Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Felix Michael Haurowitz (1 Mart 1896, Prag; † 2 Aralık 1987, Bloomington, Indiana), Çek - Amerikalı biyokimyacıdır.
Yaşamı
Haurowitz 1930'dan itibaren Prag'daki Charles Üniversitesi'nde fizyolojik kimya profesörüydü. 1938'de Münih Anlaşması Hitler'in diplomatik zaferini getirdiğinde Kopenhag'daki Carlsberg Laboratuvarı'nda Albert Fischer ile bulunuyordu. Almanya'ya geçen Haurowitz buradan da askeri doktor olarak görev yaptığı CSR'ye (Çek Slovak Federatif Cumhuriyeti) geri döndü. Ailesi, Avusturya'nın işgali sırasında Yahudilerin yaşadıklarını hatırlayarak her an teyakkuzdalardı. Artık “Alman” olarak bilinen Charles Üniversitesi, 1938 sonbaharında, Haurowitz de dahil olmak üzere, “Aryan olmayan” çok sayıda çalışanını, daha önce alınmış herhangi bir vatanseverlik ödülünü tanımadan işten çıkardı. Prag'ın işgalinden iki hafta sonra Felix Haurowitz ailesi ile birlikte İstanbul'a göç etti. İstanbul Üniversitesi'nde Nisan 1939'da profesör ve Biyolojik ve Tıbbi Kimya Enstitüsü şefi oldu. Haurowitz işine şevkle sarıldı. Yeni bir şeyler yaratarak geçmişi geride bırakmaya kararlıydı. Erken bir aşamada aldığı dil dersleri ve dil yeteneği sayesinde, daha iki sömestr sonra, kendisini can kulağıyla dinleyen öğrencilerine kendi anadillerinde ders verebildi. Ayrıca gerekli ders kitaplarını da ülkenin dilinde yazabildi. 1946’da Regina Haurowitz, çiftin iki çocuklarıyla beraber ABD’ye gitti. Felix Haurowitz, önce konuk profesör olarak ABD’ye gittikten sonra, İstanbul’daki ikinci beş yıllık sözleşmesinin de sona ermesinin ardından, 1948'de Indiana Üniversitesi’nden gelen çağrıyı kabul etti ve 1968 yılında emekli olana kadar bu üniversitede ders verdi.
Protein biyokimyası ve bağışıklık sistemi üzerinde önemli çalışmalar yaptı. Anton Breinl ile birlikte 1930'da bir antikor oluşumu teorisi geliştirdi.
1925'te Max Perutz'un kuzeni Regina Perutz ile evlendi. Haurowitz 1920'lerden beri hemoglobin üzerinde çalışıyordu. 1937'de Perutz ile tanıştığında Haurowitz, Perutz'un hemoglobine daha yakından çalışmasını önerdi.
1956'da Leopoldina'ya kabul edildi ve 1960'ta Paul Ehrlich ve Ludwig Darmstaedter Ödülü'ne layık görüldü. 1970'te Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi'ne, 1975'te Ulusal Bilimler Akademisi'ne seçildi .
Eserleri
- Biochemie des Menschen und der Tiere (1925)
- Fortschritte der Biochemie (1932)
- Chemistry and Biology of Proteins (1949)
- Immunochemistry and the Biosynthesis of Antibodies (1950)
- Biochemistry: an Introductory Textbook. New York: J. Wiley & Sons, Inc., 1955.
Okuma
- Lexikon der Naturwissenschaftler. Berlin 2004.
Fazlası
- : Felix Haurowitz und Zdenko Stary. Zwei aus Altösterreich stammende Biochemiker von Weltrang und deren Wirken an der deutschen Universität in Prag, in der Türkei und in den USA. In: Türk Tip Tarihi Yilligi. Acta Turcica Historiae Medicinae IV: Verhandlungen des Symposions über die Universitätsreform von Atatürk und die Medizin zu dieser Zeit. 25. Oktober 1996. Hrsg. v. Arslan Terzioglu, Erwin Lucius, Istanbul 1997, S. 59–67.
