F klavye, Türkçe için özel olarak geliştirilmiş bir klavye çeşididir. 20 Ekim 1955 tarihinde Bakanlıklararası Standardizasyon Komitesi tarafından onaylanmış ve bu tarihten itibaren kullanılmaya başlamıştır.
Tarihi
Türkçe için ideal bir klavye çalışmalarına başlayan ilk isim, bu çalışmaları Millî Eğitim Bakanlığı ile iş birliği içinde gerçekleştiren daktilo öğretmeni İhsan Sıtkı Yener'di. Bu sıralarda Ankara Üniversitesi ile New York Üniversitesi arasındaki iş birliği anlaşması çerçevesinde Türkiye'ye gelen Anthony R. Lanza ile da bu çalışmalara dahil oldu. New York Üniversitesinden gelen ekip yaptığı çalışmaları, finansmanlarını sağlayan için yazdığı raporda özetledi.II. Dünya Savaşı sonrasında, Amerika Birleşik Devletleri tarafından on altı ülkeye ekonomik destek sağlamayı öngören Marshall Planı çerçevesinde ülkenin yapacağı yardımları organize eden teşkilatların amacı, ekonomik yönden Türkiye'yi ileri götürecek projeleri desteklemekti. Hazırlanan rapora göre, Türkçe yazıma uygun bir klavyenin geliştirilmesi ve bunun standart olarak kullanılması durumunda yılda 43.500 TL tasarruf edilecekti. Bu klavyenin oluşturulması için kurulan iki komisyondan ilki Türkçedeki harf sıklıkları ve ardışıklıklarını, ikincisi ise parmakların fiziksel özelliklerini inceleyerek tuşların dizilimi konusunda çalıştı.
Çalışmalar sonucunda hazırlanan klavye önce Devlet Malzeme Ofisine sunuldu. 20 Ekim 1955'te ise Bakanlıklararası Standardizasyon Komitesince bu klavye onandı.Türkiye'deki tüm daktilo makinelerinin milli klavyeye dönüştürülmesi, 1963 yılında Gümrükler Kanunu'na eklenmesi ve 1974 yılında Türk Standartları Enstitüsü tarafından "zorunlu standart" olarak onanmasıyla kesinleşti.
F klavye yıllar süren çabalara karşın Q klavye karşısında yaygın kullanılır hâle gelmedi. 10 Aralık 2013'te Başbakanlık tarafından Resmî Gazete'de yayımlanan bir genelgede, Türkçeye en uygun klavye olmasından ötürü F klavyenin kamu kurum ve kuruluşlarında yaygınlaştırılması için talimat verilerek, kamu kurum ve kuruluşlarında 2017 yılı sonuna kadar klavyelerin F klavyeye dönüştürülmesinin sağlanacağı bildirildi.
Klavye ile hızlı yazma konusunda 1957 yılından bu yana yapılan ve Türkiye'nin katıldığı uluslararası yarışmalarında F klavye ile 25 rekor ve 59 dünya şampiyonluğu elde edilmiştir.
Diğer klavyeler ile karşılaştırılması
Q klavye
F klavye, Türkçe için özel olarak geliştirilmiş bir klavye olduğundan Türkçe bir metni bu klavyede yazmak, Q klavyede yazmaktan daha kısa sürer. F klavyede Türkçede çok kullanılan harfler parmaklara daha uygun yerlere yerleştirilmiştir. Art arda gelen harflerin yazım hızı da, farklı parmaklara dağılımı daha iyi olduğundan, Q klavyeye göre daha yüksektir. Q klavyede hızlı yazılamamasının temel nedeni, bu klavyenin İngilizceye özel hazırlanmış olması değil, daktilonun harf çubuklarının hızlı yazmada sıkışmaması için tasarlanmış olmasıdır. Ayrıca, parmakların klavyede harften harfe geçerken kaybettiği zamana ilişkin yapılan simülasyonlarda, F klavyenin Q klavyeden ortalama %11 daha hızlı olduğu saptanmıştır.[]
Sekreter deneklere Acar metoduyla F klavye, Almena metoduyla ise Q klavye eğitimi verildiği ve eğitim sonunda deneklerin konum, ritim, yazım ve doğruluk bakımlarından klavye performanslarının incelendiği 2013 tarihli bir çalışmaya göre F ve Q gruplarında bulunan deneklerde konum ve doğruluk klavye performansları arasında anlamlı bir farklılık gözükmezken (p>0.05); ritim ve yazım klavye performansları arasında Acar metodun uygulandığı F grubu lehine anlamlı bir farklılık görülmüştür.
E klavye
Mayıs 2019'da yayımlanan bir çalışmaya göre E klavye ve F klavye arasında öğrenim eğrisi açısından bir fark bulunmamıştır. Araştırmada kullanılan örnek bir metnin yazım hızı açısından ise, F klavyenin E klavyeden daha iyi performans gösterdiği gözlemlenmiştir. Çalışmaya katılan deneklerin kendi öznel değerlendirmelerine göre, F klavye efor sarfı açısından E klavyeye göre istatistiksel açıdan anlamlı bir şekilde daha iyi değerlendirilmiştir.
Alfabe dışı harfler
Türk Alfabesinde resmi olarak bulunmadığı halde, W, Q ve X harfleri tıpkı Q klavyede olduğu gibi F klavyede de bulunur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g "Millî klavyede Amerikan parmağı". NTV Tarih, 41. sayı. Haziran 2012. s. 78. ISSN 1308-7878.
- ^ . 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2011.
- ^ "F klavye genelgesi yayınlandı". Hürriyet.com.tr. 10 Aralık 2013. 23 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2013.
- ^ "'F klavye, zihinsel işlem ve becerileri geliştiriyor'". hurriyet. 23 Aralık 2013. 26 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Aralık 2013.
- ^ "F ve Q nun savaşı". 3 Nisan 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Şubat 2007.
- ^ Q Klavye Sorunu ve Bilgisayarlarda Türkçe Karakterler 3 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın, Çukurova Üniversitesi Türkoloji Enstitüsü, 2003
- ^ Acar, Sami; Gürsoy, Hülya (1 Ekim 2013). "ALMENA VE ACAR METOTLARI İLE ON PARMAK KLAVYE ÖĞRENENLERİN PERFORMANS GELİŞİM DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASINA YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA". Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi: 1-22. 18 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2022.
- ^ Tok, Mevlut Serkan; Tekin, Osman Tufan; Bicakci, Kemal (27 Mayıs 2019). "Analyzing Turkish F and Turkish E keyboard layouts using learning curves". arXiv:1905.11791 [cs]. 18 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
F klavye Turkce icin ozel olarak gelistirilmis bir klavye cesididir 20 Ekim 1955 tarihinde Bakanliklararasi Standardizasyon Komitesi tarafindan onaylanmis ve bu tarihten itibaren kullanilmaya baslamistir F KlavyeTarihiTurkce icin ideal bir klavye calismalarina baslayan ilk isim bu calismalari Milli Egitim Bakanligi ile is birligi icinde gerceklestiren daktilo ogretmeni Ihsan Sitki Yener di Bu siralarda Ankara Universitesi ile New York Universitesi arasindaki is birligi anlasmasi cercevesinde Turkiye ye gelen Anthony R Lanza ile da bu calismalara dahil oldu New York Universitesinden gelen ekip yaptigi calismalari finansmanlarini saglayan icin yazdigi raporda ozetledi II Dunya Savasi sonrasinda Amerika Birlesik Devletleri tarafindan on alti ulkeye ekonomik destek saglamayi ongoren Marshall Plani cercevesinde ulkenin yapacagi yardimlari organize eden teskilatlarin amaci ekonomik yonden Turkiye yi ileri goturecek projeleri desteklemekti Hazirlanan rapora gore Turkce yazima uygun bir klavyenin gelistirilmesi ve bunun standart olarak kullanilmasi durumunda yilda 43 500 TL tasarruf edilecekti Bu klavyenin olusturulmasi icin kurulan iki komisyondan ilki Turkcedeki harf sikliklari ve ardisikliklarini ikincisi ise parmaklarin fiziksel ozelliklerini inceleyerek tuslarin dizilimi konusunda calisti Calismalar sonucunda hazirlanan klavye once Devlet Malzeme Ofisine sunuldu 20 Ekim 1955 te ise Bakanliklararasi Standardizasyon Komitesince bu klavye onandi Turkiye deki tum daktilo makinelerinin milli klavyeye donusturulmesi 1963 yilinda Gumrukler Kanunu na eklenmesi ve 1974 yilinda Turk Standartlari Enstitusu tarafindan zorunlu standart olarak onanmasiyla kesinlesti F klavye yillar suren cabalara karsin Q klavye