Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Erimiş tuz reaktörü veya Eriyik tuz reaktörü (MSR) (İngilizce: molten salt reactor), baş nükleer reaktör soğutucusu ve yakıtının erimiş tuz olan IV. nesil nükleer reaktördür. MSR'ler daha yüksek bir termodinamik verimlilik için su soğutmalı reaktörlere göre daha yüksek sıcaklıklarda çalışabilmektedirler. Yüksek sıcaklıklarda çalışabildikleri için bu tip nükleer reaktörlerin ısıl verimi günümüzdeki nükleer reaktörlere göre oldukça yüksektir. Ayrıca şu anki nükleer reaktörler 150 ATM ve üzeri basınçta çalışırken, erimiş tuz reaktörleri atmosferik basınçta çalışırlar, bu da çok daha güvenli ve küçük olmalarını sağlar.
Nükleer yakıt (genellikle uranyum ya da Toryum) tuz içinde çözünmüş olarak bulunur. Erimiş tuz hem yakıtın nükleer reaktör içerisinde deviniminden hem de ısı enerjisinin aktarımından sorumludur. Erimiş tuz olarak bazı reaktör dizaynlarında (), bazılarında ise kullanılmaktadır.
Erimiş tuz reaktörleri, ilk olarak 1954'te Amerikan ordusunun için dizayn edilmiş ve Amerikan Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı (ORNL) tarafından 1965'te hayata geçirilmiştir. 4 yıl faaliyet gösteren bu proje, 1969'da Amerikan hükûmeti tarafından iptal edilmiş olsa da üstün güvenlik özellikleri, çok daha az nükleer atık oluşturması ve yakıt olarak uranyumdan çok daha fazla bulunan toryum kullanabilmesi sayesinde gündeme gelmiştir.
Tarihçe
"Molten Salt Reactor Experiment" (1965-1969)
1950'li yıllardan itibaren Sovyetler Birliği ile silahlanma ve teknoloji alanında bir yarışa giren Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği üzerindeki hava hakimiyetini artırmak için aylarca havada kalabilecek bir bombardıman uçağı projesi üzerinde çalışıyordu. Bunun için Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı bünyesinde, bir uçağın içine sığacak boyutta bir nükleer santral geliştirme çalışmaları başladı.
Projenin yöneticisi, Basınçlı su reaktörünün (İngilizce: Pressurized Water Reactor, PWR) tasarımcısı, ünlü fizikçi 'dir.
Weinberg ve ekibinin hayata geçirdiği bu nükleer reaktör, 7.4 MW gücünde olup tuz olarak FLiBe (LiF ve BeF2 karışımı) ve yakıt olarak uranyum kullanmaktaydı.
4 yılın sonunda oldukça başarılı sonuçlar alınmasına rağmen dönemin Amerikan başkanı Richard Nixon tarafından projeye ayrılan bütçe tamamen kesildi ve Alvin Weinberg, Oak Ridge Labarotuvarı'ndaki görevinden alındı. Bunun nedenleri arasında, kıtalararası balistik füzelerin geliştirilmesi ve dolayısıyla nükleer uçaklara gerek kalmaması ve erimiş tuz reaktörlerinin nükleer bomba yapmaya çok uygun olmaması gösterilir. Amerikan hükümeti, bütçesini daha kolay plütonyum üretebilecek nükleer reaktör tasarımlarına ayırmayı seçmiştir.
Güncel tasarımlar
Çin ve Hindistan, ulusal bilim ajansları aracılığıyla erimiş tuz reaktörleri tasarımları üzerine çalışmaktalardır. Amerika Birleşik Devletleri'nde ise bu çalışmalar birkaç şirket tarafından tamamlanmaktadır:
- Sıvı Flörür Toryum Reaktörü - Liquid Flouride Thorium Reactor (LFTR)
- - Waste Annihilating Molten Salt Reactor (WAMSR)
- - Integrated Molten Salt Reactor (IMSR)
Kaynakça
- ^ Williams, Stephen (16 Ocak 2015). "Molten Salt Reactors: The Future of Green Energy?". ZME Science. 29 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2016.
