Aziz Dmitri İvanoviç Donskoy (Rusça: Дми́трий Ива́нович Донско́й, ayrıca Dimitrii ya da Demetrius olarak bilinir) ya da Don'lu Dmitri, bazen basitçe Dmitri (d. 12 Ekim 1350, Moskova) - (ö. 19 Mayıs 1389, Moskova), II. İvan'ın (1326–1359) oğlu. 1359'dan itibaren Moskova Büyük Prensi ve 1363'ten itibaren Vladimir Büyük Prensi olarak ölümüne kadar hükmetmiştir. Rusya'daki Moğol otoritesine açıkça meydan okuyan ilk Moskova prensiydi. Donskoy (yani "Don'un") takma adıdır, Don Nehri üzerinde gerçekleşen Kulikovskaya Muharebesi'nde (1380) Tatarlara karşı büyük zaferini ifade eder. 19 Mayıs'ta kutlanan ziyafet günüyle Ortodoks Kilisesi'nde bir Aziz olarak kabul edilmektedir.
Dmitri Donskoy | |||||
---|---|---|---|---|---|
Moskova Büyük Prensi | |||||
Hüküm süresi | 13 Kasım 1359 – 19 Mayıs 1389 | ||||
Önce gelen | II. İvan | ||||
Sonra gelen | I. Vasili | ||||
Doğum | 12 Ekim 1350 Moskova, Moskova Knezliği | ||||
Ölüm | 19 Mayıs 1389 (38 yaşında) Moskova, Moskova Knezliği | ||||
Defin | Archangel Katedrali, Moskova Kremlini | ||||
Eş(ler)i | |||||
Çocuk(lar)ı | Daniil Dmitriyevich Yury Vasiliyevich I. Vasili Sofiya Dmitriyevna Maria Dmitriyevna Anastasia Dmitriyevna Simeon Dmitriyevich Ivan Dmitriyevich Andrey Dmitriyevich Pyotr Dmitriyevich Anna Dmitriyevna Konstantin Dmitriyevich | ||||
| |||||
Hanedan | Rurik Hanedanı | ||||
Babası | II. İvan | ||||
Annesi | |||||
Dini | Ortodoks Hristiyan |
Erken dönem hükümdarlığı
Dmitri, Moskova Prensliği tahtına 9 yaşındayken yükseldi. Çocukluk döneminde Rusya Metropoliti Aleksey, hükûmeti yönetti. 1360 yılında Altın Orda Devleti Hanı , Rus prenslikleri arasında en değerli olan Vladimir Prensliği'ni, Nizhniy Novgorod'lu Dmitri Konstantinoviç'e devretti. 1363 yılında, Prens'in görevden alınmasından sonra, Dmitri İvanoviç, Vladimir'de taç giydi. Üç yıl sonra, Dmitri Konstantinoviç ile barış yaptı ve kızı ile evlendi. 1376'da, ortak orduları Volga Bulgaristan'ı harap etti.
Dmitri'nin erken dönem hükümdarlığı sırasında en önemli olay Moskova Kremlini'ni inşa etmeye başlamasıdır; 1367'de tamamlandı. Yeni kale sayesinde şehir, Litvanya-Muskovit Savaşı (1368-72) sırasında Litvanyalı Algirdas tarafından iki kere kuşatıldığında ayakta kaldı. Savaş, Lyubutsk Antlaşması ile sona erdi. 1375 yılında Dmitri, kendi yararı için, Tver'li II. Mihail ile olan çatışmasında, Vladimir'e yerleşti. Kuzey Rusya'nın diğer prensleri onun yetkisini kabul ettiler ve Altın Orda Devleti'ne karşı yaklaşmakta olan mücadeleye katkıda bulundular. Egemenliğinin sona ermesiyle Dmitri, Moskova Prensliği topraklarını ikiye katladı.
Mamay Mirza'ya karşı mücadele
Moğol hâkimiyeti Dmitri'nin otuz yıllık hükümdarlığı sırasında Rusya'da çökmeye başladı. Altın Orda Devleti, iç savaş ve hanedan rekabetleriyle ciddi biçimde zayıfladı. Dmitri, Moğol otoritesinin çökmesinin avantajından yararlanarak Tatarlara açıkça meydan okudu.
Tüm Rusya'da vergi toplamak için Han'ın imtiyazını elinde tutmasına rağmen Dmitri, Moğollar'a karşı ilk Rus askerî zaferi kazanmasıyla ünlüdür. Bir Moğol generali ve tahta hak iddia eden , Dmitri'yi gücünü artırmaya teşebbüs etmesi üzerine onu durdurmaya çalıştı. 1378'de Mamay Mirza bir Moğol ordusu gönderdi, ancak Vodha Nehri Muharebesi'nde Dmitri'nin güçleri tarafından yenildi. İki yıl sonra Mamay şahsen Moskova'ya karşı büyük bir kuvvete liderlik etti. Dmitri ile Kulikovskaya Muharebesi'nde karşı karşıya geldi ve yenildi.
Mağlup olan Mamay Mirza o anda rakibi olan Moğol generali Toktamış Han tarafından satıldı. Han artık Moğol egemenliği olan Rusya'nın parçalarını yeniden düzenledi ve Dmitri'nin Mamay Mirza'ya direnişi için Moskova'yı geçti. Ancak Dimitri, Toktamış'a ve Altın Orda'ya sadakat sözü verdi ve Moğol'un ana vergi toplayıcısı ve Vladimir'in Büyük Dükü olarak yeniden hizmet aldı. 1389'da ölümüyle Dimitri, Han'a danışmadan oğlu Vasili'ye unvanını vereceği ilk Büyük Dük oldu.
Evliliği ve çocukları
Nizhniy Novgorod'lu Dmitri Konstantinoviç ile Rostov'lu Vasilisa'nın kızı ile evlendi. En az 12 çocukları oldu:
- Daniil Dmitriyeviç (y. 1370 – 15 Eylül 1379).
- I. Vasili (30 Eylül 1371 – 27 Şubat 1425).
- Sofia Dmitriyevna. Ryazan Prensi Fyodor Olegoviç (1402–1427 yılları arası hükümdar) ile evlendi.
- Yuri Dmitriyeviç, ve Dükü (26 Kasım 1374 – 5 Haziran 1434). Yeğeni II. Vasili'ye karşı Moskova tacını talep etti.
- Maria Dmitriyevna (ö. 15 Mayıs 1399). ile evlendi.
- Anastasia Dmitriyevna. Kholm Prensi İvan Vsevolodoviç ile evlendi.
- Simeon Dmitriyeviç (ö. 11 Eylül 1379).
- İvan Dmitriyeviç (ö. 1393).
- Andrey Dmitriyevich, Prensi (14 Ağustos 1382 – 9 Temmuz 1432).
- Pyotr Dmitriyeviç, Dmitrov Prensi (29 Temmuz 1385 – 10 Ağustos 1428).
- Anna Dmitriyevna (d. 8 Ocak 1387). Yury Patrikiyeviç ile evlendi. Kocası, Starodub Prensi ile karısı Helena'nın oğluydu. Kocasının baba tarafından dedesi 'tı. Bu evlilik, onun Moskova'ya bağlı Boyar rolünü güçlendirdi.
- Konstantin Dmitriyeviç, Pskov Prensi (14 Mayıs/15 Mayıs 1389 – 1433).
Galeri
- Dmitri Donskoy, Kulikovskaya Muharebesi'nde,
- Toktamış Han karşı Moskova savunması, 1382
Ayrıca bakınız
- , opera, Anton Grigoryeviç Rubenşteyn (1852).
Kaynakça
- ^ Asimov, Isaac. Asimov's Chronology of the World. New York: HarperCollins, 1989; p. 186.
- ^ (Yunanca) Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ὁ μεγάλος Πρίγκιπας 2 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. 19 Μαΐου. ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ.
- ^ 1 June / 19 May 11 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. HOLY TRINITY RUSSIAN ORTHODOX CHURCH (A parish of the Patriarchate of Moscow).
