Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fazıl Küçük (14 Mart 1906; Ortaköy, Lefkoşa - 15 Ocak 1984, Londra), Kıbrıs Türkü siyasetçi, gazeteci ve köşe yazarı. 1959 sonunda Kıbrıs Türkleri ile Kıbrıs Rumlarının ortak kurduğu Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı yardımcısı. Kıbrıs Türklerinin, Rauf Denktaş'tan önceki önderi.
| Fazıl Küçük | |
|---|---|
 | |
| Kıbrıs Cumhurbaşkanı Yardımcısı | |
| Görev süresi 3 Aralık 1959 - 18 Şubat 1973 | |
| Cumhurbaşkanı | III. Makarios |
| Yerine gelen | Rauf Denktaş |
| Kıbrıs Türk Genel Komitesi ve Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi Başkanı | |
| Görev süresi 21 Aralık 1963 - 18 Şubat 1973 | |
| Yerine gelen | Rauf Denktaş |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 14 Mart 1906 Lefkoşa, Kıbrıs |
| Ölüm | 15 Ocak 1984 (77 yaşında) Londra, Birleşik Krallık |
| Partisi | Kıbrıs Türktür Partisi |
| Evlilik(ler) | Süheyla Küçük |
Eğitim hayatı
İlkokulu Haydarpaşa'da bulunan ve müdürünün adından dolayı "Tarakçı Mektebi" olarak bilinen okulda tamamladı. Ardından ortaokul diye bilinen ve lise seviyesinde eğitim veren idadiye devam etti. İdadiden mezun olmasına iki yıl kala öğrenimini yarıda bırakarak geriye kalan kısmını İstanbul Özel İstiklal Lisesi′nde tamamlayıp 15 Ağustos 1926 tarihinde mezun oldu. İstanbul Darül Fünun Tıp Fakültesi’nin birinci sınıfını tamamladıktan sonra 12 Haziran 1929'da okul ile ilişkisini kesip, ilk olarak Fransa ve daha sonra İsviçre′ye giderek Lozan Üniversitesi′nde tıp öğrenimini tamamladı. Lozan kliniklerinde ihtisas görerek dahiliye uzmanı oldu. 1937 senesinin Mayıs ayında Kıbrıs'a dönerek Lefkoşa′da serbest hekim olarak çalışmaya başladı.
Siyasi Düşünceleri
Üniversite öğrencisi olduğu zaman Kıbrıs Türklerinin Birleşik Krallık'ın atadığı valiler tarafından yönetilmesinde ısrar eden 'nin Türk üyelerine karşı bir duruş çizmişti. 1931 senesinde Kıbrıslı Rumların isyanının ardından ara verilen belediye seçimleri 21 Mart 1943'te tekrar yapıldığı zamandan itibaren altı yıl Lefkoşa Belediyesi Meclis Üyesi olarak görev yaptı. 1941′de Söz gazetesi yayınını durdurduktan sonra Kıbrıs Türkünün sesini dünyaya duyurmak için 14 Mart 1942 tarihinde Halkın Sesi gazetesini kurdu ve editörü oldu.
Kıbrıs mücadelesi
18 Nisan 1943 yılında Kıbrıs Adası Türk Azınlığı Kurumu'nu kurdu. Daha sonra ise KATAK'tan ayrılarak 23 Nisan 1944 tarihinde Kıbrıs Millî Türk Halk Partisi'ni kurdu. Kısa bir zaman içinde birçok yerleşim bölgesinde şubeler açtı. 23 Ekim 1949 günü KMTHP ve KATAK, Kıbrıs Milli Türk Birliği Partisi adı altında birleşti. Kıbrıs Türklerinin ekonomik, siyasal ve kültürel faaliyetlerini yapabilmesini amaç güden çalışmalarda bulundu. Partisinin kendi başkanlığında yaptığı mitingler sonucunda Kıbrıs'ta Şeriye Mahkemeleri kaldırılarak yerine Türk Aile Mahkemeleri kuruldu. Müftülük makamı tekrar oluşturuldu. İngiliz yönetimi, Türk Tâlî Okullarını ve Evkaf'ı (vakıflar idaresini) Kıbrıslı Türklere devretti.
15 Ağustos 1955'te partisinin ismi kongre sonucunda Kıbrıs Türktür Partisi şeklinde değiştirildi. 1 Nisan 1955 tarihinde Kıbrıslı Rumların kurmuş olduğu EOKA'ya karşı Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) adındaki örgütü kurdu. Yine 1955'in Eylül ayında EOKA'nın Kıbrıslı Türklere yönelik saldırılarına karşılık vermek amacıyla bu sefer silahlı teşkilatını kurdu. 1955 senesinde Türkiye, Yunanistan ve Birleşik Krallık Dışişleri Bakanları arasında yapılan üçlü konferansı izlemek adına diğer iki Kıbrıslı Türk delege ile birlikte Londra'ya gitti. 1958 senesinde Türkiye'ye gitti ve Kıbrıs ile ilgili olarak Türkiye'nin her tarafında "Ya Taksim Ya Ölüm" mitingleri düzenledi. Aynı yılın Kasım ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda gerçekleşen Kıbrıs görüşmelerinde bulunmak üzere New York'ta bulundu. Zürih'te Türk ve Yunan başkanları arasında varılan anlaşma üzerine, 17 Şubat 1959'da Londra'da yapılan konferansta Kıbrıs Türk halkını temsil etti ve iki gün sonra varılan anlaşmayı halkı adına imzaladı.
1960 sonrası
1959 Londra ve Zürih konferanslarında Kıbrıs Türklerini temsil eden Küçük, halkının yapısal bir güvenliğe girmesi için çalıştı. 3 Aralık 1959'da Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı yardımcılığı görevine seçildi. 21 Aralık 1963 tarihinde ada üzerindeki toplumsal olayların ardından oluşturulan Kıbrıs Türk Genel Komitesi'nin başkanlığına seçildi. 27 Aralık 1967 tarihinde ise Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi'nin başkanlığına getirildi. 18 Şubat 1973'te Cumhurbaşkanı yardımcılığından ayrılarak, yerini Rauf R. Denktaş'a bıraktı.
Ölümü
Bir süre kurmuş olduğu Halkın Sesi gazetesindeki görevine geri döndü ve siyasi meseleler üzerine makaleler yayınladı. 77 yaşında Londra'nın Westminster adlı bölgesindeki bir hastanede 15 Ocak 1984'te yaşamını yitirdi. Cenazesi, Lefkoşa yakınlarındaki Hamitköy'de bulunan ve oraya gömülene kadar Mumcu Tepesi olarak bilinen yere defnedildi. Anıt Mezar'ın yer aldığı bu tepeye o günden sonra Anıt Tepe adı verildi.
Popüler kültürdeki yeri
TRT 1'de yayımlanan Bir Zamanlar Kıbrıs/Kıbrıs: Zafere Doğru dizisinde kendisini canlandırılmıştır.
Kaynakça
- ^ "Kıbrıs elimizden kayıyor mu?-2". Yeni Mesaj. 17 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mart 2009.
- ^ a b c "Dr. Fazıl Küçük 103 yaşında". Haberhavadis.com. 14 Mart 2009. Erişim tarihi: 15 Mart 2009.
- ^ a b c d . Kimkimdir.gen.tr. 27 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009.
- ^ . Halkın Sesi. 14 Mart 2009. 20 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009.
- ^ Coppieters, Bruno. Europeanization and conflict resolution: case studies from the European periphery (2004), Academia Press, s. 66-67.
- ^ . Güvenlik Kuvvetleri Dergisi, 63. sayı, syf. 22. Mart 2005. 14 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2009.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Fazıl Küçük ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- (İngilizce) Britannica Online Encyclopedia "Fazıl Küçük" maddesi 23 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Yeni makam | Kıbrıs Cumhurbaşkanı Yardımcısı 3 Aralık 1959 - 18 Şubat 1973 | Sonra gelen: Rauf Denktaş |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fazil Kucuk 14 Mart 1906 Ortakoy Lefkosa 15 Ocak 1984 Londra Kibris Turku siyasetci gazeteci ve kose yazari 1959 sonunda Kibris Turkleri ile Kibris Rumlarinin ortak kurdugu Kibris Cumhuriyeti nin ilk Cumhurbaskani yardimcisi Kibris Turklerinin Rauf Denktas tan onceki onderi Fazil KucukKibris Cumhurbaskani YardimcisiGorev suresi 3 Aralik 1959 18 Subat 1973Cumhurbaskani III MakariosYerine gelen Rauf DenktasKibris Turk Genel Komitesi ve Kibris Gecici Turk Yonetimi BaskaniGorev suresi 21 Aralik 1963 18 Subat 1973Yerine gelen Rauf DenktasKisisel bilgilerDogum 14 Mart 1906 1906 03 14 Lefkosa KibrisOlum 15 Ocak 1984 77 yasinda Londra Birlesik KrallikPartisi Kibris Turktur PartisiEvlilik ler Suheyla KucukEgitim hayatiIlkokulu Haydarpasa da bulunan ve mudurunun adindan dolayi Tarakci Mektebi olarak bilinen okulda tamamladi Ardindan ortaokul diye bilinen ve lise seviyesinde egitim veren idadiye devam etti Idadiden mezun olmasina iki yil kala ogrenimini yarida birakarak geriye kalan kismini Istanbul Ozel Istiklal Lisesi nde tamamlayip 15 Agustos 1926 tarihinde mezun oldu Istanbul Darul Funun Tip Fakultesi nin birinci sinifini tamamladiktan sonra 12 Haziran 1929 da okul ile iliskisini kesip ilk olarak Fransa ve daha sonra Isvicre ye giderek Lozan Universitesi nde tip ogrenimini tamamladi Lozan kliniklerinde ihtisas gorerek dahiliye uzmani oldu 1937 senesinin Mayis ayinda Kibris a donerek Lefkosa da serbest hekim olarak calismaya basladi Siyasi DusunceleriUniversite ogrencisi oldugu zaman Kibris Turklerinin Birlesik Krallik in atadigi valiler tarafindan yonetilmesinde israr eden nin Turk uyelerine karsi bir durus cizmisti 1931 senesinde Kibrisli Rumlarin isyaninin ardindan ara verilen belediye secimleri 21 Mart 1943 te tekrar yapildigi zamandan itibaren alti yil Lefkosa Belediyesi Meclis Uyesi olarak gorev yapti 1941 de Soz gazetesi yayinini durdurduktan sonra Kibris Turkunun sesini dunyaya duyurmak icin 14 Mart 1942 tarihinde Halkin Sesi gazetesini kurdu ve editoru oldu Kibris mucadelesi 18 Nisan 1943 yilinda Kibris Adasi Turk Azinligi Kurumu nu kurdu Daha sonra ise KATAK tan ayrilarak 23 Nisan 1944 tarihinde Kibris Milli Turk Halk Partisi ni kurdu Kisa bir zaman icinde bircok yerlesim bolgesinde subeler acti 23 Ekim 1949 gunu KMTHP ve KATAK Kibris Milli Turk Birligi Partisi adi altinda birlesti Kibris Turklerinin ekonomik siyasal ve kulturel faaliyetlerini yapabilmesini amac guden calismalarda bulundu Partisinin kendi baskanliginda yaptigi mitingler sonucunda Kibris ta Seriye Mahkemeleri kaldirilarak yerine Turk Aile Mahkemeleri kuruldu Muftuluk makami tekrar olusturuldu Ingiliz yonetimi Turk Tali Okullarini ve Evkaf i vakiflar idaresini Kibrisli Turklere devretti 15 Agustos 1955 te partisinin ismi kongre sonucunda Kibris Turktur Partisi seklinde degistirildi 1 Nisan 1955 tarihinde Kibrisli Rumlarin kurmus oldugu EOKA ya karsi Turk Mukavemet Teskilati TMT adindaki orgutu kurdu Yine 1955 in Eylul ayinda EOKA nin Kibrisli Turklere yonelik saldirilarina karsilik vermek amaciyla bu sefer silahli teskilatini kurdu 1955 senesinde Turkiye Yunanistan ve Birlesik Krallik Disisleri Bakanlari arasinda yapilan uclu konferansi izlemek adina diger iki Kibrisli Turk delege ile birlikte Londra ya gitti 1958 senesinde Turkiye ye gitti ve Kibris ile ilgili olarak Turkiye nin her tarafinda Ya Taksim Ya Olum mitingleri duzenledi Ayni yilin Kasim ayinda Birlesmis Milletler Genel Kurulu nda gerceklesen Kibris gorusmelerinde bulunmak uzere New York ta bulundu Zurih te Turk ve Yunan baskanlari arasinda varilan anlasma uzerine 17 Subat 1959 da Londra da yapilan konferansta Kibris Turk halkini temsil etti ve iki gun sonra varilan anlasmayi halki adina imzaladi 1960 sonrasi 1959 Londra ve Zurih konferanslarinda Kibris Turklerini temsil eden Kucuk halkinin yapisal bir guvenlige girmesi icin calisti 3 Aralik 1959 da Kibris Cumhuriyeti nin Cumhurbaskani yardimciligi gorevine secildi 21 Aralik 1963 tarihinde ada uzerindeki toplumsal olaylarin ardindan olusturulan Kibris Turk Genel Komitesi nin baskanligina secildi 27 Aralik 1967 tarihinde ise Kibris Gecici Turk Yonetimi nin baskanligina getirildi 18 Subat 1973 te Cumhurbaskani yardimciligindan ayrilarak yerini Rauf R Denktas a birakti OlumuBir sure kurmus oldugu Halkin Sesi gazetesindeki gorevine geri dondu ve siyasi meseleler uzerine makaleler yayinladi 77 yasinda Londra nin Westminster adli bolgesindeki bir hastanede 15 Ocak 1984 te yasamini yitirdi Cenazesi Lefkosa yakinlarindaki Hamitkoy de bulunan ve oraya gomulene kadar Mumcu Tepesi olarak bilinen yere defnedildi Anit Mezar in yer aldigi bu tepeye o gunden sonra Anit Tepe adi verildi Populer kulturdeki yeriTRT 1 de yayimlanan Bir Zamanlar Kibris Kibris Zafere Dogru dizisinde kendisini canlandirilmistir Kaynakca Kibris elimizden kayiyor mu 2 Yeni Mesaj 17 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mart 2009 a b c Dr Fazil Kucuk 103 yasinda Haberhavadis com 14 Mart 2009 Erisim tarihi 15 Mart 2009 a b c d Kimkimdir gen tr 27 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mart 2009 Halkin Sesi 14 Mart 2009 20 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mart 2009 Coppieters Bruno Europeanization and conflict resolution case studies from the European periphery 2004 Academia Press s 66 67 Guvenlik Kuvvetleri Dergisi 63 sayi syf 22 Mart 2005 14 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mart 2009 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Fazil Kucuk ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ingilizce Britannica Online Encyclopedia Fazil Kucuk maddesi 23 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Yeni makam Kibris Cumhurbaskani Yardimcisi 3 Aralik 1959 18 Subat 1973 Sonra gelen Rauf Denktas