Etrüskçe Etrüsk uygarlığı tarafından İtalya'da kullanılmış, bugün hala çözümlenememiş, hangi dil ailesine ait olduğu bilinmeyen antik dildir. Etrüskçe, kendisinden sonra İtalya'da yoğun olarak kullanılan Latinceyi ciddi ölçüde etkilemiştir. Antik Latincede Etrüskçe kelimeler bulmak mümkündür. Etrüskler MÖ 7. yüzyıl başlarından itibaren 26 harften oluşan bir alfabe kullanıyorlardı.
Fenike alfabesini alan Yunanlar gibi, Etrüskler de Euboialıların kullandığı alfabeyi almışlardır. Ancak alfabeyi kendi dillerine uygun olarak uyarlamak zorundaydılar. Etrüskçede o, b, d ve g sesleri olmadığı için O (omikron), B (beta) ve Δ (delta) harfleri alfabeden çıkarıldı, gamma (Γ yazılır) ise e ve i ünlülerinin önündeki k sesi için kullanıldı. Fakat ünlü harf a' dan önceki k sesi kappa ile (KA), ünlü harf u' dan önceki k sesi de koppa ile veriliyordu (Ϙ V). Titreşimsiz (labiodental, yani dudakların ve dişlerin arasından çıkarılan) f sesi digamma (F) ve eta'dan () oluşan tek başına olduğunda Etrüskçede h sesini temsil ediyordu F kombinasyonu ile, daha sonra da basitleştirilerek sadece F ile veriliyordu; ancak 6. yüzyılda f sesi için yeni bir im olan icat edildi.
Yunancadan farklı olarak Etrüskçe iki farklı s sesine sahipti, bunlar farklı harflerle ifade ediliyordu: Titreşimsiz s için (Güney Etrüskçede) san (M), yumuşak s için de sigma (S) kullanılırdı. Böylece, Etrüsklerin "ilk alfabesi" tamamlanmış oldu. Etrüskçe kendi içinde Güney ve Kuzey Etrüskçe olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Biçimbilim ve sözdizim açısından Etrüsk dili adlı yüksek lisans tez çalışmasında Etrüsk dilinin bölgeye yabancı ve Türk dili gibi sondan eklemeli (agglutinante) bir Altay dili olduğunun görüldüğü ifade edilmiştir.
Kaynakça
Dil ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Etruskce Etrusk uygarligi tarafindan Italya da kullanilmis bugun hala cozumlenememis hangi dil ailesine ait oldugu bilinmeyen antik dildir Etruskce kendisinden sonra Italya da yogun olarak kullanilan Latinceyi ciddi olcude etkilemistir Antik Latincede Etruskce kelimeler bulmak mumkundur Etruskler MO 7 yuzyil baslarindan itibaren 26 harften olusan bir alfabe kullaniyorlardi Fenike alfabesini alan Yunanlar gibi Etruskler de Euboialilarin kullandigi alfabeyi almislardir Ancak alfabeyi kendi dillerine uygun olarak uyarlamak zorundaydilar Etruskcede o b d ve g sesleri olmadigi icin O omikron B beta ve D delta harfleri alfabeden cikarildi gamma G yazilir ise e ve i unlulerinin onundeki k sesi icin kullanildi Fakat unlu harf a dan onceki k sesi kappa ile KA unlu harf u dan onceki k sesi de koppa ile veriliyordu Ϙ V Titresimsiz labiodental yani dudaklarin ve dislerin arasindan cikarilan f sesi digamma F ve eta dan olusan tek basina oldugunda Etruskcede h sesini temsil ediyordu F kombinasyonu ile daha sonra da basitlestirilerek sadece F ile veriliyordu ancak 6 yuzyilda f sesi icin yeni bir im olan icat edildi Yunancadan farkli olarak Etruskce iki farkli s sesine sahipti bunlar farkli harflerle ifade ediliyordu Titresimsiz s icin Guney Etruskcede san M yumusak s icin de sigma S kullanilirdi Boylece Etrusklerin ilk alfabesi tamamlanmis oldu Etruskce kendi icinde Guney ve Kuzey Etruskce olmak uzere ikiye ayrilmaktadir Bicimbilim ve sozdizim acisindan Etrusk dili adli yuksek lisans tez calismasinda Etrusk dilinin bolgeye yabanci ve Turk dili gibi sondan eklemeli agglutinante bir Altay dili oldugunun goruldugu ifade edilmistir Kaynakca Horst Blanck Antik Cagda Kitap Dost Yayinevi 2000 S 21 Mustafa Solmaz 2005 Bicimbilim ve sozdizim acisindan Etrusk dili Pamukkale Universitesi Dil ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz