Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dolganlar, (öbür adları — Dolgan Türkleri, Dağlı kişi manasında Tıa-kihi (тыа-киһи), Haka (Һака)) — Rusya'nın kuzeyindeki Taymır yarımadası çevresinde yaşayan etnik grup. Soyları Evenkiler başta olmak üzere birkaç farklı Sibirya halkına dayanan Dolgalar, 18. yüzyıldan sonra Türk dillerini kabul etmiştir. Taymir yarımadası, idari olarak Krasnoyarsk Kray'a bağlıdır. Dolganlar'ın özerk illeri vardır. Bu özerk ilin adı, Taymir Özerk Okruğu'udur.
 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Rusya | |
| 7.885 | |
| Diller | |
| Din | |
| İlgili etnik gruplar | |
| Türk halkları, Yakutlar, Tuva Türkleri |
Rusya 2002 nüfus sayımına göre Rusya'da 7261 Dolgan yaşamaktadır ve bu sayının 5517'si Taymir Rayonundadır. Kalan kısmı diğer bölgelere yayılmıştır. Ukrayna'da ise 26 Dolgan 2001 Ukrayna nüfus sayımında tespit edilmiştir.
Dolganlar, Yakutça ile çok benzer olan Dolganca dilini konuşmaktadır. Yakutlarla kolayca anlaşabilirler. Dolganlar, 20. yüzyıldan önce Sibirya bölgesinde göçebe hayat yaşayan avcı insan topluluğuydu. Sovyet döneminde iskana zorlandılar.
Dolganlar, Rusların etkisiyle Ortodoks kilisesine bağlanmışlardır ancak şamanizmin etkisi hala sürmektedir.
Ünlüler
- (Огдуо Аксёнова) — Dolgan Türklerinden Dudinka'da 1936 doğumlu şairi ve Dolgan Türkleri Edebiyatının kurucusu.
Dil
Dolganca, Saha dili benzeri olup Türkçe içinde bir daldır. Saka-Dulgaan (Сака-дулгаан тыла) dili de denilmektedir. Dolgan Türkçesine iç içe veya komşu olarak yaşadıkları Evenk dilinden de çok sayıda söz girmiştir.
Dolgan Türkçesi Norilskiy, Pasinskiy, Avamskiy, Hatangskiy ve Popigayskiy ağızlarından oluşur. Dolgan Türkçesinde 1973 yılında yayınlanan ilk şiir kitabı — «Baraksan» . Dolgan Türkçesindeki yayınlar Rus Kiril Alfabesi ile çıkmaktadır.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2020.
- ^ . БСЭ. 10 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2014.
- ^ . Encyclopedia Britannica. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2020.
- ^ . 2 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2014.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dolganlar obur adlari Dolgan Turkleri Dagli kisi manasinda Tia kihi tya kiһi Haka Һaka Rusya nin kuzeyindeki Taymir yarimadasi cevresinde yasayan etnik grup Soylari Evenkiler basta olmak uzere birkac farkli Sibirya halkina dayanan Dolgalar 18 yuzyildan sonra Turk dillerini kabul etmistir Taymir yarimadasi idari olarak Krasnoyarsk Kray a baglidir Dolganlar in ozerk illeri vardir Bu ozerk ilin adi Taymir Ozerk Okrugu udur DolganlarOnemli nufusa sahip bolgelerRusya7 885DillerDolganca RuscaDinOrtodoksluk SamanizmIlgili etnik gruplarTurk halklari Yakutlar Tuva TurkleriOgdo Yegorovna AksenovDolganlarin yasadigi bolge 1 Ocak 2007 ye kadar Taymir Ozerk Okrugu adiyla bilinen bu bolge 1 Ocak 2007 den sonra Krasnoyarsk Krayi na baglanmistir Rusya 2002 nufus sayimina gore Rusya da 7261 Dolgan yasamaktadir ve bu sayinin 5517 si Taymir Rayonundadir Kalan kismi diger bolgelere yayilmistir Ukrayna da ise 26 Dolgan 2001 Ukrayna nufus sayiminda tespit edilmistir Dolganlar Yakutca ile cok benzer olan Dolganca dilini konusmaktadir Yakutlarla kolayca anlasabilirler Dolganlar 20 yuzyildan once Sibirya bolgesinde gocebe hayat yasayan avci insan topluluguydu Sovyet doneminde iskana zorlandilar Dolganlar Ruslarin etkisiyle Ortodoks kilisesine baglanmislardir ancak samanizmin etkisi hala surmektedir Unluler Ogduo Aksyonova Dolgan Turklerinden Dudinka da 1936 dogumlu sairi ve Dolgan Turkleri Edebiyatinin kurucusu DilDolganca Saha dili benzeri olup Turkce icinde bir daldir Saka Dulgaan Saka dulgaan tyla dili de denilmektedir Dolgan Turkcesine ic ice veya komsu olarak yasadiklari Evenk dilinden de cok sayida soz girmistir Dolgan Turkcesi Norilskiy Pasinskiy Avamskiy Hatangskiy ve Popigayskiy agizlarindan olusur Dolgan Turkcesinde 1973 yilinda yayinlanan ilk siir kitabi Baraksan Dolgan Turkcesindeki yayinlar Rus Kiril Alfabesi ile cikmaktadir Kaynakca Arsivlenmis kopya 24 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2020 BSE 10 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2014 Encyclopedia Britannica 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Temmuz 2020 2 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2014 Ayrica bakinizDolganca Taymir Ozerk OkruguDis baglantilar