Erotomani Amerikan Psikiyatri Birliği (APA) tarafından yayınlanan taksonomik ve tanı aracı olan Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabına göre sanrısal bir bozukluğun alt tipi olarak listelenmiştir. Bu nispeten nadir görülen bir paranoid durumdur ve bir bireyin başka bir kişinin kendisine âşık olduğuna dair sanrılarıyla karakterize edilir. Bu bozukluk en çok utangaç, bağımlı ve cinsel açıdan deneyimsiz kadın hastalarda görülür. Sanrının amacı tipik olarak yüksek sosyal veya mali durum, evlilik veya ilgisizlik nedeniyle ulaşılamaz olan bir erkektir. Takıntı nesnesi ayrıca hayali, ölmüş veya hastanın hiç tanışmadığı biri olabilir. Referans sanrıları yaygındır, çünkü erotomanik birey, genellikle gizli hayranlarından mesajlar aldığını algılar ancak kanıtı yoktur. Genellikle, erotomaninin başlangıcı anidir ve seyri kroniktir.
Sunum
Erotomani kadınlarda daha yaygındır, ancak erkeklerin şiddet içeren ve takipçi benzeri davranışlar sergileme olasılığı daha yüksektir. Hastalığın temel semptomu, acı çeken kişinin, başka bir kişinin gizlice ona âşık olduğuna dair sarsılmaz bir inanca sahip olmasıdır. Bazı durumlarda, acı çeken kişi aynı anda birkaç kişinin "gizli hayran" olduğuna inanabilir. Çoğu zaman, birey, genellikle bir tanıdık olan ulaşılamaz bir kişi veya hiç tanışmadığı biri tarafından sevilmek gibi sanrılara sahiptir. Hasta aynı zamanda erotomani ile eşzamanlı olarak başka türden sanrılar da yaşayabilir. Örneğin, algılanan hayranın sevgisini vücut duruşu, ev eşyalarının düzenlenmesi gibi görünüşte zararsız olan diğer eylemler olabilir. Asla var olmayan çocuklara hamile kalması, doğması ve kaçırılması gibi bazı aşırı sanrıları olabilir. Sanrılı nesneler zamanla başkaları tarafından değiştirilebilir ve bazıları sabit formlarda kronik olabilir. İnkâr etme, bu bozukluğun karakteristik özelliğidir çünkü hastalar, sanrı nesnelerinin evli, uygun olmayan veya kendisine ilgisiz olabileceğini kabul etmezler. Âşık olduğu kişi aynı zamanda hayali veya ölmüş birisi de olabilir.
Erotomaninin iki şekli vardır: birincil ve ikincil. Birincil erotomani genellikle de Clerambault sendromu ve Old Maid's Insanity olarak adlandırılır ve komorbidite olmaksızın tek başına mevcuttur, ani bir başlangıç ve kronik bir sonucu vardır. İkincil form, paranoid şizofreni gibi ruhsal bozukluklarla birlikte bulunur. Sıklıkla zulmedici sanrılar, halüsinasyonlar ve büyüklenmeci fikirleri içerir ve daha aşamalı bir başlangıca sahiptir. "Sabit" bir durumu olan hastalar, sürekli sanrılar ile daha ciddi şekilde hastalanır ve tedaviye daha az yanıt verir. Bu bireyler genellikle çekingen, bağımlı kadınlardır ve genellikle cinsel açıdan deneyimsizdir. Daha hafif, tekrarlayan bir durumu olanlarda sanrılar daha kısa sürelidir ve bozukluk yıllarca başkaları tarafından fark edilmeden var olabilir. Sorunlu davranışlar; kişiyi arama, mektup ve hediye gönderme, habersiz ev ziyaretleri yapma ve diğer ısrarlı takip davranışları gibi eylemleri içerir.
Sebepleri
Erotomani, birincil akıl hastalığı veya başka bir psikiyatrik hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkabilir. İkincil erotomanide, erotomanik sanrılar, bipolar bozukluk veya şizofreni gibi diğer zihinsel bozukluklardan kaynaklanmaktadır. Semptomlar ayrıca alkolizm ve antidepresan kullanımıyla da ortaya çıkabilir. Psikiyatrik bozukluk öyküsü ile birinci derece akrabaların aile öyküsünün yaygın olması nedeniyle potansiyel bir genetik bileşen olabilir. Sigmund Freud, erotomaniyi, güçlü paranoya, inkâr, yerinden edilme ve projeksiyon duygularına yol açabilecek eşcinsel dürtülerden korunmak için bir savunma mekanizması olarak açıklamıştır. Benzer şekilde, büyük bir kayıptan sonra şiddetli yalnızlık veya ego eksikliği ile baş etmenin bir yolu olarak açıklanmıştır. Erotomani aynı zamanda eşcinsellik veya narsisizmle ilgilenen doyumsuz dürtülerle de bağlantılı olabilir. Bazı araştırmalar, artmış temporal lob asimetrisi ve zihinsel bozukluğu olmayanlara göre daha fazla yan ventrikül hacmi gibi erotomanili hastalarda meydana gelen beyin anormalliklerini göstermektedir.
Tedavi
Prognoz kişiden kişiye farklılık gösterir ve ideal tedavi tam olarak anlaşılamamıştır. Bu bozukluğun tedavisi, her birey için özel olarak tasarlandığında en iyi sonuçları alır. Bugüne kadar, ana farmakolojik tedaviler pimozid (Tourette Sendromunu tedavi etmek için de onaylanmış tipik bir antipsikotik) ve risperidon ve klozapin gibi atipik antipsikotikler olmuştur.
Bilinen vakalar
Gece geç saatlerde televizyon şovmeni David Letterman ve eski astronot Story Musgrave, erotomaniden muzdarip olan (1952 – 1998) tarafından sürekli takip ediliyorlardı.
Michael David Barrett'in erotomaniden muzdarip olduğu, ülke çapında ESPN muhabiri 'u takip ettiği, onu görmeye çalıştığı ve ahlaksız videolar çektiği iddia edildi.
Pek çok takıntı veya taciz vakası erotomani ile bağlantılı olabilir, ancak her zaman aynı teşhis konmamaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Oliveira, C.; Alves, S.; Ferreira, C.; Agostinho, C.; Avelino, M.J. (2016). "Erotomania-A review of De Clerambault's Syndrome". The Journal of the European Psychiatric Association. Cilt 33. s. 664.
- ^ Segal, J.H. (1989). "Erotomania revisited: From Kraepelin to DSM-III-R". The American Journal of Psychiatry. 146 (10). ss. 1261-1266. doi:10.1176/ajp.146.10.1261. (PMID) 2675641.
- ^ Jordan, H.W.; Lockert, E.W.; Johnson-Warren, M.; Cabell, C.; Cooke, T.; Greer, W.; Howe, G. (2006). "Erotomania revisisted: Thirty-four years later". Journal of the National Medical Association. Cilt 98. ss. 787-793.
- ^ Seeman, M.V. (2016). "Erotomania and recommendations for treatment". Psychiatric Quarterly. 87 (2). ss. 355-364. doi:10.1007/s11126-015-9392-0.
- ^ Kelly, B.D. (2005). "Erotomania: Epidemiology and management". CNS Drugs. Cilt 19. ss. 657-669. doi:10.2165/00023210-200519080-00002.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Erotomani Amerikan Psikiyatri Birligi APA tarafindan yayinlanan taksonomik ve tani araci olan Mental Bozukluklarin Tanisal ve Sayimsal El Kitabina gore sanrisal bir bozuklugun alt tipi olarak listelenmistir Bu nispeten nadir gorulen bir paranoid durumdur ve bir bireyin baska bir kisinin kendisine asik olduguna dair sanrilariyla karakterize edilir Bu bozukluk en cok utangac bagimli ve cinsel acidan deneyimsiz kadin hastalarda gorulur Sanrinin amaci tipik olarak yuksek sosyal veya mali durum evlilik veya ilgisizlik nedeniyle ulasilamaz olan bir erkektir Takinti nesnesi ayrica hayali olmus veya hastanin hic tanismadigi biri olabilir Referans sanrilari yaygindir cunku erotomanik birey genellikle gizli hayranlarindan mesajlar aldigini algilar ancak kaniti yoktur Genellikle erotomaninin baslangici anidir ve seyri kroniktir M S P Alexander Morison un The Physiognomy of Mental Diseases kitabindan Erotomaniden muzdarip kadin hasta tasviriSunumErotomani kadinlarda daha yaygindir ancak erkeklerin siddet iceren ve takipci benzeri davranislar sergileme olasiligi daha yuksektir Hastaligin temel semptomu aci ceken kisinin baska bir kisinin gizlice ona asik olduguna dair sarsilmaz bir inanca sahip olmasidir Bazi durumlarda aci ceken kisi ayni anda birkac kisinin gizli hayran olduguna inanabilir Cogu zaman birey genellikle bir tanidik olan ulasilamaz bir kisi veya hic tanismadigi biri tarafindan sevilmek gibi sanrilara sahiptir Hasta ayni zamanda erotomani ile eszamanli olarak baska turden sanrilar da yasayabilir Ornegin algilanan hayranin sevgisini vucut durusu ev esyalarinin duzenlenmesi gibi gorunuste zararsiz olan diger eylemler olabilir Asla var olmayan cocuklara hamile kalmasi dogmasi ve kacirilmasi gibi bazi asiri sanrilari olabilir Sanrili nesneler zamanla baskalari tarafindan degistirilebilir ve bazilari sabit formlarda kronik olabilir Inkar etme bu bozuklugun karakteristik ozelligidir cunku hastalar sanri nesnelerinin evli uygun olmayan