Evrimsel olarak önemli birim ya da İngilizce "evolutionarily significant unit" teriminin kısaltması olarak ESU, doğa koruma amacı bakımından ayrı sayılan bir organizma popülasyonudur. Bu terim herhangi bir tür, alt tür, coğrafi ırk ya da popülasyon için kullanılabilir. Her ne kadar bir ESU bir biyolojik tür değil ama alt tür ya da bir varyete olsa bile sıklıkla ESU yerine "tür" terimi kullanılmaktadır.
Tanım
ESU'nün tanımı aşağıdaki kriterlerden en az birini içerir:
- Mevcut coğrafi ayrım,
- nedeniyle ilgili ESU'lar arasında ortaya çıkan genetik farklılık,
- Doğal seçilimde oluşan farklılıklar nedeniyle bölgesel olarak ortaya çıkmış fenotipik özellikler.
İkinci kriterde ile ölçülen popülasyonlar arası gen akışı dikkate alınır. İki popülasyon arasında "nötr göstergeler" olarak bilinen ve her iki popülasyona da bir adaptasyon avantajı sağlamayan genler arasında yüksek düzeyde farklılık gen akışı olmadığı anlamına gelir ve bu iki popülasyon arasında tecrit nedeniyle tesadüfi genetik sürüklenme olduğunu gösterir. Nötr göstergeler arasındaki önemli farklılığı önlemek için popülasyonlar arasında her nesilde çok az sayıda göçmene ihtiyaç duyulur. Nesil başına tek bir göçmen bile nötr göstergelerin popülasyonlar arasında gen akışı olduğunu göstermeye yeterli olur ki bu da nötr göstergeler ile popülasyonları ayırt edebilmeyi oldukça zorlaştırır.
Üçüncü kriter ise nötr genetik göstergelere bakmadan popülasyonların bölgesel olarak adapte oldukları özellikleri dikkate alır. Popülasyonlar arasında bir miktar gen akışı olması durumunda ve ESU'ler arasında nötr göstergeler arasında çok az farklılık olsa bile bölgesel adaptasyonlar görülebilir. Fenotipik özelliklerdeki genetik farklılıkların ve farklı habitatlar arasındaki seçilim değişimlerinin analizi yapabilmek için karşılıklı nakil deneylerine gerek vardır. Bu tarz deneyler ikinci kriterdeki fiksasyon indeksi testlerinden daha zordur ve çok ender bulunan ya da tehlikedeki türler için mümkün olmayabilir.
Örneğin türü güvenin New York'ta Ontario Gölü ve Kanada'da Ottawa yakınlarında bulunan popülasyonları yalnızca su yoncası olarak bilinen Menyanthes trifoliata bitkisiyle beslenir ve diğer popülasyonlarından morfolojik olarak ayırt edilemese ve test edilen genetik farklılıkları olmasa bile bu popülasyonlar konakçı bitkileri için oldukça önemli bir adaptasyon geçirmişlerdir öyle ki en yakın genetik akrabalarının tamamı bu bitki üzerinde yetiştirildiklerinde ölmüşlerdir. Bu vakada nötr genetik göstergeler arasındaki farkları azaltmak için gen akışı yeterlidir ancak bölgesel engellememiştir.
Evrimsel olarak önemli olan birimler ve olmayan birimler arasında açık bir farklılık oluşturamadığı için ve popülasyonlar arasındaki genetik farklılıklar bir süreklilik oluşturduğundan hem ikinci hem de üçüncü kriterler sorunludur ve evrimsel olarak önemli birimlerin hem genetik hem de ekolojik süreçlerle tanımlanmasında tartışma yaratabilir. ESU'leri tanımlamada farklı yaklaşımların kendilerine özgü yararları olduğu için ve bağlama göre yönetim şekli ve ihtiyaçlar değişiklik gösterdiğinden bazıları ESU'lerin tanımlanmasında "duruma göre" bir yaklaşımı tercih eder ve farklı tanımlama yöntemleri ile ortaya çıkan bilgileri değerlendirmeye alabilir.
Kaynakça
- ^ Conner, Jeffrey; Hartl, Daniel (2004). A Primer of Ecological Genetics. ISBN .
- ^ John, Legge; Richard, Roush; Rob, Desalle; Alfried, Vogler; Bernie, May (Şubat 1996). "Genetic Criteria for Establishing Evolutionarily Significant Units in Cryan's Buckmoth" (PDF). Conservation Biology. 10 (1). ss. 85-98. doi:10.1046/j.1523-1739.1996.10010085.x. 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ Crandall (2000). "Considering evolutionary processes in conservation biology". Trends in Ecology and Evolution. 15 (7). ss. 290-295. doi:10.1016/s0169-5347(00)01876-0. (PMID) 10856956.
- ^ Fraser; Bernatchez (2001). "Adaptive evolutionary conservation: towards a unified concept for defining conservation units". Molecular Ecology. 10 (12). ss. 2741-2752. doi:10.1046/j.1365-294x.2001.t01-1-01411.x.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Evrimsel olarak onemli birim ya da Ingilizce evolutionarily significant unit teriminin kisaltmasi olarak ESU doga koruma amaci bakimindan ayri sayilan bir organizma populasyonudur Bu terim herhangi bir tur alt tur cografi irk ya da populasyon icin kullanilabilir Her ne kadar bir ESU bir biyolojik tur degil ama alt tur ya da bir varyete olsa bile siklikla ESU yerine tur terimi kullanilmaktadir TanimESU nun tanimi asagidaki kriterlerden en az birini icerir Mevcut cografi ayrim nedeniyle ilgili ESU lar arasinda ortaya cikan genetik farklilik Dogal secilimde olusan farkliliklar nedeniyle bolgesel olarak ortaya cikmis fenotipik ozellikler Ikinci kriterde ile olculen populasyonlar arasi gen akisi dikkate alinir Iki populasyon arasinda notr gostergeler olarak bilinen ve her iki populasyona da bir adaptasyon avantaji saglamayan genler arasinda yuksek duzeyde farklilik gen akisi olmadigi anlamina gelir ve bu iki populasyon arasinda tecrit nedeniyle tesadufi genetik suruklenme oldugunu gosterir Notr gostergeler arasindaki onemli farkliligi onlemek icin populasyonlar arasinda her nesilde cok az sayida gocmene ihtiyac duyulur Nesil basina tek bir gocmen bile notr gostergelerin populasyonlar arasinda gen akisi oldugunu gostermeye yeterli olur ki bu da notr gostergeler ile populasyonlari ayirt edebilmeyi oldukca zorlastirir Ucuncu kriter ise notr genetik gostergelere bakmadan populasyonlarin bolgesel olarak adapte olduklari ozellikleri dikkate alir Populasyonlar arasinda bir miktar gen akisi olmasi durumunda ve ESU ler arasinda notr gostergeler arasinda cok az farklilik olsa bile bolgesel adaptasyonlar gorulebilir Fenotipik ozelliklerdeki genetik farkliliklarin ve farkli habitatlar arasindaki secilim degisimlerinin analizi yapabilmek icin karsilikli nakil deneylerine gerek vardir Bu tarz deneyler ikinci kriterdeki fiksasyon indeksi testlerinden daha zordur ve cok ender bulunan ya da tehlikedeki turler icin mumkun olmayabilir Ornegin turu guvenin New York ta Ontario Golu ve Kanada da Ottawa yakinlarinda bulunan populasyonlari yalnizca su yoncasi olarak bilinen Menyanthes trifoliata bitkisiyle beslenir ve diger populasyonlarindan morfolojik olarak ayirt edilemese ve test edilen genetik farkliliklari olmasa bile bu populasyonlar konakci bitkileri icin oldukca onemli bir adaptasyon gecirmislerdir oyle ki en yakin genetik akrabalarinin tamami bu bitki uzerinde yetistirildiklerinde olmuslerdir Bu vakada notr genetik gostergeler arasindaki farklari azaltmak icin gen akisi yeterlidir ancak bolgesel engellememistir Evrimsel olarak onemli olan birimler ve olmayan birimler arasinda acik bir farklilik olusturamadigi icin ve populasyonlar arasindaki genetik farkliliklar bir sureklilik olusturdugundan hem ikinci hem de ucuncu kriterler sorunludur ve evrimsel olarak onemli birimlerin hem genetik hem de ekolojik sureclerle tanimlanmasinda tartisma yaratabilir ESU leri tanimlamada farkli yaklasimlarin kendilerine ozgu yararlari oldugu icin ve baglama gore yonetim sekli ve ihtiyaclar degisiklik gosterdiginden bazilari ESU lerin tanimlanmasinda duruma gore bir yaklasimi tercih eder ve farkli tanimlama yontemleri ile ortaya cikan bilgileri degerlendirmeye alabilir Kaynakca Conner Jeffrey Hartl Daniel 2004 A Primer of Ecological Genetics ISBN 978 0878932023 John Legge Richard Roush Rob Desalle Alfried Vogler Bernie May Subat 1996 Genetic Criteria for Establishing Evolutionarily Significant Units in Cryan s Buckmoth PDF Conservation Biology 10 1 ss 85 98 doi 10 1046 j 1523 1739 1996 10010085 x 5 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Nisan 2020 Crandall 2000 Considering evolutionary processes in conservation biology Trends in Ecology and Evolution 15 7 ss 290 295 doi 10 1016 s0169 5347 00 01876 0 PMID 10856956 Fraser Bernatchez 2001 Adaptive evolutionary conservation towards a unified concept for defining conservation units Molecular Ecology 10 12 ss 2741 2752 doi 10 1046 j 1365 294x 2001 t01 1 01411 x