Mübarizeddin Ertokuş Bey ya da kısaca Ertokuş Bey (Arap alfabesiyle: مبارزالدىن ارطوكوش), I. Gıyaseddin Keyhüsrev (1192-1196, 1205-1211), I. İzzeddin Keykavus (1211-1220) ve I. Alaeddin Keykubad (1220-1237) dönemlerinde Türkiye Selçuklu Devleti'nde Atabeglik ve Isparta ve Antalya Serleşkerliğini yapmış devlet adamı. İdari ve askeri bakımdan hem şahsına hem de devletine kazandırdığı prestij nedeniyle Türkiye Selçukluları için önemli bir devlet adamıdır. Mübarizeddin Ertokuş bey gulam asıllı olup Türkiye Selçuklu Devletinin Gulaman-ı Haslarındandır.
Yaşamı
Anadolu ticaretinde mühim limanlar olan Antalya, Alanya ve akabinde güney sahillerinin ele geçirildiği dönemlerde sultanların yenilmez fatihi olarak önemli başarılara imza atmıştır. Yalnızca bu bölgeleri fethetmekle kalmayan Mübarizeddin Ertokuş’un gerek giriştiği vakıf ve imar faaliyetleri gerekse adil ve hoşgörülü yönetimiyle Antalya ve çevresindeki halkın sevgisini de kazandığını kaynaklarda görmek mümkündür. Kıbrıs'ın fethi konusunu danışmanlığını yaptığı her sultana açsa dahi bütün hürmetine rağmen hiçbir zaman bu fikri destek ve kabul görmemiştir. Moğol İstilasına karşı yüzünü Doğu Anadoluya çeviren devletin uç beylerinin birliğini ve dirliğini sağlamıştır. Ertokuş’un ne zaman öldüğü bilinmemektedir fakat Keykubad’ın ölümünden önce Gıyaseddin’in Atabey’i olarak Şemsettin Altunaba’yı tayin ettiği görülmektedir ki bu arada ölmüş olabileceği düşünülmektedir.
Selçuklu Mimarisine Katkıları
Isparta'da Alaeddin Keykubad döneminde Abdullah oğlu Mübarizeddin adına yapıldığına dış kapısı üzerindeki kitabeden anlaşılan 1224 senesinde inşa edilmiş bir Medrese bulunmaktadır. Atabey İlçesinde 1224 yılında yapılan bu medresenin yanı sıra Uluborlu’daki 1229 tarihli cami ve Eğirdir’deki 1237 yılında yapılan medrese de bölgenin fethi sonrasında Alaeddin Keykubad’ın Emir Mübarizeddin Ertokuş ile işbirliği yaparak başlattığı imar faaliyetlerinin bir parçası olarak sayılmaktadır. 1224 yılında yapılan Atabey Medresesi sadece bölgenin değil tüm Selçuklu Döneminin en önemli medreselerindendir.
Kaynakça
- Selçuklu Döneminde Siyasi ve Bani Kimliği ile Mübarizeddin Ertokuş. 5 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2022.
- Taneri, Aydın (1995). "ERTOKUŞ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 11. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 312-313. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mubarizeddin Ertokus Bey ya da kisaca Ertokus Bey Arap alfabesiyle مبارزالدىن ارطوكوش I Giyaseddin Keyhusrev 1192 1196 1205 1211 I Izzeddin Keykavus 1211 1220 ve I Alaeddin Keykubad 1220 1237 donemlerinde Turkiye Selcuklu Devleti nde Atabeglik ve Isparta ve Antalya Serleskerligini yapmis devlet adami Idari ve askeri bakimdan hem sahsina hem de devletine kazandirdigi prestij nedeniyle Turkiye Selcuklulari icin onemli bir devlet adamidir Mubarizeddin Ertokus bey gulam asilli olup Turkiye Selcuklu Devletinin Gulaman i Haslarindandir YasamiAnadolu ticaretinde muhim limanlar olan Antalya Alanya ve akabinde guney sahillerinin ele gecirildigi donemlerde sultanlarin yenilmez fatihi olarak onemli basarilara imza atmistir Yalnizca bu bolgeleri fethetmekle kalmayan Mubarizeddin Ertokus un gerek giristigi vakif ve imar faaliyetleri gerekse adil ve hosgorulu yonetimiyle Antalya ve cevresindeki halkin sevgisini de kazandigini kaynaklarda gormek mumkundur Kibris in fethi konusunu danismanligini yaptigi her sultana acsa dahi butun hurmetine ragmen hicbir zaman bu fikri destek ve kabul gormemistir Mogol Istilasina karsi yuzunu Dogu Anadoluya ceviren devletin uc beylerinin birligini ve dirligini saglamistir Ertokus un ne zaman oldugu bilinmemektedir fakat Keykubad in olumunden once Giyaseddin in Atabey i olarak Semsettin Altunaba yi tayin ettigi gorulmektedir ki bu arada olmus olabilecegi dusunulmektedir Selcuklu Mimarisine KatkilariIsparta da Alaeddin Keykubad doneminde Abdullah oglu Mubarizeddin adina yapildigina dis kapisi uzerindeki kitabeden anlasilan 1224 senesinde insa edilmis bir Medrese bulunmaktadir Atabey Ilcesinde 1224 yilinda yapilan bu medresenin yani sira Uluborlu daki 1229 tarihli cami ve Egirdir deki 1237 yilinda yapilan medrese de bolgenin fethi sonrasinda Alaeddin Keykubad in Emir Mubarizeddin Ertokus ile isbirligi yaparak baslattigi imar faaliyetlerinin bir parcasi olarak sayilmaktadir 1224 yilinda yapilan Atabey Medresesi sadece bolgenin degil tum Selcuklu Doneminin en onemli medreselerindendir KaynakcaSelcuklu Doneminde Siyasi ve Bani Kimligi ile Mubarizeddin Ertokus 5 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2022 Taneri Aydin 1995 ERTOKUS TDV Islam Ansiklopedisi 11 Istanbul Turkiye Diyanet Vakfi ss 312 313 Erisim tarihi 5 Mayis 2022