Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ebülmeyamin Mustafa Efendi (d. 1546 İstanbul - 23 Kasım 1606, İstanbul) Türk, Osmanlı müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam. III. Mehmet ve I. Ahmet saltanatlarında 7 Şubat1603 - 8 Haziran 1604 ile 26 Temmuz 1606 - 23 Kasım, 1606 dönemlerinde iki kez şeyhülislamlık yapmıştır. Halk arasında "Kaba Mustafa Efendi" olarak anılırdı.
Ebülmeyamin Mustafa Efendi | |
|---|---|
| Doğum | 1546 İstanbul |
| Ölüm | 23 Kasım 1606 İstanbul |
| Meslek | Şeyhülislam, kazasker, kadı, müderris |
Hayatı
Ali Efendi'nin oğlu olup 1546'da İstanbul'da doğdu. İstanbul medreselerinde ilmiye eğitimi yaptı. Şangezzâde'ye damat oldu. Şubat 1598'de Valide Safiye Sultan'ın yaptırdığı medreseye ilk müderris oldu.
Ocak 1600'da Edirne kadısı oldu. Ağustos 1601'de İstanbul kadısı görevine getirildi. Bu görevde halkla ilişkilerinde gösterdiği ciddiyet ve doğruluğu ile isim yaptı. Narh işlerinde gösterdiği idareci yetenekleri ile ortaya çıkan zahire yokluğunda halkı sıkıntıya çektirmemekle tanındı. Bu nedenle kendisine "ebülmeyamin" lakabı verildi. 5 Ocak l603'te ise Anadolu kazaskeri görevine terfi ettirildi.
7 Şubat 1603'da ilk kez Yemişçi Hasan Paşa'ya karşı kapıkulu askerlerinin isyanı olayı dolayısıyla Sunullah Efendi yerine şeyhülislâm oldu. Bu görevde iken sadrazam olan Yemişçi Hasan Paşa'nın aleyhtarları ile iş birliği yapmıştır. Sultan III. Mehmed'in yaptığı bir soruşturma sırasında padişaha sadrazamın yaptığı zulümler hakkında bilgi verdi. Bunun üzerine III. Mehmed 23 Eylül 1603'te Yemişçi Hasan Paşa'yı sadrazamlıktan azletti; tutuklattırdı ve 4 Ekim 1603'te idam ettirdi.
III. Mehmed yerine tahta çıkan I. Ahmet 4 Ocak 1604'teki Eyüp türbesindeki kılıç kuşanma töreninde Muhammed'in kılıcını şeyhülislam Ebülmeyamin Mustafa Efendi elinden kuşandı.
Ebülmeyamin Mustafa Efendi'nin I. Ahmed'in lalası olan "Mustafa Efendi" ile arası açıktı ve sadrazam kaymakamı olan Kasım Paşa sadrazam olmak için entrikalar döndürmekte idi ve onlarla uyuşmamaktaydı. 8 Haziran 1604'te şeyhülislamlıktan azledilip rakibi olduğu kabul edilen Sunullah Efendi yeniden şeyhülislam oldu.
26 Temmuz 1606'de ikinci kez şeyhülislam oldu. Aynı yıl 23 Kasım'da öldü. Fatih'te evine defnedildi.
Tütün içme İstanbul'a 16. yüzyılın ortasında başlamıştı ve Ebülmeyamin Mustafa Efendi İstanbul'un tanınmış tütün tiryakilerinden biri olarak tanınmıştı.
Popüler kültürdeki yeri
Star Tv de yayınlanan Muhteşem Yüzyıl: Kösem dizisinde Levent Yılmaz tarafından canlandırılmaktadır.
Değerlendirme
Sicill-i Osmani onu şöyle değerlendirir:
Fâzil, yakışıklı, vakur, güler yüzlü, şişman ve şeyhleri severdi. İyi tedbirinden "Ebûlmeyâmin" denildi.
Kaynakça
- ^ a b c d e Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.460-461
- ^ a b c d Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.IV sf.382
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) sf.460-461
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.IV sf.382 [1]
| Önce gelen: Cafer Mustafa Sunullah Efendi | Osmanlı Şeyhülislamı 7 Şubat 1603 - 8 Haziran 1604 | Sonra gelen: Cafer Mustafa Sunullah Efendi |
| Önce gelen: Cafer Mustafa Sunullah Efendi | Osmanlı Şeyhülislamı 26 Temmuz 1606 - 23 Kasım 1606 | Sonra gelen: Cafer Mustafa Sunullah Efendi |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ebulmeyamin Mustafa Efendi d 1546 Istanbul 23 Kasim 1606 Istanbul Turk Osmanli muderris kadi kazasker ve seyhulislam III Mehmet ve I Ahmet saltanatlarinda 7 Subat1603 8 Haziran 1604 ile 26 Temmuz 1606 23 Kasim 1606 donemlerinde iki kez seyhulislamlik yapmistir Halk arasinda Kaba Mustafa Efendi olarak anilirdi Ebulmeyamin Mustafa EfendiDogum1546 IstanbulOlum23 Kasim 1606 IstanbulMeslekSeyhulislam kazasker kadi muderrisHayatiAli Efendi nin oglu olup 1546 da Istanbul da dogdu Istanbul medreselerinde ilmiye egitimi yapti Sangezzade ye damat oldu Subat 1598 de Valide Safiye Sultan in yaptirdigi medreseye ilk muderris oldu Ocak 1600 da Edirne kadisi oldu Agustos 1601 de Istanbul kadisi gorevine getirildi Bu gorevde halkla iliskilerinde gosterdigi ciddiyet ve dogrulugu ile isim yapti Narh islerinde gosterdigi idareci yetenekleri ile ortaya cikan zahire yoklugunda halki sikintiya cektirmemekle tanindi Bu nedenle kendisine ebulmeyamin lakabi verildi 5 Ocak l603 te ise Anadolu kazaskeri gorevine terfi ettirildi 7 Subat 1603 da ilk kez Yemisci Hasan Pasa ya karsi kapikulu askerlerinin isyani olayi dolayisiyla Sunullah Efendi yerine seyhulislam oldu Bu gorevde iken sadrazam olan Yemisci Hasan Pasa nin aleyhtarlari ile is birligi yapmistir Sultan III Mehmed in yaptigi bir sorusturma sirasinda padisaha sadrazamin yaptigi zulumler hakkinda bilgi verdi Bunun uzerine III Mehmed 23 Eylul 1603 te Yemisci Hasan Pasa yi sadrazamliktan azletti tutuklattirdi ve 4 Ekim 1603 te idam ettirdi III Mehmed yerine tahta cikan I Ahmet 4 Ocak 1604 teki Eyup turbesindeki kilic kusanma toreninde Muhammed in kilicini seyhulislam Ebulmeyamin Mustafa Efendi elinden kusandi Ebulmeyamin Mustafa Efendi nin I Ahmed in lalasi olan Mustafa Efendi ile arasi acikti ve sadrazam kaymakami olan Kasim Pasa sadrazam olmak icin entrikalar dondurmekte idi ve onlarla uyusmamaktaydi 8 Haziran 1604 te seyhulislamliktan azledilip rakibi oldugu kabul edilen Sunullah Efendi yeniden seyhulislam oldu 26 Temmuz 1606 de ikinci kez seyhulislam oldu Ayni yil 23 Kasim da oldu Fatih te evine defnedildi Tutun icme Istanbul a 16 yuzyilin ortasinda baslamisti ve Ebulmeyamin Mustafa Efendi Istanbul un taninmis tutun tiryakilerinden biri olarak taninmisti Populer kulturdeki yeriStar Tv de yayinlanan Muhtesem Yuzyil Kosem dizisinde Levent Yilmaz tarafindan canlandirilmaktadir DegerlendirmeSicill i Osmani onu soyle degerlendirir Fazil yakisikli vakur guler yuzlu sisman ve seyhleri severdi Iyi tedbirinden Ebulmeyamin denildi Kaynakca a b c d e Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 460 461 a b c d Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C IV sf 382Ayrica bakinizOsmanli seyhulislamlari listesi Osmanli da egitim Osmanli toplumu Osmanli Imparatorlugu nda dinDis baglantilarUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 sf 460 461 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C IV sf 382 1 Once gelen Cafer Mustafa Sunullah Efendi Osmanli Seyhulislami 7 Subat 1603 8 Haziran 1604 Sonra gelen Cafer Mustafa Sunullah EfendiOnce gelen Cafer Mustafa Sunullah Efendi Osmanli Seyhulislami 26 Temmuz 1606 23 Kasim 1606 Sonra gelen Cafer Mustafa Sunullah Efendi