Dofen (Fransızca: Dauphin de France Fransızca telaffuz: veya Dauphin de Viennois), 1350-1791 ile 1824-1830 dönemlerinde Fransa Krallığı'nda veliaht olan kişiye verilen unvan. Bu unvan Valois Hanedanı ve Bourbon Hanedanı'dan olan Fransa kralının veliahtına verilmiştir. Unvan genellikle en büyük erkek çocuğuna verilmiştir. "Dofen" unvanını taşıyan bayana veya dofenin eşine dofin (Fransızca: Dauphine Fransızca telaffuz: ) denir.
Dofen teriminin kökeni, Fransızca dauphin olup Yunanca delphin (yunus) kelimesinden türemiştir. Unvanın kökeni güneydoğu Fransa'daki "Dauphiné" bölgesine uzanır. İlk kez, 1349'da bölgenin prensi olan V. Charles'a verilmiştir. Charles kral olunca, bahsi geçen toprakları ve unvanı en büyük oğluna devretmiştir. Böylece bu unvan, "tahta en yakın prens veya prenses" yani "veliaht" anlamında kullanılagelmiştir.
Armalar
- Viennois Dofeni arması
- 1519-1536 döneminde Dofen olan Bretonya Dükü Francis'in arması
- Kraliçesinin kocası olarak İskoçya kralı olan Fransa Dofeni 'nın arması
- Fransa Dofeni icin Taç şekilli arma
Dofenler Listesi
Resim | İsmi | Kime veliaht | Doğum | Dofen olma tarihi | Dofenlikten ayrılma tarihi | Ölüm | Dofen iken veya olmadan önceki unvanlar | Hükümdarlık ismi | Dofenes |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Charles, 1. Fransa Dofeni | II. Jean | 21 Ocak 1338 | 22 Ağustos 1350 | 8 Nisan 1364 Kral olma | 16 Eylül 1380 | Normandi Dükü | V. Charles | Joanna Bourbon | |
, 2. Fransa Dofeni | V. Charles | 7 Haziran 1366 | 21 Aralik 1366 | – | – | ||||
Charles, 3. Fransa Dofeni | V. Charles | 3 Aralık 1368 | 16 Eylül 1380 Kral olma | 21 Ekim 1422 | VI. Charles | – | |||
, 4. Fransa Dofeni | VI. Charles | 26 Eylül 1386 | – | – | |||||
, 5. Fransa Dofeni | VI. Charles | 6 Şubat 1392 | 13 Ocak 1401 | Guyenne Dükü | – | – | |||
, 6. Fransa Dofeni | VI. Charles | 22 Ocak 1397 | 13 Ocak 1401 | 18 Aralık 1415 | Guyenne Dükü | – | Margaret Burgundili (1393-1441) | ||
, 7. Fransa Dofeni | VI. Charles | 31 Ağustos 1398 | 18 Aralık 1415 | 5 Nisan 1417 | Touraine Dükü | – | Jacqueline, Hainaut Kontesi | ||
, 8. Fransa Dofeni | VI. Charles | 22 Şubat 1403 | 5 Nisan 1417 | 21 Ekim 1422 Kral olma | 22 Temmuz 1461 | Ponthieu Kontu | VII. Charles | – | |
, 9. Fransa Dofeni | VII. Charles | 3 Temmuz 1423 | 22 Temmuz 1461 Kral olma | 30 Ağustos 1483 | XI. Louis | Margaret Stewart İskoçyalı Charlotte Savoyalı | |||
, 10. Fransa Dofeni | XI. Louis | 4 Aralık 1466 | – | – | |||||
Charles, 11. Fransa Dofeni | XI. Louis | 30 Haziran 1470 | 30 Ağustos 1483 Kral olma | 7 Nisan 1498 | VIII. Charles | – | |||
, 12. Fransa Dofeni | VIII. Charles | 11 Ekim 1492 | 16 Aralık 1495 | – | – | ||||
, 13. Fransa Dofeni | VIII. Charles | 8 Eylül 1496 | 2 Ekim 1496 | – | – | ||||
, 14. Fransa Dofeni | VIII. Charles | Temmuz 1497 | – | – | |||||
, 15. Fransa Dofeni | I. François | 28 Şubat 1518 | 10 Ağustos 1536 | Brötanya Dükü | – | – | |||
Henri, 16. Fransa Dofeni | I. François | 31 Mart 1519 | 10 Ağustos 1536 | 31 Mart 1547 Kral olma | 10 Temmuz 1559 | Orléans Dükü, Brötanya Dükü | II. Henri | Catherine de' Medici | |
François, 17. Fransa Dofeni | II. Henri | 19 Ocak 1544 | 31 Mart 1547 | 10 Temmuz 1559 Kral olma | 5 Aralık 1560 | İskoçya Kraliçesi kocası Kral | II. François | Mary, İskoçlar Kraliçesi | |
Louis, 18. Fransa Dofeni | 27 Eylül 1601 | 14 Mayıs 1610 Kral olma | 14 Mayıs 1643 | XIII. Louis | – | ||||
Louis-Dieudonné, 19. Fransa Dofeni | XIII. Louis | 5 Eylül 1638 | 14 Mayıs 1643 Kral olma | 1 Eylül 1715 | XIV. Louis | – | |||
, 20. Fransa Dofeni | XIV. Louis | 1 Kasım 1661 | 14 Nisan 1711 | – | Düşes Maria Anna Bavyeralı | ||||
, 21. Fransa Dofeni | XIV. Louis | 16 Ağustos 1682 | 14 Nisan 1711 | 18 Şubat 1712 | Burgundi Dükü | – | Prenses Marie-Adélaide Savoyalı | ||
, 22. Fransa Dofeni | XIV. Louis | 8 Ocak 1707 | 18 Şubat 1712 | 8 Mart 1712 | Brötanya Dükü | – | – | ||
Louis, 23. Fransa Dofeni | XIV. Louis | 15 Şubat 1710 | 8 Mart 1712 | 1 Eylūl 1715 Kral olma | 10 Mayıs 1774 | Anjou Dükü | XV. Louis | – | |
Louis, 24. Fransa Dofeni | XV. Louis | 4 Eylül 1729 | 20 Aralık 1765 | – | İnfanta Maria Teresa Rafaela İspanyalı; Maria Josepha Saksonyalı (1731–1767) | ||||
Louis-Auguste, 25. Fransa Dofeni | XV. Louis | 23 Ağustos 1754 | 20 Aralık 1765 | 10 Mayıs 1774 Kral olma | 21 Ocak 1789'de giyotinle idam edildi Fransa Devrimi | Berry Dükü | XVI. Louis | Marie Antoinette, Avusturya Arşidüşesi | |
, 26. Fransa Dofeni | XVI. Louis | 22 Ekim 1781 | 4 Haziran 1789 | – | – | ||||
Louis-Charles, 27. Fransa Dofeni | align="center"| XVI. Louis | 27 Mart 1785 | 4 Haziran 1789 | 1 Ekim 1791 Prens-Royal adlı yeni unvan | 8 Haziran 1795 | Normandi Dükü | XVII. Louis | – | |
Louis-Antoine, 28. Fransa Dofeni | X. Charles | 6 Ağustos 1775 | 16 Eylül 1824 | 2 Ağustos 1830 Kral olma/Tahttan indirme Temmuz Devrimi | 3 Haziran 1844 | Angoulême Dükü | Marie-Thérèse-Charlotte Fransalı |
Edebiyatta dofen
Mark Twain'in "Adventures of Huckleberry Finn" (Huckleberry Finn'in maceraları) adlı eserinde Huck, daha sonradan üçkâğıtçı oldukları anlaşılan iki tuhaf karakterle karşılaşır. Bunlardan biri, servetini yitirmiş bir İngiliz dükü, diğeri de "" (XVII. Louis) olduğunu iddia eder.
Kaynakça
- "dauphin." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- İngilizce Vikipedi, dauphin maddesi [1]26 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dofen Fransizca Dauphin de France Fransizca telaffuz dofɛ de fʁɑ s veya Dauphin de Viennois 1350 1791 ile 1824 1830 donemlerinde Fransa Kralligi nda veliaht olan kisiye verilen unvan Bu unvan Valois Hanedani ve Bourbon Hanedani dan olan Fransa kralinin veliahtina verilmistir Unvan genellikle en buyuk erkek cocuguna verilmistir Dofen unvanini tasiyan bayana veya dofenin esine dofin Fransizca Dauphine Fransizca telaffuz dofin denir Fransiz dofenlerinin hanedan armasinda yunus figurleri vardir Dofen teriminin kokeni Fransizca dauphin olup Yunanca delphin yunus kelimesinden turemistir Unvanin kokeni guneydogu Fransa daki Dauphine bolgesine uzanir Ilk kez 1349 da bolgenin prensi olan V Charles a verilmistir Charles kral olunca bahsi gecen topraklari ve unvani en buyuk ogluna devretmistir Boylece bu unvan tahta en yakin prens veya prenses yani veliaht anlaminda kullanilagelmistir ArmalarViennois Dofeni armasi 1519 1536 doneminde Dofen olan Bretonya Duku Francis in armasi Kralicesinin kocasi olarak Iskocya krali olan Fransa Dofeni nin armasi Fransa Dofeni icin Tac sekilli armaDofenler ListesiResim Ismi Kime veliaht Dogum Dofen olma tarihi Dofenlikten ayrilma tarihi Olum Dofen iken veya olmadan onceki unvanlar Hukumdarlik ismi DofenesCharles 1 Fransa Dofeni II Jean 21 Ocak 1338 22 Agustos 1350 8 Nisan 1364 Kral olma 16 Eylul 1380 Normandi Duku V Charles Joanna Bourbon 2 Fransa Dofeni V Charles 7 Haziran 1366 21 Aralik 1366 Charles 3 Fransa Dofeni V Charles 3 Aralik 1368 16 Eylul 1380 Kral olma 21 Ekim 1422 VI Charles 4 Fransa Dofeni VI Charles 26 Eylul 1386 5 Fransa Dofeni VI Charles 6 Subat 1392 13 Ocak 1401 Guyenne Duku 6 Fransa Dofeni VI Charles 22 Ocak 1397 13 Ocak 1401 18 Aralik 1415 Guyenne Duku Margaret Burgundili 1393 1441 7 Fransa Dofeni VI Charles 31 Agustos 1398 18 Aralik 1415 5 Nisan 1417 Touraine Duku Jacqueline Hainaut Kontesi 8 Fransa Dofeni VI Charles 22 Subat 1403 5 Nisan 1417 21 Ekim 1422 Kral olma 22 Temmuz 1461 Ponthieu Kontu VII Charles 9 Fransa Dofeni VII Charles 3 Temmuz 1423 22 Temmuz 1461 Kral olma 30 Agustos 1483 XI Louis Margaret Stewart Iskocyali Charlotte Savoyali 10 Fransa Dofeni XI Louis 4 Aralik 1466 Charles 11 Fransa Dofeni XI Louis 30 Haziran 1470 30 Agustos 1483 Kral olma 7 Nisan 1498 VIII Charles 12 Fransa Dofeni VIII Charles 11 Ekim 1492 16 Aralik 1495 13 Fransa Dofeni VIII Charles 8 Eylul 1496 2 Ekim 1496 14 Fransa Dofeni VIII Charles Temmuz 1497 15 Fransa Dofeni I Francois 28 Subat 1518 10 Agustos 1536 Brotanya Duku Henri 16 Fransa Dofeni I Francois 31 Mart 1519 10 Agustos 1536 31 Mart 1547 Kral olma 10 Temmuz 1559 Orleans Duku Brotanya Duku II Henri Catherine de MediciFrancois 17 Fransa Dofeni II Henri 19 Ocak 1544 31 Mart 1547 10 Temmuz 1559 Kral olma 5 Aralik 1560 Iskocya Kralicesi kocasi Kral II Francois Mary Iskoclar KralicesiLouis 18 Fransa Dofeni 27 Eylul 1601 14 Mayis 1610 Kral olma 14 Mayis 1643 XIII Louis Louis Dieudonne 19 Fransa Dofeni XIII Louis 5 Eylul 1638 14 Mayis 1643 Kral olma 1 Eylul 1715 XIV Louis 20 Fransa Dofeni XIV Louis 1 Kasim 1661 14 Nisan 1711 Duses Maria Anna Bavyerali 21 Fransa Dofeni XIV Louis 16 Agustos 1682 14 Nisan 1711 18 Subat 1712 Burgundi Duku Prenses Marie Adelaide Savoyali 22 Fransa Dofeni XIV Louis 8 Ocak 1707 18 Subat 1712 8 Mart 1712 Brotanya Duku Louis 23 Fransa Dofeni XIV Louis 15 Subat 1710 8 Mart 1712 1 Eylul 1715 Kral olma 10 Mayis 1774 Anjou Duku XV Louis Louis 24 Fransa Dofeni XV Louis 4 Eylul 1729 20 Aralik 1765 Infanta Maria Teresa Rafaela Ispanyali Maria Josepha Saksonyali 1731 1767 Louis Auguste 25 Fransa Dofeni XV Louis 23 Agustos 1754 20 Aralik 1765 10 Mayis 1774 Kral olma 21 Ocak 1789 de giyotinle idam edildi Fransa Devrimi Berry Duku XVI Louis Marie Antoinette Avusturya Arsidusesi 26 Fransa Dofeni XVI Louis 22 Ekim 1781 4 Haziran 1789 Louis Charles 27 Fransa Dofeni align center XVI Louis 27 Mart 1785 4 Haziran 1789 1 Ekim 1791 Prens Royal adli yeni unvan 8 Haziran 1795 Normandi Duku XVII Louis Louis Antoine 28 Fransa Dofeni X Charles 6 Agustos 1775 16 Eylul 1824 2 Agustos 1830 Kral olma Tahttan indirme Temmuz Devrimi 3 Haziran 1844 Angouleme Duku Marie Therese Charlotte FransaliEdebiyatta dofenMark Twain in Adventures of Huckleberry Finn Huckleberry Finn in maceralari adli eserinde Huck daha sonradan uckagitci olduklari anlasilan iki tuhaf karakterle karsilasir Bunlardan biri servetini yitirmis bir Ingiliz duku digeri de XVII Louis oldugunu iddia eder Kaynakca a b Oztuna Yilmaz 2005 Devletler ve hanedanlar 5 s 191 dauphin Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Ingilizce Vikipedi dauphin maddesi 1 26 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi