Doli buğdayı (Gürcüce: დოლის პური; okunuşu: "dolis p'uri"), buğdaygiller (Poaceae) familyasına bağlı Triticum vulgarenin bir alt türüdür. Hasadı sonbaharda yapılan Gürcü buğdayı olarak bilinir.
Doli buğdayının (Triticum vulgare erythrospermum / ferrugineum) tohumları kabuklu ve orta sertlikte olup başakları iğe benzer. Taneleri boynuz biçimini andırır. Dona ve kuraklığa dayanaklı bir tür olarak bilinir. Kolay yere serilip kolay hastalık kapar. Doli buğdayı deniz seviyesinden 600-2000 metre yüksekliklerde yetişir. Beyaz başaklı ve kızıl başaklı türleri daha yaygındır. Yetiştiği iklim bölgesi itibarıyla doli buğdayı Gürcistan'da "Kartli doli buğdayı", "Kaheti doli buğdayı", "Ahaltsihe kızıl doli buğdayı" gibi adlarla anılır.
Türkiye sınırları içinde Artvin bölgesi de bu buğdayın yetiştiği bölgelerden biridir. Artvin'in merkez ilçesine bağlı Hamamlı köyünün eski adı Doliskana (დოლისყანა) "doli" (დოლი) kelimesinden türemiş olup "Doli buğdayı tarlası" anlamına gelir.
Türkiye'de Artvin bölgesinde doli buğdayı, "Döl Buğdayı", "Çiçek Nenenin Döl Buğdayı" adları altında tanıtılmaktadır.
Kaynakça
- ^ ""Georgian red wheat bread revives tradition and sparks agritourism potential" - FAO in Georgia". 13 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2023.
- ^ "დოლი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 13 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ S. Tedoradze, "დოლის პური" (Doli buğdayı), Gürcü Sovyet Ansiklopedisi, Tiflis, 1978, III. Cilt, s. 609.
- ^ ""Akhaltsikhis Tsiteli Doli Wheat"". 13 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2023.
- ^ Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce), 2019, Tiflis, s. 19 7 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ ""Döl Buğdayı"". 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2023.
- ^ ""Artvin'de Çiçek Nene'nin "Döl Buğdayı"na korunma getirilmesi için girişim" - Birgün, 11 Nisan 2023". 13 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Doli bugdayi Gurcuce დოლის პური okunusu dolis p uri bugdaygiller Poaceae familyasina bagli Triticum vulgarenin bir alt turudur Hasadi sonbaharda yapilan Gurcu bugdayi olarak bilinir Doli bugdayinin Triticum vulgare erythrospermum ferrugineum tohumlari kabuklu ve orta sertlikte olup basaklari ige benzer Taneleri boynuz bicimini andirir Dona ve kurakliga dayanakli bir tur olarak bilinir Kolay yere serilip kolay hastalik kapar Doli bugdayi deniz seviyesinden 600 2000 metre yuksekliklerde yetisir Beyaz basakli ve kizil basakli turleri daha yaygindir Yetistigi iklim bolgesi itibariyla doli bugdayi Gurcistan da Kartli doli bugdayi Kaheti doli bugdayi Ahaltsihe kizil doli bugdayi gibi adlarla anilir Turkiye sinirlari icinde Artvin bolgesi de bu bugdayin yetistigi bolgelerden biridir Artvin in merkez ilcesine bagli Hamamli koyunun eski adi Doliskana დოლისყანა doli დოლი kelimesinden turemis olup Doli bugdayi tarlasi anlamina gelir Turkiye de Artvin bolgesinde doli bugdayi Dol Bugdayi Cicek Nenenin Dol Bugdayi adlari altinda tanitilmaktadir Kaynakca Georgian red wheat bread revives tradition and sparks agritourism potential FAO in Georgia 13 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2023 დოლი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 13 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 S Tedoradze დოლის პური Doli bugdayi Gurcu Sovyet Ansiklopedisi Tiflis 1978 III Cilt s 609 Akhaltsikhis Tsiteli Doli Wheat 13 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2023 Roland Topcisvili Inga Gutidze XIX Yuzyil ve XX Yuzyil Baslarindaki Rus Belgelerinde Savseti ve Klarceti Yer Adlari Gurcuce 2019 Tiflis s 19 7 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 485 24 4 Dol Bugdayi 14 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2023 Artvin de Cicek Nene nin Dol Bugdayi na korunma getirilmesi icin girisim Birgun 11 Nisan 2023 13 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2023