Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Emin Bektöre (Rumence: Emin Bektóre Шевкъий Бектёре) (1906 Dobriç Bulgaristan Prensliği - 1995Eskişehir, Türkiye), Kırım Tatarı asıllı folklorcu, etnograf, şair, eğitimci ve aktivist.
Emin Bektöre Emin Bektóre | |
|---|---|
| Doğum | 1906 Dobriç Dobruca Bulgaristan Prensliği |
| Ölüm | 1995 (88-89 yaşlarında) Eskişehir, Türkiye |
| Milliyet | Kırım Tatarı |
| Vatandaşlık | Bulgaristan, Türkiye |
| Meslek | folklorcu, etnograf, eğitimci ve aktivist |
| Din | İslam |
| Ödüller | 1990 Halk Oyunları Hizmet Ödülü - Galatasaray Eğitim Vakfı, Zirvedekiler 90 - Öner Sanat Dergisi |
Hayatı
Emin Bektöre, 1888 yılında Kırım Tatarı bir ailenin ikinci kuşak bireyi olarak Bulgaristan Prensliği'nin Dobruca bölgesinde bulunan, günümüzdeki ismi Dobriç olan Hacıoğlu Pazarcık şehrinde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Pazarcık'ta tamamladı.
Bektöre, Romanya'daki Kırım Tatar folklorunun öncülerinden kabul edilir.
Çeşitli Kırım Tatar halk oyunları topluluklarında yer aldı, Şahin Giray Han, Atilla, Bora, Kırım ve Kök-köz Bayar gibi didaktik tiyatro oyunlarının hem metinlerini yazdı, hem sahneye koydu.
1940 yılında ailesiyle birlikte Türkiye'ye göç ederek, Eskişehir'e yerleşti. Burada da folklor ve müzik çalışmalarına devam etti.
1941 yılından itibaren Eskişehir'deki Halkevi'nde folklor çalışmalarına başladı ve halkevi kapanana kadar hizmet vermeye devam etti.
1944 yılında Muzaffer Sarısözen yurt çapında yaptığı geziler kapsamında Eskişehir'e gelir. Eskişehir Halk Evinde tanıştığı Emin Bektöre'nin Kırım Türkü olduğunu öğrenince büyük ilgi göstererek Kırım Türk Müziği hayranı olduğunu ancak o güne kadar hiçbir yerden bu konuda bilgi alamadığını ifade eder. Emin Bektöre bunun üzerine elindeki birçok belge ve bilgiyi Sarısözen ile paylaşır. Ardından birlikte mandolin eşliğinde taş plak kayıtları yaparlar. Mustafa Sarısözen çok beğendiği bu türküleri Ankara Radyosu Mandolin Orkestrasına vererek yıllar boyunca çalınmasını sağlayacaktır. 1957'de Yıldız Ayhan ve A. Gazi Ayhan, Emin Bektöre ile temasa geçerek Kırım Halk Türkülerinden bir kısmını repertuvarlarına aldılar ve bu türküler o yıllarda radyoda sık sık çalındılar.
Bektöre, halkevlerinin kapanmasından sonra çalışmalarına bu kez de Halk Eğitim Merkezinde devam etmeye başladı. Bu dönem içinde, uzun yıllar aktif çalışan pek çok folklorcuyu yetiştirmiş, Eskişehir dışında Kütahya, İstanbul ve Ordu gibi birçok ilde de folklor çalışmaları yürütmüştür.
1972 yılında Eskişehir Kırım Türk Kültür Derneği tarafından "Kırım Halk Türküleri" adında bir kitabı da basılmıştır. İleri yaşına rağmen 1990'a kadar juri üyesi, danışman, gözlemci olarak gençlerle birlikte çalışmış, folklor çalışmalarına katkıda bulunmuştur. Ayrıca Dış Türkler ile de hep ilgili kalmış ve Kırım Türklerinin diasporadaki Millî Kurtuluş davasının aktivistleri arasında yer almayı sürdürmüştür.
01 Ocak 1930 tarihinde henüz Bektöre Romanya'dayken, Avukat Müstecip Ülküsal başkanlığında bir araya gelen on milliyetçi idealist genç "Emel Mecmuası" adında bir dergi yayınlamaya başlarlar. Bu on kişinin en genci Emin Bektöre idi. 2. Dünya Savaşı başlayana kadar 10 yıl boyunca bu dergi merkezinde çalışmalar yapıp çeşitli platformlarda millî şuurun uyanması için faaliyetler gerçekleştirirler. Yıllar sonra 1960'lı yıllara gelindiğinde yine Müstecip Ülküsal başkanlığında bu kez Türkiye'de aynı isimli dergiyi yayınlanmaya başlamışlardır. Emin Bektöre yıllarca Türkiye'de de "Emel" camiasında çalışmalara katılmış, Cafer Seydahmet Kırımer, Müstecip Ülküsal, Dr. Mustafa Edige Kırımal gibi Kırım Tatarı kanaat önderleriyle yakın ülkü, fikir ve iş birliği içinde çalışmıştır.
15 Nisan 1995 tarihinde ölmüştür.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- sarki.alternatifim.com 10 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- sarki.alternatifim.com 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b Ayşe, Akkaya (Ekim 2001). . Kalgay. 6 (22). ss. 16-19. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2018.
- ^ a b Allworth, Edward A. (1998). The Tatars of Crimea: Return to the Homeland : Studies and Documents. Duke University Press. s. 343. ISBN . 17 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2018.
- ^ Aydın, Filiz Tutku (Eylül 2000). A Case in Diaspora Nationalism: Crimean Tatars in Turkey - A Master’s Thesis (İngilizce). Ankara: Department of Political Science and Public Administration, Bilkent Universitesi. ss. 72-73.
- ^ Akat, Abdullah; Uçaner, Burçin; İlhan, Başak; Özden, Erhan; Aydemir, Murat; Çınar, Sevilay; Jelen, Birsen (Bahar 2013). "Rast Müzikoloji Dergisi". 1 (1). 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Emin Bektore Rumence Emin Bektore Shevkij Bektyore 1906 Dobric Bulgaristan Prensligi 1995Eskisehir Turkiye Kirim Tatari asilli folklorcu etnograf sair egitimci ve aktivist Emin Bektore Emin BektoreDogum1906 Dobric Dobruca Bulgaristan PrensligiOlum1995 88 89 yaslarinda Eskisehir TurkiyeMilliyetKirim TatariVatandaslikBulgaristan TurkiyeMeslekfolklorcu etnograf egitimci ve aktivistDinIslamOduller1990 Halk Oyunlari Hizmet Odulu Galatasaray Egitim Vakfi Zirvedekiler 90 Oner Sanat DergisiHayatiEmin Bektore 1888 yilinda Kirim Tatari bir ailenin ikinci kusak bireyi olarak Bulgaristan Prensligi nin Dobruca bolgesinde bulunan gunumuzdeki ismi Dobric olan Hacioglu Pazarcik sehrinde dogdu Ilk ve orta ogrenimini Pazarcik ta tamamladi Bektore Romanya daki Kirim Tatar folklorunun onculerinden kabul edilir Cesitli Kirim Tatar halk oyunlari topluluklarinda yer aldi Sahin Giray Han Atilla Bora Kirim ve Kok koz Bayar gibi didaktik tiyatro oyunlarinin hem metinlerini yazdi hem sahneye koydu 1940 yilinda ailesiyle birlikte Turkiye ye goc ederek Eskisehir e yerlesti Burada da folklor ve muzik calismalarina devam etti 1941 yilindan itibaren Eskisehir deki Halkevi nde folklor calismalarina basladi ve halkevi kapanana kadar hizmet vermeye devam etti 1944 yilinda Muzaffer Sarisozen yurt capinda yaptigi geziler kapsaminda Eskisehir e gelir Eskisehir Halk Evinde tanistigi Emin Bektore nin Kirim Turku oldugunu ogrenince buyuk ilgi gostererek Kirim Turk Muzigi hayrani oldugunu ancak o gune kadar hicbir yerden bu konuda bilgi alamadigini ifade eder Emin Bektore bunun uzerine elindeki bircok belge ve bilgiyi Sarisozen ile paylasir Ardindan birlikte mandolin esliginde tas plak kayitlari yaparlar Mustafa Sarisozen cok begendigi bu turkuleri Ankara Radyosu Mandolin Orkestrasina vererek yillar boyunca calinmasini saglayacaktir 1957 de Yildiz Ayhan ve A Gazi Ayhan Emin Bektore ile temasa gecerek Kirim Halk Turkulerinden bir kismini repertuvarlarina aldilar ve bu turkuler o yillarda radyoda sik sik calindilar Bektore halkevlerinin kapanmasindan sonra calismalarina bu kez de Halk Egitim Merkezinde devam etmeye basladi Bu donem icinde uzun yillar aktif calisan pek cok folklorcuyu yetistirmis Eskisehir disinda Kutahya Istanbul ve Ordu gibi bircok ilde de folklor calismalari yurutmustur 1972 yilinda Eskisehir Kirim Turk Kultur Dernegi tarafindan Kirim Halk Turkuleri adinda bir kitabi da basilmistir Ileri yasina ragmen 1990 a kadar juri uyesi danisman gozlemci olarak genclerle birlikte calismis folklor calismalarina katkida bulunmustur Ayrica Dis Turkler ile de hep ilgili kalmis ve Kirim Turklerinin diasporadaki Milli Kurtulus davasinin aktivistleri arasinda yer almayi surdurmustur 01 Ocak 1930 tarihinde henuz Bektore Romanya dayken Avukat Mustecip Ulkusal baskanliginda bir araya gelen on milliyetci idealist genc Emel Mecmuasi adinda bir dergi yayinlamaya baslarlar Bu on kisinin en genci Emin Bektore idi 2 Dunya Savasi baslayana kadar 10 yil boyunca bu dergi merkezinde calismalar yapip cesitli platformlarda milli suurun uyanmasi icin faaliyetler gerceklestirirler Yillar sonra 1960 li yillara gelindiginde yine Mustecip Ulkusal baskanliginda bu kez Turkiye de ayni isimli dergiyi yayinlanmaya baslamislardir Emin Bektore yillarca Turkiye de de Emel camiasinda calismalara katilmis Cafer Seydahmet Kirimer Mustecip Ulkusal Dr Mustafa Edige Kirimal gibi Kirim Tatari kanaat onderleriyle yakin ulku fikir ve is birligi icinde calismistir 15 Nisan 1995 tarihinde olmustur Ayrica bakinizKirim Tatarlari Kirim TatarcasiDis baglantilarsarki alternatifim com 10 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde sarki alternatifim com 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b Ayse Akkaya Ekim 2001 Kalgay 6 22 ss 16 19 10 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2018 a b Allworth Edward A 1998 The Tatars of Crimea Return to the Homeland Studies and Documents Duke University Press s 343 ISBN 9780822319948 17 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2018 Aydin Filiz Tutku Eylul 2000 A Case in Diaspora Nationalism Crimean Tatars in Turkey A Master s Thesis Ingilizce Ankara Department of Political Science and Public Administration Bilkent Universitesi ss 72 73 Akat Abdullah Ucaner Burcin Ilhan Basak Ozden Erhan Aydemir Murat Cinar Sevilay Jelen Birsen Bahar 2013 Rast Muzikoloji Dergisi 1 1 24 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2018