VIII. Charles (30 Haziran 1470 – 7 Nisan 1498) 1483 - 1498 arasında hüküm sürmüş olan Fransa kralı. 13 yaşında babası XI. Louis'nin yerine tahta geçer. İktidarı sırasında feodal derebeyleri merkezi iktidara karşı ayaklanarak 1485 - 1488 yılları arasında çıkartmış ancak yenilmişlerdir. Napoli Krallığında hak iddia etmek için İtalya'yı işgal edecek ve sonunda geri çekilmek durumunda kalacağı İtalya Savaşlarını başlatacaktır.
VIII. Charles | |
---|---|
16. yüzyılda yapılan portresi | |
Fransa kralı | |
Hüküm süresi | 30 Ağustos 1483 - 7 Nisan 1498 |
Taç giymesi | 30 Mayıs 1484, Reims |
Önce gelen | XI. Louis |
Sonra gelen | XII. Louis |
Doğum | 30 Haziran 1470 |
Ölüm | 7 Nisan 1498 (27 yaşında) |
Defin | Saint-Denis Bazilikası, Paris |
Eş(ler)i | |
Hanedan | Valois Hanedanı |
Babası | XI. Louis |
Annesi | |
Dini | Roma Katoliği |
Gençliği
Charles Fransa'da Château d'Ambois'da dünyaya gelir. Babası kral XI. Louis'nin ikinci eşi Charlotte'dan hayatta kalan tek oğludur. Charles babasından sonra 13 yaşında 30 Ağustos 1483 günü tahta çıkar. Ancak babasının isteği üzerine kral naibi olarak gerçek iktidar ablası Anne ve eşi Bourbonlu Peter'e geçer. İkili 1491 yılına kadar hüküm sürer.
Evlilikleri
Charles 22 Temmuz 1483 günü 3 yaşındaki Avusturyalı Margaret ile evlendirilir. Evlilik Charles'ın babası XI. Louis tarafından uyarınca ayarlanmıştı. Margaret çeyiz olarak Artois ve Burgonya'yı Fransız topraklarına katmış olur. 1488 yılındaki çeşitli gelişmeler bu evliliği ve çevresinde yapılan planları etkileyecektir. 1488 yılında Bretonya Dükü bir binicilik kazasında ölünce 11 yaşındaki kızı Anne onun varisi olur ancak topraklarını Fransa'ya kaybetme korkusuyla 1490 yılında I. Maximilian ile evlenmeyi planlar. Kral naibi Anne ve eşi Peter ise bu evliliğe karşı çıkar. Breton, Fransızlar tarafından işgal edilince I. Maximilian yardım edemez. Anne bundan sonra Charles ile evlenmeyi kabul edin. 1491 yılı Aralık ayında Château de Langeais'de evlilik gerçekleşir. Zorla evlenen kraliçe Anne Amboise'deki Clos Lucé'de yaşar. Charles'ın Margaret ile olan ilk evliliği sorunu ise sürer. Evlilik iptal edilse de Margaret ailesine verilmez. Artan baskılar sonucu ancak 1493 yılında ailesine dönmesine izin verilir.
İtalya Savaşları
Fransa'nın işgal tehlikesiyle kalmaması için uğraşan Charles, Avusturya ve İngiltere ile anlaşır, tarafsızlıkları karşılığında oldukça büyük bedeller öder. Fransa kaynaklarını büyük bir ordu meydana getirmek için kullanır, bu süreçte oldukça kapsamlı bir kuşatma ekipmanı inşa ettirir. 1489 yılında Papa VIII. Innocentius anlaşmazlık halinde olduğu Napoli kralı I. Ferdinand'a karşı Napoli topraklarını Charles'a vadeder. Benzer şekilde 1494 yılında Milano dükü da Charles'ı Napoli'yi alması için teşvik eder. Bu koşullar altında Charles Napoli'yi gerçekten ele geçirebileceğini düşünerek harekete geçer. 1494 yılında Charles içinde 8 bin İsviçreli paralı asker de olan 25 bin askerlik ordusuyla İtalya'ya girer. Geçerken Floransa'yı da alan Charles savaşmadan 22 Şubat 1495 günü Napoli'ye girer. II. Alfonso devrilir ve Napoli kralı olarak tahta Charles çıkar. İtalya'daki kurulu düzeni altüst eden Fransız Ordusunun varlığından faydalanmak isteyenler de olur. Floransa'da Papalığın uygulamalarına karşı muhalefette bulunan ünlü rahip Girolamo Savonarola bu dönemde yoğun propagandaya başlar. Fransız Ordusunun hızlı ve güçlü ilerleyişi tüm İtalyanları korkutur ve Fransız yanlılarını bile rahatsız eder. Fransızlara karşı geniş çaplı bir ittifak oluşturulur. 1495 yılı Temmuz ayında Fornovo Muharebesinde İtalyanlar Fransızları yener. Charles seferde elde ettiği tüm ganimeti kaybeden Charles İtalya'dan ayrılmak durumunda kalır. Napoli'de kalan birlikleri İtalyanlar tarafından kolaylıkla bastırılır. Sonraki birkaç yılda Charles ordusunu yeniden kurarak harekâtına devam etmeye çalışsa da başarılı olamaz, ayrıca yüksek giderler nedeniyle borçlarını ödeyemez hale gelir.
