Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. (Nisan 2020) |
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), (İngilizce: World Health Organization, WHO) Birleşmiş Milletler'e bağlı olan ve toplum sağlığıyla ilgili uluslararası çalışmalar yapan örgüttür.
 | |
 | |
| Kısaltması | DSÖ |
|---|---|
| Kuruluşu | 7 Nisan 1948 |
| Türü | Uzman kuruluş |
| Yasal durumu | Etkin |
| Merkezi |  Cenevre, İsviçre |
| Başkanı |  Tedros Adhanom Ghebreyesus |
| Ana kuruluşu | ECOSOC |
| Websitesi | Dünya Sağlık Örgütü |
Kuruluşu
1945 yılında ABD’nin San Francisco kentinde toplanan Birleşmiş Milletler Konferansı, bu dönemde bütün halkların sağlığının, dünyada barış ve güvenliğin sağlanması açısından temel önem arz ettiğini kabul ederek Çin ve Brezilyalı delegelerin bir "Uluslararası Sağlık Örgütü" kurulması amacıyla toplantı düzenlenmesi oy birliğiyle kabul edilmiştir.
Birleşmiş Milletler (BM) Ekonomik ve Sosyal Konseyi, söz konusu toplantının hazırlanması için Belçikalı Prof. Dr. başkanlığında 15 kişilik bir teknik komite oluşturmuştur. Teknik komite kısa bir süre içinde toplantının gündemini saptamış, kurulacak uluslararası sağlık örgütü için anayasa taslağını hazırlamış ve alınması gereken kararları belirlemiştir.
19-22 Temmuz 1946 tarihlerinde New York'ta düzenlenen Uluslararası Sağlık Konferansı'nda BM’ye üye 51 ülkenin temsilcisi ile Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), OIHP (Merkezi Paris’te bulunan Uluslararası Halk Sağlığı Bürosu), PAHO, Kızılhaç, Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu ve Rockefeller Vakfı temsilcileri Dünya Sağlık Örgütü anayasasını oluşturmuştur.
DSÖ Anayasası 22 Temmuz 1946 tarihinde 61 ülkenin temsilcisi tarafından imzalanmıştır. DSÖ anayasası en az 26 üye ülke tarafından resmen kabulü ile yürürlüğe girmiştir. Bu süre içerisinde DSÖ işlevlerini yerine getirecek bir ara komisyon seçilmiştir. Bu ara komisyon iki yıl süreyle DSÖ’nün görevlerini yürütmüştür. Yugoslav Prof. Dr. başkanlığındaki ara komisyon tüm çalışmalarını tamamlamış ve 26 üye ülkenin onayı 7 Nisan 1948’de gerçekleşmiştir.
DSÖ anayasası'nın yürürlüğe girdiği 7 Nisan her yıl "Dünya Sağlık Günü" olarak kutlanmaya başlanmıştır.
Prof. Stampar başkanlığındaki ara komisyon DSÖ Genel Kurulunun 24 Haziran 1948 tarihinde toplanması için tüm hazırlıklarını tamamlamış ve genel kurul bir aylık çalışması için İsviçre’nin Cenevre kentinde BM Sarayında 48 ülkenin temsilcileri ile toplanmıştır. Genel Kurul (Asamble) bir aylık çalışmasını tamamladığında üye sayısı 55’e çıkmıştır. Asamble sırasında DSÖ Genel Direktörlüğüne Kanadalı Dr. seçilmiş, DSÖ'nün yıllık programı, personeli ve bütçesi onaylanmış, İcra (Yönetim) Kurulunu oluşturan 18 üye belirlenmiştir.
İlk genel kurulda ayrıca, bölgesel örgütlenme de tartışılmış ve oluşturulan komisyonun yaptığı çalışma sonucu bölge ofisleri kurulması kararlaştırılmıştır.
Bölge ofislerinin başlıca amaçlarından biri de DSÖ ile ulusal hükûmetler arasında etkin bir ilişkinin sağlanmasıdır.
DSÖ'ye, Mayıs 2020 itibarıyla 195 ülke üyedir ve 2 ülke de ortak üye durumundadır.
Yönetim Kurulu, üç yıllık dönemler için seçilen teknik açıdan nitelikli 34 üyeden oluşur. Yıllık Kurul toplantısı, üyelerin Dünya Sağlık Asamblesi gündemi ve Sağlık Asamblesi tarafından ele alınacak kararlar üzerinde anlaşmaya vardıkları Ocak ayında yapılır.
Sağlık Asamblesini takip eden Mayıs-Haziran aylarında daha kısa ikinci bir toplantı yapılır. Kurulun temel işlevleri, Sağlık Asamblesinin karar ve politikalarını uygulamak, tavsiyelerde bulunmak ve genel olarak çalışmalarını kolaylaştırmaktır.
2023 Yönetim Kurulu toplantısı Tarihleri
30 Ocak – 7 Şubat 2023: 152. Yönetim Kurulu Toplantısı
* Mayıs/Haziran 2023: 153. Yönetim Kurulu Toplantısı
Görevleri
Örgütün amaçlarını yerine getirmek için uygulanan görevler şunlardır:
- Sağlık alanında uluslararası nitelik taşıyan çalışmalarda yönetici ve koordinatör makam sıfatıyla hareket etmek.
- BM, İhtisas Kuruluşları, sağlık idareleri, meslek grupları ve uygun görülecek diğer örgütlerle fiili bir iş birliği kurmak ve sürdürmek.
- Hükûmetlere, istek üzerine, sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi için yardım yapmak.
- Uygun teknik yardım yapmak ve acil durumlarda, hükûmetlerin istekleri ya da kabulleri ile gereken yardımı yapmak.
- BM’in isteği üzerine, manda altındaki ülkelerin halkı gibi özelliği olan topluluklara sağlık hizmetleri götürmek ve acil yardımlar yapmak ya da bunların sağlanmasına yardım etmek.
- Epidemiyoloji ve istatistik hizmetleri de dahil olmak üzere gerekli görülecek idari ve teknik hizmetleri kurmak ve sürdürmek.
- Epidemik, pandemik vb. hastalıkların ortadan kaldırılması yolundaki çalışmaları teşvik etmek ve geliştirmek.
- Gerektiğinde diğer İhtisas Kuruluşları ile iş birliği yaparak kazalardan doğan zararları önleyebilecek önlemlerin alınmasını teşvik etmek.
- Gerektiğinde diğer İhtisas Kuruluşları ile iş birliği yaparak, beslenme, mesken, eğlence, ekonomik ve çalışma koşullarının ve çevre sağlığı ile ilgili diğer bütün unsurların iyileştirilmesini kolaylaştırmak.
- Sağlığın geliştirilmesine katkıda bulunan bilim ve meslek grupları arasında iş birliğini kolaylaştırmak.
- Uluslararası sağlık sorunlarına ilişkin sözleşmeler, anlaşmalar ve tüzükler teklif etmek, tavsiyelerde bulunmak ve bunlardan dolayı Örgüt’e düşebilecek ve amacına uygun görevleri yerine getirmek.
- Ana ve çocuk sağlığı ve refahı lehindeki hareketleri geliştirmek, ana ve çocuğun tam bir değişme halinde bulunan bir çevre ile uyumlu halde yaşamaya olan kabiliyetlerini artırmak.
- Ruh sağlığı alanında özellikle insanlar arasında uyumlu ilişkilerin kurulmasına ilişkin her türlü faaliyetleri kolaylaştırmak.
- Sağlık alanında araştırmaları teşvik ve rehberlik etmek.
- Sağlık, tıp ve yardımcı personelin öğretim ve yetiştirilme normlarının iyileştirilmesini kolaylaştırmak.
- Gerekirse diğer ihtisas kuruluşları ile iş birliği yaparak kamu sağlığı, hastane hizmetleriyle sosyal güvenlik de dahil koruyucu ve tedavi edici tıbbi bakıma ilişkin idari ve sosyal teknikleri incelemek ve tanıtmak.
- Sağlık alanında her türlü bilgi sağlamak, tavsiyelerde bulunmak ve yardımlar yapmak.
- Sağlık bakımından aydınlatılmış bir kamuoyu oluşumuna yardım etmek.
- Hastalıkların, ölüm nedenlerinin kamu sağlığı uygulama metotlarının uluslararası nomanklatürlerini tayin etmek ve ihtiyaca göre yeniden gözden geçirmek.
- Teşhis yöntemlerini gerektiği kadar standart hale getirmek.
- Yiyeceklere, biyolojik, farmasötik ve benzeri ürünlere ilişkin uluslararası normlar geliştirmek, kurmak ve bunların kabulünü teşvik etmek.
- Genel olarak Örgüt’ün amacına ulaşmak için gereken her önlemi almak.
Genel Direktörler
Genel Direktör 5 yıllık bir süre için görev yapar. Görev dönemi sınırlaması yoktur. Genel Direktör adayları üye devletler tarafından önerilebilir, daha sonra Yönetim Kurulu tarafından aday gösterilebilir ve Dünya Sağlık Meclisi tarafından atanabilir.
| Genel Direktör | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi |
|---|---|---|
 | 1948 | 1953 |
 | 1953 | 1973 |
 | 1973 | 1988 |
 Hiroshi Nakajima | 1988 | 1998 |
 Gro Harlem Brundtland | 13 Mayıs 1998 | 21 Temmuz 2003 |
 | 21 Temmuz 2003 | 22 Mayıs 2006 |
 * | 22 Mayıs 2006 | 8 Kasım 2006 |
 | 9 Kasım 2006 | 1 Temmuz 2017 |
 Tedros Adhanom Ghebreyesus | 1 Temmuz 2017 | Görevde |
| * Lee Jong-wook'un görevdeyken ölümünden sonra Genel Direktör Vekili olarak atandı | ||
Kaynakça
- ^ . www.mfa.gov.tr. 16 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ . 6 Aralık 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "World Health Day". who.int. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Haziran 2022.
- ^ . DSÖ. 2020. 25 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2020.
- ^ "T.C. Dışişleri Bakanlığı - Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi Nezdinde Daimi Temsilciliği - Bilgi Notları". cenevreofisi.dt.mfa.gov.tr. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ "DSÖ Görevleri". 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Kasım 2020.
- ^ . turkiye.un.org. 14 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.
Dış bağlantılar
- Dünya Sağlık Örgütü resmî İnternet sitesi5 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Nisan 2020 Dunya Saglik Orgutu DSO Ingilizce World Health Organization WHO Birlesmis Milletler e bagli olan ve toplum sagligiyla ilgili uluslararasi calismalar yapan orguttur Dunya Saglik OrgutuKisaltmasiDSOKurulusu7 Nisan 1948TuruUzman kurulusYasal durumuEtkinMerkeziCenevre IsvicreBaskaniTedros Adhanom GhebreyesusAna kurulusuECOSOCWebsitesiDunya Saglik OrgutuKurulusu1945 yilinda ABD nin San Francisco kentinde toplanan Birlesmis Milletler Konferansi bu donemde butun halklarin sagliginin dunyada baris ve guvenligin saglanmasi acisindan temel onem arz ettigini kabul ederek Cin ve Brezilyali delegelerin bir Uluslararasi Saglik Orgutu kurulmasi amaciyla toplanti duzenlenmesi oy birligiyle kabul edilmistir Birlesmis Milletler BM Ekonomik ve Sosyal Konseyi soz konusu toplantinin hazirlanmasi icin Belcikali Prof Dr baskanliginda 15 kisilik bir teknik komite olusturmustur Teknik komite kisa bir sure icinde toplantinin gundemini saptamis kurulacak uluslararasi saglik orgutu icin anayasa taslagini hazirlamis ve alinmasi gereken kararlari belirlemistir 19 22 Temmuz 1946 tarihlerinde New York ta duzenlenen Uluslararasi Saglik Konferansi nda BM ye uye 51 ulkenin temsilcisi ile Gida ve Tarim Orgutu FAO Uluslararasi Calisma Orgutu ILO Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu UNESCO OIHP Merkezi Paris te bulunan Uluslararasi Halk Sagligi Burosu PAHO Kizilhac Dunya Isci Sendikalari Federasyonu ve Rockefeller Vakfi temsilcileri Dunya Saglik Orgutu anayasasini olusturmustur DSO Anayasasi 22 Temmuz 1946 tarihinde 61 ulkenin temsilcisi tarafindan imzalanmistir DSO anayasasi en az 26 uye ulke tarafindan resmen kabulu ile yururluge girmistir Bu sure icerisinde DSO islevlerini yerine getirecek bir ara komisyon secilmistir Bu ara komisyon iki yil sureyle DSO nun gorevlerini yurutmustur Yugoslav Prof Dr baskanligindaki ara komisyon tum calismalarini tamamlamis ve 26 uye ulkenin onayi 7 Nisan 1948 de gerceklesmistir DSO anayasasi nin yururluge girdigi 7 Nisan her yil Dunya Saglik Gunu olarak kutlanmaya baslanmistir Prof Stampar baskanligindaki ara komisyon DSO Genel Kurulunun 24 Haziran 1948 tarihinde toplanmasi icin tum hazirliklarini tamamlamis ve genel kurul bir aylik calismasi icin Isvicre nin Cenevre kentinde BM Sarayinda 48 ulkenin temsilcileri ile toplanmistir Genel Kurul Asamble bir aylik calismasini tamamladiginda uye sayisi 55 e cikmistir Asamble sirasinda DSO Genel Direktorlugune Kanadali Dr secilmis DSO nun yillik programi personeli ve butcesi onaylanmis Icra Yonetim Kurulunu olusturan 18 uye belirlenmistir Ilk genel kurulda ayrica bolgesel orgutlenme de tartisilmis ve olusturulan komisyonun yaptigi calisma sonucu bolge ofisleri kurulmasi kararlastirilmistir Bolge ofislerinin baslica amaclarindan biri de DSO ile ulusal hukumetler arasinda etkin bir iliskinin saglanmasidir DSO ye Mayis 2020 itibariyla 195 ulke uyedir ve 2 ulke de ortak uye durumundadir Yonetim Kurulu uc yillik donemler icin secilen teknik acidan nitelikli 34 uyeden olusur Yillik Kurul toplantisi uyelerin Dunya Saglik Asamblesi gundemi ve Saglik Asamblesi tarafindan ele alinacak kararlar uzerinde anlasmaya vardiklari Ocak ayinda yapilir Saglik Asamblesini takip eden Mayis Haziran aylarinda daha kisa ikinci bir toplanti yapilir Kurulun temel islevleri Saglik Asamblesinin karar ve politikalarini uygulamak tavsiyelerde bulunmak ve genel olarak calismalarini kolaylastirmaktir 2023 Yonetim Kurulu toplantisi Tarihleri30 Ocak 7 Subat 2023 152 Yonetim Kurulu Toplantisi Mayis Haziran 2023 153 Yonetim Kurulu ToplantisiGorevleriOrgutun amaclarini yerine getirmek icin uygulanan gorevler sunlardir Saglik alaninda uluslararasi nitelik tasiyan calismalarda yonetici ve koordinator makam sifatiyla hareket etmek BM Ihtisas Kuruluslari saglik idareleri meslek gruplari ve uygun gorulecek diger orgutlerle fiili bir is birligi kurmak ve surdurmek Hukumetlere istek uzerine saglik hizmetlerinin guclendirilmesi icin yardim yapmak Uygun teknik yardim yapmak ve acil durumlarda hukumetlerin istekleri ya da kabulleri ile gereken yardimi yapmak BM in istegi uzerine manda altindaki ulkelerin halki gibi ozelligi olan topluluklara saglik hizmetleri goturmek ve acil yardimlar yapmak ya da bunlarin saglanmasina yardim etmek Epidemiyoloji ve istatistik hizmetleri de dahil olmak uzere gerekli gorulecek idari ve teknik hizmetleri kurmak ve surdurmek Epidemik pandemik vb hastaliklarin ortadan kaldirilmasi yolundaki calismalari tesvik etmek ve gelistirmek Gerektiginde diger Ihtisas Kuruluslari ile is birligi yaparak kazalardan dogan zararlari onleyebilecek onlemlerin alinmasini tesvik etmek Gerektiginde diger Ihtisas Kuruluslari ile is birligi yaparak beslenme mesken eglence ekonomik ve calisma kosullarinin ve cevre sagligi ile ilgili diger butun unsurlarin iyilestirilmesini kolaylastirmak Sagligin gelistirilmesine katkida bulunan bilim ve meslek gruplari arasinda is birligini kolaylastirmak Uluslararasi saglik sorunlarina iliskin sozlesmeler anlasmalar ve tuzukler teklif etmek tavsiyelerde bulunmak ve bunlardan dolayi Orgut e dusebilecek ve amacina uygun gorevleri yerine getirmek Ana ve cocuk sagligi ve refahi lehindeki hareketleri gelistirmek ana ve cocugun tam bir degisme halinde bulunan bir cevre ile uyumlu halde yasamaya olan kabiliyetlerini artirmak Ruh sagligi alaninda ozellikle insanlar arasinda uyumlu iliskilerin kurulmasina iliskin her turlu faaliyetleri kolaylastirmak Saglik alaninda arastirmalari tesvik ve rehberlik etmek Saglik tip ve yardimci personelin ogretim ve yetistirilme normlarinin iyilestirilmesini kolaylastirmak Gerekirse diger ihtisas kuruluslari ile is birligi yaparak kamu sagligi hastane hizmetleriyle sosyal guvenlik de dahil koruyucu ve tedavi edici tibbi bakima iliskin idari ve sosyal teknikleri incelemek ve tanitmak Saglik alaninda her turlu bilgi saglamak tavsiyelerde bulunmak ve yardimlar yapmak Saglik bakimindan aydinlatilmis bir kamuoyu olusumuna yardim etmek Hastaliklarin olum nedenlerinin kamu sagligi uygulama metotlarinin uluslararasi nomanklaturlerini tayin etmek ve ihtiyaca gore yeniden gozden gecirmek Teshis yontemlerini gerektigi kadar standart hale getirmek Yiyeceklere biyolojik farmasotik ve benzeri urunlere iliskin uluslararasi normlar gelistirmek kurmak ve bunlarin kabulunu tesvik etmek Genel olarak Orgut un amacina ulasmak icin gereken her onlemi almak Genel DirektorlerGenel Direktor 5 yillik bir sure icin gorev yapar Gorev donemi sinirlamasi yoktur Genel Direktor adaylari uye devletler tarafindan onerilebilir daha sonra Yonetim Kurulu tarafindan aday gosterilebilir ve Dunya Saglik Meclisi tarafindan atanabilir Genel Direktor Gorev Baslangici Gorev Bitisi1948 19531953 19731973 1988Hiroshi Nakajima 1988 1998Gro Harlem Brundtland 13 Mayis 1998 21 Temmuz 200321 Temmuz 2003 22 Mayis 2006 22 Mayis 2006 8 Kasim 20069 Kasim 2006 1 Temmuz 2017Tedros Adhanom Ghebreyesus 1 Temmuz 2017 Gorevde Lee Jong wook un gorevdeyken olumunden sonra Genel Direktor Vekili olarak atandiKaynakca www mfa gov tr 16 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2022 6 Aralik 1998 tarihinde kaynagindan arsivlendi World Health Day who int 10 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Haziran 2022 DSO 2020 25 Agustos 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2020 T C Disisleri Bakanligi Birlesmis Milletler Cenevre Ofisi Nezdinde Daimi Temsilciligi Bilgi Notlari cenevreofisi dt mfa gov tr 19 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Haziran 2023 DSO Gorevleri 20 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Kasim 2020 turkiye un org 14 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Subat 2023 Dis baglantilarDunya Saglik Orgutu resmi Internet sitesi5 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde