Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Elbis Gesaratsyan (d. 1830 Beşiktaş, İstanbul, ö. 1911 Mısır) Osmanlı Dönemi basınının ilk Ermeni asıllı kadın gazetecisi olarak kabul edilen yazardır.
Elbis Gesaratsyan | |
|---|---|
| Doğum | 1830 Beşiktaş, İstanbul |
| Ölüm | 1911 Mısır |
| Meslek | yazar, gazeteci |
Yaşamı
1 Ağustos 1862’de ilk Ermeni kadın dergisi olan ve aylık olarak yayımlanan Gitar’ı çıkarmaya başladı. Derginin sloganı "Ermeni Kızlarına Davet" şeklindeydi. Küçük boy sekiz sayfa çıkan ve altı aylık aboneliği 40 kuruş olan dergi, yeteri kadar abone bulamadığı için yalnızca yedi sayı yayımlandı. Son sayısı 1 Şubat 1863 tarihinde çıktı. Derginin ilk sayısında "Vokin Hayrenasirutyan" (Vatanperverlik Ruhu), "Ar Oriortıs" (Genç Kızlara), "Ingerutyan Okdagarutyunı" (Topluma Hizmet), "Iravunkı i Kordz Tınelı Hantıknutyun çe" (Hakkını Kullanmak Küstahlık Değildir) başlıklarıyla dört yazısı çıktı.
Gitar’da yer alan yazılarını "Yelbis Garabedyan Doğramacı" Hayguhi (Ermeni Bir Kadın) takma adıyla yayımladı. Gesaratsyan’ın bu girişimi Ermenice basın tarafından da desteklendi. 1852 ile 1908 yılları arasında İstanbul’da yayımlanan bir dergi olan Masis, derginin çıkışını tebrik etti ve Gesaratsyan’ın teşvik edilmesi gerektiğini yazdı. Dönemin önemli Ermeni aydınlarından olan ve ilk Türkçe roman Akabi Hikâyesi'nin yazarı Hovsep Vartanyan da 1862'de 'in 458. sayısında derginin okuyucu kitlesinin büyüyerek gelişmesini diledi.
Elbis Gesaratsyan 1879 yılında "Namagani ar Intertsaser Hayuhis" (Eğitimsever Ermeni Kadına Mektuplar) adıyla bir kitap yayımladı ve dergide de bahsettiği gibi kadınların toplum hayatındaki rolleri ve kadınların eğitimi konuları öne çıkardı. Bu kitapta, kadın ve erkekler arasındaki eşitsizliğin nedenlerini çözümlemeye çalışmış, toplumun ileri gitmesi için kadının özgürleşmesinin gerektiğini savundu. Bunun eğitim yoluyla mümkün olacağını öne sürdü. Kitabın gelirini üyesi olduğu ’ne (Azkanıver Hayuhyats Ingerutyun) bağışladı. Elbis Gesaratsyan, ayrıca Masis ve Dzağig (Çiçek) dergilerinde de makaleler yazdı.
Hayatının sonlarına dek İstanbul'da yaşadı. Ancak dönemin bir başka Ermeni yazaı Teotig'in 1911 yılında yayımladığı Amenun Daretsuytsı'na (Herkesin Yıllığı) göre yaşamının sonlarında 1911’de İskenderiye'de bulundu. Bazı kaynaklara göre İskenderiye, bazılarına göre ise Kahire'de ölmüştür.
Elbis Gesaratsyan, yazar ve gazeteci ’ın da teyzesidir.
Eserleri
- Gitar Dergisi, İstanbul, 1862 – 1863, 7 sayı
- Namagani ar Intertsaser Hayuhis (Eğitimsever Ermeni Kadın Okura Mektuplar), İstanbul, 1879
Okumalar
- Yeprem Boğosyan, “Elbis Gesaratsyan ve Gitar”. Bir Adalet Feryadı, Osmanlı’dan Türkiye’ye Beş Ermeni Feminist Yazar (1862-1933), derleme: Lerna Ekmekçioğlu, Melissa Bilal. İstanbul: Aras, 2006. 22-24.
- Elbis Gesaratsyan, “Bizim Cinsimize Neden Zayıflık Yakıştırılır”. çeviri: Satanik Alanyan. Bir Adalet Feryadı, Osmanlı'dan Türkiye’ye Beş Ermeni Feminist Yazar (1862-1933), derleme: Lerna Ekmekçioğlu, Melissa Bilal. İstanbul: Aras, 2006. 25-34.
- Serpil Çakır, Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul, 2011.
Kaynakça
- ^ Bianet - İlk Ermeni Kadın Gazeteci: Elbis Gesaratsyan
- ^ "İstanbul Kadın Müzesi Elbis Gesaratsyan Sayfası". 15 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2021.
- ^ "writersofturkey.net - Elbis Gesaratsyan". 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2021.
- ^ Bir Adalet Feryadı, Osmanlı'dan Türkiye'ye Beş Ermeni Feminist Yazar 1862 - 1933 - İstanbul Kadın Müzesi
Dış bağlantılar
- İstanbul Kadın Müzesi - Elbis Gesaratsyan 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Elbis Gesaratsyan d 1830 Besiktas Istanbul o 1911 Misir Osmanli Donemi basininin ilk Ermeni asilli kadin gazetecisi olarak kabul edilen yazardir Elbis GesaratsyanDogum1830 Besiktas IstanbulOlum1911 MisirMeslekyazar gazeteciYasami1 Agustos 1862 de ilk Ermeni kadin dergisi olan ve aylik olarak yayimlanan Gitar i cikarmaya basladi Derginin slogani Ermeni Kizlarina Davet seklindeydi Kucuk boy sekiz sayfa cikan ve alti aylik aboneligi 40 kurus olan dergi yeteri kadar abone bulamadigi icin yalnizca yedi sayi yayimlandi Son sayisi 1 Subat 1863 tarihinde cikti Derginin ilk sayisinda Vokin Hayrenasirutyan Vatanperverlik Ruhu Ar Oriortis Genc Kizlara Ingerutyan Okdagarutyuni Topluma Hizmet Iravunki i Kordz Tineli Hantiknutyun ce Hakkini Kullanmak Kustahlik Degildir basliklariyla dort yazisi cikti Gitar da yer alan yazilarini Yelbis Garabedyan Dogramaci Hayguhi Ermeni Bir Kadin takma adiyla yayimladi Gesaratsyan in bu girisimi Ermenice basin tarafindan da desteklendi 1852 ile 1908 yillari arasinda Istanbul da yayimlanan bir dergi olan Masis derginin cikisini tebrik etti ve Gesaratsyan in tesvik edilmesi gerektigini yazdi Donemin onemli Ermeni aydinlarindan olan ve ilk Turkce roman Akabi Hikayesi nin yazari Hovsep Vartanyan da 1862 de in 458 sayisinda derginin okuyucu kitlesinin buyuyerek gelismesini diledi Elbis Gesaratsyan 1879 yilinda Namagani ar Intertsaser Hayuhis Egitimsever Ermeni Kadina Mektuplar adiyla bir kitap yayimladi ve dergide de bahsettigi gibi kadinlarin toplum hayatindaki rolleri ve kadinlarin egitimi konulari one cikardi Bu kitapta kadin ve erkekler arasindaki esitsizligin nedenlerini cozumlemeye calismis toplumun ileri gitmesi icin kadinin ozgurlesmesinin gerektigini savundu Bunun egitim yoluyla mumkun olacagini one surdu Kitabin gelirini uyesi oldugu ne Azkaniver Hayuhyats Ingerutyun bagisladi Elbis Gesaratsyan ayrica Masis ve Dzagig Cicek dergilerinde de makaleler yazdi Hayatinin sonlarina dek Istanbul da yasadi Ancak donemin bir baska Ermeni yazai Teotig in 1911 yilinda yayimladigi Amenun Daretsuytsi na Herkesin Yilligi gore yasaminin sonlarinda 1911 de Iskenderiye de bulundu Bazi kaynaklara gore Iskenderiye bazilarina gore ise Kahire de olmustur Elbis Gesaratsyan yazar ve gazeteci in da teyzesidir EserleriGitar Dergisi Istanbul 1862 1863 7 sayi Namagani ar Intertsaser Hayuhis Egitimsever Ermeni Kadin Okura Mektuplar Istanbul 1879OkumalarYeprem Bogosyan Elbis Gesaratsyan ve Gitar Bir Adalet Feryadi Osmanli dan Turkiye ye Bes Ermeni Feminist Yazar 1862 1933 derleme Lerna Ekmekcioglu Melissa Bilal Istanbul Aras 2006 22 24 Elbis Gesaratsyan Bizim Cinsimize Neden Zayiflik Yakistirilir ceviri Satanik Alanyan Bir Adalet Feryadi Osmanli dan Turkiye ye Bes Ermeni Feminist Yazar 1862 1933 derleme Lerna Ekmekcioglu Melissa Bilal Istanbul Aras 2006 25 34 Serpil Cakir Osmanli Kadin Hareketi Istanbul 2011 Kaynakca Bianet Ilk Ermeni Kadin Gazeteci Elbis Gesaratsyan Istanbul Kadin Muzesi Elbis Gesaratsyan Sayfasi 15 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2021 writersofturkey net Elbis Gesaratsyan 8 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2021 Bir Adalet Feryadi Osmanli dan Turkiye ye Bes Ermeni Feminist Yazar 1862 1933 Istanbul Kadin MuzesiDis baglantilarIstanbul Kadin Muzesi Elbis Gesaratsyan 15 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde