Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
17 Tauri olarak da belirtilen Elektra, Boğa takımyıldızında yaklaşık olarak 400 ışık yılı uzaklıkta yer alan mavi-beyaz bir dev yıldızdır. Ülker açık yıldız kümesindeki (M45) üçüncü en parlak yıldızdır ve 3,7 görünür büyüklüğüyle çıplak gözle görülebilir. Ülker'in diğer parlak yıldızları gibi adını Yunan mitolojisindeki Yedi Kız Kardeş'ten birinden alır.
  | |
| Gözlem verisi Dönem J2000 Ekinoks J2000 | |
|---|---|
| Takımyıldız | Boğa |
| Sağ açıklık | 03sa 44d 52,53688s |
| Dik açıklık | +24° 06′ 48,0112″ |
| Görünür büyüklük (V) | 3,70 |
| Özellikler | |
| Tayfsal sınıf | B6 IIIe |
| U−B renk ölçeği | -0,40 |
| B−V renk ölçeği | -0,12 |
| Astrometri | |
| Dikey hız (Rv) | +10,9 km/s |
| Özdevinim (μ) | RA: +20,84 mys/y Dec.: -46,06 mys/y |
| Iraklık açısı (π) | 8,06 ± 0,25 mys |
| Uzaklık | 400 ± 10 ly (124 ± 4 pc) |
| Mutlak büyüklük (MV) | -1,77 |
| Ayrıntılar | |
| Kütle | 4,6-4,7 M☉ |
| Yarıçap | 6,06+0,14 -0,15 R☉ |
| Aydınlatma gücü | 940 L☉ |
| Yüzey kütle çekimi (log g) | 3,412±0,047 cgs |
| Sıcaklık | 13.484 ± 293 K |
| Dönüş hızı (v sin i) | 181 km/s |
| Yaş | 115 Milyon yıl |
| Katalog belirtmeleri | |
| Veritabanı kaynakları | |
| SIMBAD | veri |
Özellikler
Elektra, gruptaki yıldızlar arasında 3,72 görünür büyüklüğüyle en parlak üçüncü yıldızdır. Tayf sınıfı B6 IIIe olan yıldız, Güneş'ten yaklaşık olarak 400 ışık yılı uzaklıkta bulunur. Ülker Kümesi'nin ise 444 ışık yılı uzaklıkta olduğu düşünülmektedir. Elektra’nın çoklu yıldız sistemi olduğuna dair birçok makale yayınlanmış, fakat bu iddialar çelişkilidir ve hiçbir zaman doğrulanmamıştır.
Bu yıldızın öngörülen dönüş hızı 181 km/s'dir, bu da onu hızlı dönen bir yıldız yapar. Bu, yıldızın ekvatoral dönüş hızının Dünya'ya olan görüş doğrultusundaki bileşenidir. Yıldızın kutup eğikliği tahminen 46,8°±1,6°'dir ve bu da onun gerçek ekvatoral dönme hızını 320±18 km/s olarak verir. Elektra'nın hızlı dönüş hızı, kutupların basıklaşmasına ve ekvatorun genişlemesine neden olur. Bu durum, yıldızın yüzey çekim kuvvetini düzgün olmayan bir şekilde dağıtarak sıcaklık farklılıklarına yol açar. Bu etki, enleme göre radyasyon farklılıklarına yol açtığı için (gravity darkening) olarak bilinir. Hızlı dönüş, çekirdek yoğunluğunu artırarak ve radyasyon çıkışını azaltarak yıldızın ömrünü uzatır.
Elektra, tayfında belirgin hidrojen emisyon çizgilerine sahip (B-tipi) bir yıldız olan Be yıldızı olarak sınıflandırılır. Be yıldızları, normal B-tipi yıldızlara kıyasla 1,5-2 kat daha yüksek bir dönme hızına sahiptir. Bu yüksek dönme hızı, küçük çaplı fışkırmalarda bile kütle kaybına neden olabilir. Radyal hız ölçümlerindeki değişiklikler bu yıldızın bir yoldaşı olabileceğini düşündürmektedir ve bu da Elektra'yı spektroskopik ikili yıldız yapabilir. Bununla birlikte, interferometri dahil takip çalışmaları herhangi bir yoldaş yıldız(ları) doğrulayamadığından, büyük olasılıkla tek bir yıldızdır.
Elektra bir değişen yıldız olabilir ve 'nda (New Catalogue of Suspected Variable Stars) NSV 15755 olarak yer alır. Elektra'nın parlaklığındaki düşük genlikli değişkenlik (Kepler/K2) tarafından tespit edilmiştir ve yıldızın ışık eğrisinin Fourier analizi, en güçlüleri 1,107 ve 1,165 gün olmak üzere birkaç salınım dönemi göstermektedir. Uluslararası Değişen Yıldız Endeksi bu yıldızı yavaş zonklayan B-tipi yıldız olarak sınıflandırır.
Elektra'nın kızılötesi gözlemleri yaklaşık 0,5 kadir büyüklüğe eşit aşırı bir radyasyon seviyesi göstermiştir. Bu emisyon muhtemelen radyasyonla tetiklenen kütle kaybı ve yıldızın hızlı dönüşü nedeniyle oluşan bir gaz diskinden kaynaklanmaktadır. Bu diskler, yaklaşık on yılda bir meydana gelen madde atımıyla oluşur ve daha sonra yıldızın etrafındaki ekvator düzlemine yerleşir. Bununla birlikte, bu yıldızı çevreleyen parlak bulutsu, gözlemleri kuşkulu hale getirmektedir.
Adlandırma
17 Tauri, yıldızın Flamsteed belirtmesidir.
Geleneksel adı olan Elektra,Yunan mitolojisinde Ülker (Pleiades) kardeşlerinden biridir. 2016 yılında Uluslararası Astronomi Birliği (International Astronomical Union - IAU), yıldızlar için özel isimleri kataloglamak ve standartlaştırmak amacıyla bir Yıldız İsimleri Çalışma Grubu (Working Group on Star Names - WGSN) oluşturdu. WGSN, 21 Ağustos 2016'da bu yıldız için Electra adını onayladı ve şimdi bu ad IAU tarafından onaylanmış Yıldız İsimleri Listesi'nde yer almaktadır.
Kaynakça
- ^ a b c d e f Van Leeuwen, F. (2007). "Validation of the new Hipparcos reduction". Astronomy and Astrophysics. 474 (2): 653-664. arXiv:0708.1752 $2. Bibcode:2007A&A...474..653V. doi:10.1051/0004-6361:20078357.
- ^ Ducati, J. R (2002). "VizieR Online Data Catalog: Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system". CDS/ADC Collection of Electronic Catalogues. 2237. Bibcode:2002yCat.2237....0D.
- ^ a b Grady, C. A.; Bjorkman, K. S.; Snow, T. P.; Sonneborn, George; Shore, Steven N.; Barker, Paul K. (Nisan 1989). "Highly ionized stellar winds in Be stars. II - Winds in B6-B9.5e stars". Astrophysical Journal, Part 1. 339: 403-419. Bibcode:1989ApJ...339..403G. doi:10.1086/167306.
- ^ a b Johnson, H. L.; Iriarte, B.; Mitchell, R. I.; Wisniewskj, W. Z. (1966). "UBVRIJKL photometry of the bright stars". Communications of the Lunar and Planetary Laboratory. 4: 99-110. Bibcode:1966CoLPL...4...99J.
- ^ Pearce, J. A.; Hill, G. (1975). "A spectroscopic investigation of the Pleiades". Publications of the Dominion Astrophysical Observatory. 14 (14): 319-343. Bibcode:1975PDAO...14..319P.
- ^ Zhang, P; Liu, C. Q; Chen, P. S (2006). "Absolute Magnitudes of Be Stars Based on Hipparcos Parallaxes". Astrophysics and Space Science. 306 (3): 113. Bibcode:2006Ap&SS.306..113Z. doi:10.1007/s10509-006-9173-1.
- ^ a b Zorec, J.; Frémat, Y.; Cidale, L. (Ekim 2005). "On the evolutionary status of Be stars. I. Field Be stars near the Sun". Astronomy and Astrophysics. 441 (1): 235-248. arXiv:astro-ph/0509119 $2. Bibcode:2005A&A...441..235Z. doi:10.1051/0004-6361:20053051.
- ^ a b Harmanec, P (2000). "Physical Properties and Evolutionary Stage of Be Stars". The be Phenomenon in Early-Type Stars. 214: 13. Bibcode:2000ASPC..214...13H.
- ^ a b c d Frémat, Y.; Zorec, J.; Hubert, A.-M.; Floquet, M. (Eylül 2005). "Effects of gravitational darkening on the determination of fundamental parameters in fast-rotating B-type stars". . 440 (1): 305-320. arXiv:astro-ph/0503381 $2. Bibcode:2005A&A...440..305F. doi:10.1051/0004-6361:20042229.
- ^ Basri, Gibor; Marcy, Geoffrey W.; Graham, James R. (1996). "Lithium in Brown Dwarf Candidates: The Mass and Age of the Faintest Pleiades Stars". The Astrophysical Journal. 458: 600-609. Bibcode:1996ApJ...458..600B. doi:10.1086/176842.
- ^ Hutter, D. J.; Tycner, C.; Zavala, R. T.; Benson, J. A.; Hummel, C. A.; Zirm, H. (2021). "Surveying the Bright Stars by Optical Interferometry. III. A Magnitude-limited Multiplicity Survey of Classical be Stars". The Astrophysical Journal Supplement Series. 257 (2): 69. arXiv:2109.06839 $2. Bibcode:2021ApJS..257...69H. doi:10.3847/1538-4365/ac23cb
![image]()
. - ^ Abt, Helmut A.; Barnes, Ronnie C.; Biggs, Eleanor S.; Osmer, Patrick S. (Kasım 1965). "The Frequency of Spectroscopic Binaries in the Pleiades". Astrophysical Journal. 142: 1604-1615. Bibcode:1965ApJ...142.1604A. doi:10.1086/148440.
- ^ Pearce, J. A.; Hill, Graham (1971). "Four Suspected Spectroscopic Binaries in the Pleiades". Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 83 (494): 493-495. Bibcode:1971PASP...83..493P. doi:10.1086/129161
![image]()
. - ^ Hutter, D. J.; Tycner, C.; Zavala, R. T.; Benson, J. A.; Hummel, C. A.; Zirm, H. (2021). "Surveying the Bright Stars by Optical Interferometry. III. A Magnitude-limited Multiplicity Survey of Classical Be Stars". The Astrophysical Journal Supplement Series. 257 (2): 69. arXiv:2109.06839 $2. Bibcode:2021ApJS..257...69H. doi:10.3847/1538-4365/ac23cb
![image]()
. - ^ a b White, T. R. (Kasım 2017). "Beyond the Kepler/K2 bright limit: variability in the seven brightest members of the Pleiades". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 471 (3): 2882-2901. arXiv:1708.07462 $2. Bibcode:2017MNRAS.471.2882W. doi:10.1093/mnras/stx1050
![image]()
. - ^ "NSV 15755". The International Variable Star Index. AAVSO. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ Gorlova, Nadya; Rieke, George H.; Muzerolle, James; Stauffer, John R.; Siegler, Nick; Young, Erick T.; Stansberry, John H. (Ekim 2006). "Spitzer 24 μm Survey of Debris Disks in the Pleiades". The Astrophysical Journal. 649 (2): 1028-1042. arXiv:astro-ph/0606039 $2. Bibcode:2006ApJ...649.1028G. doi:10.1086/506373.
- ^ Allen, Richard Hinckley (1899). Star-names and their meanings. G. E. Stechert. s. 406. Erişim tarihi: 10 Ekim 2009.
- ^ "IAU Working Group on Star Names (WGSN)". Uluslararası Astronomi Birliği. 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2016.
- ^ "IAU Catalog of Star Names". 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2016.
Dış bağlantılar
- Kaler, Jim. "Electra". STARS. Illinois Üniversitesi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
17 Tauri olarak da belirtilen Elektra Boga takimyildizinda yaklasik olarak 400 isik yili uzaklikta yer alan mavi beyaz bir dev yildizdir Ulker acik yildiz kumesindeki M45 ucuncu en parlak yildizdir ve 3 7 gorunur buyukluguyle ciplak gozle gorulebilir Ulker in diger parlak yildizlari gibi adini Yunan mitolojisindeki Yedi Kiz Kardes ten birinden alir ElektraUlker kumesindeki Elektra daire icine alinmis Gozlem verisi Donem J2000 Ekinoks J2000Takimyildiz BogaSag aciklik 03sa 44d 52 53688sDik aciklik 24 06 48 0112 Gorunur buyukluk V 3 70OzelliklerTayfsal sinif B6 IIIeU B renk olcegi 0 40B V renk olcegi 0 12AstrometriDikey hiz Rv 10 9 km sOzdevinim m RA 20 84 mys y Dec 46 06 mys yIraklik acisi p 8 06 0 25 mysUzaklik400 10 ly 124 4 pc Mutlak buyukluk MV 1 77AyrintilarKutle4 6 4 7 M Yaricap6 06 0 14 0 15 R Aydinlatma gucu940 L Yuzey kutle cekimi log g 3 412 0 047 cgsSicaklik13 484 293 KDonus hizi v sin i 181 km sYas115 Milyon yilKatalog belirtmeleri17 Tauri BD 23 507 FK5 136 4477 HD 23302 HIP 17499 HR 1142 SAO 76131 NSV 15755Veritabani kaynaklariSIMBADveriOzelliklerKizilotesinde Ulker Kumesi ve cercevenin en ustunde Elektra Elektra gruptaki yildizlar arasinda 3 72 gorunur buyukluguyle en parlak ucuncu yildizdir Tayf sinifi B6 IIIe olan yildiz Gunes ten yaklasik olarak 400 isik yili uzaklikta bulunur Ulker Kumesi nin ise 444 isik yili uzaklikta oldugu dusunulmektedir Elektra nin coklu yildiz sistemi olduguna dair bircok makale yayinlanmis fakat bu iddialar celiskilidir ve hicbir zaman dogrulanmamistir Bu yildizin ongorulen donus hizi 181 km s dir bu da onu hizli donen bir yildiz yapar Bu yildizin ekvatoral donus hizinin Dunya ya olan gorus dogrultusundaki bilesenidir Yildizin kutup egikligi tahminen 46 8 1 6 dir ve bu da onun gercek ekvatoral donme hizini 320 18 km s olarak verir Elektra nin hizli donus hizi kutuplarin basiklasmasina ve ekvatorun genislemesine neden olur Bu durum yildizin yuzey cekim kuvvetini duzgun olmayan bir sekilde dagitarak sicaklik farkliliklarina yol acar Bu etki enleme gore radyasyon farkliliklarina yol actigi icin gravity darkening olarak bilinir Hizli donus cekirdek yogunlugunu artirarak ve radyasyon cikisini azaltarak yildizin omrunu uzatir Elektra tayfinda belirgin hidrojen emisyon cizgilerine sahip B tipi bir yildiz olan Be yildizi olarak siniflandirilir Be yildizlari normal B tipi yildizlara kiyasla 1 5 2 kat daha yuksek bir donme hizina sahiptir Bu yuksek donme hizi kucuk capli fiskirmalarda bile kutle kaybina neden olabilir Radyal hiz olcumlerindeki degisiklikler bu yildizin bir yoldasi olabilecegini dusundurmektedir ve bu da Elektra yi spektroskopik ikili yildiz yapabilir Bununla birlikte interferometri dahil takip calismalari herhangi bir yoldas yildiz lari dogrulayamadigindan buyuk olasilikla tek bir yildizdir Elektra icin isik egrisi White ve digerlerinden 2017 uyarlanmistir Elektra bir degisen yildiz olabilir ve nda New Catalogue of Suspected Variable Stars NSV 15755 olarak yer alir Elektra nin parlakligindaki dusuk genlikli degiskenlik Kepler K2 tarafindan tespit edilmistir ve yildizin isik egrisinin Fourier analizi en gucluleri 1 107 ve 1 165 gun olmak uzere birkac salinim donemi gostermektedir Uluslararasi Degisen Yildiz Endeksi bu yildizi yavas zonklayan B tipi yildiz olarak siniflandirir Elektra nin kizilotesi gozlemleri yaklasik 0 5 kadir buyukluge esit asiri bir radyasyon seviyesi gostermistir Bu emisyon muhtemelen radyasyonla tetiklenen kutle kaybi ve yildizin hizli donusu nedeniyle olusan bir gaz diskinden kaynaklanmaktadir Bu diskler yaklasik on yilda bir meydana gelen madde atimiyla olusur ve daha sonra yildizin etrafindaki ekvator duzlemine yerlesir Bununla birlikte bu yildizi cevreleyen parlak bulutsu gozlemleri kuskulu hale getirmektedir Adlandirma17 Tauri yildizin Flamsteed belirtmesidir Geleneksel adi olan Elektra Yunan mitolojisinde Ulker Pleiades kardeslerinden biridir 2016 yilinda Uluslararasi Astronomi Birligi International Astronomical Union IAU yildizlar icin ozel isimleri kataloglamak ve standartlastirmak amaciyla bir Yildiz Isimleri Calisma Grubu Working Group on Star Names WGSN olusturdu WGSN 21 Agustos 2016 da bu yildiz icin Electra adini onayladi ve simdi bu ad IAU tarafindan onaylanmis Yildiz Isimleri Listesi nde yer almaktadir Kaynakca a b c d e f Van Leeuwen F 2007 Validation of the new Hipparcos reduction Astronomy and Astrophysics 474 2 653 664 arXiv 0708 1752 2 Bibcode 2007A amp A 474 653V doi 10 1051 0004 6361 20078357 Ducati J R 2002 VizieR Online Data Catalog Catalogue of Stellar Photometry in Johnson s 11 color system CDS ADC Collection of Electronic Catalogues 2237 Bibcode 2002yCat 2237 0D a b Grady C A Bjorkman K S Snow T P Sonneborn George Shore Steven N Barker Paul K Nisan 1989 Highly ionized stellar winds in Be stars II Winds in B6 B9 5e stars Astrophysical Journal Part 1 339 403 419 Bibcode 1989ApJ 339 403G doi 10 1086 167306 a b Johnson H L Iriarte B Mitchell R I Wisniewskj W Z 1966 UBVRIJKL photometry of the bright stars Communications of the Lunar and Planetary Laboratory 4 99 110 Bibcode 1966CoLPL 4 99J Pearce J A Hill G 1975 A spectroscopic investigation of the Pleiades Publications of the Dominion Astrophysical Observatory 14 14 319 343 Bibcode 1975PDAO 14 319P Zhang P Liu C Q Chen P S 2006 Absolute Magnitudes of Be Stars Based on Hipparcos Parallaxes Astrophysics and Space Science 306 3 113 Bibcode 2006Ap amp SS 306 113Z doi 10 1007 s10509 006 9173 1 a b Zorec J Fremat Y Cidale L Ekim 2005 On the evolutionary status of Be stars I Field Be stars near the Sun Astronomy and Astrophysics 441 1 235 248 arXiv astro ph 0509119 2 Bibcode 2005A amp A 441 235Z doi 10 1051 0004 6361 20053051 a b Harmanec P 2000 Physical Properties and Evolutionary Stage of Be Stars The be Phenomenon in Early Type Stars 214 13 Bibcode 2000ASPC 214 13H a b c d Fremat Y Zorec J Hubert A M Floquet M Eylul 2005 Effects of gravitational darkening on the determination of fundamental parameters in fast rotating B type stars 440 1 305 320 arXiv astro ph 0503381 2 Bibcode 2005A amp A 440 305F doi 10 1051 0004 6361 20042229 Basri Gibor Marcy Geoffrey W Graham James R 1996 Lithium in Brown Dwarf Candidates The Mass and Age of the Faintest Pleiades Stars The Astrophysical Journal 458 600 609 Bibcode 1996ApJ 458 600B doi 10 1086 176842 Hutter D J Tycner C Zavala R T Benson J A Hummel C A Zirm H 2021 Surveying the Bright Stars by Optical Interferometry III A Magnitude limited Multiplicity Survey of Classical be Stars The Astrophysical Journal Supplement Series 257 2 69 arXiv 2109 06839 2 Bibcode 2021ApJS 257 69H doi 10 3847 1538 4365 ac23cb Abt Helmut A Barnes Ronnie C Biggs Eleanor S Osmer Patrick S Kasim 1965 The Frequency of Spectroscopic Binaries in the Pleiades Astrophysical Journal 142 1604 1615 Bibcode 1965ApJ 142 1604A doi 10 1086 148440 Pearce J A Hill Graham 1971 Four Suspected Spectroscopic Binaries in the Pleiades Publications of the Astronomical Society of the Pacific 83 494 493 495 Bibcode 1971PASP 83 493P doi 10 1086 129161 Hutter D J Tycner C Zavala R T Benson J A Hummel C A Zirm H 2021 Surveying the Bright Stars by Optical Interferometry III A Magnitude limited Multiplicity Survey of Classical Be Stars The Astrophysical Journal Supplement Series 257 2 69 arXiv 2109 06839 2 Bibcode 2021ApJS 257 69H doi 10 3847 1538 4365 ac23cb a b White T R Kasim 2017 Beyond the Kepler K2 bright limit variability in the seven brightest members of the Pleiades Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 471 3 2882 2901 arXiv 1708 07462 2 Bibcode 2017MNRAS 471 2882W doi 10 1093 mnras stx1050 NSV 15755 The International Variable Star Index AAVSO 8 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2022 Gorlova Nadya Rieke George H Muzerolle James Stauffer John R Siegler Nick Young Erick T Stansberry John H Ekim 2006 Spitzer 24 mm Survey of Debris Disks in the Pleiades The Astrophysical Journal 649 2 1028 1042 arXiv astro ph 0606039 2 Bibcode 2006ApJ 649 1028G doi 10 1086 506373 Allen Richard Hinckley 1899 Star names and their meanings G E Stechert s 406 Erisim tarihi 10 Ekim 2009 IAU Working Group on Star Names WGSN Uluslararasi Astronomi Birligi 13 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2016 IAU Catalog of Star Names 7 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Temmuz 2016 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Elektra yildiz ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaler Jim Electra STARS Illinois Universitesi Erisim tarihi 15 Kasim 2015 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link