Ölümü
İtalya'dan çekilmesinden iki buçuk yıl sonra bir kaza sonucu 1498 yılında hayatını kaybeder.
Geleneği
Charles'ın ölümünün ardından bıraktığı ülke zor durumdadır. Borç içindeki Fransa krallarının atılgan dış siyasetinin cezasını ödemek durumunda kalmıştır. Ancak kalkıştığı askeri sefer İtalya ile Fransa arasındaki kültürel bağları güçlendirmiş, Rönesans hızla Fransız aydınlarına ulaşmıştır.
Charles'ın çocuklarının tamamı o hayattayken öldüğünden dolayı ölümüyle birlikte Valois Hanedanı sona ermiş olur. Ondan sonra tahta babasının kuzeni olan Orléans dükü XII. Louis olarak çıkar. Charles'ın eşi Anne ise kocasının ölümünden sonra Breton'a gider ve dükalığın bağımsızlığı için uğraşır.
Çocukları
Charles ile Anne evliliğindeki dört çocuk şunlardır:
- Charles-Orland, Dofen (11 Ekim 1492 – 16 Aralık 1495)
- Charles, Dofen (8 Eylül – 2 Ekim 1496)
- François, Dofen (Temmuz 1497)
- Prenses Anne (20 Mart 1498)
Popüler kültüre etkileri
- 2011 yılında Showtime tarafından çekilen The Borgias televizyon dizisinde tarafından canlandırılmıştır
Kaynakça
- ^ Charles'ın Napoli topraklarında anne tarafından büyükannesi Anjou'lu Marie üzerinden zayıf da olsa Napoli tahtında hak iddiası bulunuyordu
- ^ Sforza'nın kendisi Ferdinand'ın ardından tahta çıkan II. Alfonso ile çekişmekteydi
- ^ Savonarola'nın propagandası zamanla onu Papa VI. Alexander ile doğrudan karşı kaşıya getirecek ve çatışma şiddetlenecektir. Geri adım atmayan Savonarola aforoz edilecek ve yakılarak öldürülecektir
- ^ Amboise'de tenis karşılaşması izlemeye giderken kafasını kapının pervazına çarpar ve komaya girer. Dokuz saat sonra da ölür
Ayrıca bakınız
VIII. Charles Doğumu: 30 Haziran 1470 Ölümü: 7 Nisanl 1498 | ||
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen XI. Louis | Fransa kralı 30 Ağustos 1483 - 7 Nisan 1498 | Sonra gelen XII. Louis |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
VIII Charles 30 Haziran 1470 7 Nisan 1498 1483 1498 arasinda hukum surmus olan Fransa krali 13 yasinda babasi XI Louis nin yerine tahta gecer Iktidari sirasinda feodal derebeyleri merkezi iktidara karsi ayaklanarak 1485 1488 yillari arasinda cikartmis ancak yenilmislerdir Napoli Kralliginda hak iddia etmek icin Italya yi isgal edecek ve sonunda geri cekilmek durumunda kalacagi Italya Savaslarini baslatacaktir VIII Charles16 yuzyilda yapilan portresiFransa kraliHukum suresi30 Agustos 1483 7 Nisan 1498Tac giymesi30 Mayis 1484 ReimsOnce gelenXI LouisSonra gelenXII LouisDogum30 Haziran 1470 1470 06 30 Olum7 Nisan 1498 27 yasinda DefinSaint Denis Bazilikasi ParisEs ler iHanedanValois HanedaniBabasiXI LouisAnnesiDiniRoma KatoligiGencligiCharles Fransa da Chateau d Ambois da dunyaya gelir Babasi kral XI Louis nin ikinci esi Charlotte dan hayatta kalan tek ogludur Charles babasindan sonra 13 yasinda 30 Agustos 1483 gunu tahta cikar Ancak babasinin istegi uzerine kral naibi olarak gercek iktidar ablasi Anne ve esi Bourbonlu Peter e gecer Ikili 1491 yilina kadar hukum surer EvlilikleriCharles 22 Temmuz 1483 gunu 3 yasindaki Avusturyali Margaret ile evlendirilir Evlilik Charles in babasi XI Louis tarafindan uyarinca ayarlanmisti Margaret ceyiz olarak Artois ve Burgonya yi Fransiz topraklarina katmis olur 1488 yilindaki cesitli gelismeler bu evliligi ve cevresinde yapilan planlari etkileyecektir 1488 yilinda Bretonya Duku bir binicilik kazasinda olunce 11 yasindaki kizi Anne onun varisi olur ancak topraklarini Fransa ya kaybetme korkusuyla 1490 yilinda I Maximilian ile evlenmeyi planlar Kral naibi Anne ve esi Peter ise bu evlilige karsi cikar Breton Fransizlar tarafindan isgal edilince I Maximilian yardim edemez Anne bundan sonra Charles ile evlenmeyi kabul edin 1491 yili Aralik ayinda Chateau