Erich Obst (13 Eylül 1886, Berlin - 9 Haziran 1981, Göttingen), Almanya’dan davet edilen ve Türkiye’de modern coğrafyanın kuruluşunda görev alan coğrafyacıdır.
Karl August Erich Obst | |
---|---|
Doğum | 13 Eylül 1886 Berlin, Almanya |
Ölüm | 9 Haziran 1981 (94 yaşında) Göttingen, Almanya |
Vatandaşlık | Alman |
Eğitim | Breslau/Wroclaw Üniversitesi |
Kariyeri | |
Dalı | Coğrafya, Jeoloji, Mineroloji |
Hayatı
Tam adı Karl August Erich Obst’dur ve 13 Eylül 1886 tarihinde Berlin’de doğmuştur. Breslau/Wroclaw Üniversitesi’nde coğrafya, jeoloji ve mineraloji okuyan Obst, yeni kurulan ’de 1908-1910 yılları arasında coğrafya asistanı ve öğretim görevlisi olarak çalışmıştır. Bu arada 1909’da Breslau’da doktorasını tamamlayan Obst, 1910-1912 yıllarında tarafından düzenlenen Doğu Afrika araştırma gezilerine katılmıştır. 1912-1915 arasında da Marburg Üniversitesi’nde coğrafya doçenti unvanıyla çalışmalar yapmıştır. Osmanlı Hükûmeti tarafından davet edilen Doç. Dr. Erich Obst, 1915 yılının güz döneminde İstanbul'da Darülfünun’da göreve başlamıştır. Obst, 1918’e kadar üniversitenin ’nün yanı sıra Osmanlı meteoroloji işlerinde de çeşitli görevler almıştır. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Almanya’ya dönen Obst, 1919’dan 1921’e kadar Breslau’da, 1922’den 1938 yılına kadar da Hannover’de coğrafya profesörü olarak çalışmıştır. Obst, Karl Haushofer ile birlikte 1923-1944 yılları arasında ’nin editörlüğünü yapmıştır. 1935-1936 yıllarında Güney Afrika’ya kapsamlı araştırma gezileri yapan Obst, 1938’de Breslau Üniversitesi’nde ordinaryüs profesör kadrosuna atanmıştır. Burada 1941-1943 arasında Sömürge Kılavuzu adında 19 cilt olarak tasarlanan kitabın 13 cildini yayınlamıştır. Obst, 1945’ten itibaren de Hannover Teknik Üniversitesi’nde çalışmaya başlamıştır. 1953’te emekli olan Obst, 9 Haziran 1981 tarihinde Göttingen’de 94 yaşında ölmüştür.
Darülfünun’da göreve başlaması ve çalışmaları
Genç bir akademisyen (29 yaşında) olan Obst, (Bölümü) müderrisliğinin yanı sıra Coğrafya Darülmesaisi (Enstitüsü) müdürlüğünü de üstlenmiştir. Obst, bölümde , ve derslerini vermiştir. Bunlara ilaveten Obst, Osmanlı meteoroloji işlerinin teşkilinde, atmosfer fiziği konusunda uzmanlığı ile tanınan Erlangen Üniversitesi’nden Dr. ile birlikte görev almıştır.
Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle birlikte 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi’nin 19. Maddesi (Asker ve sivil Alman ve Avusturya uyruğu, bir ay zarfında Osmanlı topraklarını terk edecekler) uyarınca İstanbul’dan ayrılmıştır. İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin 13 Kasım 1918’de İstanbul’u işgal etmeleri ile Darülfünun’daki Alman hocalar, sözleşmede mevcut hayat şartları ve mali durumun tahmin edilemeyecek derecede değişmesini gerekçe göstererek ülkelerine geri dönmek istemişlerdir ve sözleşmelerinin Osmanlı Hükümeti tarafından feshedilmesiyle kendi yurtlarına dönmüşlerdir. Toplamda Obst, İstanbul Darülfünun’da yaklaşık 3 yıl görev yapmıştır. Obst’un Türkiye'ye ilgisinin bu süreyle sınırlı kaldığı, uzun meslek yaşamının diğer dönemlerinde Türkiye ile bağlantısını devam ettirmediği söylenebilir.
Türkiye coğrafyasına katkıları
Erich Obst, 'nde görev almıştır. Obst, ’ne müdür olarak görevlendirildikten sonra Almanya’dan çeşitli meteorolojik alet ve edevatın temini için çalışmalar yürütmüştür. Çeşitli meteorolojik alet ve edevatın sağlanmasının yanı sıra Anadolu ve Rumeli’de meteoroloji istasyonlarının kurulması için de bazı gayretleri olmuştur. 1917 ve 1918 yıllarında Obst, Anadolu ve Rumeli’de meteoroloji istasyonlarının kurulmasını sağlamak, denetlemek ve coğrafi araştırma ve gözlemlerde bulunmak amacıyla geziler yapmıştır.
Sırrı Erinç, aslında Obst’un üzerinde hemen hiç durulmamış olan iki önemli tesiri ve katkısının olduğunu belirtir. Bunlardan biri Coğrafya Darülmesaisi’ne, o zamana ait tanınmış periyodiklerin tam koleksiyonları da dâhil olmak üzere çok zengin bir kütüphane sağlamış olması; diğeri ise bölümün, coğrafyacıların bizzat araştırma yapabilmelerini temin maksadıyla çeşitli termometrelerden sekstana ve teodolitten türlü yükselti ölçme cihazlarına ve kamp malzemesine kadar, bir kısmı günümüze kadar intikal eden, lüzumlu araçlarla donatılmasıdır. Obst’un sağladığı eserlerin bugünkü İstanbul Coğrafya Enstitüsü Kitaplığı’nın çok kıymetli özünü teşkil ettiğini burada belirtmek bir hakşinaslık görevidir. Bölümün araştırma malzemesi ile donatılması ise, o sırada Coğrafya Darülmesaisi’nin bir yurt inceleme merkezi haline getirilmek istendiğinin ve araştırmaya verilen önemin çok açık bir ifadesidir.
Türkiye coğrafyası hakkında incelemelerde bulunmak üzere 1915’te kurulan İstanbul Darülfünun Coğrafya Darülmesaisi’nin gelişerek 1933’te 4 bin ciltlik büyük bir kütüphaneye sahip olmasında Obst’un önemli katkılarının olduğu söylenebilir. Aynı zamanda Obst, Coğrafya Darülmesaisi’nin müdürlüğünü yaptığı sıralarda konferans tarzında bilimsel bir etkinliği başlatmıştır.
Bu çalışma TÜBİTAK BİDEB 2209/A kodlu 2014 tarihli proje tarafından desteklenmiştir.
Yayınları
- Allgemeine Wirtschafts- und Verkehrsgeographie. Walter de Gruyter & Co, Berlin 1959, als Band VII in:
- Erich Obst (Hrsg.): Lehrbuch der Allgemeinen Geographie. Walter de Gruyter, Berlin 1959ff.
Türkiye coğrafyasıyla ilgili başlıca yayınları
- Obst, E., 1920, Wirtschaftsgeographische Studien in der Europäischen Türkei (Thrakien), Band 1, Das Klima als Grundlage der Wirtschaft, Teubner, Leipzig.
- Obst, E.,1921, Das Klima Thrakiens als Grundlage der Wirtschaft, Osteuropa-Institut Breslau, Vorträge und Aufsätze, B.G. Teubner, Leipzig.
- Obst, E., 1932, Boğazlar (İstanbul-Çanakkale) Mıntıkası İklimi (Çev. M. Niyazi), Tefeyyüz Kitaphanesi, İstanbul.
Konuyla ilgili yayınlar
- Dölen, E,. 2013, İstanbul Darülfünunu'nda Alman Müderrisler 1915-1918, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
- : Obst, Erich K. G.. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Bd. 19, Berlin 1999, S. 407. (Almanca)
- Uta Lindgren, Obst, Erich K. G. 12 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Paul Trommsdorff: Der Lehrkörper der Technischen Hochschule Hannover 1831-1931. Hannover, 1931, S. 45.
- Erich Obst'un Almanca vikipedi sayfası.
Kaynakça
- ^ a b c Ceylan, M.A., 2013, ‘’Türkiye Coğrafyasına Katkıda Bulunan Yabancı Bilim Adamları: E. Obst, Th. Lefebvre ve E. Chaput’’, Avrasya İncelemeleri Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, Syf:311-351, İstanbul.
- ^ Erinç, S., 1973, ‘’Elli Yılda Coğrafya’’ Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı. Cumhuriyetin 50. Yıl Dönümü Yayınları, İstanbul.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Erich Obst 13 Eylul 1886 Berlin 9 Haziran 1981 Gottingen Almanya dan davet edilen ve Turkiye de modern cografyanin kurulusunda gorev alan cografyacidir Karl August Erich ObstDogum13 Eylul 1886 1886 09 13 Berlin AlmanyaOlum9 Haziran 1981 94 yasinda Gottingen AlmanyaVatandaslikAlmanEgitimBreslau Wroclaw UniversitesiKariyeriDaliCografya Jeoloji MinerolojiHayatiTam adi Karl August Erich Obst dur ve 13 Eylul 1886 tarihinde Berlin de dogmustur Breslau Wroclaw Universitesi nde cografya jeoloji ve mineraloji okuyan Obst yeni kurulan de 1908 1910 yillari arasinda cografya asistani ve ogretim gorevlisi olarak calismistir Bu arada 1909 da Breslau da doktorasini tamamlayan Obst 1910 1912 yillarinda tarafindan duzenlenen Dogu Afrika arastirma gezilerine katilmistir 1912 1915 arasinda da Marburg Universitesi nde cografya docenti unvaniyla calismalar yapmistir Osmanli Hukumeti tarafindan davet edilen Doc Dr Erich Obst 1915 yilinin guz doneminde Istanbul da Darulfunun da goreve baslamistir Obst 1918 e kadar universitenin nun yani sira Osmanli meteoroloji islerinde de cesitli gorevler almistir I Dunya Savasi ndan sonra Almanya ya donen Obst 1919 dan 1921 e kadar Breslau da 1922 den 1938 yilina kadar da Hannover de cografya profesoru olarak calismistir Obst Karl Haushofer ile birlikte 1923 1944 yillari arasinda nin editorlugunu yapmistir 1935 1936 yillarinda Guney Afrika ya kapsamli arastirma gezileri yapan Obst 1938 de Breslau Universitesi nde ordinaryus profesor kadrosuna atanmistir Burada 1941 1943 arasinda Somurge Kilavuzu adinda 19 cilt olarak tasarlanan kitabin 13 cildini yayinlamistir Obst 1945 ten itibaren de Hannover Teknik Universitesi nde calismaya baslamistir 1953 te emekli olan Obst 9 Haziran 1981 tarihinde Gottingen de 94 yasinda olmustur Darulfunun da goreve baslamasi ve calismalariGenc bir akademisyen 29 yasinda olan Obst Bolumu muderrisliginin yani sira Cografya Darulmesaisi Enstitusu mudurlugunu de ustlenmistir Obst bolumde ve derslerini vermistir Bunlara ilaveten Obst Osmanli meteoroloji islerinin teskilinde atmosfer fizigi konusunda uzmanligi ile taninan Erlangen Universitesi nden Dr ile birlikte gorev almistir Birinci Dunya Savasi nin sona ermesiyle birlikte 30 Ekim 1918 de imzalanan Mondros Mutarekesi nin 19 Maddesi Asker ve sivil Alman ve Avusturya uyrugu bir ay zarfinda Osmanli topraklarini terk edecekler uyarinca Istanbul dan ayrilmistir Ingiliz ve Fransiz kuvvetlerinin 13 Kasim 1918 de Istanbul u isgal etmeleri ile Darulfunun daki Alman hocalar sozlesmede mevcut hayat sartlari ve mali durumun tahmin edilemeyecek derecede degismesini gerekce gostererek ulkelerine geri donmek istemislerdir ve sozlesmelerinin Osmanli Hukumeti tarafindan feshedilmesiyle kendi yurtlarina donmuslerdir Toplamda Obst Istanbul Darulfunun da yaklasik 3 yil gorev yapmistir Obst un Turkiye ye ilgisinin bu sureyle sinirli kaldigi uzun meslek yasaminin diger donemlerinde Turkiye ile baglantisini devam ettirmedigi soylenebilir Turkiye cografyasina katkilariErich Obst nde gorev almistir Obst ne mudur olarak gorevlendirildikten sonra Almanya dan cesitli meteorolojik alet ve edevatin temini icin calismalar yurutmustur Cesitli meteorolojik alet ve edevatin saglanmasinin yani sira Anadolu ve Rumeli de meteoroloji istasyonlarinin kurulmasi icin de bazi gayretleri olmustur 1917 ve 1918 yillarinda Obst Anadolu ve Rumeli de meteoroloji istasyonlarinin kurulmasini saglamak denetlemek ve cografi arastirma ve gozlemlerde bulunmak amaciyla geziler yapmistir Sirri Erinc aslinda Obst un uzerinde hemen hic durulmamis olan iki onemli tesiri ve katkisinin oldugunu belirtir Bunlardan biri Cografya Darulmesaisi ne o zamana ait taninmis periyodiklerin tam koleksiyonlari da dahil olmak uzere cok zengin bir kutuphane saglamis olmasi digeri ise bolumun cografyacilarin bizzat arastirma yapabilmelerini temin maksadiyla cesitli termometrelerden sekstana ve teodolitten turlu yukselti olcme cihazlarina ve kamp malzemesine kadar bir kismi gunumuze kadar intikal eden luzumlu araclarla donatilmasidir Obst un sagladigi eserlerin bugunku Istanbul Cografya Enstitusu Kitapligi nin cok kiymetli ozunu teskil ettigini burada belirtmek bir haksinaslik gorevidir Bolumun arastirma malzemesi ile donatilmasi ise o sirada Cografya Darulmesaisi nin bir yurt inceleme merkezi haline getirilmek istendiginin ve arastirmaya verilen onemin cok acik bir ifadesidir Turkiye cografyasi hakkinda incelemelerde bulunmak uzere 1915 te kurulan Istanbul Darulfunun Cografya Darulmesaisi nin geliserek 1933 te 4 bin ciltlik buyuk bir kutuphaneye sahip olmasinda Obst un onemli katkilarinin oldugu soylenebilir Ayni zamanda Obst Cografya Darulmesaisi nin mudurlugunu yaptigi siralarda konferans tarzinda bilimsel bir etkinligi baslatmistir Bu calisma TUBITAK BIDEB 2209 A kodlu 2014 tarihli proje tarafindan desteklenmistir YayinlariAllgemeine Wirtschafts und Verkehrsgeographie Walter de Gruyter amp Co Berlin 1959 als Band VII in Erich Obst Hrsg Lehrbuch der Allgemeinen Geographie Walter de Gruyter Berlin 1959ff Turkiye cografyasiyla ilgili baslica yayinlari Obst E 1920 Wirtschaftsgeographische Studien in der Europaischen Turkei Thrakien Band 1 Das Klima als Grundlage der Wirtschaft Teubner Leipzig Obst E 1921 Das Klima Thrakiens als Grundlage der Wirtschaft Osteuropa Institut Breslau Vortrage und Aufsatze B G Teubner Leipzig Obst E 1932 Bogazlar Istanbul Canakkale Mintikasi Iklimi Cev M Niyazi Tefeyyuz Kitaphanesi Istanbul Konuyla ilgili yayinlarDolen E 2013 Istanbul Darulfununu nda Alman Muderrisler 1915 1918 Istanbul Bilgi Universitesi Yayinlari Istanbul Obst Erich K G In Neue Deutsche Biographie NDB Bd 19 Berlin 1999 S 407 Almanca Uta Lindgren Obst Erich K G 12 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Paul Trommsdorff Der Lehrkorper der Technischen Hochschule Hannover 1831 1931 Hannover 1931 S 45 Erich Obst un Almanca vikipedi sayfasi Kaynakca a b c Ceylan M A 2013 Turkiye Cografyasina Katkida Bulunan Yabanci Bilim Adamlari E Obst Th Lefebvre ve E Chaput Avrasya Incelemeleri Dergisi Cilt 2 Sayi 1 Syf 311 351 Istanbul Erinc S 1973 Elli Yilda Cografya Basbakanlik Kultur Mustesarligi Cumhuriyetin 50 Yil Donumu Yayinlari Istanbul