Ebu Said-i Ebu'l-Hayr veya tam adıyla Ebu Said Fazlullah b. Ebu'l-Hayr Ahmed b. Muhammed el-Meyhenî (Farsça: ابوسعید ابوالخیر, d. 7 Aralık 967, Mihne - ö. 12 Ocak 1049, Mihne), Horasanlı mutasavvıf, şair.
Ebu Said-i Ebu’l-Hayr | |
---|---|
Nişabur'da Ebu Said-i Ebu’l-Hayr'ın heykeli. | |
Doğum | 7 Aralık 967 Mihne, Horasan |
Ölüm | 12 Ocak 1049 (81 yaşında) Mihne, Horasan |
Meslek | Şair, mutasavvıf |
Edebî akım | Tasavvuf edebiyatı |
Hayatı
Bugün Türkmenistan sınırları içinde yer alan Mihne kasabasında doğdu. Sema meclislerinin müdavimi olan babası Ebu'l-Hayr Ahmed attardı. Babası ile beraber bu meclislere katılarak tasavvufu tanıdı ve şiirler ezberleyerek çeşitli sema meclislerinde okudu. Merv ve Serahs'ta çeşitli alimlerden fıkıh, hadis ve tefsir ilimlerini okudu. Serahs'ta Lokman-ı Serahsî'nin aracılığıyla Şeyh Ebu'l-Fazl Muhammed b. Hasan es-Serahsî tanıştı ve bu şeyhten etkilenerek tavsiyesine uyup Mihne'ye döndü ve yedi yıl sürecek riyazet hayatına başladı.
Çileli bir yedi yıldan sonra tekrar Serahs'a Şeyh Ebu'l-Fazl'ın yanına döndü. Bir süre sonra şeyhi tekrar Mihne'ye gönderdi. Burada tuvalet ve camileri temizliyor, susarak çileli bir hayat sürüyordu. Daha sonra tekrar Şeyh Ebu'l-Fazl'ın yanına dönerek çileli hayatına burada devam etti. Yine Şeyh Ebu'l-Fazl'ın tavsiyesine uyup Nişabur'a giderek burada Kuşeyrî ve Cüveynî gibi çeşitli alim ve mutasavvıflarla tanıştı ve sufî 'den hırka giydi.
Minhe ve Nişabur'daki tekkelerinde etrafına çok sayıda mürid toplandı. Tekkede şiirler ve ilahiler okuyarak naralar atıyor, raks ederek cezbeye geliyordu. Servete biriktirmiyor ve para taşımıyordu. Ziyafet sofralarının ve sema meclislerinin masraflarını borç para, zenginlerin bağışları veya devlet adamlarının yardımları ile karşılanırdı. Hallâc-ı Mansûr gibi cezbeli bir tasavvuf anlayışına sahipti. Şathiyeler söylemiş, gönlünden geçenleri açıkça ifade etmiştir. Vaazları ve şiirleriyle çevresindekileri öylesine derinden etkilemiş ki yere attığı karpuz kabuğu tebberrük için satılıyordu. İbn Hazm şöhretinin Endülüs'e kadar yayıldığını söyler.
12 Ocak 1049'da Mihne'de öldü.
Çeşitli kaynaklarda Gel Gel Ne Olursan Ol Yine Gel şiirinin kendisine ait olduğu iddia edilir ancak kime ait olduğu kesin olarak bilinmez.
Eserleri
- Çihil Makam
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ebu Said i Ebu l Hayr veya tam adiyla Ebu Said Fazlullah b Ebu l Hayr Ahmed b Muhammed el Meyheni Farsca ابوسعید ابوالخیر d 7 Aralik 967 Mihne o 12 Ocak 1049 Mihne Horasanli mutasavvif sair Ebu Said i Ebu l HayrNisabur da Ebu Said i Ebu l Hayr in heykeli Dogum7 Aralik 967 Mihne HorasanOlum12 Ocak 1049 81 yasinda Mihne HorasanMeslekSair mutasavvifEdebi akimTasavvuf edebiyatiHayatiBugun Turkmenistan sinirlari icinde yer alan Mihne kasabasinda dogdu Sema meclislerinin mudavimi olan babasi Ebu l Hayr Ahmed attardi Babasi ile beraber bu meclislere katilarak tasavvufu tanidi ve siirler ezberleyerek cesitli sema meclislerinde okudu Merv ve Serahs ta cesitli alimlerden fikih hadis ve tefsir ilimlerini okudu Serahs ta Lokman i Serahsi nin araciligiyla Seyh Ebu l Fazl Muhammed b Hasan es Serahsi tanisti ve bu seyhten etkilenerek tavsiyesine uyup Mihne ye dondu ve yedi yil surecek riyazet hayatina basladi Cileli bir yedi yildan sonra tekrar Serahs a Seyh Ebu l Fazl in yanina dondu Bir sure sonra seyhi tekrar Mihne ye gonderdi Burada tuvalet ve camileri temizliyor susarak cileli bir hayat suruyordu Daha sonra tekrar Seyh Ebu l Fazl in yanina donerek cileli hayatina burada devam etti Yine Seyh Ebu l Fazl in tavsiyesine uyup Nisabur a giderek burada Kuseyri ve Cuveyni gibi cesitli alim ve mutasavviflarla tanisti ve sufi den hirka giydi Minhe ve Nisabur daki tekkelerinde etrafina cok sayida murid toplandi Tekkede siirler ve ilahiler okuyarak naralar atiyor raks ederek cezbeye geliyordu Servete biriktirmiyor ve para tasimiyordu Ziyafet sofralarinin ve sema meclislerinin masraflarini borc para zenginlerin bagislari veya devlet adamlarinin yardimlari ile karsilanirdi Hallac i Mansur gibi cezbeli bir tasavvuf anlayisina sahipti Sathiyeler soylemis gonlunden gecenleri acikca ifade etmistir Vaazlari ve siirleriyle cevresindekileri oylesine derinden etkilemis ki yere attigi karpuz kabugu tebberruk icin satiliyordu Ibn Hazm sohretinin Endulus e kadar yayildigini soyler 12 Ocak 1049 da Mihne de oldu Cesitli kaynaklarda Gel Gel Ne Olursan Ol Yine Gel siirinin kendisine ait oldugu iddia edilir ancak kime ait oldugu kesin olarak bilinmez EserleriCihil MakamKaynakca TDV Islam Ansiklopedisi cilt 10 sayfa 220 222 Ibn Hazm el Fasl IV 188