Dokunarak yazma (Dokunmatik klavye) olarak da adlandırılan bir yazı yazma stilidir. Bu terim, yazarken tuşları bulmak için görme duyusunu kullanmadan yazmayı ifade eder. Özellikle, bir dokunarak yazan kişi, tuşların yerini kas hafızası yoluyla bilir. Ancak bu terim, genellikle belirli bir dokunarak yazma tekniğine atıfta bulunur. Bu teknikte sekiz parmak, klavyenin orta sırasında yatay bir şekilde konumlandırılır ve belirli tuşlara ulaşmak için hareket ettirilir. (Bu tanıma göre, klavyeye bakmadan yazan ancak ana sırayı kullanmayan kişiler "hibrit daktilo" olarak adlandırılır.) Hem iki elle hem de tek elle dokunarak yazma mümkündür.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh4THpFMUwwRnNZbVZ5ZEY5VVlXNW5iM0poWDNSNWNHbHVaMTh4T1RNNExtcHdaeTh5TWpCd2VDMUJiR0psY25SZlZHRnVaMjl5WVY5MGVYQnBibWRmTVRrek9DNXFjR2M9LmpwZw==.jpg)
Salt Lake City, Utah mahkemesinde zabıt olarak çalışan ve aynı zamanda daktilo dersleri veren Frank Edward McGurrin, 1888 yılında ana sıra dokunarak yazma tekniğini icat ettiği bildirilmektedir. İngilizce konuşanlar için standart QWERTY klavyede ana sıra tuşları sol el için "ASDF", sağ el için ise "JKL;" şeklindedir. Modern bilgisayar klavyelerinin çoğunda, işaret parmaklarının doğru konumda kalmasını ve yeniden yerleştirilmesini kolaylaştırmak için ana tuşlarda küçük bir çıkıntı bulunur.
Tarihçe
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTloTDJFNUwxVnVkR1Z5Y21samFIUmZhVzFmUW14cGJtUnpZMmh5WldsaVpXNHVhbkJuTHpJeU1IQjRMVlZ1ZEdWeWNtbGphSFJmYVcxZlFteHBibVJ6WTJoeVpXbGlaVzR1YW5Cbi5qcGc=.jpg)
Mekanik daktilolar başlangıçta alfabetik sıraya (A, B, C, D, E vb.) göre düzenlenmişti. Ancak, ilk kullanıcılar arasında yer alan telgraf operatörlerinin önerileri doğrultusunda değişiklikler yapıldı. Yaygın harfler merkeze ve üst sıraya taşındı. Z ve S harfleri, Amerikan Mors kodunda Z ve sık kullanılan SE harf grubu (her ikisi de • • • •) birbirine benzediği için yan yana yerleştirildi. Bu sayede telgrafçılar, mesajın anlamını kavrayabilmek için ek sinyalleri bekleyebiliyordu. Klavye düzeninin operatörü yavaşlatmak ve mekanizmanın sıkışmasını önlemek amacıyla kasıtlı olarak değiştirildiği yönündeki yaygın görüş doğru değildir.
Klavye düzeni hesaplamaları, kullanılan dile bağlı olarak değişiklik göstermiştir. Bu nedenle, her dil için farklı klavye düzenleri geliştirilmiştir. Örneğin, İngilizce konuşulan ülkelerde ilk satır QWERTY şeklinde, Fransızca konuşulan ülkelerde ise AZERTY olarak düzenlenmiştir. Mekanik daktilolar günümüzde nadiren kullanılsa da, yazma hızını artırmaya yönelik klavye düzeni değişiklikleri, mevcut düzenin dokunarak yazanlar arasında yaygın kullanımı nedeniyle büyük ölçüde görmezden gelinmiş veya dirençle karşılaşmıştır.
25 Temmuz 1888'de, Amerikalı Frank Edward McGurrin, Cincinnati'de düzenlenen bir daktilo yarışmasında, Caligraph marka daktilo ile sekiz parmak tekniğini kullanan Louis Traub’u yenerek büyük bir zafer kazandı. McGurrin'in, o dönemde dokunarak yazma tekniğini kullanan tek kişi olduğu bildirilmektedir. Sonuçlar birçok gazetenin ilk sayfasında yer aldı ve McGurrin, 500 ABD doları ödül kazandı. Bu zafer, yeni yazım tekniğinin yaygınlaşmasını sağladı.
McGurrin’in gerçekten dokunarak yazan ilk kişi olup olmadığı veya sadece bu yöntemi popüler hale getiren kişi olup olmadığı tartışmalıdır. O dönemde yapılan diğer daktilo yarışmalarında elde edilen hızlar, benzer sistemlerin zaten bazı daktilograflar tarafından kullanıldığını göstermektedir.
1889'da, Bates Torrey bir makalesinde "dokunarak yazma" ifadesini ortaya attı.1890'da, Lovisa Ellen Bullard Barnes kitabında bu terimi şu şekilde tanımladı:
"Dokunarak yazmayı öğrenmek için, yani klavyeye yalnızca ara sıra bakarak yazabilmek için, makinenin tam karşısına oturun. Ellerinizi klavyenin üzerinde mümkün olduğunca sabit tutun."
1985 yılında, Sector Software tarafından geliştirilen Dokunarak Yazma Daktilo Eğitimi "Touch Typist Typing Tutor", erken dönem yazı yazma eğitimi yazılımlarından biri olarak piyasaya sürüldü.
Dokunarak yazma yöntemi, "arama ve vurma" , diğer adıyla "iki parmak tekniği" ile karşılaştırılır. Bu yöntemde, kullanıcı tuşların yerini ezberlemek yerine gözleriyle arayarak bulur ve genellikle baskın elinin işaret parmağını kullanarak tuşa basar. Bu yöntem, yalnızca dokunarak yazmadan daha yavaş olmakla kalmaz, aynı zamanda parmakların daha uzun mesafe kat etmesini gerektirdiğinden verimsiz kabul edilir.
Bu iki uç nokta arasında çeşitli yazım stilleri de bulunmaktadır. Örneğin, arama ve vurma yöntemiyle yazan ancak daha fazla parmak kullanan kişiler vardır. Bazıları klavyeye bakmadan yazabilir ancak ana sıra tekniğinde kullanılan sekiz parmağın tamamını kullanmaz (genellikle küçük parmaklar dışlanır, çünkü bu parmaklar genellikle daha az güçlü ve daha az becerikli olduğundan tuşlara basmakta zorlanılabilir). Bazı kişiler, istenen tuşa ulaşmak için tüm ellerini hareket ettirirken, bazıları her tuşa bastıktan sonra ellerini ana sıraya geri getirmeden yazmaya devam eder.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh3THpCa0wxRlhSVkpVV1Mxb2IyMWxMV3RsZVhNdGNHOXphWFJwYjI0dWMzWm5Mekl5TUhCNExWRlhSVkpVV1Mxb2IyMWxMV3RsZVhNdGNHOXphWFJwYjI0dWMzWm5MbkJ1Wnc9PS5wbmc=.png)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgzTHpjNUwwWnBibWRsY2toaGJtUlFiM05WVTBFdVoybG1Mekl5TUhCNExVWnBibWRsY2toaGJtUlFiM05WVTBFdVoybG0uZ2lm.gif)
Avantajları
Hız
Dokunarak yazma eğitimi, bireyin yazma hızını ve doğruluğunu önemli ölçüde artırabilir. Ortalama yazma hızı 30–40 WPM (dakikada kelime) civarındayken, düşünce hızına yetişmek için yaklaşık 60–80 WPM gereklidir. Microsoft'un yaptığı bir ankete göre, birçok yönetici çalışanlarının en az 50 WPM hızında yazabilmesini beklemektedir. Profesyonel daktilograflar, veri girişi operatörleri gibi meslek gruplarındakiler ise 100 WPM ve üzeri hızlara sürekli olarak ulaşabilirler. Yüksek hız ve doğruluğu koruyabilmek için düzenli pratik gereklidir.
Dikkat Dağılımının Azalması
Dokunarak yazan biri, klavye ile diğer dikkat gerektiren alanlar arasında göz hareketi yapmak zorunda kalmaz. Klavyenin üzerine yerleştirilen parmaklar genellikle tuşları kapatır ve aydınlatma yeterli olmayabilir. Bu durum, üretkenliği artırırken hata sayısını azaltır.
Boyun Ağrısının Azalması
Dokunarak yazma, gözleri ekrana odaklı tutarak doğru duruşun korunmasına yardımcı olur ve sürekli klavyeye bakma ihtiyacını ortadan kaldırarak boyun ağrılarını azaltır.
Tartışmalar
Acemi düzeyindeki "bul ve bas" tekniği ile dokunarak yazma arasında birçok farklı yazma stili vardır. Örneğin, birçok bul ve bas tekniğini kullanan kişi, klavye düzenini ezberlemiş olabilir ve ekrana odaklanarak yazabilir.
30 farklı yazma stili ve yetkinlik seviyesine sahip bireylerin incelendiği bir çalışma, dokunarak yazma ile kendi kendine öğrenilmiş hibrit teknikler arasında hız açısından büyük fark olmadığını ortaya koymuştur.
Çalışmada şu bulgular yer almaktadır:
- Parmak sayısı yazma hızını belirlemez.
- Kendi yöntemleriyle yazmayı öğrenenler, eğitim almış daktilograflar kadar hızlı olabilir.
- Hızlı daktilograflar, ellerini sabit bir konumda tutar ve klavye üzerinde hareket ettirmez.
- Aynı harfleri sürekli aynı parmakla yazmak, hız açısından önemli bir etkendir.
Doktora öğrencisi Anna Feit, bu durumu şu sözlerle özetlemiştir:
"Bir yazma kursuna katılan kişilerin, kendi kendine yazmayı öğrenen ve ortalama 6 parmak kullanan bireylerle benzer hız ve doğruluk oranlarına sahip olmalarına şaşırdık."
Ancak çalışma, en fazla 75 WPM hızına sahip bireyleri incelemiş olduğundan, daha hızlı daktilograflar için genelleme yapılamayacağı yönünde eleştirilmiştir.
Ana Sıra
Ana Sıra, bir daktilo veya bilgisayar klavyesindeki orta sıradaki tuşlara verilen isimdir. En yaygın İngilizce klavye düzeni olan QWERTY düzeninde, "A S D F" ve "J K L ;" tuşları, ana sıra tuşlarıdır.
Klavyenin orta sırasına "ana sıra" denir. Çünkü yazıcılar, parmaklarını bu tuşlara yerleştirmeye ve ana sıra dışındaki herhangi bir tuşa bastıktan sonra parmaklarını tekrar bu tuşlara geri getirmeye eğitilirler.
Bazı klavyelerde, ana sıradaki belirli tuşlarda küçük bir çıkıntı bulunur. Bu, parmakların ana sıraya geri dönmesini sağlayarak dokunarak yazmayı kolaylaştırır.
Örneğin, QWERTY klavye ile "poll" kelimesini yazmak için, tüm parmaklar ana sıraya yerleştirilir. (Sağ el, "J K L ;" tuşlarını kapsayacak şekilde sağ başparmak boşluk tuşunda, sol el ise "A S D F" tuşlarını kapsayacak şekilde sol başparmak boşluk tuşunda olmalıdır.) Ardından, sağ serçe parmak, noktalı virgülün hemen üstünde bulunan "P" tuşuna ulaşır ve parmak, başladığı noktalı virgül tuşuna geri döner. Yüzük parmağı, "L" tuşunda olup, doğrudan yukarıya doğru hareket ederek "O" tuşuna basar ve sonra geri döner. Son olarak, aynı yüzük parmağı "L" tuşunda kalır ve bu tuşa iki kez basar. Deneyimli yazıcılar bunu dakikada 100 kelimenin üzerinde hızla yapabilirler.
Diğer yöntemler
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpabUwwdHBibVZ6YVhNdFEyOXVkRzkxY21Wa1gwdGxlV0p2WVhKa1gwTnNZWE56YVdNdE1TNXFjR2N2TWpJd2NIZ3RTMmx1WlhOcGN5MURiMjUwYjNWeVpXUmZTMlY1WW05aGNtUmZRMnhoYzNOcFl5MHhMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
1960'lı yıllardan itibaren öğretilen bir yöntem (: Sol serçe parmak, 1 ve 2 tuşları için; yüzük parmak, 3; orta parmak, 4; sol işaret parmağı ise 5 ve 6 tuşları için kullanılır. Klavyenin sağ tarafında ise: işaret parmağı 7 ve 8 tuşları için, orta parmak 9 için, yüzük parmak 0 için ve serçe parmak ise üst sıradaki tüm diğer tuşlar için kullanılır. Bu iki yöntem, ilk zamanlarda bazı daktilolarda 0 ve/veya 1 tuşlarının bulunmadığı dönemleri yansıtmaktadır.
Üçüncü bir yöntem ise her iki yöntemin karışımıdır: Sol el yukarıda belirtilen şekilde çalışırken, sağ el temel yöntemle çalışır (sağ işaret parmağı yalnızca 7 rakamı için kullanılır). Bazı kişiler bu yöntemi daha ergonomik olarak kabul eder çünkü her iki elin parmakları da genellikle içeriye doğru hareket eder.
Her bir yazma yöntemi için tasarlanmış özel ergonomik klavyeler mevcuttur. Klavye, 5 ve 6 veya 6 ve 7 tuşları arasında bölünmüştür.
Bazı özel yüksek kaliteli bilgisayar klavyeleri, dokunarak yazma yöntemini benimseyenler için tasarlanmıştır. Örneğin, birçok üretici boş mekanik klavyeler sunmaktadır. Eğitimli bir dokunarak yazma kullanıcısı, boş bir klavye kullanmaktan rahatsız olmaz. Bu tür klavyeler, arama ve tıklama yöntemiyle yazan kullanıcıları, Braille Alfabesi gibi bakmadan yazmaya zorlayabilir, bu da görme engelli kişiler tarafından kullanılan bir yazma türüdür.
Kaynakça
- ^ a b Koichi Yasuoka∗ and Motoko Yasuoka (2011) On the Prehistory of QWERTY. ZINBUN (2011), 42: 161-174 [1] 18 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Frank Edward McGurrin 4 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Very big text, search for "Contest for a Prize of $500")
- ^ Liebowitzs, Stn; Margolis, Stephen E. (Jun 1996), "Typing Errors", , 5 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 14 Şubat 2007
- ^ Bates Torrey: Scientific Typewriting, The Writer, Vol. 3, No. 7, pp.152-154, 1889.
- ^ Mrs. Arthur J. Barnes: How to Become Expert in Typewriting: A Complete Instructor Designed Especially for the Remington, Rather J. Barnes, St. Louis, 1890.
- ^ Mrs. Arthur J. Barnes: Complete Caligraph instructor or How to Become Expert in Typewriting, Rather J. Barnes, St. Louis, 1890.
- ^ "History | Sector Software" (İngilizce). 23 Eylül 2010. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021.
- ^ "Why your typing means you're probably not up to the job - Less than half of Britons hit the 50 words per minute typing speed seen as 'minimum' for work". The Telegraph. 29 Ağustos 2014. 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019.
- ^ "One skill to make you type a lot faster". BBC. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019.
- ^ "Sore back? 7 tips to stop your hours of computer use becoming a pain in the neck". BT.com (İngilizce). 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ (10 Şubat 2016). "Ten fingers not needed for fast typing, study shows". phys.org (İngilizce). 21 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2021.
- ^ Feit, Anna Maria; Weir, Daryl; Oulasvirta, Antti (2016). "How We Type". Proceedings of the 2016 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems - CHI '16. ss. 4262-4273. doi:10.1145/2858036.2858233. ISBN .
- ^ Competition Classifications Lists 30 Ocak 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Official portal for Intersteno people
- ^ "Braille Translator". Braille Translator. 30 Ocak 2025. 30 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2025.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dokunarak yazma Dokunmatik klavye olarak da adlandirilan bir yazi yazma stilidir Bu terim yazarken tuslari bulmak icin gorme duyusunu kullanmadan yazmayi ifade eder Ozellikle bir dokunarak yazan kisi tuslarin yerini kas hafizasi yoluyla bilir Ancak bu terim genellikle belirli bir dokunarak yazma teknigine atifta bulunur Bu teknikte sekiz parmak klavyenin orta sirasinda yatay bir sekilde konumlandirilir ve belirli tuslara ulasmak icin hareket ettirilir Bu tanima gore klavyeye bakmadan yazan ancak ana sirayi kullanmayan kisiler hibrit daktilo olarak adlandirilir Hem iki elle hem de tek elle dokunarak yazma mumkundur Albert Tangora 1938 yilinda daktilo yazimini sergiliyor Salt Lake City Utah mahkemesinde zabit olarak calisan ve ayni zamanda daktilo dersleri veren Frank Edward McGurrin 1888 yilinda ana sira dokunarak yazma teknigini icat ettigi bildirilmektedir Ingilizce konusanlar icin standart QWERTY klavyede ana sira tuslari sol el icin ASDF sag el icin ise JKL seklindedir Modern bilgisayar klavyelerinin cogunda isaret parmaklarinin dogru konumda kalmasini ve yeniden yerlestirilmesini kolaylastirmak icin ana tuslarda kucuk bir cikinti bulunur Tarihce1910 yilinda Almanya nin Mulheim kentindeki bir ticaret okulunda dokunarak yazma dersi Mekanik daktilolar baslangicta alfabetik siraya A B C D E vb gore duzenlenmisti Ancak ilk kullanicilar arasinda yer alan telgraf operatorlerinin onerileri dogrultusunda degisiklikler yapildi Yaygin harfler merkeze ve ust siraya tasindi Z ve S harfleri Amerikan Mors kodunda Z ve sik kullanilan SE harf grubu her ikisi de birbirine benzedigi icin yan yana yerlestirildi Bu sayede telgrafcilar mesajin anlamini kavrayabilmek icin ek sinyalleri bekleyebiliyordu Klavye duzeninin operatoru yavaslatmak ve mekanizmanin sikismasini onlemek amaciyla kasitli olarak degistirildigi yonundeki yaygin gorus dogru degildir Klavye duzeni hesaplamalari kullanilan dile bagli olarak degisiklik gostermistir Bu nedenle her dil icin farkli klavye duzenleri gelistirilmistir Ornegin Ingilizce konusulan ulkelerde ilk satir QWERTY seklinde Fransizca konusulan ulkelerde ise AZERTY olarak duzenlenmistir Mekanik daktilolar gunumuzde nadiren kullanilsa da yazma hizini artirmaya yonelik klavye duzeni degisiklikleri mevcut duzenin dokunarak yazanlar arasinda yaygin kullanimi nedeniyle buyuk olcude gormezden gelinmis veya direncle karsilasmistir 25 Temmuz 1888 de Amerikali Frank Edward McGurrin Cincinnati de duzenlenen bir daktilo yarismasinda Caligraph marka daktilo ile sekiz parmak teknigini kullanan Louis Traub u yenerek buyuk bir zafer kazandi McGurrin in o donemde dokunarak yazma teknigini kullanan tek kisi oldugu bildirilmektedir Sonuclar bircok gazetenin ilk sayfasinda yer aldi ve McGurrin 500 ABD dolari odul kazandi Bu zafer yeni yazim tekniginin yayginlasmasini sagladi McGurrin in gercekten dokunarak yazan ilk kisi olup olmadigi veya sadece bu yontemi populer hale getiren kisi olup olmadigi tartismalidir O donemde yapilan diger daktilo yarismalarinda elde edilen hizlar benzer sistemlerin zaten bazi daktilograflar tarafindan kullanildigini gostermektedir 1889 da Bates Torrey bir makalesinde dokunarak yazma ifadesini ortaya atti 1890 da Lovisa Ellen Bullard Barnes kitabinda bu terimi su sekilde tanimladi Dokunarak yazmayi ogrenmek icin yani klavyeye yalnizca ara sira bakarak yazabilmek icin makinenin tam karsisina oturun Ellerinizi klavyenin uzerinde mumkun oldugunca sabit tutun 1985 yilinda Sector Software tarafindan gelistirilen Dokunarak Yazma Daktilo Egitimi Touch Typist Typing Tutor erken donem yazi yazma egitimi yazilimlarindan biri olarak piyasaya suruldu Dokunarak yazma yontemi arama ve vurma diger adiyla iki parmak teknigi ile karsilastirilir Bu yontemde kullanici tuslarin yerini ezberlemek yerine gozleriyle arayarak bulur ve genellikle baskin elinin isaret parmagini kullanarak tusa basar Bu yontem yalnizca dokunarak yazmadan daha yavas olmakla kalmaz ayni zamanda parmaklarin daha uzun mesafe kat etmesini gerektirdiginden verimsiz kabul edilir Bu iki uc nokta arasinda cesitli yazim stilleri de bulunmaktadir Ornegin arama ve vurma yontemiyle yazan ancak daha fazla parmak kullanan kisiler vardir Bazilari klavyeye bakmadan yazabilir ancak ana sira tekniginde kullanilan sekiz parmagin tamamini kullanmaz genellikle kucuk parmaklar dislanir cunku bu parmaklar genellikle daha az guclu ve daha az becerikli oldugundan tuslara basmakta zorlanilabilir Bazi kisiler istenen tusa ulasmak icin tum ellerini hareket ettirirken bazilari her tusa bastiktan sonra ellerini ana siraya geri getirmeden yazmaya devam eder Ana sirada parmaklarin baslangic pozisyonuQWERTY klavye uzerindeki standart parmak yerlesimiAvantajlariHiz Dokunarak yazma egitimi bireyin yazma hizini ve dogrulugunu onemli olcude artirabilir Ortalama yazma hizi 30 40 WPM dakikada kelime civarindayken dusunce hizina yetismek icin yaklasik 60 80 WPM gereklidir Microsoft un yaptigi bir ankete gore bircok yonetici calisanlarinin en az 50 WPM hizinda yazabilmesini beklemektedir Profesyonel daktilograflar veri girisi operatorleri gibi meslek gruplarindakiler ise 100 WPM ve uzeri hizlara surekli olarak ulasabilirler Yuksek hiz ve dogrulugu koruyabilmek icin duzenli pratik gereklidir Dikkat Dagiliminin Azalmasi Dokunarak yazan biri klavye ile diger dikkat gerektiren alanlar arasinda goz hareketi yapmak zorunda kalmaz Klavyenin uzerine yerlestirilen parmaklar genellikle tuslari kapatir ve aydinlatma yeterli olmayabilir Bu durum uretkenligi artirirken hata sayisini azaltir Boyun Agrisinin Azalmasi Dokunarak yazma gozleri ekrana odakli tutarak dogru durusun korunmasina yardimci olur ve surekli klavyeye bakma ihtiyacini ortadan kaldirarak boyun agrilarini azaltir TartismalarAcemi duzeyindeki bul ve bas teknigi ile dokunarak yazma arasinda bircok farkli yazma stili vardir Ornegin bircok bul ve bas teknigini kullanan kisi klavye duzenini ezberlemis olabilir ve ekrana odaklanarak yazabilir 30 farkli yazma stili ve yetkinlik seviyesine sahip bireylerin incelendigi bir calisma dokunarak yazma ile kendi kendine ogrenilmis hibrit teknikler arasinda hiz acisindan buyuk fark olmadigini ortaya koymustur Calismada su bulgular yer almaktadir Parmak sayisi yazma hizini belirlemez Kendi yontemleriyle yazmayi ogrenenler egitim almis daktilograflar kadar hizli olabilir Hizli daktilograflar ellerini sabit bir konumda tutar ve klavye uzerinde hareket ettirmez Ayni harfleri surekli ayni parmakla yazmak hiz acisindan onemli bir etkendir Doktora ogrencisi Anna Feit bu durumu su sozlerle ozetlemistir Bir yazma kursuna katilan kisilerin kendi kendine yazmayi ogrenen ve ortalama 6 parmak kullanan bireylerle benzer hiz ve dogruluk oranlarina sahip olmalarina sasirdik Ancak calisma en fazla 75 WPM hizina sahip bireyleri incelemis oldugundan daha hizli daktilograflar icin genelleme yapilamayacagi yonunde elestirilmistir Ana SiraMicrosoft Klavye y 1999 Ana Sira bir daktilo veya bilgisayar klavyesindeki orta siradaki tuslara verilen isimdir En yaygin Ingilizce klavye duzeni olan QWERTY duzeninde A S D F ve J K L tuslari ana sira tuslaridir Klavyenin orta sirasina ana sira denir Cunku yazicilar parmaklarini bu tuslara yerlestirmeye ve ana sira disindaki herhangi bir tusa bastiktan sonra parmaklarini tekrar bu tuslara geri getirmeye egitilirler Bazi klavyelerde ana siradaki belirli tuslarda kucuk bir cikinti bulunur Bu parmaklarin ana siraya geri donmesini saglayarak dokunarak yazmayi kolaylastirir Ornegin QWERTY klavye ile poll kelimesini yazmak icin tum parmaklar ana siraya yerlestirilir Sag el J K L tuslarini kapsayacak sekilde sag basparmak bosluk tusunda sol el ise A S D F tuslarini kapsayacak sekilde sol basparmak bosluk tusunda olmalidir Ardindan sag serce parmak noktali virgulun hemen ustunde bulunan P tusuna ulasir ve parmak basladigi noktali virgul tusuna geri doner Yuzuk parmagi L tusunda olup dogrudan yukariya dogru hareket ederek O tusuna basar ve sonra geri doner Son olarak ayni yuzuk parmagi L tusunda kalir ve bu tusa iki kez basar Deneyimli yazicilar bunu dakikada 100 kelimenin uzerinde hizla yapabilirler Diger yontemlerKinesis klavyesi 1960 li yillardan itibaren ogretilen bir yontem Sol serce parmak 1 ve 2 tuslari icin yuzuk parmak 3 orta parmak 4 sol isaret parmagi ise 5 ve 6 tuslari icin kullanilir Klavyenin sag tarafinda ise isaret parmagi 7 ve 8 tuslari icin orta parmak 9 icin yuzuk parmak 0 icin ve serce parmak ise ust siradaki tum diger tuslar icin kullanilir Bu iki yontem ilk zamanlarda bazi daktilolarda 0 ve veya 1 tuslarinin bulunmadigi donemleri yansitmaktadir Ucuncu bir yontem ise her iki yontemin karisimidir Sol el yukarida belirtilen sekilde calisirken sag el temel yontemle calisir sag isaret parmagi yalnizca 7 rakami icin kullanilir Bazi kisiler bu yontemi daha ergonomik olarak kabul eder cunku her iki elin parmaklari da genellikle iceriye dogru hareket eder Her bir yazma yontemi icin tasarlanmis ozel ergonomik klavyeler mevcuttur Klavye 5 ve 6 veya 6 ve 7 tuslari arasinda bolunmustur Bazi ozel yuksek kaliteli bilgisayar klavyeleri dokunarak yazma yontemini benimseyenler icin tasarlanmistir Ornegin bircok uretici bos mekanik klavyeler sunmaktadir Egitimli bir dokunarak yazma kullanicisi bos bir klavye kullanmaktan rahatsiz olmaz Bu tur klavyeler arama ve tiklama yontemiyle yazan kullanicilari Braille Alfabesi gibi bakmadan yazmaya zorlayabilir bu da gorme engelli kisiler tarafindan kullanilan bir yazma turudur Kaynakca a b Koichi Yasuoka and Motoko Yasuoka 2011 On the Prehistory of QWERTY ZINBUN 2011 42 161 174 1 18 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Frank Edward McGurrin 4 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Very big text search for Contest for a Prize of 500 Liebowitzs Stn Margolis Stephen E Jun 1996 Typing Errors 5 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 14 Subat 2007 Bates Torrey Scientific Typewriting The Writer Vol 3 No 7 pp 152 154 1889 Mrs Arthur J Barnes How to Become Expert in Typewriting A Complete Instructor Designed Especially for the Remington Rather J Barnes St Louis 1890 Mrs Arthur J Barnes Complete Caligraph instructor or How to Become Expert in Typewriting Rather J Barnes St Louis 1890 History Sector Software Ingilizce 23 Eylul 2010 6 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Haziran 2021 Why your typing means you re probably not up to the job Less than half of Britons hit the 50 words per minute typing speed seen as minimum for work The Telegraph 29 Agustos 2014 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Kasim 2019 One skill to make you type a lot faster BBC 18 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Kasim 2019 Sore back 7 tips to stop your hours of computer use becoming a pain in the neck BT com Ingilizce 25 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Nisan 2020 10 Subat 2016 Ten fingers not needed for fast typing study shows phys org Ingilizce 21 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2021 Feit Anna Maria Weir Daryl Oulasvirta Antti 2016 How We Type Proceedings of the 2016 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems CHI 16 ss 4262 4273 doi 10 1145 2858036 2858233 ISBN 9781450333627 Competition Classifications Lists 30 Ocak 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Official portal for Intersteno people Braille Translator Braille Translator 30 Ocak 2025 30 Ocak 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2025