Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde tümüyle ya da çoğunluğuyla dayanıyor. (Ocak 2020) |
Profesör (kısaca Prof.), en yüksek düzeydeki ve akademik ünvana sahip kişilere verilen ünvandır. Bilimler akademisi, üniversite, okul ve diğer yükseköğretim kurumlarında çalışır. Profesörler üniversite dersi ve seminerler, bilimsel araştırmalar yapabilir. Bazı ülke ve kurumlarda "profesör" kelimesi üye profesör, yardımcı doçent ve doktora gibi ünvanlarda da kullanılmaktadır.
Sözcük, "bir sanat ya da bilim dalında en yüksek düzeyde uzman" anlamına gelen Latince professor'ün karşılığı olarak Türkçeye girmiştir. Uzun yazım biçimi "profesör" bir ünvan olarak ilk kez 1706 yılında, kısa yazım biçimi "prof." ise 1838 yılında kullanılmaya başlanmıştır.
Pek çok ülkede aynı adla anılan profesör ünvanı İngiltere'deki "chair" ve "reader" ünvanlarına denk düşmektedir. Kürsüsüz profesör gibi bir ünvan da kullanılmakla birlikte, bunun İngiliz akademik ünvanlar sıralamasındaki "reader"a karşılık geldiği söylenebilir.
Günümüzde bilimsel yetkinliği ifade etmeden ziyade, bir akademik ünvan olarak kullanılmaktadır.
Profesör unvanının kullanımı
Profesör unvanının kullanımı ve şartları ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir.
Amerika Birleşik Devletleri
ABD'de "profesör" kelimesi aynı zamanda doçent ve yardımcı doçent gibi alt kademede yer alan öğretim üyelerini kapsar şekilde kullanılmaktadır. ABD'de PhD ünvanına sahip olup 4 yıl süreyle kolej veya üniversitelerde ders veren öğretim üyelerine profesör ünvanı verilmekte olduğundan, bu ülkede profesör ünvanına sahip kişi oranı yüksektir. Amerika Birleşik Devletleri'nde profesör ünvanı edinmek görev süresi ve iş güvencesi ile ilgilidir.
Türkiye
Türkiye'de üniversitelerde profesörlüğe yükseltilerek atamada doçentlik ünvanını aldıktan sonra en az beş yıl süreyle, açık bulunan profesörlük kadrosu ile ilgili bilim alanında çalışmış olmak ve doçentlik ünvanını aldıktan sonra, ilgili bilim alanında özgün yayınlar veya çalışmalar yapmış olmak gereklidir.
Profesörlük kadrosuna başvuran adayların durumlarını ve bilimsel niteliklerini tespit etmek için üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunca en az üçü başka üniversitelerden veya yüksek teknoloji enstitülerinden olmak üzere ilan edilen kadronun bilim alanıyla ilgili beş profesör seçilir. Bu profesörler her aday için ayrı ayrı olmak üzere birer rapor yazarlar ve kadroya atanacak birden fazla aday varsa tercihlerini bildirirler. Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun bu raporları göz önünde tutarak alacağı karar üzerine, rektör atamayı yapar.
Türkiye'de 2022 yılı itibarıyla, 32.185 profesör görev yapmaktadır.
Fransa
Fransa'da profesör ünvanının kullanımı her derecedeki eğitim kurumunda eğitim veren kişi şeklindedir. Bu nedenle Fransa'da Professeur des universités (Türkçe: üniversite profesörü) ayrı bir terim olarak kullanılmaktadır. Üniversitelerde profesör ünvanının alınması, üniversitedeki görev ve kadro ile ilgilidir. Üniversite profesör atamaları cumhurbaşkanı tarafından yapılmaktadır. Bu göreve başvurmak için profesörlüğe takdim tezinin yazılması, savunulması ve bu işlemin Ulusal Üniversiteler Konseyi tarafından onaylanmış olması gereklidir.
Ordinaryüs profesör
Ordinaryüs profesör en az beş yıl profesörlük yapmış, bilimsel çalışmalarıyla kendini tanıtmış öğretim üyeleri arasından seçilerek bir kürsünün yönetimiyle görevlendirilen kimselere verilen ünvandır.
Emeritus profesör
Emeritus profesör, çeşitli nedenlerle emekli olan, ancak akademik çalışmalarını sürdüren kişilere verilen "onursal profesör" anlamında bir ünvandır.
Kaynakça
- ^ "professor (n.)". 1 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ "associate professor". 30 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ a b YÜKSEKÖĞRETİM KANUNU, Kanun Numarası : 2547 Kabul Tarihi : 4/11/1981, Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 6/11/1981, Sayı : 17506
- ^ "Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi". istatistik.yok.gov.tr. 20 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2023.
- ^ "professeur, professeure". 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- Etimoloji Sözlüğü1 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde tumuyle ya da cogunluguyla tek kaynaga dayaniyor Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Lutfen baska kaynaklar ekleyerek bu maddeyi gelistirmeye yardim ediniz Ocak 2020 Profesor kisaca Prof en yuksek duzeydeki ve akademik unvana sahip kisilere verilen unvandir Bilimler akademisi universite okul ve diger yuksekogretim kurumlarinda calisir Profesorler universite dersi ve seminerler bilimsel arastirmalar yapabilir Bazi ulke ve kurumlarda profesor kelimesi uye profesor yardimci docent ve doktora gibi unvanlarda da kullanilmaktadir Bir profesor universitede ders anlatirken Sozcuk bir sanat ya da bilim dalinda en yuksek duzeyde uzman anlamina gelen Latince professor un karsiligi olarak Turkceye girmistir Uzun yazim bicimi profesor bir unvan olarak ilk kez 1706 yilinda kisa yazim bicimi prof ise 1838 yilinda kullanilmaya baslanmistir Pek cok ulkede ayni adla anilan profesor unvani Ingiltere deki chair ve reader unvanlarina denk dusmektedir Kursusuz profesor gibi bir unvan da kullanilmakla birlikte bunun Ingiliz akademik unvanlar siralamasindaki reader a karsilik geldigi soylenebilir Gunumuzde bilimsel yetkinligi ifade etmeden ziyade bir akademik unvan olarak kullanilmaktadir Profesor unvaninin kullanimiProfesor unvaninin kullanimi ve sartlari ulkeden ulkeye farklilik gostermektedir Amerika Birlesik Devletleri ABD de profesor kelimesi ayni zamanda docent ve yardimci docent gibi alt kademede yer alan ogretim uyelerini kapsar sekilde kullanilmaktadir ABD de PhD unvanina sahip olup 4 yil sureyle kolej veya universitelerde ders veren ogretim uyelerine profesor unvani verilmekte oldugundan bu ulkede profesor unvanina sahip kisi orani yuksektir Amerika Birlesik Devletleri nde profesor unvani edinmek gorev suresi ve is guvencesi ile ilgilidir Turkiye Turkiye de universitelerde profesorluge yukseltilerek atamada docentlik unvanini aldiktan sonra en az bes yil sureyle acik bulunan profesorluk kadrosu ile ilgili bilim alaninda calismis olmak ve docentlik unvanini aldiktan sonra ilgili bilim alaninda ozgun yayinlar veya calismalar yapmis olmak gereklidir Profesorluk kadrosuna basvuran adaylarin durumlarini ve bilimsel niteliklerini tespit etmek icin universite veya yuksek teknoloji enstitusu yonetim kurulunca en az ucu baska universitelerden veya yuksek teknoloji enstitulerinden olmak uzere ilan edilen kadronun bilim alaniyla ilgili bes profesor secilir Bu profesorler her aday icin ayri ayri olmak uzere birer rapor yazarlar ve kadroya atanacak birden fazla aday varsa tercihlerini bildirirler Universite veya yuksek teknoloji enstitusu yonetim kurulunun bu raporlari goz onunde tutarak alacagi karar uzerine rektor atamayi yapar Turkiye de 2022 yili itibariyla 32 185 profesor gorev yapmaktadir Fransa Fransa da profesor unvaninin kullanimi her derecedeki egitim kurumunda egitim veren kisi seklindedir Bu nedenle Fransa da Professeur des universites Turkce universite profesoru ayri bir terim olarak kullanilmaktadir Universitelerde profesor unvaninin alinmasi universitedeki gorev ve kadro ile ilgilidir Universite profesor atamalari cumhurbaskani tarafindan yapilmaktadir Bu goreve basvurmak icin profesorluge takdim tezinin yazilmasi savunulmasi ve bu islemin Ulusal Universiteler Konseyi tarafindan onaylanmis olmasi gereklidir Ordinaryus profesorOrdinaryus profesor en az bes yil profesorluk yapmis bilimsel calismalariyla kendini tanitmis ogretim uyeleri arasindan secilerek bir kursunun yonetimiyle gorevlendirilen kimselere verilen unvandir Emeritus profesorEmeritus profesor cesitli nedenlerle emekli olan ancak akademik calismalarini surduren kisilere verilen onursal profesor anlaminda bir unvandir Kaynakca professor n 1 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2020 associate professor 30 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2020 a b YUKSEKOGRETIM KANUNU Kanun Numarasi 2547 Kabul Tarihi 4 11 1981 Yayimlandigi R Gazete Tarih 6 11 1981 Sayi 17506 Yuksekogretim Bilgi Yonetim Sistemi istatistik yok gov tr 20 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2023 professeur professeure 14 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2020 Etimoloji Sozlugu1 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi