Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ernst Praetorius (d. 20 Eylül 1880, Berlin ö. 27 Mart 1946, Ankara), Alman müzik tarihçisi, öğretmen ve orkestra şefidir.
Ernst Praetorius | |
|---|---|
| Doğum | 20 Eylül 1880 Berlin, Almanya |
| Ölüm | 27 Mart 1946 (65 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Defin yeri | Cebeci Asri Mezarlığı, Ankara, Türkiye |
| Meslek | Orkestra şefi, Besteci |
| İşveren | Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Weimar Devlet Operaları |
1924'te Weimar’daki Devlet Operaları’nın genel müzik direktörü oldu: 1933'te Nazi yönetimini protesto için istifa etti; Türkiye'de çok sesli müziğin gelişmesi için Paul Hindemith'in tavsiyesi ile 1935'te Ankara'ya davet edildi ve ömrünün sonuna kadar Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın şefliğini yaptı.
Hayatı
1880 yılında Berlin'de doğdu. 7 yaşından itibaren sırasıyla Emil Köhler ve Arno Helf’ten keman dersleri aldı, ayrıca Otto Reubke ile kompozisyon çalıştı. 1899 ve 1905 yılları arasında Berlin Friedrich Wilhelm Üniversitesi’nde ünlü filozof ve psikolog ’un gözetiminde müzik bilimi ve müzik tarihi öğrenimi gördü. “Franchinus Gaffurius’un Ölçü Teorisi” adlı çalışması ile ödül aldı.
1906 ve 1909 yılları arası, sonradan Leipzig Enstrüman Müzesi’ne dönüşecek olan, Köln Heyer Müzik Tarihi Müzesi’nin müdürlüğüne getirildi. 1909 ve 1912 arası Köln Operası’nın korrepetitörü ve orkestra şefi oldu. 1912 ve 1913 yılları arası Bochum Devlet Operası, 1913 ve 1914 yılları arası Leipzig Neu Tiyatrosu ve Breslav Devlet Operası’nın şefliğini üstlendi. Breslav’daki şeflik görevini 1922’ye kadar sürdürdü ve eş zamanla bir sene de Lübeck Devlet Operası’nda çalıştı. 1922 ve 1924 yılları arası Büyük Halk Operası’nın ve Berlin Devlet Operası’nın şefliğine getirildi.
1924’te Weimar’daki Devlet Operaları’nın genel müzik direktörü oldu. Aynı zamanda Avrupa’da pek çok orkestrayı yönetti. Filozof Jean-Jacques Rousseau’nun bestelediği Le Devin du Village (Köy Kahini) adlı operasını yönetti. Kurum, seyirci ve müzik bilimi çevrelerinde saygınlık kazanmasına rağmen Nazi çevreleriyle şiddetli bir şekilde mücadele etmek durumunda kaldı. Çağdaş müziğe önem verdi.
1928’de Ernst Krenek’in 2 perdelik Jonny Spielt Auf adlı operasını repertuvara alması Nazilerin ona olan tepkilerini arttırdı. 1933’te ise Paul Hindemith’in Cardillac adlı operasını repertuvara alması iktidarı eline geçiren Naziler için bardağı taşıran son damla oldu. Praetorius Genel Müzik Direktörlüğü’nden istifa etti. 1935’te ile sözleşme yapması siyasi baskılarla engellendi. Bunun üzerine Paul Hindemith’in de önerisiyle Eduard Zuckmayer, Carl Ebert ve Liko Amar ile beraber Ankara’ya geldi.
1946’ya dek Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın Müzik Direktörü oldu. 13 Şubat 1942'de Beethoven'in Fidelio operasının Türkiye'deki ilk temsili Ankara Devlet Konservatuvarı tarafından Necil Kâzım Akses ve Ulvi Cemal Erkin’in çevirisi ve Carl Ebert’in rejisiyle Ernst Praetorius’un şefliğinde gerçekleşti. Ernst Praetorius, 18 Nisan 1942'de Cebeci Devlet Konservatuvarı Salonu'nda Beethoven’ın 9. Senfoni’sinin Türkiye'de tam kadrolu olarak gerçekleşen ilk seslendirilişini de yönetti. (26 Mart 1927'de Osman Zeki Üngör yönetimindeki Riyaseticumhur Orkestrası, koro partilerini saksafon grubunun çaldığı şekilde eseri ilk kez seslendirmişti.)
Nedim Otyam, Ulvi Cemal Erkin gibi isimlerle ortak çalışmalarda bulundu. Ayrıca pek çok Türk bestecisini eser bestelemesi için teşvik etti ve bunların da prömiyerlerini yönetti. 1940'ta Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün izniyle kayınvalidesini de Türkiye'ye getirdi.
Bir ameliyat sonrası uykusu sırasında yataktan düşme sonucu 1946'da Ankara'da öldü.Ankara Asri Mezarlığı'na defnedildi.
Alman eşi de yaşamını Türkiye'de sürdürmüştür. Hakkında Ernst Praetorius, Weimar’dan Ankara’ya adlı belgesel yapılmıştır.
1941 Ankara Senfonisi
2019 yılında müzisyenin "1941 Ankara" isimli senfonisi Ankara Devlet Konservatuvarı kütüphanesinde bulunmuş ve 2023'te CSO Ada Ankara Ana Salon'da düzenlenen bir konserde Burak Tüzün'ün yönettiği Hacettepe Üniversitesi Senfoni Orkestrası tarafından seslendirilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b Eğecioğlu, Ömer (19 Aralık 2020). "Dokuzuncu Senfoninin Türkiye'de İlk Seslendirilişi" (PDF). 15 Aralık 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.
- ^ "Ölümsüz eser CSO sahnesinde!". Milliyet. 26 Kasım 2008. 15 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.
- ^ Morgül, Mahiye (29 Kasım 2008). "Ernst Praetorius ve CSO'da Alman Kültür'ün Kültürsüzlüğü… Mahiye Morgül : Musiki Dergisi". 15 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.
- ^ "Ernst Praetorius'un '1941 - Ankara' senfonisi ilk kez seslendirildi - Magazin haberleri". Habertürk. 14 Aralık 2023. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.
Ek okuma
Reiner Möckelmann: "Wartesaal Ankara. Ernst Reuter - Exil und Rückkehr nach Berlin, Berlin 2013, sayfa 93-98
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ernst Praetorius d 20 Eylul 1880 Berlin o 27 Mart 1946 Ankara Alman muzik tarihcisi ogretmen ve orkestra sefidir Ernst PraetoriusDogum20 Eylul 1880 143 yasinda Berlin AlmanyaOlum27 Mart 1946 65 yasinda Ankara TurkiyeDefin yeriCebeci Asri Mezarligi Ankara TurkiyeMeslekOrkestra sefi BesteciIsverenCumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi Weimar Devlet Operalari 1924 te Weimar daki Devlet Operalari nin genel muzik direktoru oldu 1933 te Nazi yonetimini protesto icin istifa etti Turkiye de cok sesli muzigin gelismesi icin Paul Hindemith in tavsiyesi ile 1935 te Ankara ya davet edildi ve omrunun sonuna kadar Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi nin sefligini yapti Hayati1880 yilinda Berlin de dogdu 7 yasindan itibaren sirasiyla Emil Kohler ve Arno Helf ten keman dersleri aldi ayrica Otto Reubke ile kompozisyon calisti 1899 ve 1905 yillari arasinda Berlin Friedrich Wilhelm Universitesi nde unlu filozof ve psikolog un gozetiminde muzik bilimi ve muzik tarihi ogrenimi gordu Franchinus Gaffurius un Olcu Teorisi adli calismasi ile odul aldi 1906 ve 1909 yillari arasi sonradan Leipzig Enstruman Muzesi ne donusecek olan Koln Heyer Muzik Tarihi Muzesi nin mudurlugune getirildi 1909 ve 1912 arasi Koln Operasi nin korrepetitoru ve orkestra sefi oldu 1912 ve 1913 yillari arasi Bochum Devlet Operasi 1913 ve 1914 yillari arasi Leipzig Neu Tiyatrosu ve Breslav Devlet Operasi nin sefligini ustlendi Breslav daki seflik gorevini 1922 ye kadar surdurdu ve es zamanla bir sene de Lubeck Devlet Operasi nda calisti 1922 ve 1924 yillari arasi Buyuk Halk Operasi nin ve Berlin Devlet Operasi nin sefligine getirildi 1924 te Weimar daki Devlet Operalari nin genel muzik direktoru oldu Ayni zamanda Avrupa da pek cok orkestrayi yonetti Filozof Jean Jacques Rousseau nun besteledigi Le Devin du Village Koy Kahini adli operasini yonetti Kurum seyirci ve muzik bilimi cevrelerinde sayginlik kazanmasina ragmen Nazi cevreleriyle siddetli bir sekilde mucadele etmek durumunda kaldi Cagdas muzige onem verdi 1928 de Ernst Krenek in 2 perdelik Jonny Spielt Auf adli operasini repertuvara almasi Nazilerin ona olan tepkilerini arttirdi 1933 te ise Paul Hindemith in Cardillac adli operasini repertuvara almasi iktidari eline geciren Naziler icin bardagi tasiran son damla oldu Praetorius Genel Muzik Direktorlugu nden istifa etti 1935 te ile sozlesme yapmasi siyasi baskilarla engellendi Bunun uzerine Paul Hindemith in de onerisiyle Eduard Zuckmayer Carl Ebert ve Liko Amar ile beraber Ankara ya geldi 1946 ya dek Cumhurbaskanligi Senfoni Orkestrasi nin Muzik Direktoru oldu 13 Subat 1942 de Beethoven in Fidelio operasinin Turkiye deki ilk temsili Ankara Devlet Konservatuvari tarafindan Necil Kazim Akses ve Ulvi Cemal Erkin in cevirisi ve Carl Ebert in rejisiyle Ernst Praetorius un sefliginde gerceklesti Ernst Praetorius 18 Nisan 1942 de Cebeci Devlet Konservatuvari Salonu nda Beethoven in 9 Senfoni sinin Turkiye de tam kadrolu olarak gerceklesen ilk seslendirilisini de yonetti 26 Mart 1927 de Osman Zeki Ungor yonetimindeki Riyaseticumhur Orkestrasi koro partilerini saksafon grubunun caldigi sekilde eseri ilk kez seslendirmisti Nedim Otyam Ulvi Cemal Erkin gibi isimlerle ortak calismalarda bulundu Ayrica pek cok Turk bestecisini eser bestelemesi icin tesvik etti ve bunlarin da promiyerlerini yonetti 1940 ta Cumhurbaskani Ismet Inonu nun izniyle kayinvalidesini de Turkiye ye getirdi Bir ameliyat sonrasi uykusu sirasinda yataktan dusme sonucu 1946 da Ankara da oldu Ankara Asri Mezarligi na defnedildi Alman esi de yasamini Turkiye de surdurmustur Hakkinda Ernst Praetorius Weimar dan Ankara ya adli belgesel yapilmistir 1941 Ankara Senfonisi2019 yilinda muzisyenin 1941 Ankara isimli senfonisi Ankara Devlet Konservatuvari kutuphanesinde bulunmus ve 2023 te CSO Ada Ankara Ana Salon da duzenlenen bir konserde Burak Tuzun un yonettigi Hacettepe Universitesi Senfoni Orkestrasi tarafindan seslendirilmistir Kaynakca a b Egecioglu Omer 19 Aralik 2020 Dokuzuncu Senfoninin Turkiye de Ilk Seslendirilisi PDF 15 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Aralik 2023 Olumsuz eser CSO sahnesinde Milliyet 26 Kasim 2008 15 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2023 Morgul Mahiye 29 Kasim 2008 Ernst Praetorius ve CSO da Alman Kultur un Kultursuzlugu Mahiye Morgul Musiki Dergisi 15 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2023 Ernst Praetorius un 1941 Ankara senfonisi ilk kez seslendirildi Magazin haberleri Haberturk 14 Aralik 2023 14 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2023 Ek okuma Reiner Mockelmann Wartesaal Ankara Ernst Reuter Exil und Ruckkehr nach Berlin Berlin 2013 sayfa 93 98