Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kazaklar, (farklı dillere göre Kozak, Kosak, Cossack, Kossak, Kazak, Rus Kazakları olarak da adlandırılırlar) Ukrayna ve Güney Rusya yerli halklarının karışımı ile 15. yüzyıl dolaylarında Dinyeper ve Don nehirleri civarında ortaya çıkan etnik topluluk. Kazaklar, bugünkü Kazakistan'da yaşayan ve Türkî kökenli olan Kazaklar'la karıştırılmamalıdır. Kazak sözcüğü Eski Türkçede maceracı-özgür insan anlamındadır.
Tolstoy'un aynı adlı eserine de konu olan Kazaklar Rus ordularında özellikle sınır bölgelerin korunması gibi görevlerde kullanılmışlardır. Rusların Orta Asya ve Sibirya'yı ele geçirmelerinde bu savaşçı topluluğun payı çok büyüktür.
Etimoloji
Vassmer'in etimolojik sözlüğünde bu ad Eski Doğu slav dilinde (козакъ, kozak) olup, Kumanları ifade için Cosac (Kosak) kullanılmıştır - özgür kişi (Codexte bu sözün Latin harflerine çevirisi) veya hür kişi (Arap alfabesinden çevirisi).
Bu ad net olarak ilk kez 13 asırda yazılan Codex Cumanicus adlı eserden anlaşılır. 1590'dan sonra İngilizceye girmiştir, bir İrlandalı soyadı Cossack olup 12. asra aittir. Kazak etnonimi kökü Türkçeye dayanır.
Tarihçe
XVI. yüzyıl başında Lehistan (Polonya) kralları Tatar akınlarına karşı koymak üzere Kazaklar'ı öncü güç olarak örgütledi. Kazaklar kısa bir süre için Ataman Bohdan Hmelnytski önderliğinde bağımsız bir devlet kurdular. XVII. yüzyıl ortalarında Ukrayna, Rusya ile Lehistan arasında paylaşıldığı zaman, Rus çarları Polonya geleneğini devam ettirerek Kazaklar'ı, önce sınırların korunmasında daha sonra Rusya'nın Ural, Kafkas ve Hazar Denizi'ne doğru yayılmasında öncü güç olarak kullandılar. Nitekim Sibirya'yı fetheden Yermak Timofeyeviç de bir Kazak'tı. Toprak sahiplerinin kısıtlama çabaları, Kazaklar arasında sık sık isyanlar çıkmasına neden oluyordu. XVII. ve XVIII. yüzyılda en önemli, isyanlar Stenka Razin, ve önderliğinde yürütülen isyanlardı. Kazaklar'ın belli ayrıcalıklarına karşın askerlik hizmeti her erkek için zorunluydu. Kazak topluluğunun temel birimi olan Stanitsa denilen köylerdi. Her Stanitsa'nın seçilmiş bir meclisi bulunmaktaydı. Stanitsalar birleşerek daha büyük olan Okrugileri (bölge), bunlarda birleşerek ı (ordu) oluşturdu. Toprak, köyün ortak malıydı; ancak, 1869'dan sonra Kazak subayları ve hizmetlilerinin özel toraklara sahip olması kabul edildi. XX. yüzyıl başında Rusya'da 12 Kazak Voiska'sı vardı. 1916-1920 arasındaki Rusya iç savaşı sırasında Kazakların bir bölümü Beyaz, bir bölümü Kızılordu saflarında savaştı. II. Dünya Savaşı boyunca bazı Kazak askeri birimleri varlığını sürdürdü, ancak eski biçim toplulukları eriyerek SSCB'nin yeni yönetsel birimlerine katıldı. Bugünkü Ukraynalılar'ın kökeni Zaporojya Kazakları'na dayanır.
Ayrıca bakınız
İlgili kitaplar
- Taras Bulba, Gogol'un eseri, (1835)
- Yüzbaşının Kızı, (Rusça Капитанская дочка [Kapitanskaya dochka]) Puşkin'in eseri, (1836)
- Kazaklar (Rusça: Казаки [Kazaki]) Tolstoy'un eseri, (1863)
- Durgun Akardı Don (Rusça: Тихий Дон [Tikhiy Don]) Şolohov'un eseri, (1940)
Kaynakça
- ^ "TDK çevrimiçi sözlüğü "Kazak" tanımı". 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2014.
- ^ Daha ayrıntılı analizler için, görünüz Omeljan Pritsak. Türkçe Etimolojik Sözlükte Qazaq 'Cossack'. Harvard Ukrainian Studies 28.1-4 (2006/2007): 237-XII.
- ^ "Cossacks". Encyclopediaofukraine.com. 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2012.
- ^ . 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2014.
- ^ "Online Etymology Dictionary". 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2014.
- ^ Encyclopædia Britannica, Article Cossack 12 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Iaroslav Lebedynsky, Histoire des Cosaques Ed Terre Noire, p38
- ^ Büyük Ansiklopedi, Milliyet, 1990. Cilt 8. Sayfa 2990.
Dış bağlantılar
- Kazaklar, Ruslar ve Osmanlılar, Erhan Büyükakıncı, Radikal Gazetesi, 16.9.2005 4 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kazaklar farkli dillere gore Kozak Kosak Cossack Kossak Kazak Rus Kazaklari olarak da adlandirilirlar Ukrayna ve Guney Rusya yerli halklarinin karisimi ile 15 yuzyil dolaylarinda Dinyeper ve Don nehirleri civarinda ortaya cikan etnik topluluk Kazaklar bugunku Kazakistan da yasayan ve Turki kokenli olan Kazaklar la karistirilmamalidir Kazak sozcugu Eski Turkcede maceraci ozgur insan anlamindadir Polonyali ressam in Zaferden donen Ukraynali Kazak calismasiRus ressam Ilya Repin in Turk Sultanina Mektup Yazan Zaporojya Kazaklari adli calismasi Tolstoy un ayni adli eserine de konu olan Kazaklar Rus ordularinda ozellikle sinir bolgelerin korunmasi gibi gorevlerde kullanilmislardir Ruslarin Orta Asya ve Sibirya yi ele gecirmelerinde bu savasci toplulugun payi cok buyuktur EtimolojiVassmer in etimolojik sozlugunde bu ad Eski Dogu slav dilinde kozak kozak olup Kumanlari ifade icin Cosac Kosak kullanilmistir ozgur kisi Codexte bu sozun Latin harflerine cevirisi veya hur kisi Arap alfabesinden cevirisi Bu ad net olarak ilk kez 13 asirda yazilan Codex Cumanicus adli eserden anlasilir 1590 dan sonra Ingilizceye girmistir bir Irlandali soyadi Cossack olup 12 asra aittir Kazak etnonimi koku Turkceye dayanir TarihceXVI yuzyil basinda Lehistan Polonya krallari Tatar akinlarina karsi koymak uzere Kazaklar i oncu guc olarak orgutledi Kazaklar kisa bir sure icin Ataman Bohdan Hmelnytski onderliginde bagimsiz bir devlet kurdular XVII yuzyil ortalarinda Ukrayna Rusya ile Lehistan arasinda paylasildigi zaman Rus carlari Polonya gelenegini devam ettirerek Kazaklar i once sinirlarin korunmasinda daha sonra Rusya nin Ural Kafkas ve Hazar Denizi ne dogru yayilmasinda oncu guc olarak kullandilar Nitekim Sibirya yi fetheden Yermak Timofeyevic de bir Kazak ti Toprak sahiplerinin kisitlama cabalari Kazaklar arasinda sik sik isyanlar cikmasina neden oluyordu XVII ve XVIII yuzyilda en onemli isyanlar Stenka Razin ve onderliginde yurutulen isyanlardi Kazaklar in belli ayricaliklarina karsin askerlik hizmeti her erkek icin zorunluydu Kazak toplulugunun temel birimi olan Stanitsa denilen koylerdi Her Stanitsa nin secilmis bir meclisi bulunmaktaydi Stanitsalar birleserek daha buyuk olan Okrugileri bolge bunlarda birleserek i ordu olusturdu Toprak koyun ortak maliydi ancak 1869 dan sonra Kazak subaylari ve hizmetlilerinin ozel toraklara sahip olmasi kabul edildi XX yuzyil basinda Rusya da 12 Kazak Voiska si vardi 1916 1920 arasindaki Rusya ic savasi sirasinda Kazaklarin bir bolumu Beyaz bir bolumu Kizilordu saflarinda savasti II Dunya Savasi boyunca bazi Kazak askeri birimleri varligini surdurdu ancak eski bicim topluluklari eriyerek SSCB nin yeni yonetsel birimlerine katildi Bugunku Ukraynalilar in kokeni Zaporojya Kazaklari na dayanir Ayrica bakinizDon KazaklariIlgili kitaplarTaras Bulba Gogol un eseri 1835 Yuzbasinin Kizi Rusca Kapitanskaya dochka Kapitanskaya dochka Puskin in eseri 1836 Kazaklar Rusca Kazaki Kazaki Tolstoy un eseri 1863 Durgun Akardi Don Rusca Tihij Don Tikhiy Don Solohov un eseri 1940 Kaynakca TDK cevrimici sozlugu Kazak tanimi 3 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2014 Daha ayrintili analizler icin gorunuz Omeljan Pritsak Turkce Etimolojik Sozlukte Qazaq Cossack Harvard Ukrainian Studies 28 1 4 2006 2007 237 XII Cossacks Encyclopediaofukraine com 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2012 21 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2014 Online Etymology Dictionary 3 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2014 Encyclopaedia Britannica Article Cossack 12 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Iaroslav Lebedynsky Histoire des Cosaques Ed Terre Noire p38 Buyuk Ansiklopedi Milliyet 1990 Cilt 8 Sayfa 2990 Dis baglantilarKazaklar Ruslar ve Osmanlilar Erhan Buyukakinci Radikal Gazetesi 16 9 2005 4 Kasim 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce