Domuztepe Höyüğü, Kahramanmaraş il merkezinin 32 km. güney – güneydoğusunda, Emiroğlu Köyü'nde yer alan bir höyüktür. Aksu Nehri'nin doğu kıyısında, Maraş Ovası'nda bulunan tepe, 18 hektarlık bir alanı kaplayıp 12 metre yükseklikteki bir tepedir. Kazı başkanlarından Elizabeth Carter tarafından KM 97 olarak adlandırılmıştır. K ve M harfleri Kahramanmaraş'ın kısaltması olarak kullanılmıştır.
Arkeolojik Höyük | |
Adı: | Domuztepe Höyüğü (Kahramanmaraş) |
il: | Kahramanmaraş |
İlçe: | Pazarcık |
Köy: | Emiroğlu |
Türü: | Höyük |
Tahribat: | Tarım |
Tescil durumu: | Tescilli |
Tescil No ve derece: | 3934 / 1 |
Tescil tarihi: | 10.10.2000 |
Araştırma yöntemi: | Kazı |

Kazılar
Höyük ilk olarak 1993 yılında Kahramanmaraş Arkeolojik Yüzey Araştırmaları sırasında Elizabeth Carter tarafından saptanmıştır. Ardından 1995 yılında sistematik olarak yüzey toplaması yapılmıştır. Kazılar ise bir sonraki yıl 1996'da ile Kaliforniya Los Angeles Üniversitesi'nden E. Carter ve Stuart Campbell başkanlığında Manchester Üniversitesi'nden bir grup ile başlatılmıştır. Kazı çalışmaları Ankara'daki British Institute maddi desteğiyle yürütülmektedir.
Tabakalanma
Yüzey toplamalarında höyüğün Roma Dönemi'nden Osmanlı Dönemi'ne kadar yerleşme gördüğüne işaret eden buluntular ele geçmiştir. Bu yerleşmelerinin höyüğün üçte birini kapladığı belirtilmektedir. Kazı çalışmalarında ise yaygın bir Halaf ve sınırlı bir Obeyd yerleşmesi belirlenmiştir. Bu Obeyd sakinlerinin de höyüğü MÖ 5. binyıl sonlarında terk ettiği anlaşılmaktadır. Ana kültürel evreler olarak tanımlanan tabakalar Halaf yerleşmesi olarak A – 1 ve Halaf çanak çömlek geleneğini sürdürmekle birlikte Obeyd etkileri de gösteren daha geç evreler A -2 ile A – 3'dür.
Buluntular
Roma ve Roma sonrası döneme ilişkin mimari buluntular, MS 2. – 10. yüzyıllara tarihlenen büyük bir yapı, kilise olduğu düşünülen bir yapı ve MS 9. – 10. yüzyıl mezarlığı gibi, burada büyük bir yerleşmenin bulunduğunu göstermektedir.
Geç Halaf tabakaların taş temel ve dar dörtgen planlı bir mimari saptanmıştır. Duvar kalınlıkları 1,20 metre kadardır. Belirli birimler oluşturacak şekilde gruplaşmış yapılardır. Yuvarlak planlı yapılar da görülür. Geleneksel Halaf tipi iki "tolos" kazılmıştır.
A – 2 evresinde, doğu batı yönünde uzanan kırmızı kilden yapılmış bir teras ortaya çıkarılmıştır. "Kızıl teras" olarak adlandırılan bu terasın 75 metre uzunlukta olduğu düşünülmektedir. Kuzey ve güney sıraları taş sıralarıyla çizilmiş ve 4 metre genişlikte inşa edilmiştir. En az iki kez yenilendiği anlaşılmaktadır. İkinci döneminde teras boyunca uzun bir hendek açılmıştır. Bu hendek esasen 25 metre boyunca açılmış bir dizi sığ çukurdan oluşmaktadır. Çanak çömlek, hayvan kemikleri ve diğer molozlarla doludur. Buradan alınan örneklerin radyokarbon tarihleme yöntemi sonucu MÖ 5800 tarihini vermektedir. Terasa bitişik büyük bir gömü çukuru vardır. "Ölüm çukuru" olarak adlandırılan çukur 3 metre çapında ve yaklaşık olarak 1,5 metre derinliktedir. Çukurda eklemlerinden kopmuş insan ve hayvan kemikleri, çok sayıda çanak çömlek parçası ve en az 40 insan kafatası bulunmuştur. Yaklaşık 3 bin insan kemiği buluntusu vardır. Hayvan kemiklerinde olduğu gibi insan kemiklerinde de etlerin ayıklanmış olduğu anlaşılmaktadır. Bu durum yerleşmede yamyamlık geleneğine işaret ettiği şeklinde yorumlanmaktadır.
Yüzeyden toplanan el yapımı ve iyi pişirilmiş Halaf mallarının çok düzgün olduğu belirtilmektedir. Ele geçen pek çok parça kahverengi, siyah, portakal rengi ve kırmızı – kahverengi boya bezemelidir. Biçim olarak tipik Halaf biçimleri görülmektedir.
Halaf sonrası yerleşmenin çanak çömlek buluntuları da teknik olarak Halaf çanak çömleği özellikleri göstermektedir. Bununla birlikte Obeyd özellikleri de gösterir. Diğer yandan Halaf çanak çömleği dışında farklı bir gelenekte açkılı çanak çömlekler, kaba yapım kazı bezekli mallar da bulunmuştur. Domuztepe'ye özgü dokuma bezekler, kabartmalar, farklı renk ve teknikte boya bezekliler vardır. Ele geçen bir kap üzerindeki motifte direkten yukarı kıvrık olarak el ele tutuşmuş kadınların dansı tasvir edilmektedir. Uzun eteklikli, saçları yapılı ve uzun bu kadınların sağa doğru hareket ediyor gözüktüğü belirtilmektedir.
Yerleşmenin yontmataş endüstrisinde kullanılmış olan hammadde çakmak taşı ve obsidiyendir. Obsidiyen çoğunlukla okucu, kesme ve kazıma aletlerinde kullanılmıştır. Ama obsidiyenden yapılmış boncuk, uç, kap ve plakalar da bulunmaktadır. Endüstrinin temeli üretimidir.
Bir sembol olarak yaşam ağacı dair bilinen en eski örnek, Domuztepe kazılarında bulunan ve MÖ 7000 yıllarına tarihlenen bir buluntudur.
Değerlendirme ve tarihlendirme
Gerek radyokarbon tarihleme yöntemi, gerek ele geçen çanak çömleğin değerlendirilmesiyle yerleşmenin MÖ 6500 – 5500 yıllarına tarihlendirilmesi öngörülmektedir. Çanak çömlek buluntularının Kuzey Suriye'nin Tell Sabi Abyad yerleşmesinin 1.-3. tabakaları buluntularına paralel nitelikte olduğu belirtilmektedir.
Yerleşmenin tarım ve hayvancılığa dayandığı, bunun yanında avcılık da yapıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca çok sayıda domuz kemiği bulunmuştur.
Kaynakça
- ^ a b "TAY – Yerleşme Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ a b c d e f g h i j "TAY –- Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ a b . 27 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ a b c d e f g h . 1 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ . Passion Attrape Reve (Fransızca). 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Domuztepe Höyüğü (Kahramanmaraş) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- İng.
- The British Museum 6 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yakın plan kroki 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Fotoğraflar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Domuztepe Hoyugu Kahramanmaras il merkezinin 32 km guney guneydogusunda Emiroglu Koyu nde yer alan bir hoyuktur Aksu Nehri nin dogu kiyisinda Maras Ovasi nda bulunan tepe 18 hektarlik bir alani kaplayip 12 metre yukseklikteki bir tepedir Kazi baskanlarindan Elizabeth Carter tarafindan KM 97 olarak adlandirilmistir K ve M harfleri Kahramanmaras in kisaltmasi olarak kullanilmistir Arkeolojik HoyukAdi Domuztepe Hoyugu Kahramanmaras il KahramanmarasIlce PazarcikKoy EmirogluTuru HoyukTahribat TarimTescil durumu TescilliTescil No ve derece 3934 1Tescil tarihi 10 10 2000Arastirma yontemi KaziHoyugun gorunumu 2009 oncesi KazilarHoyuk ilk olarak 1993 yilinda Kahramanmaras Arkeolojik Yuzey Arastirmalari sirasinda Elizabeth Carter tarafindan saptanmistir Ardindan 1995 yilinda sistematik olarak yuzey toplamasi yapilmistir Kazilar ise bir sonraki yil 1996 da ile Kaliforniya Los Angeles Universitesi nden E Carter ve Stuart Campbell baskanliginda Manchester Universitesi nden bir grup ile baslatilmistir Kazi calismalari Ankara daki British Institute maddi destegiyle yurutulmektedir TabakalanmaYuzey toplamalarinda hoyugun Roma Donemi nden Osmanli Donemi ne kadar yerlesme gordugune isaret eden buluntular ele gecmistir Bu yerlesmelerinin hoyugun ucte birini kapladigi belirtilmektedir Kazi calismalarinda ise yaygin bir Halaf ve sinirli bir Obeyd yerlesmesi belirlenmistir Bu Obeyd sakinlerinin de hoyugu MO 5 binyil sonlarinda terk ettigi anlasilmaktadir Ana kulturel evreler olarak tanimlanan tabakalar Halaf yerlesmesi olarak A 1 ve Halaf canak comlek gelenegini surdurmekle birlikte Obeyd etkileri de gosteren daha gec evreler A 2 ile A 3 dur BuluntularRoma ve Roma sonrasi doneme iliskin mimari buluntular MS 2 10 yuzyillara tarihlenen buyuk bir yapi kilise oldugu dusunulen bir yapi ve MS 9 10 yuzyil mezarligi gibi burada buyuk bir yerlesmenin bulundugunu gostermektedir Gec Halaf tabakalarin tas temel ve dar dortgen planli bir mimari saptanmistir Duvar kalinliklari 1 20 metre kadardir Belirli birimler olusturacak sekilde gruplasmis yapilardir Yuvarlak planli yapilar da gorulur Geleneksel Halaf tipi iki tolos kazilmistir A 2 evresinde dogu bati yonunde uzanan kirmizi kilden yapilmis bir teras ortaya cikarilmistir Kizil teras olarak adlandirilan bu terasin 75 metre uzunlukta oldugu dusunulmektedir Kuzey ve guney siralari tas siralariyla cizilmis ve 4 metre genislikte insa edilmistir En az iki kez yenilendigi anlasilmaktadir Ikinci doneminde teras boyunca uzun bir hendek acilmistir Bu hendek esasen 25 metre boyunca acilmis bir dizi sig cukurdan olusmaktadir Canak comlek hayvan kemikleri ve diger molozlarla doludur Buradan alinan orneklerin radyokarbon tarihleme yontemi sonucu MO 5800 tarihini vermektedir Terasa bitisik buyuk bir gomu cukuru vardir Olum cukuru olarak adlandirilan cukur 3 metre capinda ve yaklasik olarak 1 5 metre derinliktedir Cukurda eklemlerinden kopmus insan ve hayvan kemikleri cok sayida canak comlek parcasi ve en az 40 insan kafatasi bulunmustur Yaklasik 3 bin insan kemigi buluntusu vardir Hayvan kemiklerinde oldugu gibi insan kemiklerinde de etlerin ayiklanmis oldugu anlasilmaktadir Bu durum yerlesmede yamyamlik gelenegine isaret ettigi seklinde yorumlanmaktadir Yuzeyden toplanan el yapimi ve iyi pisirilmis Halaf mallarinin cok duzgun oldugu belirtilmektedir Ele gecen pek cok parca kahverengi siyah portakal rengi ve kirmizi kahverengi boya bezemelidir Bicim olarak tipik Halaf bicimleri gorulmektedir Halaf sonrasi yerlesmenin canak comlek buluntulari da teknik olarak Halaf canak comlegi ozellikleri gostermektedir Bununla birlikte Obeyd ozellikleri de gosterir Diger yandan Halaf canak comlegi disinda farkli bir gelenekte ackili canak comlekler kaba yapim kazi bezekli mallar da bulunmustur Domuztepe ye ozgu dokuma bezekler kabartmalar farkli renk ve teknikte boya bezekliler vardir Ele gecen bir kap uzerindeki motifte direkten yukari kivrik olarak el ele tutusmus kadinlarin dansi tasvir edilmektedir Uzun eteklikli saclari yapili ve uzun bu kadinlarin saga dogru hareket ediyor gozuktugu belirtilmektedir Yerlesmenin yontmatas endustrisinde kullanilmis olan hammadde cakmak tasi ve obsidiyendir Obsidiyen cogunlukla okucu kesme ve kazima aletlerinde kullanilmistir Ama obsidiyenden yapilmis boncuk uc kap ve plakalar da bulunmaktadir Endustrinin temeli uretimidir Bir sembol olarak yasam agaci dair bilinen en eski ornek Domuztepe kazilarinda bulunan ve MO 7000 yillarina tarihlenen bir buluntudur Degerlendirme ve tarihlendirmeGerek radyokarbon tarihleme yontemi gerek ele gecen canak comlegin degerlendirilmesiyle yerlesmenin MO 6500 5500 yillarina tarihlendirilmesi ongorulmektedir Canak comlek buluntularinin Kuzey Suriye nin Tell Sabi Abyad yerlesmesinin 1 3 tabakalari buluntularina paralel nitelikte oldugu belirtilmektedir Yerlesmenin tarim ve hayvanciliga dayandigi bunun yaninda avcilik da yapildigi anlasilmaktadir Ayrica cok sayida domuz kemigi bulunmustur Kaynakca a b TAY Yerlesme Ayrintilari 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2012 a b c d e f g h i j TAY Yerlesme Donem Ayrintilari 28 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2012 a b 27 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2012 a b c d e f g h 1 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2012 Passion Attrape Reve Fransizca 28 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2021 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Domuztepe Hoyugu Kahramanmaras ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ing The British Museum 6 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yakin plan kroki 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fotograflar