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Dmitri Donskoy ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Cawley, Charles, RUSSIA, Rurik, Medieval Lands database, Foundation for Medieval Genealogy
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Dimitri | Vladimir Büyük Prensi 1362 – 1389 | Sonra gelen: I. Vasili |
Önce gelen: II. İvan | Moskova Büyük Prensi 1359 – 1389 | Sonra gelen: I. Vasili |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aziz Dmitri Ivanovic Donskoy Rusca Dmi trij Iva novich Donsko j ayrica Dimitrii ya da Demetrius olarak bilinir ya da Don lu Dmitri bazen basitce Dmitri d 12 Ekim 1350 Moskova o 19 Mayis 1389 Moskova II Ivan in 1326 1359 oglu 1359 dan itibaren Moskova Buyuk Prensi ve 1363 ten itibaren Vladimir Buyuk Prensi olarak olumune kadar hukmetmistir Rusya daki Mogol otoritesine acikca meydan okuyan ilk Moskova prensiydi Donskoy yani Don un takma adidir Don Nehri uzerinde gerceklesen Kulikovskaya Muharebesi nde 1380 Tatarlara karsi buyuk zaferini ifade eder 19 Mayis ta kutlanan ziyafet gunuyle Ortodoks Kilisesi nde bir Aziz olarak kabul edilmektedir Dmitri DonskoyMoskova Buyuk PrensiHukum suresi13 Kasim 1359 19 Mayis 1389Once gelenII IvanSonra gelenI VasiliDogum12 Ekim 1350 1350 10 12 Moskova Moskova KnezligiOlum19 Mayis 1389 38 yasinda Moskova Moskova KnezligiDefinArchangel Katedrali Moskova KremliniEs ler iCocuk lar iDaniil Dmitriyevich Yury Vasiliyevich I Vasili Sofiya Dmitriyevna Maria Dmitriyevna Anastasia Dmitriyevna Simeon Dmitriyevich Ivan Dmitriyevich Andrey Dmitriyevich Pyotr Dmitriyevich Anna Dmitriyevna Konstantin DmitriyevichTam adiDmitri IvanovicHanedanRurik HanedaniBabasiII IvanAnnesiDiniOrtodoks HristiyanErken donem hukumdarligiDmitri Donskoy Tsarsky titulyarnik te bir tasvir 17 yuzyil Dmitri Moskova Prensligi tahtina 9 yasindayken yukseldi Cocukluk doneminde Rusya Metropoliti Aleksey hukumeti yonetti 1360 yilinda Altin Orda Devleti Hani Rus prenslikleri arasinda en degerli olan Vladimir Prensligi ni Nizhniy Novgorod lu Dmitri Konstantinovic e devretti 1363 yilinda Prens in gorevden alinmasindan sonra Dmitri Ivanovic Vladimir de tac giydi Uc yil sonra Dmitri Konstantinovic ile baris yapti ve kizi ile evlendi 1376 da ortak ordulari Volga Bulgaristan i harap etti Dmitri nin erken donem hukumdarligi sirasinda en onemli olay Moskova Kremlini ni insa etmeye baslamasidir 1367 de tamamlandi Yeni kale sayesinde sehir Litvanya Muskovit Savasi 1368 72 sirasinda Litvanyali Algirdas tarafindan iki kere kusatildiginda ayakta kaldi Savas Lyubutsk Antlasmasi ile sona erdi 1375 yilinda Dmitri kendi yarari icin Tver li II Mihail ile olan catismasinda Vladimir e yerlesti Kuzey Rusya nin diger prensleri onun yetkisini kabul ettiler ve Altin Orda Devleti ne karsi yaklasmakta olan mucadeleye katkida bulundular Egemenliginin sona ermesiyle Dmitri Moskova Prensligi topraklarini ikiye katladi Mamay Mirza ya karsi mucadeleMarinkina kulesi onunde Dmitri Donskoy aniti Mogol hakimiyeti Dmitri nin otuz yillik hukumdarligi sirasinda Rusya da cokmeye basladi Altin Orda Devleti ic savas ve hanedan rekabetleriyle ciddi bicimde zayifladi Dmitri Mogol otoritesinin cokmesinin avantajindan yararlanarak Tatarlara acikca meydan okudu Tum Rusya da vergi toplamak icin Han in imtiyazini elinde tutmasina ragmen Dmitri Mogollar a karsi ilk Rus askeri zaferi kazanmasiyla unludur Bir Mogol generali ve tahta hak iddia eden Dmitri yi gucunu artirmaya tesebbus etmesi uzerine onu durdurmaya calisti 1378 de Mamay Mirza bir Mogol ordusu gonderdi ancak Vodha Nehri Muharebesi nde Dmitri nin gucleri tarafindan yenildi Iki yil sonra Mamay sahsen Moskova ya karsi buyuk bir kuvvete liderlik etti Dmitri ile Kulikovskaya Muharebesi nde karsi karsiya geldi ve yenildi Maglup olan Mamay Mirza o anda rakibi olan Mogol generali Toktamis Han tarafindan satildi Han artik Mogol egemenligi olan Rusya nin parcalarini yeniden duzenledi ve Dmitri nin Mamay Mirza ya direnisi icin Moskova yi gecti Ancak Dimitri Toktamis a ve Altin Orda ya sadakat sozu verdi ve Mogol un ana vergi toplayicisi ve Vladimir in Buyuk Duku olarak yeniden hizmet aldi 1389 da olumuyle Dimitri Han a danismadan oglu Vasili ye unvanini verecegi ilk Buyuk Duk oldu Evliligi ve cocuklariI Dunya Savasi nda Konstantin Korovin tarafindan yapilmis vatansever poster Nizhniy Novgorod lu Dmitri Konstantinovic ile Rostov lu Vasilisa nin kizi ile evlendi En az 12 cocuklari oldu Daniil Dmitriyevic y 1370 15 Eylul 1379 I Vasili 30 Eylul 1371 27 Subat 1425 Sofia Dmitriyevna Ryazan Prensi Fyodor Olegovic 1402 1427 yillari arasi hukumdar ile evlendi Yuri Dmitriyevic ve Duku 26 Kasim 1374 5 Haziran 1434 Yegeni II Vasili ye karsi Moskova tacini talep etti Maria Dmitriyevna o 15 Mayis 1399 ile evlendi Anastasia Dmitriyevna Kholm Prensi Ivan Vsevolodovic ile evlendi Simeon Dmitriyevic o 11 Eylul 1379 Ivan Dmitriyevic o 1393 Andrey Dmitriyevich Prensi 14 Agustos 1382 9 Temmuz 1432 Pyotr Dmitriyevic Dmitrov Prensi 29 Temmuz 1385 10 Agustos 1428 Anna Dmitriyevna d 8 Ocak 1387 Yury Patrikiyevic ile evlendi Kocasi Starodub Prensi ile karisi Helena nin ogluydu Kocasinin baba tarafindan dedesi ti Bu evlilik onun Moskova ya bagli Boyar rolunu guclendirdi Konstantin Dmitriyevic Pskov Prensi 14 Mayis 15 Mayis 1389 1433 GaleriDmitri Donskoy Kulikovskaya Muharebesi nde Toktamis Han karsi Moskova savunmasi 1382Ayrica bakiniz opera Anton Grigoryevic Rubensteyn 1852 Kaynakca Asimov Isaac Asimov s Chronology of the World New York HarperCollins 1989 p 186 Yunanca Ὁ Ἅgios Dhmhtrios ὁ megalos Prigkipas 2 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde 19 Maioy MEGAS SYNA3ARISTHS 1 June 19 May 11 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde HOLY TRINITY RUSSIAN ORTHODOX CHURCH A parish of the Patriarchate of Moscow Dis baglantilarWikimedia Commons ta Dmitri Donskoy ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cawley Charles RUSSIA Rurik Medieval Lands database Foundation for Medieval Genealogy Resmi unvanlarOnce gelen Dimitri Vladimir Buyuk Prensi 1362 1389 Sonra gelen I VasiliOnce gelen II Ivan Moskova Buyuk Prensi 1359 1389 Sonra gelen I Vasili