Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ferdinand Emmanuel Edralín Marcos (11 Eylül 1917 – 28 Eylül 1989), 1965-1986 arasında Filipinler devlet başkanı. Kurduğu otoriter rejim, yolsuzluklar ve baskı uygulamaları nedeniyle büyük tepki uyandırmıştır.
| Ferdinand Marcos | |
|---|---|
 | |
| 10. Filipinler Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 30 Aralık 1965 - 25 Şubat 1986 | |
| Başbakan | Kendisi (1978-1981), (1981-1986) |
| Yardımcı | (1965-1972) |
| Yerine geldiği | Diosdado Macapagal |
| Yerine gelen | Corazon Aquino |
| 3. Filipinler Başbakanı | |
| Görev süresi 12 Haziran 1978 - 30 Haziran 1981 | |
| Yerine gelen | |
| Filipinler Senatörü | |
| Görev süresi 30 Aralık 1959 - 30 Aralık 1965 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 11 Eylül 1917 Ilocos Norte, Filipinler |
| Ölüm | 28 Eylül 1989 (72 yaşında) Honolulu, Hawaii, ABD |
| Partisi | (1978-1989) |
| Evlilik(ler) | İmelda Marcos (e. 1954) |
| Çocuk(lar) | Bongbong Marcos |
| Bitirdiği okul | |
| Mesleği | Avukat, hukukçu, politikacı |
| Askerî hizmeti | |
| Takma adı | Macoy, Ferdie |
| Bağlılığı |  Filipinler,  ABD |
| Hizmet yılları | 1942-1945 |
| Rütbesi | Teğmen, Binbaşı |
| Çatışma/savaşları | II. Dünya Savaşı |
Ortaöğrenimini Manila'da tamamladı; 1930'ların sonlarında da Filipinler Üniversitesi'nde hukuk eğitimi gördü. Siyasetle uğraşan babasının bir rakibini öldürdüğü (1933) iddiasıyla hakkında açılan davadan Kasım 1939'da mahkûm oldu. Ama kararın bozulması için Filipinler Yüksek Mahkemesi'ne başvurması sonucunda ertesi yıl aklandı. Manila'da avukatlık yapmaya başladı. II. Dünya Savaşı sırasında Filipinler ordusunda subaydı. Japonlara tutsak düştü, ama Bataan'dan Luzon'a kadar süren ölüm yürüyüşü sırasında sağ kalmayı ardından da kaçmayı başardı. Sonradan Filipin direniş hareketinin önderlerinden biri olduğunu iddia ederek siyasi konumunu pekiştirmeye çalıştıysa da, resmi ABD arşivleri 1942-1945 arasında Japonlara karşı yürütülen mücadelede hemen hiçbir rolünün bulunmadığını ortaya koymuştur.
Marcos, 1946-1947 yıllarında, bağımsız Filipinler Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olan 'ın teknik danışmanlığını üstlendi.1949-1959 arasında Temsilciler Meclisi ve 1959-1965 arasında Senato üyeliği, 1963-1965 döneminde de Senato başkanlığı yaptı.1965'te başkan adayı seçilmemesi üzerine Roxas'ın kurduğu Liberal Parti'den ayrılarak Milliyetçi Parti'ye geçti. Bu partinin adayı olarak devlet başkanı ve Liberal Parti adayı olan Diosdado Macapagal'a karşı pahalı ve sert bir kampanya yürüttü. Seçimleri kazanarak 30 Aralık 1965'te başkanlık görevini üstlendi. 1969'da yeniden seçilerek Filipinler'de bu görevi iki dönem üst üste sürdüren ilk başkan oldu. 1965-1969 arasında tarım, sanayi ve eğitim alanlarında belirli ölçüde gelişme sağladı. Ama zamanla güçlü öğrenci gösterileri ve kent gerillasının yükselen mücadelesiyle karşılaştı. 21 Eylül 1972'de komünist ve yıkıcı güçler'i gerekçe göstererek sıkıyönetim ilan etti. Hızla hareket ederek muhalif politikacıları tutukladı ve silahlı kuvvetleri rejimin bir baskı aracı haline getirdi.