- ^ . 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2017.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Erimiş tuz reaktörü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- International Thorium Energy Organisation – www.IThEO.org6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Idaho National Laboratory Molten Salt Reactor Fact Sheet 22 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Energy from Thorium 4 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Blog / Website
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Erimis tuz reaktoru veya Eriyik tuz reaktoru MSR Ingilizce molten salt reactor bas nukleer reaktor sogutucusu ve yakitinin erimis tuz olan IV nesil nukleer reaktordur MSR ler daha yuksek bir termodinamik verimlilik icin su sogutmali reaktorlere gore daha yuksek sicakliklarda calisabilmektedirler Yuksek sicakliklarda calisabildikleri icin bu tip nukleer reaktorlerin isil verimi gunumuzdeki nukleer reaktorlere gore oldukca yuksektir Ayrica su anki nukleer reaktorler 150 ATM ve uzeri basincta calisirken erimis tuz reaktorleri atmosferik basincta calisirlar bu da cok daha guvenli ve kucuk olmalarini saglar Bir erimis tuz reaktorunun semasi Nukleer yakit genellikle uranyum ya da Toryum tuz icinde cozunmus olarak bulunur Erimis tuz hem yakitin nukleer reaktor icerisinde deviniminden hem de isi enerjisinin aktarimindan sorumludur Erimis tuz olarak bazi reaktor dizaynlarinda bazilarinda ise kullanilmaktadir Erimis tuz reaktorleri ilk olarak 1954 te Amerikan ordusunun icin dizayn edilmis ve Amerikan Oak Ridge Ulusal Laboratuvari ORNL tarafindan 1965 te hayata gecirilmistir 4 yil faaliyet gosteren bu proje 1969 da Amerikan hukumeti tarafindan iptal edilmis olsa da ustun guvenlik ozellikleri cok daha az nukleer atik olusturmasi ve yakit olarak uranyumdan cok daha fazla bulunan toryum kullanabilmesi sayesinde gundeme gelmistir Tarihce Molten Salt Reactor Experiment 1965 1969 1950 li yillardan itibaren Sovyetler Birligi ile silahlanma ve teknoloji alaninda bir yarisa giren Amerika Birlesik Devletleri Sovyetler Birligi uzerindeki hava hakimiyetini artirmak icin aylarca havada kalabilecek bir bombardiman ucagi projesi uzerinde calisiyordu Bunun icin Oak Ridge Ulusal Laboratuvari bunyesinde bir ucagin icine sigacak boyutta bir nukleer santral gelistirme calismalari basladi MSRE Molten Salt Reactor Experiment tasarimi 1965 Projenin yoneticisi Basincli su reaktorunun Ingilizce Pressurized Water Reactor PWR tasarimcisi unlu fizikci dir Weinberg ve ekibinin hayata gecirdigi bu nukleer reaktor 7 4 MW gucunde olup tuz olarak FLiBe LiF ve BeF2 karisimi ve yakit olarak uranyum kullanmaktaydi 4 yilin sonunda oldukca basarili sonuclar alinmasina ragmen donemin Amerikan baskani Richard Nixon tarafindan projeye ayrilan butce tamamen kesildi ve Alvin Weinberg Oak Ridge Labarotuvari ndaki gorevinden alindi Bunun nedenleri arasinda kitalararasi balistik fuzelerin gelistirilmesi ve dolayisiyla nukleer ucaklara gerek kalmamasi ve erimis tuz reaktorlerinin nukleer bomba yapmaya cok uygun olmamasi gosterilir Amerikan hukumeti butcesini daha kolay plutonyum uretebilecek nukleer reaktor tasarimlarina ayirmayi secmistir Guncel tasarimlarCin ve Hindistan ulusal bilim ajanslari araciligiyla erimis tuz reaktorleri tasarimlari uzerine calismaktalardir Amerika Birlesik Devletleri nde ise bu calismalar birkac sirket tarafindan tamamlanmaktadir Sivi Florur Toryum Reaktoru Liquid Flouride Thorium Reactor LFTR Waste Annihilating Molten Salt Reactor WAMSR Integrated Molten Salt Reactor IMSR Kaynakca Williams Stephen 16 Ocak 2015 Molten Salt Reactors The Future of Green Energy ZME Science 29 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2016 18 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2017 Arsivlenmis kopya 15 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2017 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Erimis tuz reaktoru ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir International Thorium Energy Organisation www IThEO org6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Idaho National Laboratory Molten Salt Reactor Fact Sheet 22 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Energy from Thorium 4 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Blog Website