Israrlı takip; özel hayatın gizliliğini ihlal etmek, tehdit ve şantaja başvurmak gibi yollarla bir kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma durumudur. Eylemi gerçekleştiren kişi karşı tarafta korku uyandırmayı, ona gözdağı vermeyi ve kendisini güvensiz hissetmesini hedefler.Psikoloji, sosyoloji, kriminoloji ve hukuk gibi disiplinlerin çalışma alanına girmekle birlikte ısrarlı takibin hukuki bir nitelik kazanması nispeten daha yeni bir olaydır. Çeşitli uzmanlar tarafından farklı tanımları yapılmış olsa da genel itibarıyla bir taciz ve sarkıntılık türü olduğu kabul edilmektedir. Günümüzde ısrarlı takip pek çok ülkede suç olarak sayılmakta ve ilgili yasalarca yaptırıma tabii tutulmaktadır. Literatüre İngilizce "stalking" kelimesinden türeyerek giren ısrarlı takibin tam Türkçe karşılığı "musallat olma" veya "dadanma"dır.
Ülkelere göre ısrarlı takip
Avrupa Birliği
Israrlı takip konusunda yasal düzenlemeler yapan ilk Avrupa ülkesi Danimarka olmuştur. 1933 yılında çıkartılan kanunla ısrarlı takip suç olarak kabul edilmiş ve hapis cezasının yanı sıra para cezası, koruma tedbiri gibi ilave uygulamalarla caydırıcılığı arttırılmaya çalışılmıştır. Uzun yıllar boyunca diğer ülkelerin gündemini ve yasalarını pek meşgul etmeyen bu konu, 1997'de İrlanda yasalarına girmiş ve böylece İrlanda ısrarlı takibi ele alan ilk AB üyesi ülke olmuştur. 1998'de Belçika, 2000'de Hollanda, 2006'da Avusturya ve son olarak 2007 yılında Almanya da ısrarlı takibi suç olarak kabul etmiştir. Ayrıca; Fransa, İsveç ve Slovenya anayasalarında, doğrudan bir düzenleme bulunmasa da, "ısrarlı takip" kavramı yer almaktadır.
Türkiye
Türk hukukunda ısrarlı takibe yönelik eylemler müstakil bir suç olarak düzenlenmeden önce kişilerin huzur ve sükûnunu bozma suçu kapsamında değerlendirilmekteydi. Ancak bunun yeterli bir koruma imkanı sağlamadığı konusunda eleştiriler bulunmaktaydı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin 2009 yılında önüne gelen Opuz/Türkiye davası ile verdiği "Türk yargı makamlarının kadına yönelik şiddet konusunda gereken hassasiyeti göstermeyip suçun cezalandırılması konusunda da cinsiyet ayrımcılığına dayalı hak ihlali yaptıkları" şeklindeki karar bu konuda bir dönüm noktası olmuş ve bu konuda ilk düzenleme 2012 yılında getirilen 6284 Sayılı Kanun ile gerçekleştirilmiştir. Bu kanun ile ısrarlı takip durumlarında fail hakkında uzaklaştırma, mağdur hakkında ise koruma tedbiri alınabileceğine dair hükümler getirilmiştir. 2022 yılında ise ısrarlı takip eylemleri, kişilerin huzur ve sükûnunu bozma suçunun özel bir şekli olarak müstakil bir suç haline getirilmiştir. Düzenlemenin en önemli noktası fail açısından özel kastın aranmamasıdır.
12 Mayıs 2022 tarihli ve 7406 sayılı kanun değişikliyle, Türk Ceza Kanununun "Hürriyete Karşı Suçlar" başlığının 123. maddesinde müstakil bir suç olarak tanımlanmaya başlayan ısrarlı takip; suçun basit halinde altı aydan iki yıla kadar, nitelikli halinde ise bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası kapsamına alınmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . Boğaziçi Üniversitesi. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2020.
- ^ a b Doğan, Recep (2014). "Kadına Yönelik Şiddetin Bir Türü Olarak, Israrlı Takip (Stalking) Kavramı ve Suçu" (PDF). Ankara Barosu Dergisi. ss. 135-154. 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Mayıs 2020.
- ^ "Case of Opuz v. Turkey" (İngilizce). Strazburg: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi. 9 Haziran 2009. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2020.
