Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| Örnekler |
|---|
|
Eş anlamlı,anlamdaş, müteradif veya sinonim; yazılışları farklı olduğu hâlde anlamları aynı veya çok yakın olan sözcükler.
Bu tür sözcükler genelde birbirlerinin yerini tutabilir. Türkçede anlamdaş sözcüklerden biri genellikle yabancı kökenlidir.
- kıymet-değer, cevap-yanıt, sene-yıl, medeniyet-uygarlık, imkân-olanak, acele-ivedi, zelzele-deprem, yoksul-fakir, misafir-konuk, sınav-imtihan, yöntem-metot, mesele-sorun, vasıta-araç, cihaz-aygıt, görev-vazife, düşünce-fikir.
Öz Türkçe sözcükler arasında da eş anlamlılık olabilir:
- deprem - yer sarsıntısı
Eş anlamlılık sadece isim soylu sözcüklerde görülmez. Eş anlamlı fiiller de mevcuttur:
- saklamak - gizlemek, duymak - işitmek
Bileşik isim, deyim ve atasözlerinde yerleşmiş şekilde kullanılan sözcüklerin yerine anlamdaşı kullanılmaz. Örneğin kara bahtlı bileşik sözcüğü yerine siyah bahtlı kullanılmaz.
Kısmi eş anlamlılık
Birden fazla anlamı olan sözcüklerde bu anlamlardan biri veya birkaçı başka bir sözcükle eş anlamlı olabilir:
- Pasaportum için resim çektirmeye gidiyorum.
- Okulda bugün fotoğraf çekimi var.
Yukarıdaki ilk örnekte resim sözcüğü fotoğraf anlamında kullanıldığı için eş anlamlı görevi üstlenmiştir ancak "Bugün okuldaki suluboya resim sergisini gezmeye gideceğim." cümlesindeki anlamı fotoğraf değildir.
Kısmi eş anlamlı sözcüklere örnek olarak koymak-bırakmak, göz-çekmece, gezmek-dolaşmak, doğru-gerçek verilebilir.
Konotasyon
Eş anlamlı sözcükler arasında konotasyon farkı olabilir. Sözcüklerden biri daha olumlu iken diğeri daha olumsuz bir çağrışım yapıyor olabilir. Örneğin kilolu, tombul, şişman ve şişko sözcükleri eş anlamlı olmasına rağmen konotasyonları farklıdır. "Kilolu" sözcüğü normal bir diyalogda kabul edilebilirken, "şişko" hakaret kabul edilebilir. "Tombul" sözcüğü bazen sevimlilik anlamı da taşır. Bu tür eş anlamlı sözcük gruplarına örnek olarak züğürt-yoksul, kısa-bücür, ölmek-vefat etmek, ceset-naaş-leş, sakat-engelli-özürlü ve bedava-beleş verilebilir. "Şişko" sözcüğü gibi "ceset" ve "leş" sözcükleri de hakaret olarak kabul edilebilir. "Naaş" sözcüğü toplumda sevilen yakınlara hitaben kullanılabilirken, "leş" veya "ceset" sözcükleri ise nefret cümleleri içinde kullanılabilir.
Kulağa kaba veya keskin gelebilecek bir söz yerine daha olumlu konotasyona sahip bir anlamdaşını kullanmaya "hüsnütabir" denir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "eşanlamlı." 26 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Dildernegi.org
- ^ "synonym." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
Dış Bağlantılar
- Eş Anlamlı Kelimeler Sözlüğü Veritabanı 3 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Kamu Lisansı)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orneklerkara siyah sene yil fiil eylem kelime sozcuk ulasmak varmak Es anlamli anlamdas muteradif veya sinonim yazilislari farkli oldugu halde anlamlari ayni veya cok yakin olan sozcukler Bu tur sozcukler genelde birbirlerinin yerini tutabilir Turkcede anlamdas sozcuklerden biri genellikle yabanci kokenlidir kiymet deger cevap yanit sene yil medeniyet uygarlik imkan olanak acele ivedi zelzele deprem yoksul fakir misafir konuk sinav imtihan yontem metot mesele sorun vasita arac cihaz aygit gorev vazife dusunce fikir Oz Turkce sozcukler arasinda da es anlamlilik olabilir deprem yer sarsintisi Es anlamlilik sadece isim soylu sozcuklerde gorulmez Es anlamli fiiller de mevcuttur saklamak gizlemek duymak isitmek Bilesik isim deyim ve atasozlerinde yerlesmis sekilde kullanilan sozcuklerin yerine anlamdasi kullanilmaz Ornegin kara bahtli bilesik sozcugu yerine siyah bahtli kullanilmaz Kismi es anlamlilikBirden fazla anlami olan sozcuklerde bu anlamlardan biri veya birkaci baska bir sozcukle es anlamli olabilir Pasaportum icin resim cektirmeye gidiyorum Okulda bugun fotograf cekimi var Yukaridaki ilk ornekte resim sozcugu fotograf anlaminda kullanildigi icin es anlamli gorevi ustlenmistir ancak Bugun okuldaki suluboya resim sergisini gezmeye gidecegim cumlesindeki anlami fotograf degildir Kismi es anlamli sozcuklere ornek olarak koymak birakmak goz cekmece gezmek dolasmak dogru gercek verilebilir KonotasyonEs anlamli sozcukler arasinda konotasyon farki olabilir Sozcuklerden biri daha olumlu iken digeri daha olumsuz bir cagrisim yapiyor olabilir Ornegin kilolu tombul sisman ve sisko sozcukleri es anlamli olmasina ragmen konotasyonlari farklidir Kilolu sozcugu normal bir diyalogda kabul edilebilirken sisko hakaret kabul edilebilir Tombul sozcugu bazen sevimlilik anlami da tasir Bu tur es anlamli sozcuk gruplarina ornek olarak zugurt yoksul kisa bucur olmek vefat etmek ceset naas les sakat engelli ozurlu ve bedava beles verilebilir Sisko sozcugu gibi ceset ve les sozcukleri de hakaret olarak kabul edilebilir Naas sozcugu toplumda sevilen yakinlara hitaben kullanilabilirken les veya ceset sozcukleri ise nefret cumleleri icinde kullanilabilir Kulaga kaba veya keskin gelebilecek bir soz yerine daha olumlu konotasyona sahip bir anlamdasini kullanmaya husnutabir denir Ayrica bakinizEssesliKaynakca esanlamli 26 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dildernegi org synonym Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Dis BaglantilarEs Anlamli Kelimeler Sozlugu Veritabani 3 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kamu Lisansi