Demirkent, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
Demirkent | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Demirkent Demirkent'in Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Yusufeli |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1532 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 283 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08820 |
Tarihçe
Demirkent köyünün eski adı Erkinis'tir. Erkinis adı, Gürcüce Rkinisi'den (რკინისი) gelir. Rkinisi, "demir" anlamındaki Gürcüce "rkina" (რკინა) kelimesinden türemiştir ve "demirli" anlamına gelir. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde "Rkinis Hevi" (რკინის ხევი) adının geçmesi, tarihsel Gürcü coğrafyasında Gürcüce "demir" kelimesinden türemiş başka yer adlarının da bulunduğunu göstermektedir.
Erkinis, tarihsel Gürcistan'ın güneybatı bölümünü oluşturan bölgelerden biri olan Tao'nun önemli yerleşmelerinden biridir. Burada kale, kilise, yer altı sığınağı veya deposu gibi tarihsel yapı kalıntıları da köyün eski yerleşme olduğuna işaret etmektedir. Nitekim İtik mezrasındaki İtik Kilisesi 10. yüzyıla tarihlenmiş bir Gürcü kilisesidir. Nitekim Osmanlılar da bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir.
Erkinis köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı mufassal defterine göre, Ardanuç sancağına bağlı Kahis nahiyesinin köylerinden biriyidi. Köyün nüfusu 64 haneden oluşuyordu. Bu nüfus içinde 4 hane Müslüman olmuş, 60 hane Hristiyan olarak kalmıştı.
Erkinis köyü, Osmanlı idaresinin vergi tahsil etme ve askere alma amacıyla 1835 yılında gerçekleştiği nüfus tespitinde Erkunis (ارکونس) şeklinde kaydedilmiş olan köy Tavusker sancağına bağlıydı. Bu tarihte köyde 38 hane ve 101 erkek yazılmıştır. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Erkinis'te 202 kişinin yaşadığı ortaya çıkar. 1848 tarihinde ise köyün nüfusu 118 haneden oluşuyordu. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından Tavusker Rusya’ya bırakılınca, Erkinis de bir nahiye olarak Tortum kazasına bağlandı.
Erkinis 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine göre Artvin vilayetinin Yusufeli ilçesine bağlıydı. Bu ilçesinin aynı adlı nahiyesinin de idari merkeziydi. Köyün adı Erkinis (اركنس) olarak kaydedilmiştir. Erkinis nahiyesi, Erkinis köyüyle birlikte 14 köyü kapsıyordu. 1940 genel nüfusu sayımında Çoruh vilayetinin Yusufeli kazasına bağlı olan köyde 847 kişi, 10 köyü kapsayan Erkinis nahiyesinde ise 5.331 kişi yaşıyordu. Erkinis adı, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Demirkent olarak değiştirildi. Köyün adının Gürcüce adındaki anlamına uygun biçimde değiştirilmesi dikkat çekicidir. 1965 genel nüfus sayımında Demirkent köyünde 1.102 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 565 kişi okuma yazma biliyordu.
Demirkent köyü sınırları içinde önemli tarihsel yapı kalıntıları bulunmaktadır. Buradaki iki kaleden biri köyü 500 metre kuzeybatısında, diğeri köyün 6 kilometre doğusunda bulunmaktadır. Varlığı bilinen üç kiliseden biri camiye çevrilmiştir. Diğer kilise, itik mezrasında bulunan İtik Kilisesi'dir. Üçüncü kilise köyün 5 km güneydoğusunda yer alan tek nefli bir yapıdır. Ayrıca köyün merkezinde bir daran ve köyün 6 kilometre doğusunda bir mağara bulunmaktadır.
Coğrafya
Demirkent köyü, Artvin il merkezine 50 km, Yusufeli ilçe merkezine 29 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 277 |
2020 | 283 |
2019 | 284 |
2018 | 296 |
2017 | 289 |
2016 | 301 |
2015 | 332 |
2014 | 366 |
2013 | 371 |
2012 | 356 |
2011 | 329 |
2010 | 354 |
2009 | 358 |
2008 | 375 |
2007 | 389 |
2000 | 458 |
1990 | 709 |
1985 | 751 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Neriman Albayrak,Yusufeli İlçesinin Hidronomi ve Toponomisi (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 28" (PDF). 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2021.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), yayımlayan: Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3. cilt; III. Cilt, s. 69". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Kasım 2023.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 138, 295, .
- ^ Fahriye Bayram - Turgay Yazar, "2005 Yılı Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırması", 24. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2007, I. Cilt, s. 457-466. 12 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Mirian Maharadze ve Zaza Şaşikadze, Yusufeli İlçesi (იუსუფელის რაიონი), Tiflis, 2022, s. 249.
- ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 334, .
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 83.
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 170" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2022.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 649". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 90.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 59-62. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Demirkent, Yusufeli için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Demirkent Artvin ilinin Yusufeli ilcesine bagli bir koydur DemirkentKoyArtvin in Turkiye deki konumuDemirkentDemirkent in Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceYusufeliCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1532 mNufus 2021 Toplam283Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08820TarihceDemirkent koyunun eski adi Erkinis tir Erkinis adi Gurcuce Rkinisi den რკინისი gelir Rkinisi demir anlamindaki Gurcuce rkina რკინა kelimesinden turemistir ve demirli anlamina gelir 1595 tarihli Osmanli mufassal defterinde Rkinis Hevi რკინის ხევი adinin gecmesi tarihsel Gurcu cografyasinda Gurcuce demir kelimesinden turemis baska yer adlarinin da bulundugunu gostermektedir Erkinis tarihsel Gurcistan in guneybati bolumunu olusturan bolgelerden biri olan Tao nun onemli yerlesmelerinden biridir Burada kale kilise yer alti siginagi veya deposu gibi tarihsel yapi kalintilari da koyun eski yerlesme olduguna isaret etmektedir Nitekim Itik mezrasindaki Itik Kilisesi 10 yuzyila tarihlenmis bir Gurcu kilisesidir Nitekim Osmanlilar da bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Erkinis koyu 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli mufassal defterine gore Ardanuc sancagina bagli Kahis nahiyesinin koylerinden biriyidi Koyun nufusu 64 haneden olusuyordu Bu nufus icinde 4 hane Musluman olmus 60 hane Hristiyan olarak kalmisti Erkinis koyu Osmanli idaresinin vergi tahsil etme ve askere alma amaciyla 1835 yilinda gerceklestigi nufus tespitinde Erkunis ارکونس seklinde kaydedilmis olan koy Tavusker sancagina bagliydi Bu tarihte koyde 38 hane ve 101 erkek yazilmistir Erkek sayisi kadar kadin eklenince Erkinis te 202 kisinin yasadigi ortaya cikar 1848 tarihinde ise koyun nufusu 118 haneden olusuyordu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan Tavusker Rusya ya birakilinca Erkinis de bir nahiye olarak Tortum kazasina baglandi Erkinis 1928 tarihli Osmanlica koy listesine gore Artvin vilayetinin Yusufeli ilcesine bagliydi Bu ilcesinin ayni adli nahiyesinin de idari merkeziydi Koyun adi Erkinis اركنس olarak kaydedilmistir Erkinis nahiyesi Erkinis koyuyle birlikte 14 koyu kapsiyordu 1940 genel nufusu sayiminda Coruh vilayetinin Yusufeli kazasina bagli olan koyde 847 kisi 10 koyu kapsayan Erkinis nahiyesinde ise 5 331 kisi yasiyordu Erkinis adi yabanci kokten geldigi icin 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Demirkent olarak degistirildi Koyun adinin Gurcuce adindaki anlamina uygun bicimde degistirilmesi dikkat cekicidir 1965 genel nufus sayiminda Demirkent koyunde 1 102 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 565 kisi okuma yazma biliyordu Demirkent koyu sinirlari icinde onemli tarihsel yapi kalintilari bulunmaktadir Buradaki iki kaleden biri koyu 500 metre kuzeybatisinda digeri koyun 6 kilometre dogusunda bulunmaktadir Varligi bilinen uc kiliseden biri camiye cevrilmistir Diger kilise itik mezrasinda bulunan Itik Kilisesi dir Ucuncu kilise koyun 5 km guneydogusunda yer alan tek nefli bir yapidir Ayrica koyun merkezinde bir daran ve koyun 6 kilometre dogusunda bir magara bulunmaktadir CografyaDemirkent koyu Artvin il merkezine 50 km Yusufeli ilce merkezine 29 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 2772020 2832019 2842018 2962017 2892016 3012015 3322014 3662013 3712012 3562011 3292010 3542009 3582008 3752007 3892000 4581990 7091985 751Kaynakca Fallingrain com 30 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Neriman Albayrak Yusufeli Ilcesinin Hidronomi ve Toponomisi Gurcuce Tiflis 2018 s 28 PDF 8 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Nisan 2021 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III Cilt s 69 15 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Kasim 2023 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 138 295 ISBN 9789941478178 Fahriye Bayram Turgay Yazar 2005 Yili Ortacag Gurcu Mimarisi Yuzey Arastirmasi 24 Arastirma Sonuclari Toplantisi Ankara 2007 I Cilt s 457 466 12 Eylul 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 975 17 3246 0 Mirian Maharadze ve Zaza Sasikadze Yusufeli Ilcesi იუსუფელის რაიონი Tiflis 2022 s 249 ISBN 978 9941 33 351 4 Taner Artvinli Yusufeli Kulliyati Istanbul 2013 2 cilt I cilt s 334 ISBN 9786058624818 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 83 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1944 s 170 PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Mart 2022 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 649 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 90 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 59 62 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 a b YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarDemirkent Yusufeli icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft