Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dünya Bankası, II. Dünya Savaşı'nın ardından 1945 yılında Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası (IBRD=International Bank for Reconstruction and Development) adıyla kurulmuş, 1947 yılında Birleşmiş Milletler'in özerk uzman kuruluşlarından biri olma özelliği kazanmıştır.
| Dünya Bankası | |
|---|---|
 | |
 | |
| Kuruluş | Temmuz 1945) |
| Merkez | Washington, DC, ABD |
| Üyeler | 189 ülke (IBRD) 173 ülke (IDA) |
| Önemli kişiler |
|
| Ana kurum | Dünya Bankası Grubu |
| Resmî site | Dünya Bankası |
Günümüzde dünya devletlerinin 188'i Banka üyesidir. Bunlardan 11'i, Banka sermayesinin %55'ine sahiptir. Dünya Bankası Guvernörler Kurulu, İcra Direktörleri Kurulu, Başkanlık organları tarafından yönetilmektedir. Guvernörler Kurulu, üye devletlerin atadıkları birer guvernör ve vekilinden oluşmakta ve yılda bir kez toplanmaktadır. İcra Direktörleri Kurulu iki yıl için görevlendirilen 24 üyeli ve sürekli karar organıdır.
Zaman içinde bir grup hâline gelerek Dünya Bankası Grubu (World Bank Group) adını alan kuruluşun bünyesinde beş ana kurum yer almaktadır.
Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası - IBRD 1945 yılında kurulmuş olan ve gelişmekte olan ülkelerin kamu sektörüne kredi açan bölümdür. Türkiye kuruma 1947 yılında üye olmuştur. Kişi başına GSMH'ye göre yapılan dört gruplu sınıflandırmada Türkiye 3. grupta yer almakta, böylece 5 yıl geri ödemesiz 17 yıla kadar vadeli kredi kullanabilmektedir. Türkiye'nin sermaye ve oy gücü %0,5 düzeyindedir.
Uluslararası Kalkınma Birliği
Uluslararası Kalkınma Birliği (IDA - International Development Association), 1960 yılında kurulmuştur. Kişi başına gelir bakımından yoksulluk çizgisinin altında kalan ülkelere kredi açmaktadır. Bu ülkelere genel olarak sıfır faizli ve 35-40 yıl vadeli kredi kullandırmaktadır. Türkiye IDA'ya 1960 yılında katılmıştır; toplam sermaye içindeki payı %0,9'dur ve bu fondan kredi kullanmamaktadır.
Uluslararası Finans Kurumu
Uluslararası Finans Kurumu (IFC - International Finance Corporation), 1956 yılında kurulmuştur. Bu parça, gelişmekte olan ülkelerde özel sektöre kredi açmak ve özel sektörün gelişmesini sağlamak ile görevlidir. Türkiye, bu kuruma kurulduğu yıl katılmıştır ve toplam sermaye içinde %0,6 paya sahiptir.
Çoktaraflı Yatırımlar Garanti Ajansı
Çoktaraflı Yatırımlar Garanti Ajansı (MIGA - Multilateral Investment Guarantee Agency), 1985 yılında kurulmuştur. Gelişmekte olan ülkelerde yapılacak yabancı yatırımlara, ticari olmayan (döviz transfer zorluğu, kamulaştırma, millîleştirme vb.) riskleri karşılamaya dönük güvenceler sağlamak ile görevli parça olarak tasarlanmıştır. Türkiye MİGA'ya 1988 yılında katılmıştır. Bu kurum içinde sermaye payı ve oy gücü %0,4 düzeyindedir.
Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi
Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi (ICSID - International Centre for Settlement of Investment Disputes), 1965 yılında kurulmuştur. Merkez, arabuluculuk ve hakemlik davalarına bakan bir organdır. Tahkim ve Uzlaşma Panellerine ilişkin kurallar geliştirmekte, uzlaştırma komisyonu olarak iş görmektedir. Türkiye bu kuruma 1987 yılında katılmıştır.
Kriterlerin gelişimi
Çeşitli gelişmeler, bazı durumlarda 2015 yılı için Binyıl Kalkınma Hedefleri‘ne ulaşılmasını sağladı. Hedeflerin gerçekleştirilebilmesi için şu altı kriterin karşılanması gerekmektedir: Afrika'da ve kırılgan ülkelerde daha güçlü ve daha kapsayıcı büyüme, sağlık ve eğitimde daha fazla çaba, kalkınma ve çevre gündemlerinin entegrasyonu, daha iyi yardımın yanı sıra ticaret müzakerelerinde hareket ve Dünya Bankası gibi çok taraflı kurumlardan daha güçlü ve daha odaklı destek.
- Aşırı Yoksulluk ve Açlığın Ortadan Kaldırılması: 1990'dan 2004'e kadar, aşırı yoksulluk içinde yaşayan insanların oranı neredeyse üçte birden beşte birin altına düştü. Sonuçlar bölgeler ve ülkeler arasında büyük farklılıklar gösterse de, eğilim, bir bütün olarak dünyanın yoksulluk içinde yaşayan insanların yüzdesini yarıya indirme hedefine ulaşabileceğini göstermektedir.
Ancak Afrika'nın yoksulluğunun artması beklenmektedir ve dünyadaki yetersiz beslenen çocukların %90'ının yaşadığı 36 ülkenin çoğu Afrika'dadır.
- Evrensel İlköğretimin Gerçekleştirilmesi: Gelişmekte olan ülkelerde okula giden çocukların oranı 1991'de %80'den 2005'te %88'e yükseldi. Yine de, 2005 itibarıyla %57'si kız olmak üzere ilkokul çağındaki yaklaşık 72 milyon çocuk eğitim görmüyordu.
- Cinsiyet Eşitliğinin Teşvik Edilmesi: İş gücü piyasasında kadınlar için gidişat yavaş ilerlemektedir ancak erkeklerden çok daha fazla kadın - dünya çapında %60'tan fazla - ücretsiz aile işçisi olarak katkıda bulunmaktadır. Dünya Bankası Grubu Toplumsal Cinsiyet Eylem Planı, kadınların ekonomik olarak güçlenmesini ilerletmek ve ortak büyümeyi teşvik etmek için oluşturulmuştur.
- Çocuk Ölümlerinin Azaltılması: Küresel olarak hayatta kalma oranlarında bir miktar iyileşme vardır; hızlandırılmış iyileştirmelere en acil olarak Güney Asya ve Sahra Altı Afrika'da ihtiyaç duyulmaktadır. 2005 yılında tahminen 10 milyondan fazla beş yaş altı çocuk öldü; ölümlerinin çoğu önlenebilir nedenlerdendi.
- Anne Sağlığının İyileştirilmesi: Her yıl hamilelik veya doğumda ölen yarım milyon kadının neredeyse tamamı Sahra Altı Afrika ve Asya'da yaşamaktadır. Çeşitli sağlık müdahalelerinin büyük çapta erişilebilir olmasını gerektiren çok sayıda anne ölüm nedeni vardır.
- HIV/AIDS, Sıtma ve Diğer Hastalıklarla Mücadele: Yıllık yeni HIV enfeksiyonları ve AIDS ölümleri azaldı ancak HIV ile yaşayan insanların sayısı artmaya devam etmektedir. En kötü etkilenen sekiz Güney Afrika ülkesinde yaygınlık yüzde 15'in üzerindedir. Tedavi küresel olarak arttı, ancak yine de ihtiyaçların yalnızca yüzde 30'unu karşılamaktadır. (ülkeler arasında büyük farklılıklar vardır). AIDS, Sahra Altı Afrika'da önde gelen ölüm nedeni olmaya devam etmektedir (2007'de 1,6 milyon ölüm). Her yıl 300 ila 500 milyon sıtma vakası olmakta ve bu da 1 milyondan fazla ölüme yol açmaktadır. Neredeyse tüm vakalar ve ölümlerin yüzde 95'inden fazlası Sahra Altı Afrika'da görülmektedir.
- Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması: Ormansızlaşma, özellikle biyolojik çeşitliliğin azalmaya devam ettiği bölgelerde kritik bir sorun olmaya devam etmektedir. Sera gazı emisyonları, enerji teknolojisindeki ilerlemeden daha hızlı artmaktadır.
- Kalkınma için Küresel Bir Ortaklık Geliştirilmesi: Bağışçı ülkeler taahhütlerini yenilediler. Bağışçılar, mevcut çekirdek program geliştirme hızına uymak için taahhütlerini yerine getirmelidir. Binyıl Kalkınma Hedefleri'nin gerçekleştirilmesine yönelik ilerlemeyi hızlandırmak için Banka Grubu'nun çok taraflı ve yerel ortaklarla iş birliğine vurgu yapılmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b /en/about/leadership/members "Boards of Executive Directors – Member Countries"]. Retrieved on 5 June 2016.
- ^ a b "World Bank Group Leadership". World Bank (İngilizce). 25 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2023.
- ^ . Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Terimler Sözlüğü. 3 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2011.
- ^ World Bank. "Millennium Development Goals". World Bank Group. 9 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dunya Bankasi II Dunya Savasi nin ardindan 1945 yilinda Uluslararasi Yeniden Yapilanma ve Kalkinma Bankasi IBRD International Bank for Reconstruction and Development adiyla kurulmus 1947 yilinda Birlesmis Milletler in ozerk uzman kuruluslarindan biri olma ozelligi kazanmistir Dunya BankasiKurulusTemmuz 1945 78 yil once 1945 07 MerkezWashington DC ABDUyeler189 ulke IBRD 173 ulke IDA Onemli kisilerAjay Banga Baskan Bas ekonomist Ana kurumDunya Bankasi GrubuResmi siteDunya Bankasi Gunumuzde dunya devletlerinin 188 i Banka uyesidir Bunlardan 11 i Banka sermayesinin 55 ine sahiptir Dunya Bankasi Guvernorler Kurulu Icra Direktorleri Kurulu Baskanlik organlari tarafindan yonetilmektedir Guvernorler Kurulu uye devletlerin atadiklari birer guvernor ve vekilinden olusmakta ve yilda bir kez toplanmaktadir Icra Direktorleri Kurulu iki yil icin gorevlendirilen 24 uyeli ve surekli karar organidir Zaman icinde bir grup haline gelerek Dunya Bankasi Grubu World Bank Group adini alan kurulusun bunyesinde bes ana kurum yer almaktadir Uluslararasi Yeniden Yapilanma ve Kalkinma Bankasi IBRD 1945 yilinda kurulmus olan ve gelismekte olan ulkelerin kamu sektorune kredi acan bolumdur Turkiye kuruma 1947 yilinda uye olmustur Kisi basina GSMH ye gore yapilan dort gruplu siniflandirmada Turkiye 3 grupta yer almakta boylece 5 yil geri odemesiz 17 yila kadar vadeli kredi kullanabilmektedir Turkiye nin sermaye ve oy gucu 0 5 duzeyindedir Uluslararasi Kalkinma BirligiUluslararasi Kalkinma Birligi IDA International Development Association 1960 yilinda kurulmustur Kisi basina gelir bakimindan yoksulluk cizgisinin altinda kalan ulkelere kredi acmaktadir Bu ulkelere genel olarak sifir faizli ve 35 40 yil vadeli kredi kullandirmaktadir Turkiye IDA ya 1960 yilinda katilmistir toplam sermaye icindeki payi 0 9 dur ve bu fondan kredi kullanmamaktadir Uluslararasi Finans KurumuUluslararasi Finans Kurumu IFC International Finance Corporation 1956 yilinda kurulmustur Bu parca gelismekte olan ulkelerde ozel sektore kredi acmak ve ozel sektorun gelismesini saglamak ile gorevlidir Turkiye bu kuruma kuruldugu yil katilmistir ve toplam sermaye icinde 0 6 paya sahiptir Coktarafli Yatirimlar Garanti AjansiCoktarafli Yatirimlar Garanti Ajansi MIGA Multilateral Investment Guarantee Agency 1985 yilinda kurulmustur Gelismekte olan ulkelerde yapilacak yabanci yatirimlara ticari olmayan doviz transfer zorlugu kamulastirma millilestirme vb riskleri karsilamaya donuk guvenceler saglamak ile gorevli parca olarak tasarlanmistir Turkiye MIGA ya 1988 yilinda katilmistir Bu kurum icinde sermaye payi ve oy gucu 0 4 duzeyindedir Uluslararasi Yatirim Anlasmazliklari Cozum MerkeziUluslararasi Yatirim Anlasmazliklari Cozum Merkezi ICSID International Centre for Settlement of Investment Disputes 1965 yilinda kurulmustur Merkez arabuluculuk ve hakemlik davalarina bakan bir organdir Tahkim ve Uzlasma Panellerine iliskin kurallar gelistirmekte uzlastirma komisyonu olarak is gormektedir Turkiye bu kuruma 1987 yilinda katilmistir Kriterlerin gelisimiCesitli gelismeler bazi durumlarda 2015 yili icin Binyil Kalkinma Hedefleri ne ulasilmasini sagladi Hedeflerin gerceklestirilebilmesi icin su alti kriterin karsilanmasi gerekmektedir Afrika da ve kirilgan ulkelerde daha guclu ve daha kapsayici buyume saglik ve egitimde daha fazla caba kalkinma ve cevre gundemlerinin entegrasyonu daha iyi yardimin yani sira ticaret muzakerelerinde hareket ve Dunya Bankasi gibi cok tarafli kurumlardan daha guclu ve daha odakli destek Asiri Yoksulluk ve Acligin Ortadan Kaldirilmasi 1990 dan 2004 e kadar asiri yoksulluk icinde yasayan insanlarin orani neredeyse ucte birden beste birin altina dustu Sonuclar bolgeler ve ulkeler arasinda buyuk farkliliklar gosterse de egilim bir butun olarak dunyanin yoksulluk icinde yasayan insanlarin yuzdesini yariya indirme hedefine ulasabilecegini gostermektedir Ancak Afrika nin yoksullugunun artmasi beklenmektedir ve dunyadaki yetersiz beslenen cocuklarin 90 inin yasadigi 36 ulkenin cogu Afrika dadir Evrensel Ilkogretimin Gerceklestirilmesi Gelismekte olan ulkelerde okula giden cocuklarin orani 1991 de 80 den 2005 te 88 e yukseldi Yine de 2005 itibariyla 57 si kiz olmak uzere ilkokul cagindaki yaklasik 72 milyon cocuk egitim gormuyordu Cinsiyet Esitliginin Tesvik Edilmesi Is gucu piyasasinda kadinlar icin gidisat yavas ilerlemektedir ancak erkeklerden cok daha fazla kadin dunya capinda 60 tan fazla ucretsiz aile iscisi olarak katkida bulunmaktadir Dunya Bankasi Grubu Toplumsal Cinsiyet Eylem Plani kadinlarin ekonomik olarak guclenmesini ilerletmek ve ortak buyumeyi tesvik etmek icin olusturulmustur Cocuk Olumlerinin Azaltilmasi Kuresel olarak hayatta kalma oranlarinda bir miktar iyilesme vardir hizlandirilmis iyilestirmelere en acil olarak Guney Asya ve Sahra Alti Afrika da ihtiyac duyulmaktadir 2005 yilinda tahminen 10 milyondan fazla bes yas alti cocuk oldu olumlerinin cogu onlenebilir nedenlerdendi Anne Sagliginin Iyilestirilmesi Her yil hamilelik veya dogumda olen yarim milyon kadinin neredeyse tamami Sahra Alti Afrika ve Asya da yasamaktadir Cesitli saglik mudahalelerinin buyuk capta erisilebilir olmasini gerektiren cok sayida anne olum nedeni vardir HIV AIDS Sitma ve Diger Hastaliklarla Mucadele Yillik yeni HIV enfeksiyonlari ve AIDS olumleri azaldi ancak HIV ile yasayan insanlarin sayisi artmaya devam etmektedir En kotu etkilenen sekiz Guney Afrika ulkesinde yayginlik yuzde 15 in uzerindedir Tedavi kuresel olarak artti ancak yine de ihtiyaclarin yalnizca yuzde 30 unu karsilamaktadir ulkeler arasinda buyuk farkliliklar vardir AIDS Sahra Alti Afrika da onde gelen olum nedeni olmaya devam etmektedir 2007 de 1 6 milyon olum Her yil 300 ila 500 milyon sitma vakasi olmakta ve bu da 1 milyondan fazla olume yol acmaktadir Neredeyse tum vakalar ve olumlerin yuzde 95 inden fazlasi Sahra Alti Afrika da gorulmektedir Cevresel Surdurulebilirligin Saglanmasi Ormansizlasma ozellikle biyolojik cesitliligin azalmaya devam ettigi bolgelerde kritik bir sorun olmaya devam etmektedir Sera gazi emisyonlari enerji teknolojisindeki ilerlemeden daha hizli artmaktadir Kalkinma icin Kuresel Bir Ortaklik Gelistirilmesi Bagisci ulkeler taahhutlerini yenilediler Bagiscilar mevcut cekirdek program gelistirme hizina uymak icin taahhutlerini yerine getirmelidir Binyil Kalkinma Hedefleri nin gerceklestirilmesine yonelik ilerlemeyi hizlandirmak icin Banka Grubu nun cok tarafli ve yerel ortaklarla is birligine vurgu yapilmaktadir Kaynakca a b en about leadership members Boards of Executive Directors Member Countries Retrieved on 5 June 2016 a b World Bank Group Leadership World Bank Ingilizce 25 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Temmuz 2023 Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi Terimler Sozlugu 3 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2011 World Bank Millennium Development Goals World Bank Group 9 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2012