Dış bağlantılar
- Alman Millî Kütüphanesi kataloğunda Literature by and about Felix Michael Haurowitz
- Felix Haurowitz'in hatıra fotoğrafı.[]Kanın proteinleri ve immünoglobulinleri[], yazan Lothar Jaenicke, içinde: Biospektrum (dergi), sayı 3, 2005, ISSN 0947-0867 (baskı için ISSN), s. 312-316
- Ulusal Bilimler Akademisi 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Indiana Üniversitesi 19 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- New York Times
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ İstanbul’a Sığınanlar Almanya’ya Renk katanlar, Faruk Şen.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Felix Michael Haurowitz 1 Mart 1896 Prag 2 Aralik 1987 Bloomington Indiana Cek Amerikali biyokimyacidir YasamiHaurowitz 1930 dan itibaren Prag daki Charles Universitesi nde fizyolojik kimya profesoruydu 1938 de Munih Anlasmasi Hitler in diplomatik zaferini getirdiginde Kopenhag daki Carlsberg Laboratuvari nda Albert Fischer ile bulunuyordu Almanya ya gecen Haurowitz buradan da askeri doktor olarak gorev yaptigi CSR ye Cek Slovak Federatif Cumhuriyeti geri dondu Ailesi Avusturya nin isgali sirasinda Yahudilerin yasadiklarini hatirlayarak her an teyakkuzdalardi Artik Alman olarak bilinen Charles Universitesi 1938 sonbaharinda Haurowitz de dahil olmak uzere Aryan olmayan cok sayida calisanini daha once alinmis herhangi bir vatanseverlik odulunu tanimadan isten cikardi Prag in isgalinden iki hafta sonra Felix Haurowitz ailesi ile birlikte Istanbul a goc etti Istanbul Universitesi nde Nisan 1939 da profesor ve Biyolojik ve Tibbi Kimya Enstitusu sefi oldu Haurowitz isine sevkle sarildi Yeni bir seyler yaratarak gecmisi geride birakmaya kararliydi Erken bir asamada aldigi dil dersleri ve dil yetenegi sayesinde daha iki somestr sonra kendisini can kulagiyla dinleyen ogrencilerine kendi anadillerinde ders verebildi Ayrica gerekli ders kitaplarini da ulkenin dilinde yazabildi 1946 da Regina Haurowitz ciftin iki cocuklariyla beraber ABD ye gitti Felix Haurowitz once konuk profesor olarak ABD ye gittikten sonra Istanbul daki ikinci bes yillik sozlesmesinin de sona ermesinin ardindan 1948 de Indiana Universitesi nden gelen cagriyi kabul etti ve 1968 yilinda emekli olana kadar bu universitede ders verdi Protein biyokimyasi ve bagisiklik sistemi uzerinde onemli calismalar yapti Anton Breinl ile birlikte 1930 da bir antikor olusumu teorisi gelistirdi 1925 te Max Perutz un kuzeni Regina Perutz ile evlendi Haurowitz 1920 lerden beri hemoglobin uzerinde calisiyordu 1937 de Perutz ile tanistiginda Haurowitz Perutz un hemoglobine daha yakindan calismasini onerdi 1956 da Leopoldina ya kabul edildi ve 1960 ta Paul Ehrlich ve Ludwig Darmstaedter Odulu ne layik goruldu 1970 te Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi ne 1975 te Ulusal Bilimler Akademisi ne secildi EserleriBiochemie des Menschen und der Tiere 1925 Fortschritte der Biochemie 1932 Chemistry and Biology of Proteins 1949 Immunochemistry and the Biosynthesis of Antibodies 1950 Biochemistry an Introductory Textbook New York J Wiley amp Sons Inc 1955 OkumaLexikon der Naturwissenschaftler Berlin 2004 Fazlasi Felix Haurowitz und Zdenko Stary Zwei aus Altosterreich stammende Biochemiker von Weltrang und deren Wirken an der deutschen Universitat in Prag in der Turkei und in den USA In Turk Tip Tarihi Yilligi Acta Turcica Historiae Medicinae IV Verhandlungen des Symposions uber die Universitatsreform von Ataturk und die Medizin zu dieser Zeit 25 Oktober 1996 Hrsg v Arslan Terzioglu Erwin Lucius Istanbul 1997 S 59 67 Dis baglantilarAlman Milli Kutuphanesi katalogunda Literature by and about Felix Michael Haurowitz Felix Haurowitz in hatira fotografi olu kirik baglanti Kanin proteinleri ve immunoglobulinleri olu kirik baglanti yazan Lothar Jaenicke icinde Biospektrum dergi sayi 3 2005 ISSN 0947 0867 baski icin ISSN s 312 316 Ulusal Bilimler Akademisi 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Indiana Universitesi 19 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York TimesAyrica bakinizNazi Almanyasi ndan Turkiye ye siginan kisiler listesiKaynakca Istanbul a Siginanlar Almanya ya Renk katanlar Faruk Sen