Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eğlek, Erzurum ilinin Olur ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
| Eğlek | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Eğlek Eğlek'in Erzurum 'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Olur |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1600 m |
| Nüfus (2022) | 89 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25650 |
Tarihçe
Eğlek'in eski adı Ortisi’dir. Gürcüce bir ad olan Ortisi (ორთისი; "ortisi"), Türkçeye Ortiz olarak girmiştir. Nitekim 1928 tarihli Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları adlı Osmanlıca kitapta köyün adı Ortiz (اورتيز) olarak yazılmıştır.1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda bölgeyi ele geçiren Ruslar ise, 1886 tarihli nüfus sayımında köyü Ortiz (Ортис) biçiminde kaydetmişlerdir. Dahiliye Vekaleti’nin 1933’te yayımladığı Köylerimiz adlı kitapta köyün adı Ortiz değil Ortis olarak kaydedilmiştir. İçişleri Bakanlığı'nın bir yayını olarak 1968'de basılmış Köylerimiz adlı kitapta ise, köyün yeni adı Eğlek, eski adı ise Ortiz biçiminde yer alır.
Tarihsel Tao bölgesinde yer alan Ortisi köyünün kuruluşuna ilişkin bilgi yoktur. Bununla birlikte köyün bulunduğu bölgenin erken Orta Çağ'da Gürcü Krallığı sınırları içinde yer aldığı bilinmektedir. 11. yüzyılın son çeyreğinde Ortisi’nin de yer aldığı Tao-Klarceti bölgesine Büyük Selçuklular hakim oldu. 13. yüzyılın ikinci yarısından sonra bölge, Gürcü atabeglerin yönetimindeki Samtshe-Saatabago sınırları içinde kaldı. 16. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlılar Samtshe-Saatabago devletini ortadan kaldırıp topraklarını ele geçirdiler.
Uzun süre Osmanlı idaresinde kalan Ortisi’yi 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Ruslar ele geçirdi. 1886 tarihli Rus kayıtlarına göre Tausker kazasına (uçastok) bağlı bir köy olan Ortisi’de 181 kişi yaşıyordu. Köyün nüfusunun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir. Bununla birlikte, 20. yüzyılın başlarında bölgeyi gezen Gürcü tarihçi Ekvtime Takaişvili 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli’de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi adlı kitabında köyün 49 haneden, nüfusun tamamının da Müslüman Gürcülerden oluştuğunu yazmıştır. Takaişvili’ne göre o tarihte köyün etrafı parlak kayalarla çevriliydi. Bu kayalardan biri köyün ortasında bir sütun gibi yükseliyordu. Bu kayanın yakınında, caminin önünde kesme taşlardan inşa edilmiş bir çeşme vardı. Köyün evleri ahşaptandı ve bu evlerin damları toprakla kapatılmıştı. Köyün camisi de ahşap bir yapıydı ve caminin sundurmasının iç kısmı Gürcülere özgü motiflerden oluşan oymalarla süslenmişti.
I. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinin ardından Ortisi bağımsız Gürcistan sınırları içinde yer aldı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti kuvvetleri de Rus ordusunun çekildiği bölgenin büyük bölümünü fiilen ele geçirdi. 16 Mart 1921’de imzalanan Moskova Antlaşması’yla Ortisi’nin de içinde yer aldığı bölge Türkiye’ye bırakıldı.
Türkçe kaynaklarda Ortiz olarak geçen köyün adı 1933 yılından sonra Eğlek olarak değiştirilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Çünkü İçişleri Bakanlığı'nın 1968'de yayımladığı Köylerimiz adlı kitapta köyün eski adı Ortiz, yeni adı ise Eğlek olarak verilmiştir.
Ortisi köyünde günümüze ulaşan tek tarihi eser Ortisi Kalesi’dir. Köyün merkezinin 400 metre batısındaki Kaletepe mevkii denilen yerde, kayalık tepede yer alan kale, 30 × 13 m ebatlarında küçük bir yapıdır. Kırma moloz taşlardan yapılmış olan kalenin etrafında ikinci bir kalenin varlığını gösteren duvar izleri yer almaktadır. Her iki kalenin de yapı tekniği açısından aynı dönemde yapıldığı tahmin edilmektedir. Kalenin büyük bölümü yıkılmış ve tahrip olmuştur. Bugün Eğlek Kalesi olarak da adlandırılan kale, 2012 yılında korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Olur Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 186 km, Olur ilçe merkezine 12 km uzaklıktadır. Mahalle, Olur'un kuzeybatısında olup, 
numaralı Ardanuç-Olur il yoluna, 5,4 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 89 |
| 2021 | 86 |
| 2020 | 91 |
| 2019 | 96 |
| 2018 | 97 |
| 2017 | 90 |
| 2016 | 100 |
| 2015 | 107 |
| 2014 | 113 |
| 2013 | 115 |
| 2012 | 126 |
| 2011 | 123 |
| 2010 | 120 |
| 2009 | 128 |
| 2008 | 128 |
| 2007 | 137 |
| 2000 | 144 |
| 1990 | 275 |
| 1985 | 329 |
| 1965 | 517 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Olur Eğlek Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g h . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Eglek, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli’de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), 1938, Paris, s. 54.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 225.
- ^ a b ""Tausker kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2020.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) Dahiliye Vekaleti, 1933, İstanbul, s. 596.
- ^ a b Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 200.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 264, .
- ^ "(Erzurum) Kaleleri ve Kuleleri". 23 Şubat 2020. 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2020.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Eğlek Mahallesi". YerelNet.org.tr. 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Eğlek to Olgun". Eğlek to Olgun. 12 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Eğlek, Olur için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eglek Erzurum ilinin Olur ilcesine bagli bir kirsal mahalledir EglekMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuEglekEglek in Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceOlurCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1600 mNufus 2022 89Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25650TarihceEglek in eski adi Ortisi dir Gurcuce bir ad olan Ortisi ორთისი ortisi Turkceye Ortiz olarak girmistir Nitekim 1928 tarihli Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari adli Osmanlica kitapta koyun adi Ortiz اورتيز olarak yazilmistir 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda bolgeyi ele geciren Ruslar ise 1886 tarihli nufus sayiminda koyu Ortiz Ortis biciminde kaydetmislerdir Dahiliye Vekaleti nin 1933 te yayimladigi Koylerimiz adli kitapta koyun adi Ortiz degil Ortis olarak kaydedilmistir Icisleri Bakanligi nin bir yayini olarak 1968 de basilmis Koylerimiz adli kitapta ise koyun yeni adi Eglek eski adi ise Ortiz biciminde yer alir Tarihsel Tao bolgesinde yer alan Ortisi koyunun kurulusuna iliskin bilgi yoktur Bununla birlikte koyun bulundugu bolgenin erken Orta Cag da Gurcu Kralligi sinirlari icinde yer aldigi bilinmektedir 11 yuzyilin son ceyreginde Ortisi nin de yer aldigi Tao Klarceti bolgesine Buyuk Selcuklular hakim oldu 13 yuzyilin ikinci yarisindan sonra bolge Gurcu atabeglerin yonetimindeki Samtshe Saatabago sinirlari icinde kaldi 16 yuzyilin son ceyreginde Osmanlilar Samtshe Saatabago devletini ortadan kaldirip topraklarini ele gecirdiler Uzun sure Osmanli idaresinde kalan Ortisi yi 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Ruslar ele gecirdi 1886 tarihli Rus kayitlarina gore Tausker kazasina ucastok bagli bir koy olan Ortisi de 181 kisi yasiyordu Koyun nufusunun tamami Turk olarak kaydedilmistir Bununla birlikte 20 yuzyilin baslarinda bolgeyi gezen Gurcu tarihci Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi adli kitabinda koyun 49 haneden nufusun tamaminin da Musluman Gurculerden olustugunu yazmistir Takaisvili ne gore o tarihte koyun etrafi parlak kayalarla cevriliydi Bu kayalardan biri koyun ortasinda bir sutun gibi yukseliyordu Bu kayanin yakininda caminin onunde kesme taslardan insa edilmis bir cesme vardi Koyun evleri ahsaptandi ve bu evlerin damlari toprakla kapatilmisti Koyun camisi de ahsap bir yapiydi ve caminin sundurmasinin ic kismi Gurculere ozgu motiflerden olusan oymalarla suslenmisti I Dunya Savasi nin sonlarina dogru Rus ordusunun bolgeden cekilmesinin ardindan Ortisi bagimsiz Gurcistan sinirlari icinde yer aldi Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti kuvvetleri de Rus ordusunun cekildigi bolgenin buyuk bolumunu fiilen ele gecirdi 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi yla Ortisi nin de icinde yer aldigi bolge Turkiye ye birakildi Turkce kaynaklarda Ortiz olarak gecen koyun adi 1933 yilindan sonra Eglek olarak degistirilmis oldugu anlasilmaktadir Cunku Icisleri Bakanligi nin 1968 de yayimladigi Koylerimiz adli kitapta koyun eski adi Ortiz yeni adi ise Eglek olarak verilmistir Ortisi koyunde gunumuze ulasan tek tarihi eser Ortisi Kalesi dir Koyun merkezinin 400 metre batisindaki Kaletepe mevkii denilen yerde kayalik tepede yer alan kale 30 13 m ebatlarinda kucuk bir yapidir Kirma moloz taslardan yapilmis olan kalenin etrafinda ikinci bir kalenin varligini gosteren duvar izleri yer almaktadir Her iki kalenin de yapi teknigi acisindan ayni donemde yapildigi tahmin edilmektedir Kalenin buyuk bolumu yikilmis ve tahrip olmustur Bugun Eglek Kalesi olarak da adlandirilan kale 2012 yilinda korunmasi gerekli tasinmaz kultur varligi olarak tescil edilmistir 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmistir Bu koy de Olur Belediyesi nin bir mahallesi olmustur CografyaMahalle Erzurum il merkezine 186 km Olur ilce merkezine 12 km uzakliktadir Mahalle Olur un kuzeybatisinda olup numarali Ardanuc Olur il yoluna 5 4 km lik bir koy yoluyla baglidir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 892021 862020 912019 962018 972017 902016 1002015 1072014 1132013 1152012 1262011 1232010 1202009 1282008 1282007 1372000 1441990 2751985 3291965 517Kaynakca a b c d e f g h i j k Erzurum Olur Eglek Mahalle Nufusu Nufusune com 29 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2023 a b c d e f g h Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Eglek Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 8 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2023 a b Ekvtime Takaisvili 1907 Yili Kola Oltisi ve Cangli de Arkeolojik Arastirmalar Gezisi Gurcuce 1938 Paris s 54 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 225 a b Tausker kazasi 1886 Yili Rusca 9 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2020 Koylerimiz Yayimlayan Dahiliye Vekaleti 1933 Istanbul s 596 a b Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi 1968 Ankara s 200 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 2 cilt s 41 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 264 ISBN 9789941478178 Erzurum Kaleleri ve Kuleleri 23 Subat 2020 21 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2020 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 Eglek Mahallesi YerelNet org tr 21 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2023 Eglek to Olgun Eglek to Olgun 12 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2024 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarEglek Olur icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft