Eflak Seferi, Fatih Sultan Mehmed'in 1459'da Osmanlı Devleti'ne bağlılığını sonlandırıp Osmanlı topraklarına saldıran Eflak Prensliği Voyvodası Vlad Tepeş'in (Kazıklı Voyvoda) üzerine 1462 yılında düzenlediği tedip seferidir.
Eflak Seferi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
19. yüzyılda Theodor Aman tarafından yapılan Targovişte baskını tasviri | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Eflak Prensliği | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
II. Mehmed Veli Mahmud Paşa III. Radu | Vlad Tepeş | ||||||||
Güçler | |||||||||
45-55.000 | 25-30.000 |
Seferin sonunda yenilen Vlad Tepeş Macaristan'a kaçarken Türk ordusu Eflak'ta tam hakimiyeti kesin olarak sağladı.
Sefer öncesi
İlk kez 1391 yılında Mihaloğlu Firuz Bey komutasındaki Türk akıncıların istilasına uğrayan Eflak, Yıldırım Beyazıt (1391/1394), I. Mehmed (1416/1417) ve II. Murad (1424) dönemlerinde Osmanlı tâbiyetini kabul etmişse de, Osmanlı Devleti'nin Rumeli'de güç kaybettiği dönemlerde (Ankara Muharebesi (1402) ve takip eden Fetret Devri (1402-1413) ile Macaristan Krallığı'nın 1443-1444 taarruzları) bağımlılığı azaldığı gibi, hatta bağımsız hareket etmeye başladı.
Fatih Sultan Mehmed'in babası II. Murad'dan yılında devraldığı Osmanlı Devleti Eflak üzerindeki hakimiyetini koruyor ve yıllık haracını aldığı gibi, voyvodalarını da tayin ediyordu. 1456 yılında Eflak tahtına oturan Vlad Tepeş de Osmanlı Devleti'nin muvafakatına da sahipti.
Bununla birlikte, Vlad Tepeş 1459 yılından itibaren Osmanlı Devleti'ne vergi ödemeyi kestiği gibi, Macaristan Krallığı'yla da Osmanlı aleyhine ittifak yaptı. Fatih Sultan Mehmed ise 1461 yılında sonucunda Ceneviz'in elindeki Amasra'yı, Candaroğulları'na son vererek Sinop'u ve Trabzon Rum İmparatorluğu'na son vererek Giresun'ndan Batum'a kadar olan bölgeyi Osmanlı topraklarına katmış olup, müteakip sefer mevsiminde Eflak üzerine yürümeyi tasarlıyordu.
Sorunu önce diplomasiyle çözmeye çalışan Fatih Sultan Mehmed Vidin Valisi Çakırcı Hamza Paşa ve kâtibi Yunus Bey'i Vlad Tepeş'e elçi olarak gönderdi. Elçilerin kendisini görüşmeye davet edip esir almayı planladıklarını sezen Vlad Tepeş bunları yakalattı ve kazığa oturtarak idam etti. Ardından keza 1461 yılında yılında Tuna nehrini geçerek Osmanlı Devleti'nin Sırbistan ve Bulgaristan'daki topraklarına saldırıp binlerce kişiyi katlettiği gibi, esir aldığı binlerce kişiyi de yağlı kazıklara oturtarak öldürdü (Vlad Tepeş'in Osmanlı kaynaklarında Kazıklı Voyoda olarak anılmasının en temel nedeni budur).
Bu eylemlerin üzerinde Eflak ve Vlad Tepeş Fatih Sultan Mehmed'in ilk hedefi haline geldi.
Sefer
Sadrazam Veli Mahmud Paşa komutasındaki Türk ordusu 1462 ilkbaharında sefere çıktı. Fatih Sultan Mehmed ise donanmayla Karadeniz üzerinden Dobruca kıyılarına çıktı. İbrail dahil Eflak'ın Tuna boyundaki kale ve müstahkem mevkileri Türk birliklerince ele geçirilerek yakıldı. Türk ordusu Eflak'ın başkenti Targovişte yakınında kamp kurdu.
Ağırlıklarını ülkenin kuzeyine nakleden Vlad Tepeş ise 10 ilâ 15.000 kişilik ordusuyla Türk ordusunun üzerine yürüdü. Amacı bir gece baskınıyla Fatih Sultan Mehmed'i karargahında öldürmekti. 17 Haziran'daki gece baskınında Tepeş ve birlikleri yanılarak Sadrazam Mahmud Paşa ile İshak Paşa'nın çadırlarına yöneldi ve çadırların etrafındaki atlar ile develeri öldürebildi. Eflâklılar Fatih Sultan Mehmed'in çadırına vardıkları zaman ise Yeniçerilerin çoktan savunmaya hazırlanmış olduklarını gördüler. Türk ordusu harp saflarını kurmayı başarırken, Eflak tarafı sürpriz avantajını kaybetmişti. Sabaha kadar süren çatışmalarda Eflak birlikleri mağlubiyete uğradı ve güneşin doğuşuna yakın Vlad Tepeş geri çekildi.
Mihaloğlu Ali Bey Akıncı birlikleriyle Eflak birliklerini takiple görevlendirildi. Eflak birliklerine kaydadeğer kayıplar verdiren Ali Bey, yaklaşık 1.000 esir aldı. Bu esirler idam edildiler.
İleri harekâtını sürdüren Türk ordusu Targovişte'de 20.000'e yakın Türk ve Bulgar'ın kazıklara geçirilmiş ya da çarmıha gerilmiş halde teşhir edildiği mahalle geldi. Fatih Sultan Mehmed Boğdan yönüne çekilen ancak ne yöne gittiği tam olarak bilinemeyen Vlad Tepeş'in takibinin sürdürülmesini emretti. Tepeş ise ricat yolunun gerisini korumak için yaklaşık 6.000 kişilik bir Eflak süvarisi bırakmıştı. Turhanoğlu Ömer Bey komutasındaki Türk birlikleri bu birliği yakaladı ve yapılan muharebede imha etti. Ancak bu sürede Vlad Tepeş önce Eflak-Boğdan sınırındaki bölgeye ardından Macaristan'a sığınmıştı.
Karşısında direnebilecek Eflak birliği kalmayan Türk ordusu tümenlere ayrılarak tüm Eflak ülkesine yayıldı ve 200.000'e yakın at ve yük hayvanı ele geçirdi. Seferin başarıyla sonuçlandığına kanaat getiren Fatih Sultan Mehmed ordusuyla başkente dönmeye karar verdi.
Sefer sonrası
Sefer sonucunda Eflak'ın direnci tamamen çökertildi ve Osmanlı Devleti'ne bağımlılığı tartışmasız hale geldi. Fatih Sultan Mehmed Vlad'ın kardeşi Radul'u Eflak Voyvodası olarak tayin etti. Akıncı birliklerinin komutanı Mihaloğlu Ali Bey'i Osmanlı garnizonunun başında Radul'un tahta çıktığı başkent Targovişte'de bıraktı. Eflak'ın yıllık haracı ise 10.000 düka altın olarak belirlendi.
Bu seferle, Osmanlı devleti çok az bir kayıpla büyük bir ülkeyi nihaî olarak egemenliği altına alırken, Balkanlar'daki Osmanlı-Macar nüfuz rekabetindeki sahalardan (Sırbistan, Eflak, Boğdan ve Bosna) ikincisinde de kazanan Osmanlı oldu (Sırbistan 1459 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştı). Fatih Sultan Mehmed, bir sonraki sefer mevsiminde (1463) Bosna Krallığı'nın üzerine yürümeyi aklına koyarken, 1462 sefer mevsimini ise Midilli'yi fethederek nihayetlendirdi.
Dış bağlantılar
- "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, cilt 3, s. 61-66.6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "The European Tributary States of the Ottoman Empire in the Sixteenth Century", Gabor Karman & Lovro Kuncevic, Brill, Leiden & Boston (2013) (ISBN 978-90-04-24606-5)
- "Başlangıcından 1606'ya kadar Osmanlı Devleti ile Eflak ve Boğdan Voyvodalıkları arasındaki ilişkiler", Yasemin Sarğın, Afyonkarahisar (2013)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eflak Seferi Fatih Sultan Mehmed in 1459 da Osmanli Devleti ne bagliligini sonlandirip Osmanli topraklarina saldiran Eflak Prensligi Voyvodasi Vlad Tepes in Kazikli Voyvoda uzerine 1462 yilinda duzenledigi tedip seferidir Eflak Seferi19 yuzyilda Theodor Aman tarafindan yapilan Targoviste baskini tasviriTarihMayis 12 Temmuz 1462BolgeEflak RomanyaSebepEflak Voyvodasi Vlad Tepes in Osmanli tabiyetini reddedip Osmanli topraklarina saldirmasiSonucKesin Osmanli zaferi Eflak Prensligi nihai olarak Osmanli tabiyetine girdiTaraflarOsmanli ImparatorluguEflak PrensligiKomutanlar ve liderlerII Mehmed Veli Mahmud Pasa III RaduVlad TepesGucler45 55 00025 30 000 Seferin sonunda yenilen Vlad Tepes Macaristan a kacarken Turk ordusu Eflak ta tam hakimiyeti kesin olarak sagladi Sefer oncesiVlad Tepes Ilk kez 1391 yilinda Mihaloglu Firuz Bey komutasindaki Turk akincilarin istilasina ugrayan Eflak Yildirim Beyazit 1391 1394 I Mehmed 1416 1417 ve II Murad 1424 donemlerinde Osmanli tabiyetini kabul etmisse de Osmanli Devleti nin Rumeli de guc kaybettigi donemlerde Ankara Muharebesi 1402 ve takip eden Fetret Devri 1402 1413 ile Macaristan Kralligi nin 1443 1444 taarruzlari bagimliligi azaldigi gibi hatta bagimsiz hareket etmeye basladi Fatih Sultan Mehmed in babasi II Murad dan yilinda devraldigi Osmanli Devleti Eflak uzerindeki hakimiyetini koruyor ve yillik haracini aldigi gibi voyvodalarini da tayin ediyordu 1456 yilinda Eflak tahtina oturan Vlad Tepes de Osmanli Devleti nin muvafakatina da sahipti Bununla birlikte Vlad Tepes 1459 yilindan itibaren Osmanli Devleti ne vergi odemeyi kestigi gibi Macaristan Kralligi yla da Osmanli aleyhine ittifak yapti Fatih Sultan Mehmed ise 1461 yilinda sonucunda Ceneviz in elindeki Amasra yi Candarogullari na son vererek Sinop u ve Trabzon Rum Imparatorlugu na son vererek Giresun ndan Batum a kadar olan bolgeyi Osmanli topraklarina katmis olup muteakip sefer mevsiminde Eflak uzerine yurumeyi tasarliyordu Sorunu once diplomasiyle cozmeye calisan Fatih Sultan Mehmed Vidin Valisi Cakirci Hamza Pasa ve katibi Yunus Bey i Vlad Tepes e elci olarak gonderdi Elcilerin kendisini gorusmeye davet edip esir almayi planladiklarini sezen Vlad Tepes bunlari yakalatti ve kaziga oturtarak idam etti Ardindan keza 1461 yilinda yilinda Tuna nehrini gecerek Osmanli Devleti nin Sirbistan ve Bulgaristan daki topraklarina saldirip binlerce kisiyi katlettigi gibi esir aldigi binlerce kisiyi de yagli kaziklara oturtarak oldurdu Vlad Tepes in Osmanli kaynaklarinda Kazikli Voyoda olarak anilmasinin en temel nedeni budur Bu eylemlerin uzerinde Eflak ve Vlad Tepes Fatih Sultan Mehmed in ilk hedefi haline geldi SeferSadrazam Veli Mahmud Pasa komutasindaki Turk ordusu 1462 ilkbaharinda sefere cikti Fatih Sultan Mehmed ise donanmayla Karadeniz uzerinden Dobruca kiyilarina cikti Ibrail dahil Eflak in Tuna boyundaki kale ve mustahkem mevkileri Turk birliklerince ele gecirilerek yakildi Turk ordusu Eflak in baskenti Targoviste yakininda kamp kurdu Agirliklarini ulkenin kuzeyine nakleden Vlad Tepes ise 10 ila 15 000 kisilik ordusuyla Turk ordusunun uzerine yurudu Amaci bir gece baskiniyla Fatih Sultan Mehmed i karargahinda oldurmekti 17 Haziran daki gece baskininda Tepes ve birlikleri yanilarak Sadrazam Mahmud Pasa ile Ishak Pasa nin cadirlarina yoneldi ve cadirlarin etrafindaki atlar ile develeri oldurebildi Eflaklilar Fatih Sultan Mehmed in cadirina vardiklari zaman ise Yenicerilerin coktan savunmaya hazirlanmis olduklarini gorduler Turk ordusu harp saflarini kurmayi basarirken Eflak tarafi surpriz avantajini kaybetmisti Sabaha kadar suren catismalarda Eflak birlikleri maglubiyete ugradi ve gunesin dogusuna yakin Vlad Tepes geri cekildi Mihaloglu Ali Bey Akinci birlikleriyle Eflak birliklerini takiple gorevlendirildi Eflak birliklerine kaydadeger kayiplar verdiren Ali Bey yaklasik 1 000 esir aldi Bu esirler idam edildiler Ileri harekatini surduren Turk ordusu Targoviste de 20 000 e yakin Turk ve Bulgar in kaziklara gecirilmis ya da carmiha gerilmis halde teshir edildigi mahalle geldi Fatih Sultan Mehmed Bogdan yonune cekilen ancak ne yone gittigi tam olarak bilinemeyen Vlad Tepes in takibinin surdurulmesini emretti Tepes ise ricat yolunun gerisini korumak icin yaklasik 6 000 kisilik bir Eflak suvarisi birakmisti Turhanoglu Omer Bey komutasindaki Turk birlikleri bu birligi yakaladi ve yapilan muharebede imha etti Ancak bu surede Vlad Tepes once Eflak Bogdan sinirindaki bolgeye ardindan Macaristan a siginmisti Karsisinda direnebilecek Eflak birligi kalmayan Turk ordusu tumenlere ayrilarak tum Eflak ulkesine yayildi ve 200 000 e yakin at ve yuk hayvani ele gecirdi Seferin basariyla sonuclandigina kanaat getiren Fatih Sultan Mehmed ordusuyla baskente donmeye karar verdi Sefer sonrasiGentile Bellini nin cizdigi II Mehmed resmi Sefer sonucunda Eflak in direnci tamamen cokertildi ve Osmanli Devleti ne bagimliligi tartismasiz hale geldi Fatih Sultan Mehmed Vlad in kardesi Radul u Eflak Voyvodasi olarak tayin etti Akinci birliklerinin komutani Mihaloglu Ali Bey i Osmanli garnizonunun basinda Radul un tahta ciktigi baskent Targoviste de birakti Eflak in yillik haraci ise 10 000 duka altin olarak belirlendi Bu seferle Osmanli devleti cok az bir kayipla buyuk bir ulkeyi nihai olarak egemenligi altina alirken Balkanlar daki Osmanli Macar nufuz rekabetindeki sahalardan Sirbistan Eflak Bogdan ve Bosna ikincisinde de kazanan Osmanli oldu Sirbistan 1459 yilinda Osmanli topraklarina katilmisti Fatih Sultan Mehmed bir sonraki sefer mevsiminde 1463 Bosna Kralligi nin uzerine yurumeyi aklina koyarken 1462 sefer mevsimini ise Midilli yi fethederek nihayetlendirdi Dis baglantilar Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer cilt 3 s 61 66 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde The European Tributary States of the Ottoman Empire in the Sixteenth Century Gabor Karman amp Lovro Kuncevic Brill Leiden amp Boston 2013 ISBN 978 90 04 24606 5 Baslangicindan 1606 ya kadar Osmanli Devleti ile Eflak ve Bogdan Voyvodaliklari arasindaki iliskiler Yasemin Sargin Afyonkarahisar 2013