Marcos, sıkıyönetim döneminde habeas corpus güvencesini ortadan kaldırmak da içinde olmak üzere birçok olağanüstü yetkiyi elinde topladı. 1973'te ilan ettiği yeni anayasayla yetkilerinin artırdı ve parlamenter bir sistem oluşturarak başbakanlığı da üstlendi. 17 Ocak 1981'de sıkıyönetimi kaldırdıysa da otoriter yönetimini sürdürdü. 16 Haziran 1981'de yapılan seçimlerde yalnızca görünüşte kalan bir muhalefete karşı seçimleri kazandı ve 30 Haziran'da altı yıllık bir dönem için yeniden devlet başkanı oldu. 1954'te evlendiği eski güzellik kraliçelerinden İmelda Romuáldez Marcos, 1972'de başlayan sıkıyönetim döneminde yönetimin güçlü kişilerinden bir durumuna geldi; Manila valiliği (1975-1986) ile konut ve çevre bakanlığı (1979-1986) görevlerini üstlendiği dönemde kamu yönetimindeki ve sanayi işletmelerindeki yüksek gelirli mevkilere akrabalarını getirmesi yüzünden yoğun biçimde eleştirildi.
1983'e gelindiğinde Marcos'un sağlığı bozulmaya başlamış, muhalefet hareketi de oldukça büyümüştü. Hem Marcos'a, hem de gittikçe güçlenen Yeni Halk Ordusu'na siyasi bir alternatif oluşturmak umuduyla 21 Ağustos 1983'te Manila'ya dönen Benigno Aquino Jr. uçaktan inerken vurularak öldürüldü. Başkanlığı sürdürmek isteyen Marcos 1986'da seçimlerin yapılacağını ilan etti. Ama Aquino'nun dul karısı Corazon Aquino kısa sürede güçlendi ve muhalefetin başkan adayı oldu. Marcos 7 Şubat 1986'da yapılan seçimleri kazandığını ilan ettiyse de, seçimlere hile karıştırdığı ortadaydı. Bu arada Filipin ordusu Marcos yandaşlarıyla başkanlığın Aquino'nu yasal hakkı olduğunu savunanlar arasında bölündü. Artan gerginlik, ancak ABD'nin desteğini çekmesinden sonra Marcos 25 Şubat 1986'da ülkesinden ayrılarak Hawaii'ye gitmesi üzerine sona erdi.
Daha sonra elde edilen kanıtlar, Marcos ve ailesi ile yakın çevrelerinin iktidarları döneminde çeşitli yolsuzluklarla Filipinler ekonomisine milyarlarca dolarlık zarara soktuklarını ortaya koydu.
Oğlu Bongbong Marcos 2022 Filipinler Başkanlık Seçimleri'ne aday olarak katıldı. 9 Mayıs 2022 tarihinde yapılan seçimler sonucunda 58,92 oy oranıyla Filipinler'in yeni cumhurbaşkanı oğlu Bongbong Marcos oldu. Oğlunun ülkenin yeni cumhurbaşkanı olması ile Marcos Ailesi tam 36 yıl sonra tekrar iktidar oldu.
Kaynakça
- ^ "Filipinler'de devlet başkanlığı seçimi: Marcos ailesi 36 yıl sonra iktidara dönüyor". BBC Türkçe. 9 Mayıs 2022. 10 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos 11 Eylul 1917 28 Eylul 1989 1965 1986 arasinda Filipinler devlet baskani Kurdugu otoriter rejim yolsuzluklar ve baski uygulamalari nedeniyle buyuk tepki uyandirmistir Ferdinand Marcos10 Filipinler Devlet BaskaniGorev suresi 30 Aralik 1965 25 Subat 1986Basbakan Kendisi 1978 1981 1981 1986 Yardimci 1965 1972 Yerine geldigi Diosdado MacapagalYerine gelen Corazon Aquino3 Filipinler BasbakaniGorev suresi 12 Haziran 1978 30 Haziran 1981Yerine gelenFilipinler SenatoruGorev suresi 30 Aralik 1959 30 Aralik 1965Kisisel bilgilerDogum 11 Eylul 1917 Ilocos Norte FilipinlerOlum 28 Eylul 1989 72 yasinda Honolulu Hawaii ABDPartisi 1978 1989 Evlilik ler Imelda Marcos e 1954 Cocuk lar Bongbong MarcosBitirdigi okulMeslegi Avukat hukukcu politikaciAskeri hizmetiTakma adi Macoy FerdieBagliligi Filipinler ABDHizmet yillari 1942 1945Rutbesi Tegmen BinbasiCatisma savaslari II Dunya Savasi Ortaogrenimini Manila da tamamladi 1930 larin sonlarinda da Filipinler Universitesi nde hukuk egitimi gordu Siyasetle ugrasan babasinin bir rakibini oldurdugu 1933 iddiasiyla hakkinda acilan davadan Kasim 1939 da mahkum oldu Ama kararin bozulmasi icin Filipinler Yuksek Mahkemesi ne basvurmasi sonucunda ertesi yil aklandi Manila da avukatlik yapmaya basladi II Dunya Savasi sirasinda Filipinler ordusunda subaydi Japonlara tutsak dustu ama Bataan dan Luzon a kadar suren olum yuruyusu sirasinda sag kalmayi ardindan da kacmayi basardi Sonradan Filipin direnis hareketinin onderlerinden biri oldugunu iddia ederek siyasi konumunu pekistirmeye calistiysa da resmi ABD arsivleri 1942 1945 arasinda Japonlara karsi yurutulen mucadelede hemen hicbir rolunun bulunmadigini ortaya koymustur Marcos 1946 1947 yillarinda bagimsiz Filipinler Cumhuriyeti nin ilk devlet baskani olan in teknik danismanligini ustlendi 1949 1959 arasinda Temsilciler Meclisi ve 1959 1965 arasinda Senato uyeligi 1963 1965 doneminde de Senato baskanligi yapti 1965 te baskan adayi secilmemesi uzerine Roxas in kurdugu Liberal Parti den ayrilarak Milliyetci Parti ye gecti Bu partinin adayi olarak devlet baskani ve Liberal Parti adayi olan Diosdado Macapagal a karsi pahali ve sert bir kampanya yuruttu Secimleri kazanarak 30 Aralik 1965 te baskanlik gorevini ustlendi 1969 da yeniden secilerek Filipinler de bu gorevi iki donem ust uste surduren ilk baskan oldu 1965 1969 arasinda tarim sanayi ve egitim alanlarinda belirli olcude gelisme sagladi Ama zamanla guclu ogrenci gosterileri ve kent gerillasinin yukselen mucadelesiyle karsilasti 21 Eylul 1972 de komunist ve yikici gucler i gerekce gostererek sikiyonetim ilan etti Hizla hareket ederek muhalif politikacilari tutukladi ve silahli kuvvetleri rejimin bir baski araci haline getirdi Marcos sikiyonetim doneminde habeas corpus guvencesini ortadan kaldirmak da icinde olmak uzere bircok olaganustu yetkiyi elinde topladi 1973 te ilan ettigi yeni anayasayla yetkilerinin artirdi ve parlamenter bir sistem olusturarak basbakanligi da ustlendi 17 Ocak 1981 de sikiyonetimi kaldirdiysa da otoriter yonetimini surdurdu 16 Haziran 1981 de yapilan secimlerde yalnizca gorunuste kalan bir muhalefete karsi secimleri kazandi ve 30 Haziran da alti yillik bir donem icin yeniden devlet baskani oldu 1954 te evlendigi eski guzellik kralicelerinden Imelda Romualdez Marcos 1972 de baslayan sikiyonetim doneminde yonetimin guclu kisilerinden bir durumuna geldi Manila valiligi 1975 1986 ile konut ve cevre bakanligi 1979 1986 gorevlerini ustlendigi donemde kamu yonetimindeki ve sanayi isletmelerindeki yuksek gelirli mevkilere akrabalarini getirmesi yuzunden yogun bicimde elestirildi 1983 e gelindiginde Marcos un sagligi bozulmaya baslamis muhalefet hareketi de oldukca buyumustu Hem Marcos a hem de gittikce guclenen Yeni Halk Ordusu na siyasi bir alternatif olusturmak umuduyla 21 Agustos 1983 te Manila ya donen Benigno Aquino Jr ucaktan inerken vurularak olduruldu Baskanligi surdurmek isteyen Marcos 1986 da secimlerin yapilacagini ilan etti Ama Aquino nun dul karisi Corazon Aquino kisa surede guclendi ve muhalefetin baskan adayi oldu Marcos 7 Subat 1986 da yapilan secimleri kazandigini ilan ettiyse de secimlere hile karistirdigi ortadaydi Bu arada Filipin ordusu Marcos yandaslariyla baskanligin Aquino nu yasal hakki oldugunu savunanlar arasinda bolundu Artan gerginlik ancak ABD nin destegini cekmesinden sonra Marcos 25 Subat 1986 da ulkesinden ayrilarak Hawaii ye gitmesi uzerine sona erdi Daha sonra elde edilen kanitlar Marcos ve ailesi ile yakin cevrelerinin iktidarlari doneminde cesitli yolsuzluklarla Filipinler ekonomisine milyarlarca dolarlik zarara soktuklarini ortaya koydu Oglu Bongbong Marcos 2022 Filipinler Baskanlik Secimleri ne aday olarak katildi 9 Mayis 2022 tarihinde yapilan secimler sonucunda 58 92 oy oraniyla Filipinler in yeni cumhurbaskani oglu Bongbong Marcos oldu Oglunun ulkenin yeni cumhurbaskani olmasi ile Marcos Ailesi tam 36 yil sonra tekrar iktidar oldu Kaynakca Filipinler de devlet baskanligi secimi Marcos ailesi 36 yil sonra iktidara donuyor BBC Turkce 9 Mayis 2022 10 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2022