Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Amir veya El-Âmir bi'Ahkâmillâh (d: 31 Aralık 1096, Kahire – ö: Hicrî 3 Zilkade 524 / Milâdî 7 Ekim 1130 Salı, Kahire) Tam Adı: Ebû Ali Mansur ibni el-Mustâ‘lî el-Âmir bi'Ahkâmi’l-Lâh (Arapça: أبو علي منصور بن المستعلي الآمر بأحكام الله ,) Onuncu Fâtımî Hâlifesi ve İsmâilîyye-Mustâlîlik Mezhebi'nin "Yirminci İmâmı".
| Amir El-Âmir bi'Ahkâmillâh | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Halife Amir döneminde darp edilmiş altın dinar sikke | |||||
| Fatımi Halifesi | |||||
| Hüküm süresi | 8 Aralık 1101 - 7 Ekim 1130 | ||||
| Önce gelen | Mustali | ||||
| Sonra gelen | Hâfız | ||||
| Doğum | 31 Aralık 1096 Kahire | ||||
| Ölüm | 7 Ekim 1130 (33 yaşında) Kahire | ||||
| |||||
| Hanedan | Fatımi | ||||
| Babası | Mûstensir | ||||
Yaşamı
Halife Âmir babası Mustâlî gibi Bedr el-Cemâli'nin oğlu vezir El-Efdâl Şehinşâh'ın gölgesi altında hilâfet makâmına yükseltilmişti. Vezir El-Efdâl aynen babası Bedr el-Cemâli'nin Hâlife Mûstensir devrinde yaptığı gibi, tek olarak devleti kendisi yönetti. Halife Amir'in siyâsî sorunları hakkında çok az yetkisi bulunmaktaydı.
1121 (H.515)'te Ramazan ayının son günü olan Bayram Arife/Pazar gecesi El-Efdâl Şehinşâh katledildi ve cesedi ırmağa atıldı. Bazı tarihçiler bunun Halife Amir tarafından planlatılıp uygulamaya koyulduğunu belirtmişlerdir. Bu hükûmet darbesi neticesinde El-Efdâl Şehinşâh katlinden sonra El-Memun İbni Bataihi Vezir oldu. Halife Amir böylece tedricen devletin yönetimini ele geçirmeğe başladı. 1128'de Vezir El-Memun İbni Bataihi de görevinden atıldı ve sonradan idam edildi. Bundan sonra Halife Amir hiç kimseyi Vezir olarak tayin etmemeye karar verdi ve bunu uyguladı. Fakat Halifenin gayet yakın baş danışmanı olan ve dini Hristiyan olan Ebu Naca vel Kanna Halife'ye yakınlığı dolayısıyla devlet politikalarına gayet büyük şahsi etki yapmıştır. Fakat 1129/30'da o da tutuklanmış ve idam edilmiştir.
Bu yıllarda Fatımiler tarafından Filistin'de kurulu Haçlılar Kudüs Krallığı'na karşı sık sık askeri seferler düzenlendi: Bunlar 1101'de Sad El-Devle El-Tavasi; 1102'de Şeref al-Maal İbni El-Afdal ; 1103'te İbni El-Ajam Kadu; 1104'te Camal El-Mülk; 1105'te Sana El-Mülk El-Hüseyn El-Afdal; 1112 El-Aazz ve 1113 Masud komutasında Aşkelon şehrinden yapılmıştır. Buna karşılık olarak Kudüs Krallığı Haçlılar orduları da Fatimiler elinde bulunan şehir ve arazilere akınlar yapmışlardır. Bunların hedefi 1109'da Trablusşam; 1111'de Sayda ve 1126'da Sur olup Haçlılar bu şehri ellerine geçirmişlerdir. 1117'da Kudüs Krallığı kralı I. Baudouin ordusu ile Mısır'a hücum etmiş ve yukarı Mısır'da Farama ve Tınnıs mevkilerine kadar ilerlemiş; ama hastalandığı için geriye dönmek zorunda kalmıştır. Kral I. Baudouin bu seferden Kudüs'e geri dönmekte iken yolda 2 Nisan 1118'de El Ariş (günümüzde Mısır)'te ölmüştür.
Döneminde İsmâ‘îl’îyye'nin Nizâr’îyye ve Mustâ‘lîyye kolları arasındaki ayrılığın daha da büyümesi iktidarına büyük darbe indirmişti. 1122'de Kahire'de Nizariler aleyhinden büyük halk toplantısı ve gösterileri yapılmıştır. Bunun üzerine Nizârîler'in bazı ibadethaneler üzerine olan hakları ortadan kaldırılmıştır.
Tâyyîbîlik ve Hâfızîlik mezheplerinin oluşumu
Nizâr’îyye taraftarları ile aralarından şiddetlenen iktidar mücadeleleri sonucunda Halife Amir, Hasan Sabbah'ın Haşhaşin cephesi mensuplarınca 7 Ekim 1130 tarihinde katledildi.
Ölümünden sonra iktidar mücadeleleri daha da şiddetlendi ve akabinde yeğeni Hafız'ın iktidara gelmesiyle neticelendi. Taraftarları ise Hafız'ın hükûmetini tanımayarak Âmir'in henüz dört yaşında olan oğlu Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım'ın imâmlığını ilân ederek Tâyyîb’îyye fırkasını oluşturdular.
Kaynakça
- ^ İbn-i Hallikân, Cilt 1, sayfa 613-614.
Dış bağlantılar
- El-Efdâl'in öldürülmesi 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Âmir (Fâtımî halifesi) Doğumu: 1096 Ölümü: 1130 | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Mustali Dokuzuncu Fâtımîler Hâlifesi | Onuncu Fâtımîler Hâlifesi Amir Âmir bi'Ahkâmillâh 1102 - 1130 | Sonra gelen Hafız On Birinci Fâtımîler Hâlifesi |
| Şii İslam unvanları | ||
| Önce gelen Ahmed el-Mustâ‘lî On Dokuzuncu İsmâ‘îlî-Mustâ‘lîyye İmâmı | İmâm Âmir bi'Ahkâmillâh Yirminci İsmâ‘îl’îyye-Mustâ‘lîyye Şîʿa İsmâ‘îlî İmâmı 1102 - 1130 | Sonra gelen Et-Tâyyîb Ebû’l-Kâsım (Tâyyîb’îyye) Ebû’l-Meymûn ʿAbd el-Mecîd (Hâfızîlik) Yirmi Birinci İsmâ‘îlî-Mustâ‘lîyye İmâmı |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amir veya El Amir bi Ahkamillah d 31 Aralik 1096 Kahire o Hicri 3 Zilkade 524 Miladi 7 Ekim 1130 Sali Kahire Tam Adi Ebu Ali Mansur ibni el Musta li el Amir bi Ahkami l Lah Arapca أبو علي منصور بن المستعلي الآمر بأحكام الله Onuncu Fatimi Halifesi ve Ismailiyye Mustalilik Mezhebi nin Yirminci Imami Amir El Amir bi AhkamillahHalife Amir doneminde darp edilmis altin dinar sikkeFatimi HalifesiHukum suresi8 Aralik 1101 7 Ekim 1130Once gelenMustaliSonra gelenHafizDogum31 Aralik 1096 KahireOlum7 Ekim 1130 33 yasinda KahireTam adiEl Amir bi AhkamillahHanedanFatimiBabasiMustensirYasamiHalife Amir babasi Mustali gibi Bedr el Cemali nin oglu vezir El Efdal Sehinsah in golgesi altinda hilafet makamina yukseltilmisti Vezir El Efdal aynen babasi Bedr el Cemali nin Halife Mustensir devrinde yaptigi gibi tek olarak devleti kendisi yonetti Halife Amir in siyasi sorunlari hakkinda cok az yetkisi bulunmaktaydi 1121 H 515 te Ramazan ayinin son gunu olan Bayram Arife Pazar gecesi El Efdal Sehinsah katledildi ve cesedi irmaga atildi Bazi tarihciler bunun Halife Amir tarafindan planlatilip uygulamaya koyuldugunu belirtmislerdir Bu hukumet darbesi neticesinde El Efdal Sehinsah katlinden sonra El Memun Ibni Bataihi Vezir oldu Halife Amir boylece tedricen devletin yonetimini ele gecirmege basladi 1128 de Vezir El Memun Ibni Bataihi de gorevinden atildi ve sonradan idam edildi Bundan sonra Halife Amir hic kimseyi Vezir olarak tayin etmemeye karar verdi ve bunu uyguladi Fakat Halifenin gayet yakin bas danismani olan ve dini Hristiyan olan Ebu Naca vel Kanna Halife ye yakinligi dolayisiyla devlet politikalarina gayet buyuk sahsi etki yapmistir Fakat 1129 30 da o da tutuklanmis ve idam edilmistir Bu yillarda Fatimiler tarafindan Filistin de kurulu Haclilar Kudus Kralligi na karsi sik sik askeri seferler duzenlendi Bunlar 1101 de Sad El Devle El Tavasi 1102 de Seref al Maal Ibni El Afdal 1103 te Ibni El Ajam Kadu 1104 te Camal El Mulk 1105 te Sana El Mulk El Huseyn El Afdal 1112 El Aazz ve 1113 Masud komutasinda Askelon sehrinden yapilmistir Buna karsilik olarak Kudus Kralligi Haclilar ordulari da Fatimiler elinde bulunan sehir ve arazilere akinlar yapmislardir Bunlarin hedefi 1109 da Trablussam 1111 de Sayda ve 1126 da Sur olup Haclilar bu sehri ellerine gecirmislerdir 1117 da Kudus Kralligi krali I Baudouin ordusu ile Misir a hucum etmis ve yukari Misir da Farama ve Tinnis mevkilerine kadar ilerlemis ama hastalandigi icin geriye donmek zorunda kalmistir Kral I Baudouin bu seferden Kudus e geri donmekte iken yolda 2 Nisan 1118 de El Aris gunumuzde Misir te olmustur Doneminde Isma il iyye nin Nizar iyye ve Musta liyye kollari arasindaki ayriligin daha da buyumesi iktidarina buyuk darbe indirmisti 1122 de Kahire de Nizariler aleyhinden buyuk halk toplantisi ve gosterileri yapilmistir Bunun uzerine Nizariler in bazi ibadethaneler uzerine olan haklari ortadan kaldirilmistir Tayyibilik ve Hafizilik mezheplerinin olusumuNizar iyye taraftarlari ile aralarindan siddetlenen iktidar mucadeleleri sonucunda Halife Amir Hasan Sabbah in Hashasin cephesi mensuplarinca 7 Ekim 1130 tarihinde katledildi Olumunden sonra iktidar mucadeleleri daha da siddetlendi ve akabinde yegeni Hafiz in iktidara gelmesiyle neticelendi Taraftarlari ise Hafiz in hukumetini tanimayarak Amir in henuz dort yasinda olan oglu Et Tayyib Ebu l Kasim in imamligini ilan ederek Tayyib iyye firkasini olusturdular Kaynakca Ibn i Hallikan Cilt 1 sayfa 613 614 Dis baglantilarEl Efdal in oldurulmesi 14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Amir Fatimi halifesi Dogumu 1096 Olumu 1130Resmi unvanlarOnce gelen Mustali Dokuzuncu Fatimiler Halifesi Onuncu Fatimiler Halifesi Amir Amir bi Ahkamillah 1102 1130 Sonra gelen Hafiz On Birinci Fatimiler HalifesiSii Islam unvanlariOnce gelen Ahmed el Musta li On Dokuzuncu Isma ili Musta liyye Imami Imam Amir bi Ahkamillah Yirminci Isma il iyye Musta liyye Siʿa Isma ili Imami 1102 1130 Sonra gelen Et Tayyib Ebu l Kasim Tayyib iyye Ebu l Meymun ʿAbd el Mecid Hafizilik Yirmi Birinci Isma ili Musta liyye Imami