Bununla birlikte karsi taarruza gecen Osmanli ordusu Safevileri tam bir yenilgiye ugratmayi basardi Muharebe sonrasiOsmanlilar bu zaferden sonra bozgun halinde cekilen Safevileri takip ederek Suster e bagli etrafini zaptetti Ardindan ise in hakim oldugu Huveyze bolgesine yoneldi Sirasiyla ve Sus kaleleri ile kasabasini ele gecirdi Osmanli eyalet ordusu kis mevsiminin yaklasmasi uzerine 29 Kasim 1583 te Bagdat a dondu Kaynakca Osmanli Iran Siyasi Munasebetleri 1578 1612 Bekir Kutukoglu Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Yayinlari Istanbul 1962 s 173 Basbakanlik Osmanli Arsivi Nr 32 s 136 137 Two Paths to Power Sokolluzade Hasan Pasa and Hadim Yusuf Pasa and Their Art Patronage in Early Seventeenth Century Baghdad Melis Taner Osmanli Arastirmalari The Journal of Ottoman Studies LIV 2019 s 60 Osmanlilar ve Huzistan daki Sii Arap Kabilesi Musaʻsalar H Mustafa Ersavci Ankara Yildirim Beyazit Universitesi s 586 Zafer name i Ali Pasa Transkript ve Degerlendirme Hamza Uzumcu Kocatepe Universitesi Afyonkarahisar 2008 s 23