Evliya (Arapça: أوْلِياء) Allah dostları.
Terminoloji
Evliya bir Tasavvuf terimi olup veli kelimesinin çoğuludur. Allah'ın dostları anlamındadır. Kelime çoğul olduğundan -lar eki eklemek yerine Türkçe dilbilgisi açısından evliya veya veliler şeklinde kullanım daha doğrudur.
Tasavvuf terminolojisindeki mürşit ve şeyh gibi kelimelerle karıştırılmamalıdır. Bunlar daha çok tarikatlarda yani tasavvufun pratiğinde "hoca" anlamında kullanılır. Yani tarikatta bir görevin, pozisyonun ismidir. Velilik ise tarikat ile ilgili olmayıp o mutlak anlamda Allah dostu kabul edilen kişiler için kullanılır. Veli olan kişi bir tarikatın şeyhi ise aynı zamanda o tarikatta irşat görevini yapan bir mürşid’tir.
Dini dayanaklar
Kur'an'da "Bilesiniz ki, Allah’ın dostlarına hiçbir korku yoktur. Onlar üzülmeyeceklerdir de." ayetinde "Allah dostları" olarak geçen, "bütün sözleri, işleri ve ahlâkı, İslam dîninin bildirdiği gibi olan, Allah'ın ve peygamber'in kendilerini sevdiğine inanılan kimselere veli ve bunun çoğulu olarak evliyâ denir.
Muhaddis 'nin kitabında bir hadîste; "Evliyâ görülünce, Allah hatırlanır." denilmektedir. Sahih-i Buhari'de geçen bir kutsi hadiste ise; "Evliyâmdan birine düşmanlık eden, benimle harb etmiş olur" denilmektedir.
Halk kültüründe evliya
Yalnızca Allah'a güvenen, onu dost edinen, o nedenle dünyevi herhangi beklentileri olmayan tasavvuf literatürü içerisinde "Hak'tan aldığını halka veren" olarak da tanımlanmıştır. Evliyanın en büyük özelliği Allah'tan başkasını dost edinmemeleri ve ona tam tevekkül içinde olmalarıdır. Bu nedenle yarın için endişe taşımazlar, yarının rızkını bugünden düşünmezler. Bütün olayların yaratıcısı olarak Allah'ı bildiklerinden ve müşahede makamında olup sürekli Allah ile irtibat halinde olduklarından dünyadaki hiçbir olay karşısında endişeye kapılmazlar. Çünkü bütün olayların yaratıcısı dostu oldukları o Allah'tır.
Evliyanın büyüklerinden , bir beldede 40 günden fazla kalmayı Allah'a itimatsizlik saydığından sürekli yer değiştirmiştir. Böylece kendisini kimselerin tanımadığı, dolayısıyla yardım bekleyemeceği ve Allah'tan başkasına bel bağlayamayacakları beldelere seyahat etmiştir. Bu onun Allah'a tam güven içerisinde olduğunun kanıtıdır. Ona göre Allah zaten onlara korku olmayacağının garantisini Kuran’da bildirmiştir. Evliyanın en önemli özelliklerinden biri de budur. Yani halk tarafından öğrenildiklerinde, deşifre edildiklerinde o bölgeyi terkederek tanınmadıkları yere giderler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Yunus Suresi: 62
- ^ . 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2007.
Dış bağlantılar
- Evliyaların Hayatı 3 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Evliya Arapca أو ل ياء Allah dostlari TerminolojiEvliya bir Tasavvuf terimi olup veli kelimesinin coguludur Allah in dostlari anlamindadir Kelime cogul oldugundan lar eki eklemek yerine Turkce dilbilgisi acisindan evliya veya veliler seklinde kullanim daha dogrudur Tasavvuf terminolojisindeki mursit ve seyh gibi kelimelerle karistirilmamalidir Bunlar daha cok tarikatlarda yani tasavvufun pratiginde hoca anlaminda kullanilir Yani tarikatta bir gorevin pozisyonun ismidir Velilik ise tarikat ile ilgili olmayip o mutlak anlamda Allah dostu kabul edilen kisiler icin kullanilir Veli olan kisi bir tarikatin seyhi ise ayni zamanda o tarikatta irsat gorevini yapan bir mursid tir Dini dayanaklarKur an da Bilesiniz ki Allah in dostlarina hicbir korku yoktur Onlar uzulmeyeceklerdir de ayetinde Allah dostlari olarak gecen butun sozleri isleri ve ahlaki Islam dininin bildirdigi gibi olan Allah in ve peygamber in kendilerini sevdigine inanilan kimselere veli ve bunun cogulu olarak evliya denir Muhaddis nin kitabinda bir hadiste Evliya gorulunce Allah hatirlanir denilmektedir Sahih i Buhari de gecen bir kutsi hadiste ise Evliyamdan birine dusmanlik eden benimle harb etmis olur denilmektedir Halk kulturunde evliyaYalnizca Allah a guvenen onu dost edinen o nedenle dunyevi herhangi beklentileri olmayan tasavvuf literaturu icerisinde Hak tan aldigini halka veren olarak da tanimlanmistir Evliyanin en buyuk ozelligi Allah tan baskasini dost edinmemeleri ve ona tam tevekkul icinde olmalaridir Bu nedenle yarin icin endise tasimazlar yarinin rizkini bugunden dusunmezler Butun olaylarin yaraticisi olarak Allah i bildiklerinden ve musahede makaminda olup surekli Allah ile irtibat halinde olduklarindan dunyadaki hicbir olay karsisinda endiseye kapilmazlar Cunku butun olaylarin yaraticisi dostu olduklari o Allah tir Evliyanin buyuklerinden bir beldede 40 gunden fazla kalmayi Allah a itimatsizlik saydigindan surekli yer degistirmistir Boylece kendisini kimselerin tanimadigi dolayisiyla yardim bekleyemecegi ve Allah tan baskasina bel baglayamayacaklari beldelere seyahat etmistir Bu onun Allah a tam guven icerisinde oldugunun kanitidir Ona gore Allah zaten onlara korku olmayacaginin garantisini Kuran da bildirmistir Evliyanin en onemli ozelliklerinden biri de budur Yani halk tarafindan ogrenildiklerinde desifre edildiklerinde o bolgeyi terkederek taninmadiklari yere giderler Ayrica bakinizKeramet Mursit Seyh VelayetKaynakca Yunus Suresi 62 29 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2007 Dis baglantilarEvliyalarin Hayati 3 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde