Etem Ruhi Üngör (d. 21 Şubat 1922- ö. 10 Ağustos 2009), Türk etnomüzikolog, organolog (çalgı bilimci), koleksiyoner ve araştırmacı-yazar.
Türk çalgıları konusundaki uzmanlığıyla tanınmaktadır. Dünyanın en zengin Türk Müziği çalgıları koleksiyonunun sahibidir. Hüseyin Saadettin Arel'in 1948 yılında kurduğu Musiki Mecmuası'nı (Türkiye'nin 59 yıl boyunca kesintisiz yayınlanan tek dergisi, dünyanın en uzun süreyle yayınlanan iki dergisinden biri olma niteliğini taşıyan dergidir) 177. sayısından başlayarak 41 yıl boyunca Etem Ruhi Üngör yayımlamıştır. Üngör, 2007 yılında Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu tarafından belirlenen 101 Türk büyüğü arasında yer almaya hak kazanmış ve 2008 yılında TBMM tarafından verilen Üstün Hizmet Ödülü'nü almıştır.
Hayatı
1922 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, Niğde'nin Hacıabdullah Kasabası'ndan Çanakkale Gazisi Ahmet Halit Bey'dir. Etem Ruhi Bey'e, Çanakkale şehidi olan amcası Muallim İbrahim Etem'in adı verilmiştir.
1955 yılında İstanbul Belediye Konservatuvarı'ndaki eğitimini tamamladıktan sonra, 1955-1968 yılları arasında konservatuvarlarda, müzik derneklerinde ve özel okullarda öğretmenlik yaptı. 1967-1976 yılları arasında 20.796 kilometre kat ederek tüm Türkiye'yi kapsayan bir çalgı inceleme gezisi yaptı ve bu gezinin ardından kendisini bütünüyle müzikolojik araştırmalara adadı.
Batı müziğine de ilgi duyan Üngör, koro şefi Hulusi Öktem'in çoksesli korosunda uzun yıllar görev alan Üngör, bu toplulukla Fransa'nın Poitiers ve Rpoen Uluslararası Festivallerine katıldı.
176. sayısından sorumluluğunu üstlendiği Musiki Mecmuası'ını yayımlamayı ömrü boyunca sürdürerek dünyanın en uzun ömürlü ikinci müzik dergisi olmasını sağladı.
Üngör, katıldığı uluslararası müzik kongreleri, forum ve sempozyumlarında 24 bildiri sundu. Türk Askeri Müziği alanındaki uzmanlığı dolayısıyla birçok batı ülkesinin radyo ve televizyonunda bu müziği tanıtan programlar yaptı. Bu etkinliklerden biri olan 1979'da Belçika Radyo-Televizyonu'nda sunduğu "La Musique Mehter" adlı açıklamalı program geniş ilgi uyandırdı.
Etem Ruhi Üngör, 10 Ağustos 2009 günü İstanbul'daki evinin önünde kalp krizi geçirerek 87 yaşında öldü. Üngör'ün cenazesi, vasiyeti üzerine, şehit amcası Ethem Bey'in yattığı topraklara, Gelibolu Yarımadası Tarihi Millî Parkı sınırları içerisindeki Alçıtepeköyü Mezarlığı'na gömülmüştür.
Özel Çalgı Koleksiyonu
700'den fazla çalgıdan oluşan bu koleksiyon, Tamburi Cemil Bey'in tamburu, Şeyh Nasır Abdülbakî Dede'nin, Kazasker Mustafa İzzet'in neyleri, Neyzen Tevfik'in hastanede alkol tedavisi gördüğü sırada diğer hastaların kıramaması için karyola demirinden yaptığı metal ney, Sultan Abdülaziz'in lavtası ve Anadolu ile yurtdışından birçok nadide enstrüman bu koleksiyonun parçalarındandır. Üngör, bu koleksiyonu Kadiköy'deki 100 metrekarelik evinde bulundurmuştur. Koleksiyonunu bir müzede sergileme arzusunu gerçekleştiremeden hayatını yitirdi. Koleksiyon şu an kızı Zerrin Ergül ve ailesi tarafından korunmaktadır.
Eserleri
- Türk Marşları, 1965.
- Redhouse Sözlüğü (Türkçe-İngilizce) Türk Musikisi Terimleri, 1968.
- Türk Halk Çalgıları Üzerine Araştırma-Derleme ve Değerlendirme, (Tebliğ/1971).
- Hüseyin Saadettin Arel'in Türk Musikisi Makamları Üzerine Bir Çalışma (İnceleme/1973).
- Türk Davulu (Tebliğ/1973).
- Karagöz Musikisi Öğretiminde Bazı Esaslar (Tebliğ/1974).
- Karacaoğlan'ın Musiki Devri ve Dörtlüklerinde Musiki (Tebliğ/1975).
- Kantemiroğlu ve Türk Musikisi (İnceleme/1976).
- Türk Çalgılarında Anadolu Medeniyetleri Çalgıları İzlerinin araştırılması (Tebliğ/1976).
- Türk Çiftesi, (Tebliğ/1977).
- Itri Üzerine İki Araştırma ve Açıklama, (Tebliğ/1978).
- Türk Musikisinde Çalgılar (Konferans/1978).
- Nota Basımında 100. Yıl, Yayınlar-Yayıncılar (Tebliğ/1978).
- Ayin-İlahi Formları (İnceleme/1979).
- Halk Ezgilerini Notaya Almada Makamla İlgili Sorunlar, (Tebliğ/1979).
- Kıbrıs'ta Musiki (İnceleme/1979).
- Saadettin Kaynak (Konferans/1980).
- Türk Musiki Güfteler Antolojisi, (Kitap/1981).
- Cornemuse de Turque (Tebliğ/1981) Brüksel.
- Türk Zurması (Tebliğ/1981).
- Türk Elsanatları Arasında Türk Çalgılarının Yeri, Önemi ve Düşünceler, (Tebliğ/1981).
- Türk Musikisinin Batıya, Batı İçinde Balkanlara ve Balkanlar içinde Özellike Yugoslavya'ya
Etkileri arasında 11 Zamanlı Usul İlişkileri (Tebliğ/1983).
- İbni Sina'nın Musiki Yönü, (Tebliğ/1983).
- Musiki Eğitimimizde Görülmeyen Bibliyogra/Yayın-Bilim Dergisi'nin Önemi ve Düşünceler, (Tebliğ/1984).
- Tar (İnceleme/1984).
- Balkanların Müşterek Çalgısı Tulum'un İki Değişik Tip'i (Tebliğ/1985 Ohri).
- Farabi'nin Musiki Yönü (Tebliğ/1985).
- Batı Bestekârlarında Türk ve Türklük Akımı ve Rossini'nin Türk Marşı (İnceleme/1986).
- Ortaoyunu'nda Musiki (Tebliğ/1986).
- Eugene Borrel'in Türk Musikisi Bibliyografyası Çalışması Üzerine, (İnceleme/1986).
- Dini Musiki Felsefesi ve Dünya İslam Musikisinde Gelişmelerle, Bilinmeyen Husular Üzerine Düşünceler (Konferans/1987).
- Denizli Halk Musikisi Bibliyografyası, (Tebliğ/1988).
- Türk Musikisi Müzesi (Belge-Çalgı) Kurulması Üzerine Görüşler ve Öneriler (Tebliğ/1988).
- Karagöz Musikisi (Kitap/1989).
- Pehlivan Musikisi (Tebliğ/1991).
- Türkiye Musikisi (Tebliğ/1991).
- Bibliyografya Kayıtlarında Türk Musikisinin Balkanlara Etkileri (Tebliğ/1991).
- Türk Musikisi Kütüphaneleri, Arşiv ve Koleksiyonlar (Konferans/1994).
- Türkiye ve Makedonya'da Yaşayan Müslümanların Cenaze Törenlerinde Müzik (Tebliğ/1994 Ohri)
Dış bağlantılar
- Ethem Ruhi Üngör ile Çanakkale Savaşı üzerine Söyleşi[]
Kaynakça
- Aydın Hasan, Aslı Onat, İşte 12 değerli bilim insanı, Milliyet Gazetesi, 13.09.200713 Ocak 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- Türk Müziğinin Çınarı Etehm Ruhi Üngör, Musikidergisi.net 26 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Etem Ruhi Ungor d 21 Subat 1922 o 10 Agustos 2009 Turk etnomuzikolog organolog calgi bilimci koleksiyoner ve arastirmaci yazar Turk calgilari konusundaki uzmanligiyla taninmaktadir Dunyanin en zengin Turk Muzigi calgilari koleksiyonunun sahibidir Huseyin Saadettin Arel in 1948 yilinda kurdugu Musiki Mecmuasi ni Turkiye nin 59 yil boyunca kesintisiz yayinlanan tek dergisi dunyanin en uzun sureyle yayinlanan iki dergisinden biri olma niteligini tasiyan dergidir 177 sayisindan baslayarak 41 yil boyunca Etem Ruhi Ungor yayimlamistir Ungor 2007 yilinda Ataturk Kultur Dil ve Tarih Yuksek Kurumu tarafindan belirlenen 101 Turk buyugu arasinda yer almaya hak kazanmis ve 2008 yilinda TBMM tarafindan verilen Ustun Hizmet Odulu nu almistir Hayati1922 yilinda Istanbul da dogdu Babasi Nigde nin Haciabdullah Kasabasi ndan Canakkale Gazisi Ahmet Halit Bey dir Etem Ruhi Bey e Canakkale sehidi olan amcasi Muallim Ibrahim Etem in adi verilmistir 1955 yilinda Istanbul Belediye Konservatuvari ndaki egitimini tamamladiktan sonra 1955 1968 yillari arasinda konservatuvarlarda muzik derneklerinde ve ozel okullarda ogretmenlik yapti 1967 1976 yillari arasinda 20 796 kilometre kat ederek tum Turkiye yi kapsayan bir calgi inceleme gezisi yapti ve bu gezinin ardindan kendisini butunuyle muzikolojik arastirmalara adadi Bati muzigine de ilgi duyan Ungor koro sefi Hulusi Oktem in coksesli korosunda uzun yillar gorev alan Ungor bu toplulukla Fransa nin Poitiers ve Rpoen Uluslararasi Festivallerine katildi 176 sayisindan sorumlulugunu ustlendigi Musiki Mecmuasi ini yayimlamayi omru boyunca surdurerek dunyanin en uzun omurlu ikinci muzik dergisi olmasini sagladi Ungor katildigi uluslararasi muzik kongreleri forum ve sempozyumlarinda 24 bildiri sundu Turk Askeri Muzigi alanindaki uzmanligi dolayisiyla bircok bati ulkesinin radyo ve televizyonunda bu muzigi tanitan programlar yapti Bu etkinliklerden biri olan 1979 da Belcika Radyo Televizyonu nda sundugu La Musique Mehter adli aciklamali program genis ilgi uyandirdi Etem Ruhi Ungor 10 Agustos 2009 gunu Istanbul daki evinin onunde kalp krizi gecirerek 87 yasinda oldu Ungor un cenazesi vasiyeti uzerine sehit amcasi Ethem Bey in yattigi topraklara Gelibolu Yarimadasi Tarihi Milli Parki sinirlari icerisindeki Alcitepekoyu Mezarligi na gomulmustur Ozel Calgi Koleksiyonu700 den fazla calgidan olusan bu koleksiyon Tamburi Cemil Bey in tamburu Seyh Nasir Abdulbaki Dede nin Kazasker Mustafa Izzet in neyleri Neyzen Tevfik in hastanede alkol tedavisi gordugu sirada diger hastalarin kiramamasi icin karyola demirinden yaptigi metal ney Sultan Abdulaziz in lavtasi ve Anadolu ile yurtdisindan bircok nadide enstruman bu koleksiyonun parcalarindandir Ungor bu koleksiyonu Kadikoy deki 100 metrekarelik evinde bulundurmustur Koleksiyonunu bir muzede sergileme arzusunu gerceklestiremeden hayatini yitirdi Koleksiyon su an kizi Zerrin Ergul ve ailesi tarafindan korunmaktadir EserleriTurk Marslari 1965 Redhouse Sozlugu Turkce Ingilizce Turk Musikisi Terimleri 1968 Turk Halk Calgilari Uzerine Arastirma Derleme ve Degerlendirme Teblig 1971 Huseyin Saadettin Arel in Turk Musikisi Makamlari Uzerine Bir Calisma Inceleme 1973 Turk Davulu Teblig 1973 Karagoz Musikisi Ogretiminde Bazi Esaslar Teblig 1974 Karacaoglan in Musiki Devri ve Dortluklerinde Musiki Teblig 1975 Kantemiroglu ve Turk Musikisi Inceleme 1976 Turk Calgilarinda Anadolu Medeniyetleri Calgilari Izlerinin arastirilmasi Teblig 1976 Turk Ciftesi Teblig 1977 Itri Uzerine Iki Arastirma ve Aciklama Teblig 1978 Turk Musikisinde Calgilar Konferans 1978 Nota Basiminda 100 Yil Yayinlar Yayincilar Teblig 1978 Ayin Ilahi Formlari Inceleme 1979 Halk Ezgilerini Notaya Almada Makamla Ilgili Sorunlar Teblig 1979 Kibris ta Musiki Inceleme 1979 Saadettin Kaynak Konferans 1980 Turk Musiki Gufteler Antolojisi Kitap 1981 Cornemuse de Turque Teblig 1981 Bruksel Turk Zurmasi Teblig 1981 Turk Elsanatlari Arasinda Turk Calgilarinin Yeri Onemi ve Dusunceler Teblig 1981 Turk Musikisinin Batiya Bati Icinde Balkanlara ve Balkanlar icinde Ozellike Yugoslavya ya Etkileri arasinda 11 Zamanli Usul Iliskileri Teblig 1983 Ibni Sina nin Musiki Yonu Teblig 1983 Musiki Egitimimizde Gorulmeyen Bibliyogra Yayin Bilim Dergisi nin Onemi ve Dusunceler Teblig 1984 Tar Inceleme 1984 Balkanlarin Musterek Calgisi Tulum un Iki Degisik Tip i Teblig 1985 Ohri Farabi nin Musiki Yonu Teblig 1985 Bati Bestekarlarinda Turk ve Turkluk Akimi ve Rossini nin Turk Marsi Inceleme 1986 Ortaoyunu nda Musiki Teblig 1986 Eugene Borrel in Turk Musikisi Bibliyografyasi Calismasi Uzerine Inceleme 1986 Dini Musiki Felsefesi ve Dunya Islam Musikisinde Gelismelerle Bilinmeyen Husular Uzerine Dusunceler Konferans 1987 Denizli Halk Musikisi Bibliyografyasi Teblig 1988 Turk Musikisi Muzesi Belge Calgi Kurulmasi Uzerine Gorusler ve Oneriler Teblig 1988 Karagoz Musikisi Kitap 1989 Pehlivan Musikisi Teblig 1991 Turkiye Musikisi Teblig 1991 Bibliyografya Kayitlarinda Turk Musikisinin Balkanlara Etkileri Teblig 1991 Turk Musikisi Kutuphaneleri Arsiv ve Koleksiyonlar Konferans 1994 Turkiye ve Makedonya da Yasayan Muslumanlarin Cenaze Torenlerinde Muzik Teblig 1994 Ohri Dis baglantilarEthem Ruhi Ungor ile Canakkale Savasi uzerine Soylesi olu kirik baglanti KaynakcaAydin Hasan Asli Onat Iste 12 degerli bilim insani Milliyet Gazetesi 13 09 200713 Ocak 2013 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi Turk Muziginin Cinari Etehm Ruhi Ungor Musikidergisi net 26 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde