Türk Mukavemet Teşkilatı ya da Türk Direniş Örgütü (kısaca TMT), Kıbrıs Türk toplumunun taksim hedefini gerçekleştirmek için faaliyet gösteren silahlı örgüttür. Kıbrıslı Rumların EOKA örgütüne karşı faaliyet göstermek üzere 1957'de kurulan TMT, 1958'de fiilî olarak faaliyet göstermeye başladı. Daha sonraları Millî Muhafız Ordusu, örgütü ve EOKA-B ile mücadele etti. 1 Ağustos 1976 tarihinde Kıbrıs Türk Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na dönüştürüldü. Üyelerine "mücahit" denmekteydi.Kıbrıs Harekâtı'nın başladığı 20 Temmuz 1974 tarihinde TMT üyesi 17.151 mücahit bulunuyordu.
Türk Mukavemet Teşkilâtı | |
---|---|
Kuruluş | 1958-1976 |
Kurucu(lar) | Daniş Karabelen |
Lider(ler) | Rauf Denktaş |
Amaç | EOKA ve EOKA-B ile mücadele etmek |
Etkin bölgeler | Kıbrıs |
İdeoloji | Türk milliyetçiliği, Taksim |
Tarih
Kuruluş
Rum EOKA örgütü, aslen Britanya sömürge yönetimine karşı mücadele etmek ve adanın Yunanistan'la birleşmesini sağlamak (enosis) için 1955 yılında kurulmuştu. EOKA İngilizlere karşı mücadeleye başlayınca İngiliz yönetimi polis gücüne çok sayıda Kıbrıslı Türk aldı ve böylece EOKA'nın saldırılarında Türk polislerle Rum EOKA'cılar karşı karşıya geldi.
EOKA'nın Enosis hedefleyen saldırılarından huzursuz olan Kıbrıslı Türkler ve Türkiye, buna karşılık olarak Taksim ideolojisini geliştirdi. EOKA'nın Kıbrıslı Türklere yönelik saldırılarına karşılık vermek amacıyla 1956 yılında örgütü kuruldu. Bu dönemde Fazıl Küçük tarafından kurulmuş olan ve Kara Çete gibi diğer örgütler başarısızlığa uğrayarak Volkan'a katıldı.
Türk Mukavemet Teşkilatı, 23 Kasım 1957 akşamı, Lefkoşa varoşlarındaki Eylence'de, Türkiye Kıbrıs Büyükelçiliği görevlisi 'nin evinde, Rauf Denktaş, Burhan Nalbantoğlu ve Mustafa Kemal Tanrısevdi tarafından kuruldu. Lefkoşa Türk Lisesi tarafından basılıp 26 Kasım 1957 günü örgüt, tüm Kıbrıslı Türk direnişçilerini TMT çatısı altında toplanmaya çağıran ilk bildirisini yayınladı. Ancak Türkiye tarafından desteklenmeyen bir mücadelenin başarıya ulaşmayacağı düşünülmesi nedeniyle, bu dönemde herhangi bir yapılanmaya gidilmediği gibi herhangi bir lider de belirlenmedi.
Örgüt, ikinci bildirisini 13 Aralık 1957 günü yayımladı. İlk bildirilerde, henüz örgüte Türkiye'nin desteği olmaması ve Kıbrıslı Türkler arasında silahlanmanın az olmasının da etkisiyle silahlı direnişten ziyade ada sathına yayılan pasif bir direniş öngörülmekteydi. Bununla birlikte, ikinci bildiride her köyde teşkilat temsilcilerinin olduğu, bu temsilcilere dair bilgi verenlerin cezasının ölüm olacağı ifade edildi. Bu dönemde adanın her bölgesindeki köylerde örgütlenme çalışmaları başladı. Bununla birlikte, Britanya koloni yönetimi, TMT'nin Volkan'ın devamcısı olduğu ve Volkan gibi kapasitesi sınırlı, dikkate alınmaması gereken bir örgüt olduğu düşüncesindeydi.
Denktaş, 2 Ocak 1958 günü Fazıl Küçük'le gittiği Ankara'da Türkiye Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'yla görüştü ve konudan bahsetti. Zorlu Denktaş'a gönderirlerse silah alıp alamayacaklarını sorunca Denktaş alabileceklerini söyledi. Zorlu konuyu Genelkurmay Başkanlığı'na bildirdi. Konuyla ilgili olarak birkaç ay süren değerlendirmeler sonrasında örgütün kurulması için izin çıktı ve bu iş için Daniş Karabelen görevlendirildi. İzinde hükûmetin Türk Silahlı Kuvvetleri'nin adının bu olaya karıştırılmaması da kesin bir dille emrediliyordu.
Bu gelişmeler üzerine örgütün kuruluşu için çalışmalara başlandı. Konuyla ilgili olarak "Kıbrıs'ı İstirdat Projesi" (KİP) adlı bir proje hazırlandı. Daha sonra TMT'nin Kuruluş ve Çalışma Planı hazırlandı ve üst düzey yetkililerin onayı alındı. Bu plana göre TMT lideri doğrudan Özel Harp Dairesi'ne bağlı ve sorumlu olacak; ama arada herhangi bir resmî bağlantı olmayacak, tüm bağlantılar sözlü olarak yürütülecekti. Örgütün liderliği Türkiye'den gönderilecek ve "süresiz izinli" sayılacak subaylarla yapılacak, TMT'nin varlığının açığa çıkarılacağı gün EOKA saldırılarına göre belirlenecekti. Bu güne kadar örgüt toplantı veya gösteri yapmayacak, bildiri dağıtmayacaktı. Örgüt 18 yaşını geçmiş erkek veya kız gençlerle oluşturulacak, örgüte alınanların Türkiye'de veya Kıbrıs'ta eğitimden geçirilmesi zorunlu olacaktı. Planda örgüt mevcudu kısa vadede 5000, uzun vadede 10,000 olarak planlanmıştı. Kıbrıs'a TMT lideri başkanlığında ilk etapta beş subay gönderilecek, örgütün gelişmesine paralel olarak bu sayı ilk önce ona, daha sonra yirmiye çıkarılacaktı. Bunların yanı sıra en az on beş yedek subay da adaya gönderilecekti.
Nisan 1958'de Fazıl Küçük ve Rauf Denktaş TMT'nin yapılanmasını konuşmak üzere Ankara'ya çağrıldı. Yapılan toplantıda 1958-60 döneminde TMT'de görev alacak Türk askerlerine ilişkin 23 kişiden oluşan bir liste hazırlandı. Toplantıda ilk TMT lideri olarak 'ın (kod adıyla "Ali Conan") atanması kararlaştırıldı. 5000 gençten oluşan silahlı gücün eğitiminin ise 1959 yılı sonu itibarıyla tamamlanmış olması hedeflendi.
Vuruşkan ve dört diğer subay 31 Temmuz/1 Ağustos 1958 gecesi Kıbrıs'a vardı. TMT'nin fiili olarak kuruluşu bu tarihte gerçekleşmiştir ve bu nedenle bu tarih kuruluş yıldönümü olarak kutlanır. Bundan kısa bir süre sonra adaya altı subay daha gönderildi. Örgütün kurulmasının ardından kişiliği, yaşı ve sağlığı itibarıyla uygun görülenler yemin ederek örgüte üye oldular. Böylece ağustos ayı başlarında TMT'nin ilk hücresi oluşmuş olur ve Türkiye'de faaliyete geçen eğitim kamplarına gençler gönderilmeye başlanır.
1958'de eylemler
4 Nisan 1958'de yayımladığı ve Britanya arşivlerinden erişilmiş olan bildirisinde TMT, "Komünizmin başı görüldüğü yerde ezilmelidir." ilkesine bağlılığını ifade etti ve "Rum sendikalarına [...] ihmalkârlık sonucunda hâlâ üye olan [Türkler] varsa, bir an önce istifa etmelidirler." ifadesini kullandı. Bu dönemde sol görüşlü bazı Kıbrıslı Türkler, sendikası çatısı altında Kıbrıslı Rumlarla birlikte faaliyetlerini sürdürmekteydiler; bu kesim (TEK) çatısı altında teşkilatlanmıştı.Niyazi Kızılyürek'e göre özellikle 1 Mayıs yürüyüşünde Türk ve Rum sendikacıların beraber yürümesi sonrası TMT'nin Türk sendikacılara karşı faaliyetleri şiddetlendi. Bu dönem gerçekleşen ve TMT'yle ilişkilendirilen şiddet olayları arasında 22 Mayıs'ta PEO Türk Şubesi Sorumlusu Ahmet Sadi Erkurt'un eşiyle birlikte evinin önünde kurşunlanarak yaralanması, 24 Mayıs'ta İnkılâpçı gazetesi sahibi Fazıl Önder'in öldürülmesi, 29 Mayıs'ta TEK Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Yahya'nın öldürülmesi yer almaktadır.Rauf Denktaş, ifadelerinde ve hatıratında bu dönemde solculara karşı gerçekleşen şiddet olaylarından TMT'nin sorumlu olduğunu kabul etmemiştir. Hatıratında "Bu cinayetler hep 'faili meçhul cinayetler' listesine geçti. Bunları TMT'ye mal etmek isteyenler vardır. Bu büyük bir hatadır. [...] O günlerde şahsi hesapların da 'millî perde' arkasında görülmesi çok oluyordu. Bu cinayetlerin sorumluluğunu üstlenen olmadı." ifadesini kullandı. 26 Mayıs 1958 tarihinde TMT tarafından yayımlanan ve Britanya arşivlerinden erişilen bildirideyse, "Türk Mukavemet Teşkilatı harekete geçmiş ve [...] kızıllara hizmet etmekten mutluluk duyan alçak hainlere hak ettikleri ölüm cezasını vermeye başlamıştır. [...] Vatan haini ve komünist maşası ilan edilen Sadi Erkurt ve Fazıl Önder hak ettikleri cezayı almışlardır." ifadeleri kullanıldı.
Örgütlenme
TMT'nin dört farklı seviyede birlikleri bulunmaktaydı. Aşağıda bunlar küçükten büyüğe doğru sıralanmıştır:
- Manga: 5 ila 8 mücahitten oluşurdu. İlk adı "çadır" olup, 1961'den sonra "oğul", 1963'ten sonra da "manga" olarak adlandırılmaya başladı.
- Bölük: 5 ila 8 mangadan oluşurdu. İlk adı "oba" olup, 1961'den sonra "petek", 1963'ten sonra da "bölük" olarak adlandırılmaya başladı.
- Tabur: 5 ila 8 bölükten oluşurdu. İlk adı "otağ" olup, 1961'den sonra "kovan", 1963'ten sonra da "tabur" olarak adlandırılmaya başladı.
- Sancak: 5 ila 8 taburdan oluşurdu. İlk adı "yayla" olup, 1961'den sonra "sancak" olarak adlandırılmaya başladı, 1963'te adı değişmedi. 1961'den önce sancağa bölgedeki saygın insanlardan biri olan "baş yayla" komuta ederdi. 1961'de liderlik "sancaktar" adı verilen rütbeye verildi ve baş yaylalar, "serdar" adıyla sancaktar yardımcısı olarak görev yapmaya başladı.
1961'deki sistem değişiklikleri Türkiye'deki 27 Mayıs 1960 Darbesi'nin bir etkisi olarak yapıldı. 1 Ağustos 1976 tarihinde Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na dönüştürüldüğünde TMT'de 11 sancak bulunmaktaydı. Bu sancaklar şunlardı:
1958 yılında kurulanlar:
Kanlı Noel'den sonra kurulanlar:
- Boğaz Sancağı (Temmuz 1964)
- (Ağustos 1964)
- (Ocak 1965)
- (Eylül 1969)
- (Ocak 1975 - Kıbrıs Harekâtı'ndan sonra)
Bunların yanı sıra, 1963'ten sonra mücahit olarak adlandırılan teşkilat üyesi erlere de kuruluşta "kurt", 1961-63 yılları arasındaysa "arı" denilmiştir.
Bayraktarlar
TMT "bayraktar" adı verilen Türk subayları tarafından yönetilmiştir. Bu subayların listesi aşağıdaki gibidir:
- (Haziran 1958 - 26 Eylül 1960)
- (26 Eylül 1960 - 28 Şubat 1962)
- Ahmet Göçmez (Bayraktar Vekili; 28 Şubat 1962 - 2 Ekim 1962)
- Kenan Çoygun (3 Ekim 1962 - 15 Şubat 1967)
- (Şubat 1967 - Temmuz 1968)
- (Temmuz 1968 - Ağustos 1970)
- (Ağustos 1970 - Temmuz 1972)
- (Temmuz 1972 - Eylül 1974)
- (Eylül 1974 - Ağustos 1976)
- Aydın İlter (Ağustos 1976)
Eğitimler
1958 yılından itibaren TMT mensuplarına ya Türkiye'de ya da Kıbrıs'ta eğitimler verilmeye başlandı. Bu eğitimlerde teorik ve pratik olarak silah kullanımıyla ilgili bilgiler, örneğin silahların kurulumu ve bozulumu, tesir mesafeleri, atış biçimleri gibi konular işlendi. Kıbrıs'taki eğitimler her sancakta gerçekleşti. Türkiye'deki eğitimler ise Ankara'da ve Antalya'da düzenlendi. Ankara'daki ilk eğitim 'nde 6 Ağustos 1958'den itibaren düzenlendi, bunun sonrasında 17 Ocak 1964'e dek Zir Vadisi'ndeki eğitimler devam etti. Son grubun eğitimi sırasında Kanlı Noel olaylarının patlak vermesi ve TMT'nin açığa çıkması nedeniyle Türkiye'deki eğitimler sonlandırıldı ve eğitime Kıbrıs'ta devam edildi. Antalya'da ise eğitimler Kemer yakınlarında bir kampta Eylül 1959'dan itibaren gerçekleştirildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ . Kıbrıs Manşet. 21 Mayıs 2017. 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018.
- ^ "TMT'nin Kuruluş Tarihi Hakkında KKTC'de Yanlış Oluşan Kamusal/Toplumsal Hafıza (İngiliz Arşiv Belgeleri Işığında)". Mehmet Balyemez. Turkish Studies. 23 Eylül 2018. 20 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2023.
- ^ a b c d e f g h i j k Emircan, Mehmet Salih. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Tören, Bayram ve Anma Günleri. Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayınları. ss. sf. 80-95.
- ^ Emircan, Mehmet Salih. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Tören, Bayram ve Anma Günleri. Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayınları. ss. sf. 59.
- ^ Lange, Matthew. Ethnic Violence and Education: Identity, Educational Bubbles, and Resource Mobilization (2012), Cambridge Üniversitesi Yayınları, s. 89-91.
- ^ Coppieters, Bruno. Europeanization and conflict resolution: case studies from the European periphery (2004), Academia Press, s. 66-67.
- ^ Keser 2007, ss. 235-239.
- ^ Berksel 2020, ss. 36-37.
- ^ a b Hatay, Mete (24 Mayıs 2015). . Haber Kıbrıs (İngilizce). Havadis Poli. 25 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021.
- ^ a b c Kızılyürek, Niyazi (23 Mayıs 2015). . Yenidüzen. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021.
- ^ a b Berksel 2020, ss. 38-43.
- ^ Keser 2007, ss. 297-298.
- ^ Berksel 2020, s. 136.
- ^ Berksel 2020, s. 141.
- ^ Berksel 2020, s. 146.
- ^ Berksel 2020, ss. 64-66.
- ^ Berksel 2020, ss. 69-72.
- Genel
- Berksel, Ersan (2020). Sevapları ve Günahları ile TMT (2. bas.). Lefkoşa: Işık Kitabevi Yayınları.
- Keser, Ulvi (2007). Kıbrıs'ta Yeraltı Faaliyetleri ve Türk Mukavemet Teşkilatı. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
Konuyla ilgili yayınlar
- Keser, Ulvi (2007). Kıbrıs'ta Yeraltı Faaliyetleri ve Türk Mukavemet Teşkilatı. IQ Kültür-Sanat Yayınları, İstanbul, s. 640
- Tamçelik, Soyalp (1997). "Türk Mukavemet Teşkilatı’nda (TMT) Muhabere Sistemlerinin Özellikleri". Journal of Cyprus Studies/Kıbrıs Araştırmaları Dergisi, C. III, nr. 2.
- Kıbrıs Türk Milli Mücadelesi ve Bu Mücadelede TMT'nin Yeri, C. I, Lefkoşa 2009, s. VI.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk Mukavemet Teskilati ya da Turk Direnis Orgutu kisaca TMT Kibris Turk toplumunun taksim hedefini gerceklestirmek icin faaliyet gosteren silahli orguttur Kibrisli Rumlarin EOKA orgutune karsi faaliyet gostermek uzere 1957 de kurulan TMT 1958 de fiili olarak faaliyet gostermeye basladi Daha sonralari Milli Muhafiz Ordusu orgutu ve EOKA B ile mucadele etti 1 Agustos 1976 tarihinde Kibris Turk Guvenlik Kuvvetleri Komutanligi na donusturuldu Uyelerine mucahit denmekteydi Kibris Harekati nin basladigi 20 Temmuz 1974 tarihinde TMT uyesi 17 151 mucahit bulunuyordu Turk Mukavemet TeskilatiKurulus1958 1976Kurucu lar Danis KarabelenLider ler Rauf DenktasAmacEOKA ve EOKA B ile mucadele etmekEtkin bolgelerKibrisIdeolojiTurk milliyetciligi TaksimTarihKurulus Rum EOKA orgutu aslen Britanya somurge yonetimine karsi mucadele etmek ve adanin Yunanistan la birlesmesini saglamak enosis icin 1955 yilinda kurulmustu EOKA Ingilizlere karsi mucadeleye baslayinca Ingiliz yonetimi polis gucune cok sayida Kibrisli Turk aldi ve boylece EOKA nin saldirilarinda Turk polislerle Rum EOKA cilar karsi karsiya geldi EOKA nin Enosis hedefleyen saldirilarindan huzursuz olan Kibrisli Turkler ve Turkiye buna karsilik olarak Taksim ideolojisini gelistirdi EOKA nin Kibrisli Turklere yonelik saldirilarina karsilik vermek amaciyla 1956 yilinda orgutu kuruldu Bu donemde Fazil Kucuk tarafindan kurulmus olan ve Kara Cete gibi diger orgutler basarisizliga ugrayarak Volkan a katildi Turk Mukavemet Teskilati 23 Kasim 1957 aksami Lefkosa varoslarindaki Eylence de Turkiye Kibris Buyukelciligi gorevlisi nin evinde Rauf Denktas Burhan Nalbantoglu ve Mustafa Kemal Tanrisevdi tarafindan kuruldu Lefkosa Turk Lisesi tarafindan basilip 26 Kasim 1957 gunu orgut tum Kibrisli Turk direniscilerini TMT catisi altinda toplanmaya cagiran ilk bildirisini yayinladi Ancak Turkiye tarafindan desteklenmeyen bir mucadelenin basariya ulasmayacagi dusunulmesi nedeniyle bu donemde herhangi bir yapilanmaya gidilmedigi gibi herhangi bir lider de belirlenmedi Lefkosa Cumhuriyet Parki icerisinde bulunan Turk Mukavemet Teskilati Aniti Lefkosa KKTC 2022 Orgut ikinci bildirisini 13 Aralik 1957 gunu yayimladi Ilk bildirilerde henuz orgute Turkiye nin destegi olmamasi ve Kibrisli Turkler arasinda silahlanmanin az olmasinin da etkisiyle silahli direnisten ziyade ada sathina yayilan pasif bir direnis ongorulmekteydi Bununla birlikte ikinci bildiride her koyde teskilat temsilcilerinin oldugu bu temsilcilere dair bilgi verenlerin cezasinin olum olacagi ifade edildi Bu donemde adanin her bolgesindeki koylerde orgutlenme calismalari basladi Bununla birlikte Britanya koloni yonetimi TMT nin Volkan in devamcisi oldugu ve Volkan gibi kapasitesi sinirli dikkate alinmamasi gereken bir orgut oldugu dusuncesindeydi Denktas 2 Ocak 1958 gunu Fazil Kucuk le gittigi Ankara da Turkiye Disisleri Bakani Fatin Rustu Zorlu yla gorustu ve konudan bahsetti Zorlu Denktas a gonderirlerse silah alip alamayacaklarini sorunca Denktas alabileceklerini soyledi Zorlu konuyu Genelkurmay Baskanligi na bildirdi Konuyla ilgili olarak birkac ay suren degerlendirmeler sonrasinda orgutun kurulmasi icin izin cikti ve bu is icin Danis Karabelen gorevlendirildi Izinde hukumetin Turk Silahli Kuvvetleri nin adinin bu olaya karistirilmamasi da kesin bir dille emrediliyordu Bu gelismeler uzerine orgutun kurulusu icin calismalara baslandi Konuyla ilgili olarak Kibris i Istirdat Projesi KIP adli bir proje hazirlandi Daha sonra TMT nin Kurulus ve Calisma Plani hazirlandi ve ust duzey yetkililerin onayi alindi Bu plana gore TMT lideri dogrudan Ozel Harp Dairesi ne bagli ve sorumlu olacak ama arada herhangi bir resmi baglanti olmayacak tum baglantilar sozlu olarak yurutulecekti Orgutun liderligi Turkiye den gonderilecek ve suresiz izinli sayilacak subaylarla yapilacak TMT nin varliginin aciga cikarilacagi gun EOKA saldirilarina gore belirlenecekti Bu gune kadar orgut toplanti veya gosteri yapmayacak bildiri dagitmayacakti Orgut 18 yasini gecmis erkek veya kiz genclerle olusturulacak orgute alinanlarin Turkiye de veya Kibris ta egitimden gecirilmesi zorunlu olacakti Planda orgut mevcudu kisa vadede 5000 uzun vadede 10 000 olarak planlanmisti Kibris a TMT lideri baskanliginda ilk etapta bes subay gonderilecek orgutun gelismesine paralel olarak bu sayi ilk once ona daha sonra yirmiye cikarilacakti Bunlarin yani sira en az on bes yedek subay da adaya gonderilecekti Nisan 1958 de Fazil Kucuk ve Rauf Denktas TMT nin yapilanmasini konusmak uzere Ankara ya cagrildi Yapilan toplantida 1958 60 doneminde TMT de gorev alacak Turk askerlerine iliskin 23 kisiden olusan bir liste hazirlandi Toplantida ilk TMT lideri olarak in kod adiyla Ali Conan atanmasi kararlastirildi 5000 gencten olusan silahli gucun egitiminin ise 1959 yili sonu itibariyla tamamlanmis olmasi hedeflendi Vuruskan ve dort diger subay 31 Temmuz 1 Agustos 1958 gecesi Kibris a vardi TMT nin fiili olarak kurulusu bu tarihte gerceklesmistir ve bu nedenle bu tarih kurulus yildonumu olarak kutlanir Bundan kisa bir sure sonra adaya alti subay daha gonderildi Orgutun kurulmasinin ardindan kisiligi yasi ve sagligi itibariyla uygun gorulenler yemin ederek orgute uye oldular Boylece agustos ayi baslarinda TMT nin ilk hucresi olusmus olur ve Turkiye de faaliyete gecen egitim kamplarina gencler gonderilmeye baslanir 1958 de eylemler 4 Nisan 1958 de yayimladigi ve Britanya arsivlerinden erisilmis olan bildirisinde TMT Komunizmin basi goruldugu yerde ezilmelidir ilkesine bagliligini ifade etti ve Rum sendikalarina ihmalkarlik sonucunda hala uye olan Turkler varsa bir an once istifa etmelidirler ifadesini kullandi Bu donemde sol goruslu bazi Kibrisli Turkler sendikasi catisi altinda Kibrisli Rumlarla birlikte faaliyetlerini surdurmekteydiler bu kesim TEK catisi altinda teskilatlanmisti Niyazi Kizilyurek e gore ozellikle 1 Mayis yuruyusunde Turk ve Rum sendikacilarin beraber yurumesi sonrasi TMT nin Turk sendikacilara karsi faaliyetleri siddetlendi Bu donem gerceklesen ve TMT yle iliskilendirilen siddet olaylari arasinda 22 Mayis ta PEO Turk Subesi Sorumlusu Ahmet Sadi Erkurt un esiyle birlikte evinin onunde kursunlanarak yaralanmasi 24 Mayis ta Inkilapci gazetesi sahibi Fazil Onder in oldurulmesi 29 Mayis ta TEK Yonetim Kurulu Uyesi Ahmet Yahya nin oldurulmesi yer almaktadir Rauf Denktas ifadelerinde ve hatiratinda bu donemde solculara karsi gerceklesen siddet olaylarindan TMT nin sorumlu oldugunu kabul etmemistir Hatiratinda Bu cinayetler hep faili mechul cinayetler listesine gecti Bunlari TMT ye mal etmek isteyenler vardir Bu buyuk bir hatadir O gunlerde sahsi hesaplarin da milli perde arkasinda gorulmesi cok oluyordu Bu cinayetlerin sorumlulugunu ustlenen olmadi ifadesini kullandi 26 Mayis 1958 tarihinde TMT tarafindan yayimlanan ve Britanya arsivlerinden erisilen bildirideyse Turk Mukavemet Teskilati harekete gecmis ve kizillara hizmet etmekten mutluluk duyan alcak hainlere hak ettikleri olum cezasini vermeye baslamistir Vatan haini ve komunist masasi ilan edilen Sadi Erkurt ve Fazil Onder hak ettikleri cezayi almislardir ifadeleri kullanildi OrgutlenmeTMT nin dort farkli seviyede birlikleri bulunmaktaydi Asagida bunlar kucukten buyuge dogru siralanmistir Manga 5 ila 8 mucahitten olusurdu Ilk adi cadir olup 1961 den sonra ogul 1963 ten sonra da manga olarak adlandirilmaya basladi Boluk 5 ila 8 mangadan olusurdu Ilk adi oba olup 1961 den sonra petek 1963 ten sonra da boluk olarak adlandirilmaya basladi Tabur 5 ila 8 bolukten olusurdu Ilk adi otag olup 1961 den sonra kovan 1963 ten sonra da tabur olarak adlandirilmaya basladi Sancak 5 ila 8 taburdan olusurdu Ilk adi yayla olup 1961 den sonra sancak olarak adlandirilmaya basladi 1963 te adi degismedi 1961 den once sancaga bolgedeki saygin insanlardan biri olan bas yayla komuta ederdi 1961 de liderlik sancaktar adi verilen rutbeye verildi ve bas yaylalar serdar adiyla sancaktar yardimcisi olarak gorev yapmaya basladi 1961 deki sistem degisiklikleri Turkiye deki 27 Mayis 1960 Darbesi nin bir etkisi olarak yapildi 1 Agustos 1976 tarihinde Guvenlik Kuvvetleri Komutanligi na donusturuldugunde TMT de 11 sancak bulunmaktaydi Bu sancaklar sunlardi 1958 yilinda kurulanlar Kanli Noel den sonra kurulanlar Bogaz Sancagi Temmuz 1964 Agustos 1964 Ocak 1965 Eylul 1969 Ocak 1975 Kibris Harekati ndan sonra Bunlarin yani sira 1963 ten sonra mucahit olarak adlandirilan teskilat uyesi erlere de kurulusta kurt 1961 63 yillari arasindaysa ari denilmistir Bayraktarlar TMT bayraktar adi verilen Turk subaylari tarafindan yonetilmistir Bu subaylarin listesi asagidaki gibidir Haziran 1958 26 Eylul 1960 26 Eylul 1960 28 Subat 1962 Ahmet Gocmez Bayraktar Vekili 28 Subat 1962 2 Ekim 1962 Kenan Coygun 3 Ekim 1962 15 Subat 1967 Subat 1967 Temmuz 1968 Temmuz 1968 Agustos 1970 Agustos 1970 Temmuz 1972 Temmuz 1972 Eylul 1974 Eylul 1974 Agustos 1976 Aydin Ilter Agustos 1976 Egitimler 1958 yilindan itibaren TMT mensuplarina ya Turkiye de ya da Kibris ta egitimler verilmeye baslandi Bu egitimlerde teorik ve pratik olarak silah kullanimiyla ilgili bilgiler ornegin silahlarin kurulumu ve bozulumu tesir mesafeleri atis bicimleri gibi konular islendi Kibris taki egitimler her sancakta gerceklesti Turkiye deki egitimler ise Ankara da ve Antalya da duzenlendi Ankara daki ilk egitim nde 6 Agustos 1958 den itibaren duzenlendi bunun sonrasinda 17 Ocak 1964 e dek Zir Vadisi ndeki egitimler devam etti Son grubun egitimi sirasinda Kanli Noel olaylarinin patlak vermesi ve TMT nin aciga cikmasi nedeniyle Turkiye deki egitimler sonlandirildi ve egitime Kibris ta devam edildi Antalya da ise egitimler Kemer yakinlarinda bir kampta Eylul 1959 dan itibaren gerceklestirildi Ayrica bakinizKKTC Guvenlik Kuvvetleri Komutanligi Dervis Ali KavazogluKaynakcaOzel Kibris Manset 21 Mayis 2017 27 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2018 TMT nin Kurulus Tarihi Hakkinda KKTC de Yanlis Olusan Kamusal Toplumsal Hafiza Ingiliz Arsiv Belgeleri Isiginda Mehmet Balyemez Turkish Studies 23 Eylul 2018 20 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Temmuz 2023 a b c d e f g h i j k Emircan Mehmet Salih Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti nde Toren Bayram ve Anma Gunleri Kibris Turk Mucahitler Dernegi Yayinlari ss sf 80 95 Emircan Mehmet Salih Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti nde Toren Bayram ve Anma Gunleri Kibris Turk Mucahitler Dernegi Yayinlari ss sf 59 Lange Matthew Ethnic Violence and Education Identity Educational Bubbles and Resource Mobilization 2012 Cambridge Universitesi Yayinlari s 89 91 Coppieters Bruno Europeanization and conflict resolution case studies from the European periphery 2004 Academia Press s 66 67 Keser 2007 ss 235 239 Berksel 2020 ss 36 37 a b Hatay Mete 24 Mayis 2015 Haber Kibris Ingilizce Havadis Poli 25 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Temmuz 2021 a b c Kizilyurek Niyazi 23 Mayis 2015 Yeniduzen 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Temmuz 2021 a b Berksel 2020 ss 38 43 Keser 2007 ss 297 298 Berksel 2020 s 136 Berksel 2020 s 141 Berksel 2020 s 146 Berksel 2020 ss 64 66 Berksel 2020 ss 69 72 GenelBerksel Ersan 2020 Sevaplari ve Gunahlari ile TMT 2 bas Lefkosa Isik Kitabevi Yayinlari Keser Ulvi 2007 Kibris ta Yeralti Faaliyetleri ve Turk Mukavemet Teskilati Istanbul IQ Kultur Sanat Yayincilik Konuyla ilgili yayinlarKeser Ulvi 2007 Kibris ta Yeralti Faaliyetleri ve Turk Mukavemet Teskilati IQ Kultur Sanat Yayinlari Istanbul s 640 ISBN 9752551114 Tamcelik Soyalp 1997 Turk Mukavemet Teskilati nda TMT Muhabere Sistemlerinin Ozellikleri Journal of Cyprus Studies Kibris Arastirmalari Dergisi C III nr 2 Kibris Turk Milli Mucadelesi ve Bu Mucadelede TMT nin Yeri C I Lefkosa 2009 s VI