karsisinda yaygin kullanilir hale gelmedi 10 Aralik 2013 te Basbakanlik tarafindan Resmi Gazete de yayimlanan bir genelgede Turkceye en uygun klavye olmasindan oturu F klavyenin kamu kurum ve kuruluslarinda yayginlastirilmasi icin talimat verilerek kamu kurum ve kuruluslarinda 2017 yili sonuna kadar klavyelerin F klavyeye donusturulmesinin saglanacagi bildirildi Klavye ile hizli yazma konusunda 1957 yilindan bu yana yapilan ve Turkiye nin katildigi uluslararasi yarismalarinda F klavye ile 25 rekor ve 59 dunya sampiyonlugu elde edilmistir Diger klavyeler ile karsilastirilmasiQ klavye Q klavyede sik kullanilan tuslarin dagilimi F klavye Turkce icin ozel olarak gelistirilmis bir klavye oldugundan Turkce bir metni bu klavyede yazmak Q klavyede yazmaktan daha kisa surer F klavyede Turkcede cok kullanilan harfler parmaklara daha uygun yerlere yerlestirilmistir Art arda gelen harflerin yazim hizi da farkli parmaklara dagilimi daha iyi oldugundan Q klavyeye gore daha yuksektir Q klavyede hizli yazilamamasinin temel nedeni bu klavyenin Ingilizceye ozel hazirlanmis olmasi degil daktilonun harf cubuklarinin hizli yazmada sikismamasi icin tasarlanmis olmasidir Ayrica parmaklarin klavyede harften harfe gecerken kaybettigi zamana iliskin yapilan simulasyonlarda F klavyenin Q klavyeden ortalama 11 daha hizli oldugu saptanmistir kaynak belirtilmeli Sekreter deneklere Acar metoduyla F klavye Almena metoduyla ise Q klavye egitimi verildigi ve egitim sonunda deneklerin konum ritim yazim ve dogruluk bakimlarindan klavye performanslarinin incelendigi 2013 tarihli bir calismaya gore F ve Q gruplarinda bulunan deneklerde konum ve dogruluk klavye performanslari arasinda anlamli bir farklilik gozukmezken p gt 0 05 ritim ve yazim klavye performanslari arasinda Acar metodun uygulandigi F grubu lehine anlamli bir farklilik gorulmustur E klavye E klavye Mayis 2019 da yayimlanan bir calismaya gore E klavye ve F klavye arasinda ogrenim egrisi acisindan bir fark bulunmamistir Arastirmada kullanilan ornek bir metnin yazim hizi acisindan ise F klavyenin E klavyeden daha iyi performans gosterdigi gozlemlenmistir Calismaya katilan deneklerin kendi oznel degerlendirmelerine gore F klavye efor sarfi acisindan E klavyeye gore istatistiksel acidan anlamli bir sekilde daha iyi degerlendirilmistir Alfabe disi harflerTurk Alfabesinde resmi olarak bulunmadigi halde W Q ve X harfleri tipki Q klavyede oldugu gibi F klavyede de bulunur Ayrica bakinizE klavyeKaynakca a b c d e f g Milli klavyede Amerikan parmagi NTV Tarih 41 sayi Haziran 2012 s 78 ISSN 1308 7878 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2011 F klavye genelgesi yayinlandi Hurriyet com tr 10 Aralik 2013 23 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2013 F klavye zihinsel islem ve becerileri gelistiriyor hurriyet 23 Aralik 2013 26 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Aralik 2013 F ve Q nun savasi 3 Nisan 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Subat 2007 Q Klavye Sorunu ve Bilgisayarlarda Turkce Karakterler 3 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Prof Dr Sukru Haluk Akalin Cukurova Universitesi Turkoloji Enstitusu 2003 Acar Sami Gursoy Hulya 1 Ekim 2013 ALMENA VE ACAR METOTLARI ILE ON PARMAK KLAVYE OGRENENLERIN PERFORMANS GELISIM DUZEYLERININ KARSILASTIRILMASINA YONELIK BIR ARASTIRMA Suleyman Demirel Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 1 22 18 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2022 Tok Mevlut Serkan Tekin Osman Tufan Bicakci Kemal 27 Mayis 2019 Analyzing Turkish F and Turkish E keyboard layouts using learning curves arXiv 1905 11791 cs 18 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2022