- ^ Balcı, Murat (Aralık 2022). "Israrlı Takip Suçu (TCK m.123/A)". Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. Jurix. 6 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Israrli takip ozel hayatin gizliligini ihlal etmek tehdit ve santaja basvurmak gibi yollarla bir kisiyi hurriyetinden yoksun birakma durumudur Eylemi gerceklestiren kisi karsi tarafta korku uyandirmayi ona gozdagi vermeyi ve kendisini guvensiz hissetmesini hedefler Psikoloji sosyoloji kriminoloji ve hukuk gibi disiplinlerin calisma alanina girmekle birlikte israrli takibin hukuki bir nitelik kazanmasi nispeten daha yeni bir olaydir Cesitli uzmanlar tarafindan farkli tanimlari yapilmis olsa da genel itibariyla bir taciz ve sarkintilik turu oldugu kabul edilmektedir Gunumuzde israrli takip pek cok ulkede suc olarak sayilmakta ve ilgili yasalarca yaptirima tabii tutulmaktadir Literature Ingilizce stalking kelimesinden tureyerek giren israrli takibin tam Turkce karsiligi musallat olma veya dadanma dir Ulkelere gore israrli takipAvrupa Birligi Israrli takip konusunda yasal duzenlemeler yapan ilk Avrupa ulkesi Danimarka olmustur 1933 yilinda cikartilan kanunla israrli takip suc olarak kabul edilmis ve hapis cezasinin yani sira para cezasi koruma tedbiri gibi ilave uygulamalarla caydiriciligi arttirilmaya calisilmistir Uzun yillar boyunca diger ulkelerin gundemini ve yasalarini pek mesgul etmeyen bu konu 1997 de Irlanda yasalarina girmis ve boylece Irlanda israrli takibi ele alan ilk AB uyesi ulke olmustur 1998 de Belcika 2000 de Hollanda 2006 da Avusturya ve son olarak 2007 yilinda Almanya da israrli takibi suc olarak kabul etmistir Ayrica Fransa Isvec ve Slovenya anayasalarinda dogrudan bir duzenleme bulunmasa da israrli takip kavrami yer almaktadir Turkiye Turk hukukunda israrli takibe yonelik eylemler mustakil bir suc olarak duzenlenmeden once kisilerin huzur ve sukununu bozma sucu kapsaminda degerlendirilmekteydi Ancak bunun yeterli bir koruma imkani saglamadigi konusunda elestiriler bulunmaktaydi Avrupa Insan Haklari Mahkemesi nin 2009 yilinda onune gelen Opuz Turkiye davasi ile verdigi Turk yargi makamlarinin kadina yonelik siddet konusunda gereken hassasiyeti gostermeyip sucun cezalandirilmasi konusunda da cinsiyet ayrimciligina dayali hak ihlali yaptiklari seklindeki karar bu konuda bir donum noktasi olmus ve bu konuda ilk duzenleme 2012 yilinda getirilen 6284 Sayili Kanun ile gerceklestirilmistir Bu kanun ile israrli takip durumlarinda fail hakkinda uzaklastirma magdur hakkinda ise koruma tedbiri alinabilecegine dair hukumler getirilmistir 2022 yilinda ise israrli takip eylemleri kisilerin huzur ve sukununu bozma sucunun ozel bir sekli olarak mustakil bir suc haline getirilmistir Duzenlemenin en onemli noktasi fail acisindan ozel kastin aranmamasidir 12 Mayis 2022 tarihli ve 7406 sayili kanun degisikliyle Turk Ceza Kanununun Hurriyete Karsi Suclar basliginin 123 maddesinde mustakil bir suc olarak tanimlanmaya baslayan israrli takip sucun basit halinde alti aydan iki yila kadar nitelikli halinde ise bir yildan uc yila kadar hapis cezasi kapsamina alinmistir Ayrica bakinizZorbalik Gaslighting Gozetim RontgencilikKaynakca Bogazici Universitesi 10 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2020 a b Dogan Recep 2014 Kadina Yonelik Siddetin Bir Turu Olarak Israrli Takip Stalking Kavrami ve Sucu PDF Ankara Barosu Dergisi ss 135 154 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Mayis 2020 Case of Opuz v Turkey Ingilizce Strazburg Avrupa Insan Haklari Mahkemesi 9 Haziran 2009 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2020 Balci Murat Aralik 2022 Israrli Takip Sucu TCK m 123 A Kadir Has Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi Jurix 6 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2024