Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Diş kökü erimeleri, diş hekimliğinde "kök rezorpsiyonu" olarak nitelenir.
Türleri ve nedenleri
İç (internal), dış (eksternal) ve diş boynu (servikal) olmak üzere 3 tür kök rezorpsiyonu vardır.
- İç rezorpsiyonlar: kök kanalı içindeki erimeleri tetikleyen mekanizmanın nedeni bilinmemektedir. Kök pulpasında beliren osteoklastik (dentinoklastik) hücrelerin dentin dokusunu ortadan kaldırdıkları ve bu alanlarda lakünlerin oluştuğu saptanır.
- Dış rezorpsiyonlar: bir bölümünün nedeni bilinmemektedir (idiopatik). Diğerlerinde ise basınç atrofisinin ilkeleri ön plana çıkar; ortodontik tedavi sırasında uygulanan aşırı gücün, çenelerdeki kistlerin, tümörlerin ve gömük dişlerin komşu diş köklerine basısı başlıca örneklerdir. Olayın başlangıç noktası periodonsiyumdur; önce sement rezorbe olur, zamanla dentin de etkilenir. Hafif ve kısa süreli basılar, kökün etkilenen yüzünde sement rezorpsiyonuna, karşı yüzde ise sement appozisyonuna neden olur; basıncın ortadan kalkmasıyla rezorpsiyon olgusu da durur, rezorbe olan sement yenilenirken appozisyon alanlarında "remodelling" başlar. Basınç etkisinin süresi uzarsa rezorpsiyon sementi bitirerek dentine ulaşır. Etkinin ortadan kalkmasıyla birlikte rezorbe olan dentinin bıraktığı boşluk sement tarafından doldurulur, "ankiloze diş" olgusu meydana gelir. Çok güçlü basılarda kök ya da kökler tümüyle erir, dişler sallanmaya başlar.
- Servikal rezorpsiyonlar: periodontal hastalıkların bir bölümünde, yapışık dişetinin altından başlayarak apeks yönünde gelişen rezorpsiyonlar oluşabilmektedir; bunlara "servikal rezorpsiyon" adı verilir. Mine-sement sınırından başlayan servikal kök rezorpsiyonlarının bir bölümünün nedeni bilinmemektedir (idiopatik servikal kök rezorpsiyonu), rutin grafilerde raslantı sonucu birkaç dişte birden saptanır.
Onarım
Rezorpsiyon görülen diş köklerindeki onarım, sement dokusunun üretilebilmesi ile olanaklıdır. Sement dokusunun üretilebilmesi için periodonsiyumun bütünlüğünü koruması gerekir. Bütünlüğünü koruyan periodonsiyumda "cementum attachment protein (CAP)" adı verilen proteinin üretimi ve sement yapımı (sementogenezis) sürer. Horizontal rezorpsiyonlarda periodonsiyum bütünlüğü korunduğu için, basınç etkisinin ortadan kalkmasıyla birlikte CAP üretimi ve sementogenezis başlar. Erimiş olan dentinin yerini de sement doldurur. Vertikal rezorpsiyonlar genellikle apeksten başlayarak kurona doğru gelişen kök erimeleridir. Kökün eridiği boyutta periodonsiyum da ortadan kalkar, periodonsiyumun bulunmadığı alanlarda CAP üretilemez. Etkinin ortadan kalkmasından sonra sementogenezis oluşamaz; defekt alanını fibröz bir bağ dokusu içerisinde oluşan zayıf kemik dokusu doldurur. Kökler kısalır.
Tedavisinde endodonti uygulaması yararlı olabilmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c d e f Eversole, LR. Clinical Outline of Oral Pathology: Diagnosis and Treatment, PMPH USA Ltd, 2011
- ^ a b c d e Çöloğlu AS. Oral Patoloji (Ağız Patolojisi), TC Yeditepe Üniversitesi Yayınları 37, Mor, İstanbul, 2007
- ^ Consolaro A, Furquim LZ. Extreme root resorption associated with induced tooth movement: a protocol for clinical management. Dental Press Journal of Orthodontics19(5):19–26, 2014
- ^ a b Mittal S, Kumar T, Mittal S, Sharma J. "Internal root resorption: An endodontic challenge": A case series. Journal of Conservative Dentistry, 17(6):590–593, 2014
- ^ Rotstein I, Ingle JI. Ingle's Endodontics, 7th Edition. PMPH USA Ltd, 2019
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dis koku erimeleri dis hekimliginde kok rezorpsiyonu olarak nitelenir Turleri ve nedenleriIc internal dis eksternal ve dis boynu servikal olmak uzere 3 tur kok rezorpsiyonu vardir Ic rezorpsiyonlar kok kanali icindeki erimeleri tetikleyen mekanizmanin nedeni bilinmemektedir Kok pulpasinda beliren osteoklastik dentinoklastik hucrelerin dentin dokusunu ortadan kaldirdiklari ve bu alanlarda lakunlerin olustugu saptanir Dis rezorpsiyonlar bir bolumunun nedeni bilinmemektedir idiopatik Digerlerinde ise basinc atrofisinin ilkeleri on plana cikar ortodontik tedavi sirasinda uygulanan asiri gucun cenelerdeki kistlerin tumorlerin ve gomuk dislerin komsu dis koklerine basisi baslica orneklerdir Olayin baslangic noktasi periodonsiyumdur once sement rezorbe olur zamanla dentin de etkilenir Hafif ve kisa sureli basilar kokun etkilenen yuzunde sement rezorpsiyonuna karsi yuzde ise sement appozisyonuna neden olur basincin ortadan kalkmasiyla rezorpsiyon olgusu da durur rezorbe olan sement yenilenirken appozisyon alanlarinda remodelling baslar Basinc etkisinin suresi uzarsa rezorpsiyon sementi bitirerek dentine ulasir Etkinin ortadan kalkmasiyla birlikte rezorbe olan dentinin biraktigi bosluk sement tarafindan doldurulur ankiloze dis olgusu meydana gelir Cok guclu basilarda kok ya da kokler tumuyle erir disler sallanmaya baslar Servikal rezorpsiyonlar periodontal hastaliklarin bir bolumunde yapisik disetinin altindan baslayarak apeks yonunde gelisen rezorpsiyonlar olusabilmektedir bunlara servikal rezorpsiyon adi verilir Mine sement sinirindan baslayan servikal kok rezorpsiyonlarinin bir bolumunun nedeni bilinmemektedir idiopatik servikal kok rezorpsiyonu rutin grafilerde raslanti sonucu birkac diste birden saptanir OnarimRezorpsiyon gorulen dis koklerindeki onarim sement dokusunun uretilebilmesi ile olanaklidir Sement dokusunun uretilebilmesi icin periodonsiyumun butunlugunu korumasi gerekir Butunlugunu koruyan periodonsiyumda cementum attachment protein CAP adi verilen proteinin uretimi ve sement yapimi sementogenezis surer Horizontal rezorpsiyonlarda periodonsiyum butunlugu korundugu icin basinc etkisinin ortadan kalkmasiyla birlikte CAP uretimi ve sementogenezis baslar Erimis olan dentinin yerini de sement doldurur Vertikal rezorpsiyonlar genellikle apeksten baslayarak kurona dogru gelisen kok erimeleridir Kokun eridigi boyutta periodonsiyum da ortadan kalkar periodonsiyumun bulunmadigi alanlarda CAP uretilemez Etkinin ortadan kalkmasindan sonra sementogenezis olusamaz defekt alanini fibroz bir bag dokusu icerisinde olusan zayif kemik dokusu doldurur Kokler kisalir Tedavisinde endodonti uygulamasi yararli olabilmektedir Kaynakca a b c d e f Eversole LR Clinical Outline of Oral Pathology Diagnosis and Treatment PMPH USA Ltd 2011 a b c d e Cologlu AS Oral Patoloji Agiz Patolojisi TC Yeditepe Universitesi Yayinlari 37 Mor Istanbul 2007 Consolaro A Furquim LZ Extreme root resorption associated with induced tooth movement a protocol for clinical management Dental Press Journal of Orthodontics19 5 19 26 2014 a b Mittal S Kumar T Mittal S Sharma J Internal root resorption An endodontic challenge A case series Journal of Conservative Dentistry 17 6 590 593 2014 Rotstein I Ingle JI Ingle s Endodontics 7th Edition PMPH USA Ltd 2019