Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Edip Cansever, tam adıyla Ömer Edip Cansever, (8 Ağustos 1928, İstanbul - 28 Mayıs 1986, İstanbul), Türk şairdir. Tam adı Ömer Edip Cansever olsa da, Ömer adını ilk şiirleri ve ilk şiir kitabı dışında hiç kullanmadı.
| Edip Cansever | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 8 Ağustos 1928 İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 28 Mayıs 1986 (57 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Aşiyan Mezarlığı, İstanbul |
| Meslek | Şair |
| Vatandaşlık | Türkiye |
| Eğitim | Erkek Lisesi, İstanbul |
| Dönem | 1944-1986 |
| Edebî akım | İkinci Yeni |
| Önemli eser | Yerçekimli Karanfil İkindi Üstü |
| Önemli ödülleri | Yeditepe Şiir Armağanı (1958) Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü (1977) S. Simavi Edebiyat Ödülü (1982) |
Hayatı
8 Ağustos 1928'de İstanbul'un Fatih ilçesinin Soğanağa semtinde doğdu. Annesi ve babası, Çankırı’nın Atkaracalar köyünde doğmuşlar. Ailenin üç kız ve bir erkek, toplam 4 çocuğunun üçüncüsü olarak doğdu.
İlkokulu İstanbul'da 56'ncı İlkokul'da tamamladı. İkinci Dünya Savaşı'nda havacı çavuş olarak İstanbul'a tayin edilen babası, askerlik vazifesini tamamladıktan sonra İstanbul'da kalmış, Kapalıçarşı'da ticaret ile iştigal ediyormuş.
Ortaokul ve liseyi 1946 yılında İstanbul Erkek Lisesi’nde tamamladı. Yüksek Ticaret Mektebi’ne kaydoldu. Aynı dönemde babasının Kapalıçarşı’daki dükkânında çalışmaya başladı. 12 Nisan 1947’de, aile dostları tarafından tanıştırıldığı Mefharet Hanım’la evlendi. Çiftin bu evlilikten, Nuran ve Ömer adını verdikleri iki çocukları oldu.
1950 yılında yedek subay olarak askerlik hizmetini tamamladı. Askerlik dönüşünde Kapalıçarşı'da babadan kalma dükkânda turistik eşya ve halı ticareti yapmaya başladı. 1954’te meydana gelen Kapalıçarşı yangınında dükkânının yanması üzerine Jak Salhoşvili ile ortak olup, asma katlı bir başka dükkâna geçti. Ortağı alım satım işlerini yönetirken, Cansever tüm zamanını asma katta okuyup şiir yazmaya ayırdı. Edip Cansever, Kapalıçarşı'da otuz yılını geçirdi ve bu zaman zarfında dokuz şiir kitabı neşredildi.
1964’te üyesi olduğu Türkiye İşçi Partisi’nden güncel politikadan anlamadığı gerekçesiyle ayrıldı. 1975 yılında Kapalıçarşı’daki antikacı dükkânını sattı ve ticârî hayatını sonlandırdı. Bundan sonraki dönemde kış aylarını İstanbul’da, yaz aylarını da Akdeniz sahillerinde geçirdi. Akdeniz’in doğasının hem ruhuna hem de sanatına yansıttığı olumlu etkiler sebebiyle 1986 yılında Bodrum’a yerleşti. Ancak Bodrum'a geldikten sadece yirmi gün sonra bir beyin kanaması geçirdi ve İstanbul’a getirildi. Acilen alındığı ameliyattan sağ çıkamayarak, 28 Mayıs 1986’da İstanbul’da öldü. 30 Mayıs 1986’da Aşiyan Mezarlığı’na defnedildi.
Edebî hayatı
Henüz ortaokul yıllarında Fatih’teki Millet Kütüphanesi’nde eski sanat dergilerini okuyup notlar alarak başlayan şiir yazma isteği, İstanbul Erkek Lisesi’nde okuduğu yıllarda artarak devam etti. Okulun Babıâli’ye oldukça yakın oluşu sebebiyle akşamüstleri Marmara, ABC ve Yokuş kitabevlerine uğrayarak yeni şiir anlayışını tutkuyla izledi. Millî Eğitim Bakanlığı yayınlarından çıkan kitaplar aracılığıyla Yunan ve Lâtin klâsiklerini, dünya edebiyatınının klasiklerini okudu. İlerleyen yaşlarında Marksizm ve sol düşünce ile tanıştı.
İlk şiiri 1944'te İstanbul dergisinde yayınlandı. Yücel, Fikirler, Edebiyat Dünyası, Kaynak dergilerinde çıkan ilk gençlik şiirlerini İkindi Üstü başlıklı kitapta topladı. Bu şiirlerde varlıklı, her şeye yaşama sevinciyle bakan bir gencin avarelikleri, duyguları ön plandaydı.
1951'de Nokta dergisini çıkardı. Bu dergi, genç şairlerle ve yazarlarla tanışmasını sağladı. İlk kitabından 7 yıl sonra yayınladığı Dirlik Düzenlik bu dönemin ürünüdür. Bu kitaptaki şiirlerde düşünceyi dil içinde eritmeye yönelen, özlü bir söyleyiş ve çarpıcı biçim arayan, toplumsal eleştiri için mizah aracını kullanan bir tutum görüldü. 1957'de yayınlanan Yerçekimli Karanfil ile kendisine özgü bir şiir evreni kurdu. İkinci Yeni akımının özgün örneklerini verdi. Yenilik, Pazar Postası, Yeni Dergi gibi dönemin sanat yayınlarında şiirsel canlılığı besleyen şairlerden biri oldu. Şiirinde zamanla sevinç yerini bunalıma, toplumsal dengesizlikleri eleştirme kaygısı yerini yıkıcı bir umutsuzluğa bıraktı. "Dize işlevini yitirdi" gerekçesiyle yeni arayışlara yöneldi. Şiirde tiyatrodan esinlenen diyaloglar kullandı. Nerde Antigone, Tragedyalar, Çağrılmayan Yakup bu dönemin ürünleridir. Yine de İkinci Yeni içindeki bazı şairler gibi anlamsızlığı savunmadı. Kapalı, anlaşılması güç, yine de anlamdan ayrılmayan bir şiire yöneldi. Çok farklı imgeler kullanırken bile düşünce öğesini göz ardı etmedi. Yapıtlarına tutarlı bir bütünlük kazandırdı. Şiirinde düzyazı olanaklarını kullanmaktan da çekinmedi. Yalnız şiirleriyle değil tepkileri ve yaşama biçimiyle de kendisinden söz ettirdi. Sürekli yazan, yayınlayan bir şair olarak ilgileri hep üstünde tuttu.
Edip Cansever’in sağlığında yayımlanan son kitabı, Oteller Kenti oldu. 1985-1986 yılları arasında yazdığı fakat yayımlanmayan şiirleri, bazı düzyazıları, hakkında yazılanlar ve bazı konuşmalar, ölümünden sonra Gül Dönüyor Avucumda (1988) başlığıyla neşredildi. 1990’da yayımlanmış tüm şiir kitapları, Yerçekimli Karanfil/Toplu Şiirleri I ve Şairin Seyir Defteri/Toplu Şiirleri II başlığıyla yeniden yayımlandı. 2005’te bütün şiirleri, Sonrası Kalır I-II başlığıyla Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlandı. Cansever’in çeşitli dergilerde yayımlanan, ancak şiir kitaplarına almadığı şiirleri, Mehmet Can Doğan tarafından derlendi ve 2009’da Öncesi de Kalır başlığıyla neşredildi.
Eserleri
Şiir Kitapları ve Eserleri
- 1947: İkindi Üstü
- 1954: Dirlik Düzenlik
- 1957: Yerçekimli Karanfil
- 1958: Umutsuzlar Parkı
- 1959: Petrol
- 1961: Nerde Antigone
- 1964: Tragedyalar
- 1966: Çağrılmayan Yakup
- 1970: Kirli Ağustos
- 1974: Sonrası Kalır
- 1976: Ben Ruhi Bey Nasılım
- 1977: Sevda ile Sevgi
- 1980: Şairin Seyir Defteri
- 1981: Yeniden
- 1982: Bezik Oynayan Kadınlar
- 1984: İlkyaz Şikayetçileri
- 1985: Oteller Kenti
- 2005: Sonrası Kalır I, Bütün Şiirleri ()
- 2005: Sonrası Kalır II, Bütün Şiirleri ()
- 2008: Gelmiş Bulundum
Düzyazı
- 1987: Gül Dönüyor Avucumda (Ölümünden sonra)
- 2009: Şiiri Şiirle Ölçmek: Şiir Üzerine Yazılar, Söyleşiler, Soruşturmalar. Hazırlayan: Devrim Dirlikyapan. Yapı Kredi Yayınları
Ödüller
- 1958: Yeditepe Şiir Armağanı - Yerçekimli Karanfil
- 1977: Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü - Ben Ruhi Bey Nasılım
- 1981: Sedat Simavi Edebiyat Ödülü - Yeniden
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Uluırmak, Ülkü, 1939-. Edip'in lastik topu : dostlarının ve ailesinin anlatımıyla Edip Cansever. 1. baskı. İstanbul. ISBN . OCLC 965253132.
- ^ Öcal, Oğuz. (2013). Bir şair, bir antigonist tavır : Edip Cansever. 1. baskı. Kızılay, Ankara: Akçağ. ISBN . OCLC 858455430.
- ^ a b Cansever, Edip 1928-1986 (1998). Gül dönüyor avucumda. 4. basım. İstanbul: Adam. ss. 25-32. ISBN . OCLC 1072353712.
- ^ Cansever, Edip, 1928-1986. (2009). Șiiri șiirle ölc̦mek : șiir üzerine yazılar, söyleșiler, sorușturmalar. 1. baskı. Dirlikyapan, Devrim, 1974-. Beyoğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN . OCLC 436109931.
- ^ a b c Canberk, Eray (haz.). A'dan Z'ye Edip Cansever. İstanbul: YKY. ss. 48-51. OCLC 470601400.
Dış bağlantılar
| Vikisöz'de Edip Cansever ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- Devrim Dirlikyapan'ın "İkinci Yeni Dışında Bir Şair: Edip Cansever" başlıklı tezi 6 Mart 2009[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Devrim Dirlikyapan'ın "Phoenix’in Evrimi: Edip Cansever'de Dramatik Monolog" başlıklı doktora tezi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Edip Cansever - Portreler Galerisi 14 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., TRT Belgesel
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Edip Cansever tam adiyla Omer Edip Cansever 8 Agustos 1928 Istanbul 28 Mayis 1986 Istanbul Turk sairdir Tam adi Omer Edip Cansever olsa da Omer adini ilk siirleri ve ilk siir kitabi disinda hic kullanmadi Edip CanseverDogum8 Agustos 1928 1928 08 08 Istanbul TurkiyeOlum28 Mayis 1986 57 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeriAsiyan Mezarligi IstanbulMeslekSairVatandaslikTurkiyeEgitimErkek Lisesi IstanbulDonem1944 1986Edebi akimIkinci YeniOnemli eserYercekimli Karanfil Ikindi UstuOnemli odulleriYeditepe Siir Armagani 1958 Turk Dil Kurumu Siir Odulu 1977 S Simavi Edebiyat Odulu 1982 Hayati8 Agustos 1928 de Istanbul un Fatih ilcesinin Soganaga semtinde dogdu Annesi ve babasi Cankiri nin Atkaracalar koyunde dogmuslar Ailenin uc kiz ve bir erkek toplam 4 cocugunun ucuncusu olarak dogdu Ilkokulu Istanbul da 56 nci Ilkokul da tamamladi Ikinci Dunya Savasi nda havaci cavus olarak Istanbul a tayin edilen babasi askerlik vazifesini tamamladiktan sonra Istanbul da kalmis Kapalicarsi da ticaret ile istigal ediyormus Ortaokul ve liseyi 1946 yilinda Istanbul Erkek Lisesi nde tamamladi Yuksek Ticaret Mektebi ne kaydoldu Ayni donemde babasinin Kapalicarsi daki dukkaninda calismaya basladi 12 Nisan 1947 de aile dostlari tarafindan tanistirildigi Mefharet Hanim la evlendi Ciftin bu evlilikten Nuran ve Omer adini verdikleri iki cocuklari oldu 1950 yilinda yedek subay olarak askerlik hizmetini tamamladi Askerlik donusunde Kapalicarsi da babadan kalma dukkanda turistik esya ve hali ticareti yapmaya basladi 1954 te meydana gelen Kapalicarsi yangininda dukkaninin yan masi uzerine Jak Salhosvili ile ortak olup asma katli bir baska dukkana gecti Ortagi alim satim islerini yonetirken Cansever tum zamanini asma katta okuyup siir yazmaya ayirdi Edip Cansever Kapalicarsi da otuz yilini gecirdi ve bu zaman zarfinda dokuz siir kitabi nesredildi 1964 te uyesi oldugu Turkiye Isci Partisi nden guncel politikadan anlamadigi gerekcesiyle ayrildi 1975 yilinda Kapalicarsi daki antikaci dukkanini satti ve ticari hayatini sonlandirdi Bundan sonraki donemde kis aylarini Istanbul da yaz aylarini da Akdeniz sahillerinde gecirdi Akdeniz in dogasinin hem ruhuna hem de sanatina yansittigi olumlu etkiler sebebiyle 1986 yilinda Bodrum a yerlesti Ancak Bodrum a geldikten sadece yirmi gun sonra bir beyin kanamasi gecirdi ve Istanbul a getirildi Acilen alindigi ameliyattan sag cikamayarak 28 Mayis 1986 da Istanbul da oldu 30 Mayis 1986 da Asiyan Mezarligi na defnedildi Edebi hayatiHenuz ortaokul yillarinda Fatih teki Millet Kutuphanesi nde eski sanat dergilerini okuyup notlar alarak baslayan siir yazma istegi Istanbul Er kek Lisesi nde okudugu yillarda artarak devam etti Okulun Babiali ye oldukca yakin olusu sebebiyle aksamustleri Marmara ABC ve Yokus kitabevlerine ugrayarak yeni siir anlayisini tutkuyla izledi Milli Egitim Bakanligi yayinlarindan cikan kitaplar araciligiyla Yunan ve Latin klasiklerini dunya edebiyatininin klasiklerini okudu Ilerleyen yaslarinda Marksizm ve sol dusunce ile tanisti Ilk siiri 1944 te Istanbul dergisinde yayinlandi Yucel Fikirler Edebiyat Dunyasi Kaynak dergilerinde cikan ilk genclik siirlerini Ikindi Ustu baslikli kitapta topladi Bu siirlerde varlikli her seye yasama sevinciyle bakan bir gencin avarelikleri duygulari on plandaydi 1951 de Nokta dergisini cikardi Bu dergi genc sairlerle ve yazarlarla tanismasini sagladi Ilk kitabindan 7 yil sonra yayinladigi Dirlik Duzenlik bu donemin urunudur Bu kitaptaki siirlerde dusunceyi dil icinde eritmeye yonelen ozlu bir soyleyis ve carpici bicim arayan toplumsal elestiri icin mizah aracini kullanan bir tutum goruldu 1957 de yayinlanan Yercekimli Karanfil ile kendisine ozgu bir siir evreni kurdu Ikinci Yeni akiminin ozgun orneklerini verdi Yenilik Pazar Postasi Yeni Dergi gibi donemin sanat yayinlarinda siirsel canliligi besleyen sairlerden biri oldu Siirinde zamanla sevinc yerini bunalima toplumsal dengesizlikleri elestirme kaygisi yerini yikici bir umutsuzluga birakti Dize islevini yitirdi gerekcesiyle yeni arayislara yoneldi Siirde tiyatrodan esinlenen diyaloglar kullandi Nerde Antigone Tragedyalar Cagrilmayan Yakup bu donemin urunleridir Yine de Ikinci Yeni icindeki bazi sairler gibi anlamsizligi savunmadi Kapali anlasilmasi guc yine de anlamdan ayrilmayan bir siire yoneldi Cok farkli imgeler kullanirken bile dusunce ogesini goz ardi etmedi Yapitlarina tutarli bir butunluk kazandirdi Siirinde duzyazi olanaklarini kullanmaktan da cekinmedi Yalniz siirleriyle degil tepkileri ve yasama bicimiyle de kendisinden soz ettirdi Surekli yazan yayinlayan bir sair olarak ilgileri hep ustunde tuttu Edip Cansever in sagliginda yayimlanan son kitabi Oteller Kenti oldu 1985 1986 yillari arasinda yazdigi fakat yayimlanmayan siirleri bazi duzyazilari hakkinda yazilanlar ve bazi konusmalar olumunden sonra Gul Donuyor Avucumda 1988 basligiyla nesredildi 1990 da yayimlanmis tum siir kitaplari Yercekimli Karanfil Toplu Siirleri I ve Sairin Seyir Defteri Top lu Siirleri II basligiyla yeniden yayimlandi 2005 te butun siirleri Sonrasi Kalir I II basligiyla Yapi Kredi Yayinlari tarafindan yayimlandi Cansever in cesitli dergilerde yayimlanan ancak siir kitaplarina almadigi siirleri Mehmet Can Dogan tarafindan derlendi ve 2009 da Oncesi de Kalir basligiyla nesredildi EserleriSiir Kitaplari ve Eserleri 1947 Ikindi Ustu 1954 Dirlik Duzenlik 1957 Yercekimli Karanfil 1958 Umutsuzlar Parki 1959 Petrol 1961 Nerde Antigone 1964 Tragedyalar 1966 Cagrilmayan Yakup 1970 Kirli Agustos 1974 Sonrasi Kalir 1976 Ben Ruhi Bey Nasilim 1977 Sevda ile Sevgi 1980 Sairin Seyir Defteri 1981 Yeniden 1982 Bezik Oynayan Kadinlar 1984 Ilkyaz Sikayetcileri 1985 Oteller Kenti 2005 Sonrasi Kalir I Butun Siirleri ISBN 978 975 08 0938 6 2005 Sonrasi Kalir II Butun Siirleri ISBN 978 975 08 0939 4 2008 Gelmis Bulundum Duzyazi 1987 Gul Donuyor Avucumda Olumunden sonra 2009 Siiri Siirle Olcmek Siir Uzerine Yazilar Soylesiler Sorusturmalar Hazirlayan Devrim Dirlikyapan Yapi Kredi YayinlariOduller1958 Yeditepe Siir Armagani Yercekimli Karanfil 1977 Turk Dil Kurumu Siir Odulu Ben Ruhi Bey Nasilim 1981 Sedat Simavi Edebiyat Odulu YenidenAyrica bakinizMendilimde Kan Sesleri MEB 100 Turk EdebiyatcisiKaynakca Uluirmak Ulku 1939 Edip in lastik topu dostlarinin ve ailesinin anlatimiyla Edip Cansever 1 baski Istanbul ISBN 978 975 08 3739 5 OCLC 965253132 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Ocal Oguz 2013 Bir sair bir antigonist tavir Edip Cansever 1 baski Kizilay Ankara Akcag ISBN 978 605 342 031 6 OCLC 858455430 a b Cansever Edip 1928 1986 1998 Gul donuyor avucumda 4 basim Istanbul Adam ss 25 32 ISBN 975 418 253 1 OCLC 1072353712 Cansever Edip 1928 1986 2009 Șiiri șiirle olc mek șiir uzerine yazilar soyleșiler sorușturmalar 1 baski Dirlikyapan Devrim 1974 Beyoglu Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 978 975 08 1522 5 OCLC 436109931 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b c Canberk Eray haz A dan Z ye Edip Cansever Istanbul YKY ss 48 51 OCLC 470601400 Dis baglantilarVikisoz de Edip Cansever ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Devrim Dirlikyapan in Ikinci Yeni Disinda Bir Sair Edip Cansever baslikli tezi 6 Mart 2009 Tarih uyusmuyor tarihinde Wayback Machine sitesinde Devrim Dirlikyapan in Phoenix in Evrimi Edip Cansever de Dramatik Monolog baslikli doktora tezi 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Edip Cansever Portreler Galerisi 14 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde TRT Belgesel