de Langeais de evlilik gerceklesir Zorla evlenen kralice Anne Amboise deki Clos Luce de yasar Charles in Margaret ile olan ilk evliligi sorunu ise surer Evlilik iptal edilse de Margaret ailesine verilmez Artan baskilar sonucu ancak 1493 yilinda ailesine donmesine izin verilir Italya SavaslariFransa nin isgal tehlikesiyle kalmamasi icin ugrasan Charles Avusturya ve Ingiltere ile anlasir tarafsizliklari karsiliginda oldukca buyuk bedeller oder Fransa kaynaklarini buyuk bir ordu meydana getirmek icin kullanir bu surecte oldukca kapsamli bir kusatma ekipmani insa ettirir 1489 yilinda Papa VIII Innocentius anlasmazlik halinde oldugu Napoli krali I Ferdinand a karsi Napoli topraklarini Charles a vadeder Benzer sekilde 1494 yilinda Milano duku da Charles i Napoli yi almasi icin tesvik eder Bu kosullar altinda Charles Napoli yi gercekten ele gecirebilecegini dusunerek harekete gecer 1494 yilinda Charles icinde 8 bin Isvicreli parali asker de olan 25 bin askerlik ordusuyla Italya ya girer Gecerken Floransa yi da alan Charles savasmadan 22 Subat 1495 gunu Napoli ye girer II Alfonso devrilir ve Napoli krali olarak tahta Charles cikar Italya daki kurulu duzeni altust eden Fransiz Ordusunun varligindan faydalanmak isteyenler de olur Floransa da Papaligin uygulamalarina karsi muhalefette bulunan unlu rahip Girolamo Savonarola bu donemde yogun propagandaya baslar Fransiz Ordusunun hizli ve guclu ilerleyisi tum Italyanlari korkutur ve Fransiz yanlilarini bile rahatsiz eder Fransizlara karsi genis capli bir ittifak olusturulur 1495 yili Temmuz ayinda Fornovo Muharebesinde Italyanlar Fransizlari yener Charles seferde elde ettigi tum ganimeti kaybeden Charles Italya dan ayrilmak durumunda kalir Napoli de kalan birlikleri Italyanlar tarafindan kolaylikla bastirilir Sonraki birkac yilda Charles ordusunu yeniden kurarak harekatina devam etmeye calissa da basarili olamaz ayrica yuksek giderler nedeniyle borclarini odeyemez hale gelir OlumuItalya dan cekilmesinden iki bucuk yil sonra bir kaza sonucu 1498 yilinda hayatini kaybeder GelenegiCharles in olumunun ardindan biraktigi ulke zor durumdadir Borc icindeki Fransa krallarinin atilgan dis siyasetinin cezasini odemek durumunda kalmistir Ancak kalkistigi askeri sefer Italya ile Fransa arasindaki kulturel baglari guclendirmis Ronesans hizla Fransiz aydinlarina ulasmistir Charles in cocuklarinin tamami o hayattayken oldugunden dolayi olumuyle birlikte Valois Hanedani sona ermis olur Ondan sonra tahta babasinin kuzeni olan Orleans duku XII Louis olarak cikar Charles in esi Anne ise kocasinin olumunden sonra Breton a gider ve dukaligin bagimsizligi icin ugrasir CocuklariCharles ile Anne evliligindeki dort cocuk sunlardir Charles Orland Dofen 11 Ekim 1492 16 Aralik 1495 Charles Dofen 8 Eylul 2 Ekim 1496 Francois Dofen Temmuz 1497 Prenses Anne 20 Mart 1498 Populer kulture etkileri2011 yilinda Showtime tarafindan cekilen The Borgias televizyon dizisinde tarafindan canlandirilmistirKaynakca Charles in Napoli topraklarinda anne tarafindan buyukannesi Anjou lu Marie uzerinden zayif da olsa Napoli tahtinda hak iddiasi bulunuyordu Sforza nin kendisi Ferdinand in ardindan tahta cikan II Alfonso ile cekismekteydi Savonarola nin propagandasi zamanla onu Papa VI Alexander ile dogrudan karsi kasiya getirecek ve catisma siddetlenecektir Geri adim atmayan Savonarola aforoz edilecek ve yakilarak oldurulecektir Amboise de tenis karsilasmasi izlemeye giderken kafasini kapinin pervazina carpar ve komaya girer Dokuz saat sonra da olurAyrica bakinizItalya SavaslariVIII CharlesValois HanedaniDogumu 30 Haziran 1470 Olumu 7 Nisanl 1498Resmi unvanlarOnce gelen XI Louis Fransa krali 30 Agustos 1483 7 Nisan 1498 Sonra gelen XII Louis