Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I. Vasili veya Vasili Dmitriyeviç, (Rusça: Василий Дмитриевич İvan Veliki) (30 Aralık 1371, Moskova - 27 Şubat 1425, Moskova), 1389-1425 arasında Moskova Büyük Prensi.
| I. Vasili | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| Moskova Büyük Prensi | |||||
| Hüküm süresi | 19 Mayıs 1389 - 27 Şubat 1425 | ||||
| Önce gelen | Dmitri Donskoy | ||||
| Sonra gelen | II. Vasili | ||||
| Doğum | 30 Aralık 1371 Moskova, Moskova Büyük Dükalığı | ||||
| Ölüm | 27 Şubat 1425 (53 yaşında) Moskova, Moskova Büyük Dükalığı | ||||
| Defin | , Moskova Kremlini | ||||
| Eş(ler)i | Sofya (Litvanya) | ||||
| Çocuk(lar)ı | Anna Vasiliyevna (Bizans İmparatoriçesi) Yuri Vasiliyeviç | ||||
| |||||
| Hanedan | Rurik | ||||
| Babası | Dmitri Donskoy | ||||
| Annesi | Eudoksiya | ||||
| Dini | Doğu Ortodoks | ||||
Hayatı
İlk yılları
Moskova büyük prensi Dmitri Donskoy ile eşi Prenses Eudoksiya'nın ilk oğlu olarak 1371 yılında Moskova'da doğdu.
1383 yılında henüz 12 yaşındayken babasının Vladimir Büyük Prensi unvanıyla Rus topraklarını yönetmesi hakkında onayını almak üzere Altın Orda Hanı Toktamış'a elçi olarak gitti. Tver prensliğinin de aynı unvanın peşinde olmasına rağmen, Vasili isteğini kabul ettirdi. Ancak Toktamış onu sarayında rehin tutmaya başladı. 1386'da Timur'un Altın Orda seferi sırasındaki karışıklıktan yararlanarak Moskova'ya dönmeyi başardı. Daha sonra bir Moskova birliğiyle birlikte dönerek Timur'a karşı Toktamış'ın yanında saf tutarak barışı sağladı. Toktamış'ın da onay ve izniyle Nijni Novgorod (bugün Gorki) ve Murom prensliklerini ilhak etti.
Hükümdarlık dönemi
1389 yılında babasının yerine hükümdar olduğunda 18 yaşındaydı. Babasının Rus topraklarını birleştirme çabalarını devam ettirdi.
Eşi Sofya'nın babasının yönetimindeki Litvanya Büyük Dükalığı ve Veliki Novgorod ile çatışmalarında üstünlük sağlayamadı.
Timur'un Toktamış'ı yendikten sonra 1395 yılında Rus topraklarına da saldırmasıyla, Vasili de savaşmak için ordusunu geliştirmek zorunda kaldı. Fakat Timur savaşmadan geri çekildi.
Timur'un seferlerinden sonra Vasili Altın Orda devletine haraç vermeyi bırakmıştı. Toktamış'ın yerine Emir olarak geçen Edige Mirza Bahadır, 1408 yılında Moskova'yı kuşattı. Bunun üzerine Vasili yeniden Altın Orda devletine boyun eğdi ve tekrar haraç vermeye başladı.
1411 yılında Vasili, Moskova Knezliği'nin etkinliğini arttırmak için kızı Anna'yı Bizans İmparatoru VIII. İoannis ile evlendirdi. Fakat bu evlilik yoluyla kurulan bu ilişki yalnız üç yıl sürebildi. Prenses Anna, o dönem Avrupa'da büyük kayıplara yol açan Kara Veba nedeniyle öldü.
1404 yılında Duyuru Katedrali'nin arkasında Rusya'nın ilk mekanik saat bulunan saat kulesi inşa edildi. Rahip Sırp Lazar'ın icadı olan bu mekanik saat, o dönem teknik bir mucize olarak algılanmıştı.
I. Vasili, 1425 yılında Moskova'da öldü.
Kaynakça
- ^ . 30 Mayıs 2014. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2017.
- ^ a b Previté-Orton, C. W. (1975). Cambridge Medieval History, Shorter: Volume 2, The Twelfth Century to the Renaissance (İngilizce). Londra: Cambridge University Press. s. 1019. ISBN . 29 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017.
- ^ Moss, Walter G. (2003). A History of Russia Volume 1: To 1917 (İngilizce). Londra: Eastern Michigan Üniversitesi - Anthem Press. s. 187. ISBN . 9 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017.
- ^ Shubin, Daniel H. (2004). A History of Russian Christianity (İngilizce). I: From the Earliest Years through Tsar Ivan IV. New York: Algora Publishing. s. 118. ISBN .
- ^ Radetić, M. (4 Aralık 2004). "Šest vekova Lazarevog sata". Novosti. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017.
- ^ Tošić, Gordana; Tadić, Milutin (2004). Hilandarski monah Lazar, prvi srpski časovničar. Kalenić. ISBN . 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2017.
- ^ Kurat, Akdes Nimet (1987). "10". Rusya tarihi: başlangıçtan 1917'ye kadar. xiii. Türk Tarih Kurumu yayınları. s. 537. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ağustos 2017.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta I. Vasili ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
| Vikikaynak has the text of the 1911 Encyclopædia Britannica article Basil (Muscovy). |
- Rusya hükümdarlarının soyağacı
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Dmitri Donskoy |  Moskova Büyük Prensi 19 Mayıs 1389 - 27 Şubat 1425 | Sonra gelen: II. Vasili |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Vasili veya Vasili Dmitriyevic Rusca Vasilij Dmitrievich Ivan Veliki 30 Aralik 1371 Moskova 27 Subat 1425 Moskova 1389 1425 arasinda Moskova Buyuk Prensi I VasiliMoskova Buyuk PrensiHukum suresi19 Mayis 1389 27 Subat 1425Once gelenDmitri DonskoySonra gelenII VasiliDogum30 Aralik 1371 1371 12 30 Moskova Moskova Buyuk DukaligiOlum27 Subat 1425 53 yasinda Moskova Moskova Buyuk DukaligiDefin Moskova KremliniEs ler iSofya Litvanya Cocuk lar iAnna Vasiliyevna Bizans Imparatoricesi Yuri Vasiliyevic Ivan Vasiliyevic Anastasya Vasiliyevna Daniil Vasiliyevic Vasilisa Vasiliyevna Simeon Vasiliyevic Maria Vasiliyevna Vasili VasiliyevicTam adiVasili DmitriyevicHanedanRurikBabasiDmitri DonskoyAnnesiEudoksiyaDiniDogu OrtodoksHayatiI Vasili kayinpederi Litvanya Buyuk Duku Vytautas ile birlikte I Vasili nin 1672 tarihli minyaturu I Vasili ve esi Sofya Ilk yillari Moskova buyuk prensi Dmitri Donskoy ile esi Prenses Eudoksiya nin ilk oglu olarak 1371 yilinda Moskova da dogdu 1383 yilinda henuz 12 yasindayken babasinin Vladimir Buyuk Prensi unvaniyla Rus topraklarini yonetmesi hakkinda onayini almak uzere Altin Orda Hani Toktamis a elci olarak gitti Tver prensliginin de ayni unvanin pesinde olmasina ragmen Vasili istegini kabul ettirdi Ancak Toktamis onu sarayinda rehin tutmaya basladi 1386 da Timur un Altin Orda seferi sirasindaki karisikliktan yararlanarak Moskova ya donmeyi basardi Daha sonra bir Moskova birligiyle birlikte donerek Timur a karsi Toktamis in yaninda saf tutarak barisi sagladi Toktamis in da onay ve izniyle Nijni Novgorod bugun Gorki ve Murom prensliklerini ilhak etti Hukumdarlik donemi 1389 yilinda babasinin yerine hukumdar oldugunda 18 yasindaydi Babasinin Rus topraklarini birlestirme cabalarini devam ettirdi Esi Sofya nin babasinin yonetimindeki Litvanya Buyuk Dukaligi ve Veliki Novgorod ile catismalarinda ustunluk saglayamadi Timur un Toktamis i yendikten sonra 1395 yilinda Rus topraklarina da saldirmasiyla Vasili de savasmak icin ordusunu gelistirmek zorunda kaldi Fakat Timur savasmadan geri cekildi Timur un seferlerinden sonra Vasili Altin Orda devletine harac vermeyi birakmisti Toktamis in yerine Emir olarak gecen Edige Mirza Bahadir 1408 yilinda Moskova yi kusatti Bunun uzerine Vasili yeniden Altin Orda devletine boyun egdi ve tekrar harac vermeye basladi 1411 yilinda Vasili Moskova Knezligi nin etkinligini arttirmak icin kizi Anna yi Bizans Imparatoru VIII Ioannis ile evlendirdi Fakat bu evlilik yoluyla kurulan bu iliski yalniz uc yil surebildi Prenses Anna o donem Avrupa da buyuk kayiplara yol acan Kara Veba nedeniyle oldu 1404 yilinda Duyuru Katedrali nin arkasinda Rusya nin ilk mekanik saat bulunan saat kulesi insa edildi Rahip Sirp Lazar in icadi olan bu mekanik saat o donem teknik bir mucize olarak algilanmisti Mikail Katedrali icindeki anit mezari Rahip Sirp Lazar icadi olan mekanik saat kulesini I Vasili ye gosteriyor I Vasili 1425 yilinda Moskova da oldu Kaynakca 30 Mayis 2014 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Agustos 2017 a b Previte Orton C W 1975 Cambridge Medieval History Shorter Volume 2 The Twelfth Century to the Renaissance Ingilizce Londra Cambridge University Press s 1019 ISBN 0521099773 29 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2017 Moss Walter G 2003 A History of Russia Volume 1 To 1917 Ingilizce Londra Eastern Michigan Universitesi Anthem Press s 187 ISBN 1 84331 023 6 9 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2017 Shubin Daniel H 2004 A History of Russian Christianity Ingilizce I From the Earliest Years through Tsar Ivan IV New York Algora Publishing s 118 ISBN 9780875862873 Radetic M 4 Aralik 2004 Sest vekova Lazarevog sata Novosti 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2017 Tosic Gordana Tadic Milutin 2004 Hilandarski monah Lazar prvi srpski casovnicar Kalenic ISBN 9788684183066 6 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2017 Kurat Akdes Nimet 1987 10 Rusya tarihi baslangictan 1917 ye kadar xiii Turk Tarih Kurumu yayinlari s 537 13 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Agustos 2017 Dis baglantilarWikimedia Commons ta I Vasili ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikikaynak has the text of the 1911 Encyclopaedia Britannica article Basil Muscovy Rusya hukumdarlarinin soyagaciResmi unvanlarOnce gelen Dmitri Donskoy Moskova Buyuk Prensi 19 Mayis 1389 27 Subat 1425 Sonra gelen II Vasili