veya kendisine ilgisiz olabilecegini kabul etmezler Asik oldugu kisi ayni zamanda hayali veya olmus birisi de olabilir Erotomaninin iki sekli vardir birincil ve ikincil Birincil erotomani genellikle de Clerambault sendromu ve Old Maid s Insanity olarak adlandirilir ve komorbidite olmaksizin tek basina mevcuttur ani bir baslangic ve kronik bir sonucu vardir Ikincil form paranoid sizofreni gibi ruhsal bozukluklarla birlikte bulunur Siklikla zulmedici sanrilar halusinasyonlar ve buyuklenmeci fikirleri icerir ve daha asamali bir baslangica sahiptir Sabit bir durumu olan hastalar surekli sanrilar ile daha ciddi sekilde hastalanir ve tedaviye daha az yanit verir Bu bireyler genellikle cekingen bagimli kadinlardir ve genellikle cinsel acidan deneyimsizdir Daha hafif tekrarlayan bir durumu olanlarda sanrilar daha kisa surelidir ve bozukluk yillarca baskalari tarafindan fark edilmeden var olabilir Sorunlu davranislar kisiyi arama mektup ve hediye gonderme habersiz ev ziyaretleri yapma ve diger israrli takip davranislari gibi eylemleri icerir SebepleriErotomani birincil akil hastaligi veya baska bir psikiyatrik hastaligin belirtisi olarak ortaya cikabilir Ikincil erotomanide erotomanik sanrilar bipolar bozukluk veya sizofreni gibi diger zihinsel bozukluklardan kaynaklanmaktadir Semptomlar ayrica alkolizm ve antidepresan kullanimiyla da ortaya cikabilir Psikiyatrik bozukluk oykusu ile birinci derece akrabalarin aile oykusunun yaygin olmasi nedeniyle potansiyel bir genetik bilesen olabilir Sigmund Freud erotomaniyi guclu paranoya inkar yerinden edilme ve projeksiyon duygularina yol acabilecek escinsel durtulerden korunmak icin bir savunma mekanizmasi olarak aciklamistir Benzer sekilde buyuk bir kayiptan sonra siddetli yalnizlik veya ego eksikligi ile bas etmenin bir yolu olarak aciklanmistir Erotomani ayni zamanda escinsellik veya narsisizmle ilgilenen doyumsuz durtulerle de baglantili olabilir Bazi arastirmalar artmis temporal lob asimetrisi ve zihinsel bozuklugu olmayanlara gore daha fazla yan ventrikul hacmi gibi erotomanili hastalarda meydana gelen beyin anormalliklerini gostermektedir TedaviPrognoz kisiden kisiye farklilik gosterir ve ideal tedavi tam olarak anlasilamamistir Bu bozuklugun tedavisi her birey icin ozel olarak tasarlandiginda en iyi sonuclari alir Bugune kadar ana farmakolojik tedaviler pimozid Tourette Sendromunu tedavi etmek icin de onaylanmis tipik bir antipsikotik ve risperidon ve klozapin gibi atipik antipsikotikler olmustur Bilinen vakalarGece gec saatlerde televizyon sovmeni David Letterman ve eski astronot Story Musgrave erotomaniden muzdarip olan 1952 1998 tarafindan surekli takip ediliyorlardi Michael David Barrett in erotomaniden muzdarip oldugu ulke capinda ESPN muhabiri u takip ettigi onu gormeye calistigi ve ahlaksiz videolar cektigi iddia edildi Pek cok takinti veya taciz vakasi erotomani ile baglantili olabilir ancak her zaman ayni teshis konmamaktadir Ayrica bakinizSanri Sanrisal bozukluk Monomani Psikoz Sizofreni Stalking YandereKaynakca Oliveira C Alves S Ferreira C Agostinho C Avelino M J 2016 Erotomania A review of De Clerambault s Syndrome The Journal of the European Psychiatric Association Cilt 33 s 664 Segal J H 1989 Erotomania revisited From Kraepelin to DSM III R The American Journal of Psychiatry 146 10 ss 1261 1266 doi 10 1176 ajp 146 10 1261 PMID 2675641 Jordan H W Lockert E W Johnson Warren M Cabell C Cooke T Greer W Howe G 2006 Erotomania revisisted Thirty four years later Journal of the National Medical Association Cilt 98 ss 787 793 Seeman M V 2016 Erotomania and recommendations for treatment Psychiatric Quarterly 87 2 ss 355 364 doi 10 1007 s11126 015 9392 0 Kelly B D 2005 Erotomania Epidemiology and management CNS Drugs Cilt 19 ss 657 669 doi 10 2165 00023210 200519080 00002